خرید و فروش ارز دیجیتال ترا
استیبل کوین ها دارایی هایی هستند که به ارزش یک ارز فیات مانند دلار، متصل می شوند. اولین نسل از استیبل کوینها، مانند تتر، قیمت خود را با استفاده از سبدی از داراییها از جمله ذخایر فیات حفظ میکنند. اما برخی از حامیان تمرکززدایی استدلال میکنند که یک نهاد متمرکز که سبدی از داراییهای دنیای واقعی را حفظ میکند، یک نقطه شکست را به سیستم وارد می نماید. این می تواند خطراتی مانند عدم شفافیت در ساختارهای حاکمیتی را ایجاد کند.اینکه آیا ذخایر واقعی در این رمز ارزها مانند ارز دیجیتال ترا ، با آنچه ادعا شده مطابقت دارد یا خیر، به نوبه خود، ایجاد تمرکز برای توجه نظارتی به همراه دارد.
ارز دیجیتال TerraUSD
استیبل کوینهای غیرمتمرکز سعی میکنند با حفظ ثبات خود از طریق الگوریتمها، به جای ذخایر هنگفت وجه نقد و بدهی، از این مسائل حاکمیتی جلوگیری کنند. TerraUSD (UST)، توسط Terraform Labs، تولید شده است و یکی از این استیبل کوین های الگوریتمی است.
هدف آن حفظ پیوند خود با دلار آمریکا از طریق شبکه ای از آربیتراژورها است که ارز دیجیتال Terra، LUNA را می خرند و می فروشند. LUNA همچنین یک نشانه حکومتی است و به دارندگان این پروتکل قدرت، رای می دهد.
Terra چگونه کار می کند؟
اکوسیستم ارز دیجیتال ترا توسط استارتاپی به نام Terraform Labs در سال 2018 ایجاد شد که توسط دو کوون و دانیل شین تأسیس شد. Terra برای حفظ تعادل استیبل کوینهای خود، توکن ها را ضرب می کند و می سوزاند و در عین حال آربیتراژ را نیز تشویق میکند.
بدین ترتبی، قبل از اینکه بتوانید UST بخرید، باید مقداری از آن را برش دهید. برای انجام این کار، نرخ جاری را به LUNA پرداخت خواهید کرد. پروتکل، LUNA را می گیرد و آنها را می سوزاند که عرضه آنها را محدود کند و باعث می شود قیمت LUNA فقط کمی افزایش یابد. همین کار برعکس نیز رخ می دهد. برای ضرب LUNA، استیبل کوین های UST را تبدیل می کنید. آنها میسوزند و قیمت UST اندکی بالا می رود.
اما چرا این کار انجام می شود. علاوه بر استفاده از دارایی ها، یک فرصت آربیتراژ بالقوه نیز وجود دارد. داوران و معاملهگرانی که از اختلاف قیمتهای کوچک سود میبرند، با فروش LUNA برای ارز دیجیتال ترا ، زمانی که قیمت UST زیر 1 دلار است و خرید LUNA هنگامی که ارزش UST بیش از 1 دلار است، به کنترل قیمت UST کمک میکنند.
همین مکانیسم به سایر استیبل کوینهای Terra، از جمله یک استیبل کوین متصل به وون کره جنوبی و دیگری متصل به سبدی از ارزهای پیشرو جهانی که توسط صندوق بینالمللی پول متصل است، نیرو میدهد. سازندگان Terra ادعا می کنند که کشش عرضه LUNA به این معنی است که استیبل کوین ها هرگز از حالت عادی خارج نمی شوند.
با این حال، موفقیت آن، به علاقه مستمر آربیتراژورها به UST بستگی دارد. اگر آربیتراژکنندگان تصمیم بگیرند که UST محکوم به شکست است، یا پول خود را به پروژه دیگری منتقل کنند، ممکن است UST را به قیمت 1 دلار آربیتراژ نکنند. مانند بسیاری از پروژه های رمزنگاری که وابسته به بازارهای آزاد هستند.
چه چیز دیگری در مورد Terra وجود دارد؟
این سکه های ارز دیجیتال ترا بر روی اکوسیستم Cosmos ساخته شده اند، یک چارچوب بلاک چین که توسط Cosmos Hub، Cronos و Thorchain مشترک است. برخلاف اتریوم که در آن همه توکن ها با استخراج اثبات کار، از زنجیره اصلی اتریوم ایمن می شوند، در پروتکلهای Cosmos ، میتوانند توسط استخراجکنندگان مستقل و ویژه برنامه پشتیبانی شوند.
از آنجایی که Cosmos و با توسعه Terra، یک پروتکل بلاک چین قرارداد هوشمند است، می توانید از کوین های ترا در هر یک از برنامه های کاربردی ساخته شده بر روی پروتکل استفاده کنید. همچنین میتوانید از طریق پروتکل آینهای Terraform Labs از کوینهای Terra در سراسر بلاک چین استفاده کنید که سهامی را ارائه میکند که قیمت شرکتهای بزرگ را منعکس می نماید.
آینده ترا
آینده ارز دیجیتال ترا و پروتکل Terra ، واقعاً بحثی در مورد آینده استیبل کوین هایی است که زیربنای آن است. آیا استیبل کوینهای متمرکز دلار آمریکا چنان در سیستم مالی جا افتاده که جایگزینهای غیرمتمرکز از مد بیفتند؟ آیا استیبل کوین های غیرمتمرکز از دلار آمریکا دور می شوند و توسط نقدینگی متعلق به پروتکل حمایت می شوند؟ یا آربیتراژورها از LUNA خسته شده و قیمت تمام استیبل کوین های موجود در پروتکل های آن را به هم می ریزند و آنها را همراه با Basis و Empty Set Dollar حذف می کنند؟
سقوط UST در 2022
در ماه مه 2022، زمانی که استیبل کوین Terra، هنگام سقوط گستردهتر بازار کریپتو، ارزش دلاری خود را از دست داد، این سؤالات به شدت برطرف شد. با ادامه مشکلات بازار ارز دیجیتال ترا ، یک شبه استیبل کوین UST به 0.30 دلار سقوط کرد.
UST در 11 می به 0.30 دلار سقوط کرد و اساساً بیش از 11 میلیارد دلار از ارزش بازار UST را از بین برد. در زمان انتشار، برخی از ضررهای خود را جبران کرد، اما علیرغم تلاشهای گارد بنیاد لونا برای استقرار میلیاردها دلار ذخایر بیتکوین برای ثابت نگه داشتن UST با دلار، نتوانست ارزش دلاری خود را به دست آورد.
همانطور که UST سقوط کرد، LUNA نیز ارزش خود را از دست داد. در طول رویداد کاهش پیوند، ارزش دارایی بومی بیش از 95 درصد کاهش یافت، زیرا بازار اطمینان نداشت که مکانیسم سوزاندن آن می تواند دوباره ارز دیجیتال ترا را تثبیت کند.
بی ثباتی استیبل کوین بومی Terra در می 2022 بیشتر اکوسیستم Terra را در معرض خطر قرار می دهد. زیرا این تنها دارایی پایدار بومی است که میتواند برای فعالیتهای مالی غیرمتمرکز (DeFi) در این شبکه مورد استفاده قرار گیرد، اعم از وام و قرض یا حتی انجام مبادلات ساده به کار رود. بدون یک استیبل کوین موثر، بسیاری از این فعالیت ها به شدت مستعد خطر می شوند.
استیبل کوین چیست؟
استیبل کوین چیست؟ در واقع یکی از انواع ارزهای دیجیتال است که جهت حفظ ارزش ثابت در گذر زمان ایجاد شده است. ارزش یک استیبل کوین عموماً با یک ارز واقعی خاص که غالباً دلار کشور آمریکا است، ارتباطی مستقیم دارد.
استیبل کوین چیست و چه نقشی در بازار ارزهای دیجیتال دارد؟
همان طور در بالا اشاره شد استیبل کوین در واقع یکی از انواع ارزهای دیجیتال است که به هدف حفظ ارزش ثابت در طول زمان طراحی شده است. میزان ارزش یک استیبل کوین معمولاً با یک ارز واقعی مانند دلار آمریکا است، ارتباطی مستقیم دارد. این بدان معناست که یک واحد از این ارز دیجیتالی عموماً چیزی برابر با یک واحد از ارز واقعی خواهد بود. چنانچع بخواهیم به زبانی ساده بیان کنیم، بر خلاف ارزهای دیجیتال پر نوسان همانند بیت کوین، قیمت استیبل کوینها از نوسان برخوردار نیست.
اما واقیع اخیر در بازار استیبل کوین یعنی همان سقوط (TerraUSD) مقامات فدرال را مجبور نمود تا با دقت بیشتری این حوزه را زیر ذره بین خود قرار دهند. Federal Reserve گزارشی را منتشر نمود که در آن در مورد عدم قطعیت درباره ارزش واقعی استیبل کوینها و عدم کنترل بر آنها در بازار بحث کرده است.
ما در این مقاله قصد داریم درباره شکل عملکرد استیبل کوینها، خطرات آنها و بررسی ایمن بودن یک استیبل کوین، بپردازیم.
ماهیت استیبل کوینها چیست و نحوه عملکرد آن به چه شکل است؟
استیبل کوین درایی ارز دیجیتال است که ارزش آن نسبت مستقیمی با دیگر دارایی دارد. همانطور که در مطالب بالا عنوان شد اغلب استیبل کوینها با دلار آمریکا و یا یورو مرتبط هستند. همچنین دیگر داراییها نیز این امکان را دارند که با یک استیبل کوین مرتیط باشند. در واقع این نوع سکهی کریپتویی، پایه دارایی را ردیابی مینماید و ارزش آن را در طول زمان، حداقل نسبت به ارزی که به اتصال دارد، ثابت میکند. در حقیقت، درست همانند یک دلار دیجیتالی عملکرد دارد.
با توجه به آنکه هدف استیبل کوین ردیابی دارایی است، آنها اغلب توسط داراییهای خاصی که بدان متصل شدهاند، مورد پشتیبانی قرار میگیرند. به طور مثال، سازمانی که یک استیبل کوین را انتشار میدهد، آن را عموماً در یک مؤسسه مالی که دارایی پایه را در اختیار دارد، ذخیره مینماید. پس بنابراین، یک استیبل کوین قادر است 100 میلیون دلار ذخیره نماید و 100 میلیون سکه با ارزش ثابت 1 دلار را برای هر سکه، منتشر نماید. پنانچه صاحب یک استیبل کوین قصد داشته باشد سکه را نقد نماید، نهایتاً قادر خواهد بود پول واقعی را از ذخیره برداشت کند.
در واقع این ساختار در تضاد با بیشتر رمزارزهای پایه همانند بیت کوین و اتریوم است که از هیچ پشتیبانی برخوردار نیستند. بر خلاف استیبل کوینها، دیگر ارزهای دیجیتال، نوسانات بسیار زیادی را تجربه مینمایند. چراکه معامله گران در هنگام معامله جهت کسب سود، قیمتها را بالا و پایین میکنند.
این در حالی است که بسیاری از استیبل کوینها به واسطه داراییهای ثابت (سخت) پشتیبانی میشوند، اما برخی دیگر نیز چنین نیستند. بر عکس، از ابزارهای فنی همانند سوزاندن مقداری از توکنها به جهت ایجاد کمبود بهره میبرند تا قیمت سکه را در ارزش ثابت نگه دارند. به این نوع از استیبل کوینها، الگوریتمی اطلاق میشوند و میتوانند ریسک پذیرتر از استیبل کوینهایی باشند که توسط داراییهای ثابت مورد پشتیبانی قرار میگیرند.
دلیل استفاده از استیبل کوینها در معاملات کریپتو چیست؟
در واقع استیبل کوینها یکی از معضلات اساسی در ارزهای دیجیتالی رایج این بازار یعنی نوسانات شدید را رفع میکند. به موجب این نوسانات، استفاده از ارزهای دیجیتالی رایج را جهت تراکنشهای واقعی، سخت و حتی در مواردی غیرممکن مینماید.
بنیانگذار Acquicent، بازاری برای (NFT) ان اف تیها آقای آنتونی سیترانو اذعان کرد: «ارزهای دیجیتالی همانند بیت کوین و اتریوم بسیار بی ثبات هستند، این بی ثباتی قیمت گذاری آنها را در شرایط مختلف، خیلی دشوار مینماید. استیبل کوینها با قفل کردن قیمتهای خود روی یک ارز ذخیرهی شناخته شده، از این مشکل جلوگیری به عمل میآورند.»
همچنین، ثبات آنها به بسیاری از استیبل کوینها این مجوز را خواهد داد تا تحت عنوان یک ارز کاربردی در یک کارگزاری کریپتو مورد استفاده قرار گیرد. به طور مثال، معامله گران شاید بیت کوین را به جای دلار، به یک استیبل کوین همانند تتر مبدل کنند. استیبل کوینها به صورت 24 ساعته دسترس هستند، در واقع دسترسی به یک استیبل کوین نسبت به پول نقد، که به واسطه سیستم بانکی که شبها و آخر هفتهها تعطیل است به دست میآید، بسیار راحتتر خواهد بود.
در حقیقت استیبل کوینها را میتوان با قراردادهای هوشمند نیز استفاده نمود. قرارداد هوشمند در واقع نوعی قرارداد الکترونیکی است که به شکل خودکار در صورت تحقق شرایط آن اجرا میشود.
محبوبترین استیبل کوینها
معمولاً استیبل کوینها همانند دیگر ارزهای رمزنگاری شده، مورد توجه قرار نمیگیرند و از محبوبیت زیادی برخورادار نیستند. دلیل این امر ایجاد نکردن فرصت سریع پولدار شدن برای کاربران در حوزه اترزهای دیجیتال است. با توجه به تمامی اوصاف ذکر شده از محبوبترین ارزهای رمزنگاری شده بر اساس ارزش بازار، تا می 2022 باید به موارد زیر اشاره کرد:
- تتر (USDT): 82 میلیارد دلار
- یو اس دی کوین (USDC): 49 میلیارد دلار
- بایننس یو اس دی (BUSD): 17 میلیارد دلار
لازم به ذکر است که ارزش بیثباتی استیبلکوین این ارزهای دیجیتال در قیاس با بزرگترین ارزها، همانند بیت کوین با ارزش بازار نزدیک به 560 میلیارد دلار و اتریوم با ارزش بیش از 242 میلیارد دلار، عدد چشم گیری نخواهد بود. ترا یو اس دی (TerraUSD) یک استیبل کوین الگوریتمی و دیگر از گزینههای محبوب است، اما پیوند خود را با دلار در می 2022 از دست داد. این استیبل کوین از دیگر ارزهای دیجیتال و یک سیستم پیچیده آربیتراژ جهت حفظ نمودن ارزش خود در سطح 1:1 استفاده میکند. اما کاهش در بازارهای کریپتو و متعاقب آن از دست دادن اعتماد به استیبل کوین، موجب کاهش بسیار زیاد ارزش آن شده است.
خطرات موجود در ارزهای استیبل کوین
شاید در نگاه اول، استیبل کوینها کم خطر به نظر آیند، اما در قیاس با ارزهای رمزپایه محبوبی که هیچ پشتوانهای ندارند، این ارزهای ثابت، بدون ریسک به نظر میآیند. اما در واقع استیبل کوینها برخی از خطرات معمولی بازار کریپتو را با خود به همراه دارند:
امنیت
درست همانند دیگر ارزهای رمزنگاری شده، استیبل کوینها باید در جایی چه کیف پول دیجیتال خود شما یا یک کارگزاری یا صرافی ذخیره شوند. این موضوع خطراتی را به همراه خود دارد، چراکه یک پلتفرم معاملاتی شاید به اندازه کافی از امنیت برخوردار نباشد یا آسیب پذیریهایی را در خود داشته باشد..
ریسک طرف مقابل
در حالی که به نظر میآید ارز دیجیتال بسیار غیرمتمکز است، در اصل شما با چندین طرف در یک تراکنش سر و کار خواهید داشت، منجمله بانکی که ذخایر مالی را در اختیار دارد و سازمانی که استیبل کوین را صادر مینماید. درواقع آنها باید کارهای درست مانند امنیت، رزرو صحیح و موراد دیگر را انجام دهند تا ارز، ارزش خود را حفظ نماید.
ریسک ذخیره
در واقع یک عنصر کلیدی اکوسیستم استیبل کوین، ذخایر پشتوانهی آن خواهد بود. این ذخایر آخرین پشتیبان به جهت ارزش یک استیبل کوین هستند. بدون آنها، صادر کننده سکه، قادر نیستند ارزش یک استیبل کوین را به صورت مطمئن تضمین کند.
عدم اطمینان
چنانچه یک استیبل کوین، به قدر کافی توسط داراییهای ثابت، به ویژه پول نقد پشتیبانی نگردد، ممکن است دچار رکود شود و به موجب این امر، ارز هدف خود را از دست بدهد. این درست همان بلایی بود که در ماه می 2022 بر سر استیبل کوین الگوریتمی TerraUSD نازل گردید. چراکه این ارز دیجیتای با پول نقد پشتیبانی نمیشد، بلکه توسط سایر ارزهای دیجیتالی مورد پشتیبانی قرار میگرفت. قیمت استیبل کوین شکست و مارپیچ رو به پایین شد، چراکه معامله گران اعتماد خود را به توانایی آن جهت حفظ ارزشش از دست دادند.
سیترانو در این باره چنین اذعان کرد: «ریسک اولیه استیبل کوینها این است که به صورت کامل توسط ارزهای ذخیرهای که آنها میگویند، پشتیبانی نمیشوند.» در یک وضعیت ایده آل، صادرکننده استیبل کوین دارای ذخایر کافی از ارزها به شکل نقد یا سایر سرمایه گذاریهای با نقدینگی بالا و مطمئن جهت حمایت از استیبل کوین است.
میزان امنیت استیبل کوینها چقدر است؟
بنابراین چه طور متوجه خواهید شد که یک استیبل کوین، ایمنی دارد؟ شما مخاطبین محترم باید بیانیههای صادر کنندهی آن را با دقت مورد مطالعه قرار دهید، چراکه این کار کاملاً ضرورت دارد و باید انجام دهید. علاوه بر این باید گزارشات ذخیرهی ارزی ناشر را نیز مورد بررسی قرار دهید. دقت داشته باشید، چنانچه تا به حال هیچ گزارشی از ناشر منتشر نشده است، باید بسیار محتاط باشید.
در واقع مالکان استیبل کوین باید دقیقاً به آنچه پشتوانه سکههای آنهاست، توجه زیادی داشته باشند. استیبل کوین تتر به علت افشای ذخایر خود، بسیار مورد انتقاد قرار گرفته است. البته برخی از کارشناسان در این حوزه بر این باورند که این ارز دیجیتال، کاملاً با دلار واقعی رزرو گردیده است، اما باز هم شما لازم است که جانب احتیاط را رعایت کنید.
در گزارش ذخیره 31 مارس 2021، این شرکت نشان داد که ذخایر بسیاری نسبت به بدهیهای خود دارد و همین موضوع در ظاهر بسیار خوب است، اما اجازه دهید کمی بیشتر وارد جزئیات شویم:
- در واقع چیزی در حدود 76 درصد از ذخایر آن به عنوان وجه نقد یا معادل نقدی نگهداری میگردد. (اکثریت آن به صورت اوراق تجاری هستند.)
- تقریباً 13 درصد وامهای تضمین شده هستند.
- نزدیک به 10 درصد، اوراق قرضه شرکتی، وجوه و فلزات گرانبها هستند.
این داراییهای دیگر شاید در اکثر مواقع همانند پول نقد واقعی عمل کنند، اما بیایید واقع بین باشیم، آنها ماهیت پول نقد واقعی را ندارند!
اگر توجه داشته باشید، کمتر از 4 درصد از ذخایر، پول نقد واقعی بودند، این در حالی است که بیشتر آن در بدهیهای کوتاه مدت شرکت، نگهداری میشود. این اوراق تجاری به خصوص در موارد اضطراری با پول نقد ماهیت یکسانی ندارند. چنانچه بازارها سقوط کنند، آن داراییها و سایر داراییهای غیرنقدی نیز خیلی زود سقوط خواهند کرد و از ارزششان پایین خواهد آمد.
در واقع تا زمانی که یک استیبل کوین، متعهد به نگهداری 100 درصد یا بیشتر از ذخایر خود به شکل نقدی نباشد، هیچ تضمینی وجود نخواهد داشت که پول نقدی جهت بازخرید سکهها در کار باشد. در این مورد، ارزش استیبل کوینها شاید، پایدار نباشد. از زمانی که تتر این گزارش را منتشر داد تا حال حاضر هنگام نگارش این مقاله، داراییهای غیرنقدی خود را کاهش داده و با داراییهای نقدی جابجا نموده است.
کمیسیون معاملات آتی کالاهای ایالات متحده آمریکا، در سال 2021، تتر را به خاطر اظهارات نادرست مبنی بر اینکه استیبل کوین آن، 100 درصد توسط ارز واقعی پشتیبانی نمیشود، چیزی در حدود 41 میلیون دلار جریمه کرد. از هنگام گزارش مارس 2021، تتر داراییهای خود را در اوراق تجاری کاهش داده است و تا سه ماههی چهارم 2021، داراییهای به جز ارزهای واقعی، حدود 30 درصد از ذخایر را تشکیل میدهند. این در حالی است که در سه ماههی سوم، این مقدار 44 درصد بود. این شرکت ادعا داشته است که به کاهش اتکای خود به این داراییها ادامه خواهد داد.
در آخر هم، بهترین تضمین امنیت یک ارز این است که مردم آن را به شکلی گسترده در ازای کالا و خدمات بپذیرند. تنها ارزی که به صورت گسترده در هر جای جهان قابل استفاده است و بر اقتصاد جهانی تأثیر دارد، دلار خواهد بود.
نتیجه گیری
در واقع استیبل کوینها برخی از مشکلات، منجمله عدم ثبات که در اکثر ارزهای دیجیتال، به چشم میخورد را، فراهم آورده است. اما اشخاصی که از استیبل کوینها استفاده میکنند، باید از خطراتی که در زمان مالکیت آن متحمل میشوند، آگاهی داشته باشند. این در حالی است که استیبل کوینها کم ریسک به نظر میآیند، شاید در شرایط بحرانی، خطرناکتر از سایر ارزها باشند.
صرافی ارزی کوین حدود دو سال در زمینه ارز دیجیتال فعالیت دارد و آماده خدمات رسانی به صورت آنلاین و حضوری به شما مشتریان عزیز و گرامی می باشد.
در صرافی ارزی کوین شما می توانید خرید تمامی ارز ها را به صورت آنی با پرداخت مستقیم ریال انجام دهید که این مزیت باعث متمایز بودن این صرافی نسبت به صرافی های دیگر می باشد.
صرافی ارزی کوین به صورت مجازی(سایت) و حضوری آماده خدمت رسانی به مشتریان گرامی می باشد.
در صرافی ارزی کوین بیش از 300 ارز دیجیتال برای خرید و فروش موجود است که شما مشتریان عزیز می توانید بدون پرداخت کارمزد به این صرافی فعالیت داشته باشید.
همچنین امنیت معاملات شما کاربر گرامی بالا می باشد که باعث اطمینان شما مشتریان عزیز به این صرافی می شود و با خیالی آسوده می توانید معاملات خود را انجام دهید.
شماره تماس دفتر: 02126402554
آدرس پستی : بلوار میرداماد,جنب مترو میرداماد,مجتمع تجاری رز میرداماد,طبقه اول , واحد13
چگونه استیبل کوین های جهانی می توانند ثبات مالی را در جهان ارتقا دهند
استیبل کوین های جهانی می توانند به سرمایه گذاران ابزاری کارآمد برای ایجاد تعادل سرمایه شان در بازارهای جهانی ارائه دهند.
طی یک سال گذشته ، سه نهاد مهم نظارت مالی در مورد تهدیدهای مربوط به ثبات مالی که پیش بینی می شود توسط استیبل کوبن ها ایجاد شود ، ابراز نگرانی کرده اند. با وجود تأیید پتانسیل افزایش بهره وری در پرداخت ، گزارش های بانک تسویه حساب های بین المللی (Bank for International Settlements) ، بانک فدرال رزرو ایالات متحده (United States Federal Reserve) و اخیراً هیأت ثبات مالی (Financial Stability Board) همگی بر خطرات بیشماری تحت عنوان “ثبات مالی” تأکید می کنند. نگرانی ها مربوط به استیبل کوین های جهانی است ، که (FSB) تحت عنوان “دستیابی و پذیرش بالقوه در کشور های مختلف و پتانسیل دستیابی به حجم قابل توجه” تعریف می کند. گزارش (FSB) شامل تعاریفی برای اصطلاحات کلیدی است ، اگرچه هیچ تعریفی برای “ثبات مالی” ارائه نشده است.
ساده ترین راه برای درک ثبات بیثباتی استیبلکوین مالی ، عدم وجود بی ثباتی است. بحران مالی جهانی سال ۲۰۰۷-۲۰۰۸ یا GFC مظهر بی ثباتی مالی مدرن بود. در واکنش به این بحران بود که رهبران گروه ۲۰ در سال ۲۰۰۹ هیئت ثبات مالی را تأسیس کردند. میزبانی و تأمین مالی این هیئت از سوی (BIS) انجام شد ، (FSB) بر سیستم مالی جهانی نظارت می کند و اقدامات مقامات مالی داخلی و سایر ارگان های جهانی را هماهنگ می کند. هدف آن “رسیدگی به آسیب پذیری های تأثیرگذار بر سیستم های مالی به نفع ثبات مالی جهانی است.” جلوگیری از یک رویداد (GFC) دیگر احتمالاً هدف اصلی این سیستم است.
اما چه چیزی موجب بحران مالی جهانی در سال ۲۰۰۸ شد؟ چگونه می توان از وقوع بحران مشابهی جلوگیری کرد؟ نظرات کارشناسان در خصوص این بحران ، معمولاً یک موضوع مشترک را شامل می شود: طمع ، شکست اخلاقی و ریسک بیش از حد در صنعت خدمات مالی. این روایت پس از محبوبیت و به طور کلی پذیرش بیشتر ، موجب ایجاد واکنش هماهنگ سیاست جهانی برای مقابله با (GFC) شد : شناسایی و تقویت “ریسک سیستماتیک مالی”.
این ریسک به شیوه های مختلفی تعریف شده است. در سال ۲۰۱۱ ، دادگاه عالی کانادا تعریفی را ارائه کرد که توسط مایکل تربیلکاک (Michael Trebilcock) کارشناس حقوقی مستقر در تورنتو مطرح شده است :
“این ریسک ها” اثر دومینو “را بوجود می آورند و به موجب آن ، ریسک عدم پرداخت یكی از شركت كنندگان در بازار بر توانایی دیگران در انجام تعهدات قانونی شان تأثیر می گذارد ، در نتیجه این امر زنجیره ای از پیامدهای اقتصادی منفی را ایجاد می كند كه كل سیستم مالی را در بر می گیرد.”
یک کارشناس حقوقی آمریکایی نیز این ریسک را با مضمون زیر تعریف کرده است:
“احتمال عدم ثبات قابل توجهی در قیمت دارایی ها ، نقدینگی شرکت ها ، ورشکستگی ها و ضررهای ناشی از شوک های اقتصادی.”
این توصیفات به وضوح اثرات منفی ریسک سیستمیک مالی را نشان می دهند ، اما یک نقص مشترک دارند: به دلیل ایجاد چنین “ریسک ها” یا “شوک های اقتصادی” اشاره نشده است. آن ها عموماً نمی دانند که این درواقع حرکت های نزولی شدید در قیمت دارایی ها هستند که شوک های اقتصادی واقعی سیستمیک محسوب می شوند. این شوک ها به صورت مارجین کال (margin call) ظاهر می شوند. “اثر دومینو” که در بالا به آن اشاره شد ، ناشی از بسته شدن موقعیت های معاملاتی اهرمی یا عدم توانایی در کنترل منظم آن است. در کل ، ریسک سیستمیک خطر کاهش شدید و ناگهانی قیمت دارایی های گسترده است. در طول (GFC) ، این دارایی ها شامل اوراق بهادار با پشتوانه وام های رهنی (mortgage-backed securities) ، سایر محصولات دارای رتبه AAA و املاک مسکونی بودند.
چه عواملی باعث شده تا قیمت این دارایی ها در طی (GFC) به شدت کاهش یابد؟
پاسخ در بیثباتی استیبلکوین کشف قیمت نهفته است. این فرآیندی است که از طریق آن تعاملی بین خریداران و فروشندگان قیمت بازار تولید می شود. این فرآیند شامل “کشف” هنگامی رخ می دهد که عرضه و تقاضا برای یک دارایی معین در یک زمان معین ایجاد می شوند. (GFC) به عنوان نتیجه اجتناب ناپذیر و طولانی مدت کشف قیمت در بازارهای اعتباری برای وام مسکن ایجاد شده است. هنگامی که کنگره ایالات متحده از جان پالسون (John Paulson) رییس صندوق پوشش ریسک پرسید که چگونه شرکت وی موفق شده است از این سقوط سود ببرد ، توضیح داد که وی و همکارانش نسبت به استانداردهای ضعیف اعتباری بسیار نگران هستند. با توجه به تجزیه و تحلیل آنها ، اوراق بهادار درجه دو بی ارزش بودند ، اما با این حال رتبه بندی اعتباری AAA را دریافت می کردند.
علیرغم دسترسی به موقعیت برتر برای انجام تحلیل اعتباری ، بنیانگذاران وام مسکن انگیزه های مالی شدیدی برای چشم پوشی از این موضوع داشتند. علیرغم وجود بیشترین انگیزه های مالی برای انجام تحلیل اعتبار ، سرمایه گذاران درجه دو در موقعیتی برای انجام این کار قرار گرفتند. مکانیزم کشف قیمت در این بازار با تکیه کورکورانه و گسترده بر رتبه بندی اعتبار AAA کاملاً کنار گذاشته شد. از آنجا که تقاضا برای اوراق بهادار با بازده بالا با توجه به اعتبار وام گیرندگان مسکن ، به شدت افزایش یافته است ، “کشف دوباره” قیمت این دارایی ها اجتناب ناپذیر شد.
راه حل ریسک سیستماتیک مالی ، تسهیل و حفظ مکانیزم های مفید کشف قیمت در بازار دارایی های گسترده است. این هدف با حضور سرمایه گذاران پیشرفته بازار انجام می شود: کسانی که برای تخصیص سرمایه به نهاد های رتبه بندی اعتماد ندارند. این نهادها نقش مهمی در مکانیزم کشف قیمت دارند ، اما کار آنها آسان نیست. آنها نیاز به ابزاری کارآمد دارند تا بتوانند سریعا سرمایه خود را در بازارهای جهانی تغییر و تطبیق بیثباتی استیبلکوین دهند. اینجاست که استیبل کوین وارد می شود.
معنی واقعی استیبل کوین
در گزارشات این سه نهاد ، استیبل کوین به عنوان تلاشی برای اشاره به نوسانات بالای سایر دارایی های دیجیتال ، مانند بیت کوین (Bitcoin (BTC توصیف شده است. اما این دسته بندی گمراه کننده است. استیبل کوین ها برای حل مشکل ناکارآمدی در پول و بانکداری سنتی با استفاده از دارایی های دیجیتال همراه با ویژگی های اقتصادی اساسی پول فیات طراحی شده اند. منشأ آنها بیثباتی استیبلکوین ارتباط چندانی با نوسانات بیت کوین (Bitcoin) ندارد. استیبل کوین های جهانی به جای اینکه در رقابت با بیت کوین (Bitcoin) باشند به سهولت دسترسی به این دارایی جدید ، دیجیتالی و کمیاب کمک می کنند. اگر سیستم پول و بانکداری سنتی آنقدر آهسته ، گران و تبعیض آمیز نبود ، استیبل کوین ها وجود نداشتند.
استیبل کوین های جهانی ممکن است در راه تبدیل شدن به یک دارایی با پذیرش گسترده باشند ، اما ویژگی های آنها به صورت سیستماتیک تهدید آمیز نیست. این محصولات به دلیل کاربردشان در معامله و نه به عنوان سرمایه گذاری ، تقریباً هیچ ارتباطی با اوراق بهادار دخیل در (GFC) ندارند. آنها موجب افزایش یا کاهش ارزش پول فیات (یا طلا) خریداری شده و یا پگ شده توسط صادرکننده نمی شوند. آنها به معنای واقعی ، روند نگهداری پول در یک بانک را نشان می دهند. با توجه به این سادگی ، روند کشف قیمت استیبل کوین های جهانی بسیار پرقدرت است.
بازارهای اولیه شامل مشتریان تأیید شده ای است که می توانند اقدام به صدور یا بازخرید توکن ها با نرخ ثابت کنند. در بازارهای ثانویه ، قیمت ها بر اساس میزان عرضه و تقاضا کنترل می شود ، اما به دلیل فعالیت آربیتراژ شرکت کنندگان در بازار اصلی ، نزدیک به نرخ ثابت قرار دارد. اگر قیمت ها از هر جهت منحرف شوند ، این اشخاص تأیید شده می توانند با بهره گیری از تفاوت بین بازارهای اولیه و فرعی سود سریعی کسب کنند. تعداد کمی از محصولات در اکوسیستم اقتصادی وسیع تری وجود دارند که ایده آل نئوکلاسیک تعادل بازار کاملاً در آن شناخته شده است.
روند تجارت ساده است. بر خلاف بسیاری از واسطه های مالی ، صادرکنندگان جهانی استیبل کوین به ایجاد شرط های پرریسک برای تولید سود تکیه نمی کنند. آنها صرفاً از طریق مدیریت توکن های مربوطه در هنگام نگهداری و سود از دارایی های ذخیره بیثباتی استیبلکوین و دریافت شده از سرمایه گذاران در بازار اولیه ، کارمزدی را دریافت می کنند. استیبل کوین صرفاً به حفاظت از این دارایی های دریافت شده مربوط می شود.
چگونه استیبل کوین های جهانی ثبات مالی را ارتقا می بخشند
ما باید کارآیی ارائه شده توسط استیبل کوین های جهانی که موجب ثبات مالی می شوند را با آغوش باز بپذیریم. بانک تسویه حساب های بین المللی (BIS) ، بانک فدرال رزرو ایالات متحده (Federal Reserve) و هیأت ثبات مالی (FSB) هر یک خطرات متعددی را در این زمینه گزارش می دهند ، اما تحلیل آنها عمدتاً یک طرفه است: هیچ گونه توجهی به پتانسیل این محصولات برای تقویت ثبات مالی نشده است. سیاست گذاران داخلی باید این پتانسیل را در نظر بگیرند. استیبل کوین های جهانی ، روش های کارآمدی را برای سرمایه گذاران پیشرفته فراهم می کنند تا بتوانند سریعا سرمایه خود را در بازارهای جهانی تغییر و تطبیق دهند. این امر موجب کاهش اصطکاک می شود و مشارکت فعال بازار و مکانیزم های کشف قیمت سالم تر ، که بهترین روش در برابر ریسک سیستمیک مالی هستند را افزایش می دهد.
نهادهای نظارتی نگران هستند كه اتخاذ گسترده استیبل کوین های جهانی “سودآوری بانك را كاهش دهد و منجر به ریسک بیشتری برای بانك ها شود. اما آنچه سیاست گذاران داخلی باید آن را درک کنند این است که مؤسسات مالی فعلی جدا از سیستم های مالی گسترده تر هستند.
ثبات سود بانکی نمی تواند به معنی ثبات مالی جهانی باشد. از نظر میلیونها نفر در سراسر جهان ، پذیرش دارایی های دیجیتال برای سیستم مالی جهانی ضروری است. صرف نظر از نگرانی این نهادهای نظارتی ، پتانسیل استیبل کوین جهانی و سایر دارایی های کریپتو برای تقویت ثبات مالی و تغییرپذیری در سطح فردی و خانگی از اهمیت اجتماعی قابل توجهی برخوردار است. سیاست گذاران داخلی نباید از این موضوع غافل شوند.
بهترین استیبل کوین های غیر متمرکز کداماند؟
به دلیل به وجود آمدن مشکلات زیاد برای کاربران ایرانی، این روزها کاربران به دنبال استیبل کوین غیر متمرکز هستند؛ زیرا کاربران کشورهایی مثل ایران که همیشه در معرض خطر تحریم و بلوکه شدن اموال خود هستند، فقط در سیستمهای کاملاً غیرمتمرکز میتوانند با آرامش بیشتری فعالیت کنند. در سیستمهای متمرکز هر لحظه ممکن است صاحبان کسبوکار تصمیم بگیرند که کاربران یک کشور را تحریم و اموال آنها را بلوکه کنند. یکی از نگرانیهای این روزها، استیبل کوین تتر است. زیرا این استیبل کوین متعلق به یک شرکت کاملاً متمرکز است و اصلاً ماهیت بلاکچینی ندارد. از آنجا که استیبل کوینها بسیار پرکاربرد هستند، ما در این مقاله قصد داریم بهترین استیبل کوینهای غیر متمرکز را معرفی کنیم.
قبل از اینکه عمیقاً به موضوع استیبل کوین های غیرمتمرکز بپردازیم، بیایید یک جمعبندی سریع درباره استیبل کوینها انجام دهیم. استیبل کوین (Stable coin) دقیقاً چیست؟ یک نوع ارز دیجیتال است. اما ارزش استیبل کوین بر خلاف اکثر ارزهای دیجیتال به ارز فیات یک کشور یا چندین ارز ملی مرتبط است. نه تنها ارزهای ملی، بلکه استیبل کوینها نیز با داراییهای فیزیکی مرتبط هستند. اساساً استیبل کوینها رمزارزهایی هستند که ارزش آنها توسط یک یا چند دارایی مالی پشتیبانی میشود.
انواع استیبل کوین
استیبل کوینها بر اساس داراییهای پشتوانهشان دستهبندی میشوند. چهار نوع استیبل کوین وجود دارد:
- استیبل کوینهای با پشتوانه ارز فیات
- استیبل کوینهای با پشتوانه کالا
- استیبل کوینهای با پشتوانه رمزارز
- استیبل کوینهای بدون پشتوانه
استیبل کوینهای با پشتوانه ارز فیات
هنگامی که صحبت از رایجترین انواع استیبل کوین ها به میان میآید، استیبل کوین های با پشتوانه ارز فیات، در دسته استیبل کوینهای پیشرو هستند. اینها استیبل کوینهایی هستند که ارزش آنها توسط یک یا چند ارز فیات پشتیبانی میشود. محبوبترین ارزهای فیات مورد استفاده، دلار آمریکا، یورو و پوند بریتانیا هستند.
استیبل کوین های با پشتوانه ارز فیات با نسبت 1:1 معادل ارز فیات مربوطه هستند. این یعنی یک استیبل کوین با پشتوانه 1 دلار آمریکا به اندازه 1 واحد دلار آمریکا ارزش دارد. برای هر یک از استیبل کوینهای در گردش، به مقدار مساوی ارز فیات برای پشتیبانی از آن نیاز است. مبلغی که پشتوانه استیبل کوینهای وثیقه فیات است معمولاً در یک حساب بانکی نگهداری میشود. ارزهایی مثل تتر از این نوع هستند.
استیبل کوینهای با پشتوانه کالا
به جای حمایت از ارزهای فیات، استیبل کوین های دارای وثیقه کالا توسط داراییهایی مانند فلزات گرانبها پشتیبانی میشوند. ثابت شده است که طلا رایجترین کالا در فضای استیبل کوینهای دارای وثیقه کالا است. سایر داراییها مانند املاک و مستغلات، سایر فلزات گرانبها و نفت نیز به عنوان وثیقه برای ایجاد استیبل کوینهای دارای وثیقه کالا استفاده میشوند.
استیبل کوینهای با پشتوانه رمزارز
استیبل کوین های با پشتوانه رمزارز توسط ارزهای دیجیتال پیشرو مانند بیت کوین و اتریوم پشتیبانی میشوند. این نوع از استیبل کوینها بسیار غیرمتمرکزتر از آنهایی هستند که توسط ارزهای فیات و کالاهای مختلف پشتیبانی میشوند.
استیبل کوینهای بدون پشتوانه
از نام این نوع استیبل کوین فاش میشود که هیچ دارایی پشتوانهای ندارند. به عنوان مثال، دلار آمریکا را در نظر بگیرید. هر دلار در گذشته توسط طلا پشتیبانی میشد؛ اما با گذشت زمان شرایط تغییر کرد و دلار آمریکا چندین دهه است که هیچ پشتوانهای ندارد. آیا دلار آمریکا ارزش خود را از دست داد؟ البته که نه! استیبل کوین های بدون پشتوانه از همین مفهوم استفاده میکنند.
خطر استیبل کوین های متمرکز مثل تتر
بنیاد تتر یک شرکت کاملاً متمرکز مستقر در آمریکا است و ماهیت بلاکچینی ندارد. به همین دلیل خیلی راحت میتواند هر حسابی را که بخواهد مسدود کند. در حال حاضر هم حدود 541 آدرس تتر را مسدود کرده است. این آدرسها به دلایل مختلف مثلاً خرابکاری یا هک، بلاک شده است.
به همین دلیل جامعه ایرانی بسیار نگران است که اگر شرکت تتر بخواهد طبق قوانین تحریم آمریکا عمل کند و تصمیم بگیرد داراییهای ایرانیها را مسدود کند، آیا این کار امکانپذیر است. باید بگوییم بله به راحتی امکانپذیر است! نه تنها داراییهای موجود در صرافیها بلکه داراییهای داخل کیف پول را نیز میتواند به راحتی مسدود کند. کافی است تشخیص دهد که آدرس این کیف پول متعلق به یک ایرانی است. به راحتی با استفاده از اطلاعات صرافیها یا دادههای تحلیلی در بلاکچین آنالیزیز (Blockchain analysis) میتواند ایرانی بودن صاحب کیف پول را تشخیص دهد و دارایی او را مسدود کند.
چرا استیبل کوین های غیر متمرکز مهم هستند؟
وقتی صحبت از استیبل کوینهای غیر متمرکز میشود، میتوانیم مطمئن باشیم که شبکه آنها در مورد عملیات و سرمایهها بسیار شفاف هستند. به این دلیل است که تمام جزئیات مربوط به وجوه در بلاکچین عمومی است و همه میتوانند آن را تأیید کنند.
استیبل کوینها نقش بسیار مهمی در بازار معاملات ارزهای دیجیتال دارند. معاملهگران و علاقهمندان به ارزهای دیجیتال که از ماهیت بیثبات ارزهای دیجیتال میترسند، از طریق استیبل کوینها ریسک دارایی خود را کاهش میدهند. آنها میتوانند به استیبلکوینها پایبند باشند؛زیرا مانند سایر ارزهای دیجیتال بیثبات نیستند.
معرفی دای (Dai)، محبوبترین استیبل کوین غیر متمرکز
DAI یک استیبل کوین دارای پشتوانه رمزارزی است که در بالا توضیح داده شد. دای یک توکن ERC20 است. دای بخش مرکزی پلتفرم وامدهی MakerDAO است. همه کاربران MakerDAO با استفاده از دای درخواست وام میکنند و بازمیگردانند. شما به راحتی میتوانید دای را از طریق کیف پولهای اتریوم منتقل کنید.
قراردادهای هوشمند به طور خودکار اجرا میشوند تا قیمت DAI را کنترل کنند. توکنهای سازنده (MKR) زمانی سوزانده میشوند که قیمت DAI بیش از یک دلار افزایش یابد. در صورتی که قیمت DAI به طور قابل توجهی در برابر یک دلار کاهش یابد، سپس توکنهای DAI بیشتری برای تثبیت قیمتها ایجاد میشود.
برای ثابت نگه داشتن قیمت توکن دای (DAI) نیازی به حضور یا تصمیم کسی نیست. حتماً فکر میکنید چرا اینطور است؟ خوب، دلیل این است که همه کارها توسط الگوریتمهای MakerDAO انجام میشود. این الگوریتمی است که قیمت توکن DAI را مدیریت میکند.
آیا مقداری DAI برای خود میخواهید؟ نکتهای که در مورد DAI وجود دارد این است که تنها زمانی ایجاد میشود که فرد از پلتفرم MakerDAO وام بگیرد. پس از بازپرداخت وامها، DAI از بین میرود. بنابراین، میتوانید برای دریافت DAI از پلتفرم Oasis MakerDAO وام بگیرید. این مستقیمترین راه برای دریافت DAI است. راه دیگر معامله DAI در پلتفرم MakerDAO’s Oasis است. همچنین میتوانید DAI را در هر صرافی متمرکز معامله کنید.
سخن پایانی
در حال حاضر، استیبل کوینهای دارای پشتوانه ارز فیات بیشترین سهم را در بازار ارزهای دیجیتال دارند. اما استیبل کوین های غیر متمرکز به شدت از استیبل کوینهای وثیقه فیات پیروی میکنند. ما انتظار داریم که استیبل کوین های غیرمتمرکز شتاب رشد بیشتری داشته باشند. با افزایش محبوبیت دیفای، به نظر میرسد که استیبل کوینهای غیر متمرکز بتوانند از استیبل کوینهای دارای پشتوانه فیات در بازار پیشی بگیرند.
باتوجه به مطالب گفتهشده و خطر استیبل کوین های متمرکز مثل تتر، بهتر است از استبیل کوینهای غیر متمرکز مثل دای استفاده شود تا سرمایه کاربران از هر گونه خطر احتمالی مصون باشد؛ زیرا همانطور که پیشتر توضیح دادیم تشخیص حساب کاربران ایرانی و مسدود کردن دارایی تتر آنها برای شرکت تتر، راحت و امکانپذیر است.
آیا حکم شرعی خریدوفروش استیبل کوینها با سایر رمزارزها متفاوت است؟
خبرگزاری تسنیم، استیبل کوینها ارزهای دیجیتالی هستند که از یک طرف مانند ارزهای فیات رایج دنیا، ثبات قیمتی داشته و دچار نوسان نمیشوند و از طرف دیگر امنیت، سرعت بالا و هزینه اندک تراکنشهای داراییهای مجازی را حفظ کرده اند. این ویژگیها باعث شده است که طی دو سال گذشته، استفاده از انواع و اقسام این نوع رمزارز در سرتاسر جهان رشد و گسترش یابد. این موضوع بهخصوص وقتی برای ما اهمیت بیشتری پیدا میکند که در این مدت، استفاده از استیبل کوینها در جمهوری اسلامی ایران نیز گسترشیافته و وجهۀ قانونی پیدا کرده است. بهعنوانمثال، علی صالح آبادی، رئیسکل بانک مرکزی، در بیست و نهمین همایش سالانه سیاستهای پولی و ارزی، از اجرای «رمز ریال» بهعنوان یک استیبل کوین در آیندۀ نزدیک خبر داد. با این تفسیر، این سؤالها به ذهن متبادر میشوند که «آیا حکم شرعی خریدوفروش استیبل کوینها با سایر رمزارزها متفاوت است؟» و «آیا خریدوفروش استیبل کوینها به لحاظ فقهی بلامانع است؟».
در گزارش پیشرو خریدوفروش استیبل کوینها به لحاظ فقهی بررسی شده و تفاوت حکم شرعی آنها با سایر رمزارزها بیان شدهاست.
استیبل کوینها (Stablecoins) یا ارزهای دیجیتالِ باثبات، یکی از نوآوریهای جالب دنیای ارزهای دیجیتال هستند که ویژگی بارز این رمزارزها، ثبات قیمت آنهاست. قیمت این رمزارزها در شرایط مختلف ثابت است و مانند سایر انواع ارزهای دیجیتال دچار نوسان نمیشود.
استیبل کوینها با این هدف طراحی شدهاند که از طرفی ثبات قیمتی شبیه به آن چیزی که در ارزهای فیات قوی مشاهده میکنیم را برای ارزهای دیجیتال به ارمغان بیاورند و از طرف دیگر، امنیت، سرعت بالا و هزینه اندک تراکنشهای داراییهای مجازی را حفظ کنند.
یک سوءتفاهم رایج درباره استیبل کوینها، ثابت بودن ارزش آنها نسبت به تمامی پولهای فیات است. درواقع وقتی از «استیبل کوین» یا «ارز دیجیتال باثبات» صحبت میکنیم، باید بدانیم که مفهوم ثبات قیمت، امری کاملاً نسبی است. بهعنوانمثال، استیبل کوینهای دلاری، فقط نسبت به دلار ارزش ثابتی دارند اما اگر قیمت دلار در برابر سایر ارزهای ملی دستخوش تغییر شود، قیمت استیبل کوینها هم به همان نسبت تغییر خواهد کرد. همچنین استیبل کوینهایِ با پشتوانه دارایی (مانند طلا) و یا استیبل کوینهای جفت شده با ارزهای دیجیتال مثل WBTC، ارزشی معادل با واحدهای پشتوانه خود دارند که لزوماً به معنای ارزش دلاری ثابت نیست.
بهطورکلی، ارزش استیبل کوینها فقط نسبت به ارز یا دارایی خاصی ثابت است. درحالیکه ارزها یا داراییهای پشتوانۀ استیبل کوینها خود میتوانند ارزش متغیری نسبت به سایر واحدهای سنجش ارزش داشته باشند.
- انواع استیبل کوین بر اساس نحوه عملکرد
توضیحِ انواع استیبل کوینها ازاینجهت برای ما حائز اهمیت است که حکم شرعی برای هریک از آنها، متناسب با سازوکار و عملکردشان، متفاوت است. استیبل کوینها بهطورکلی به پنج دسته تقسیم میشوند: استیبل کوین با پشتوانه پول ملی، دارایی، رمزارز، استیبل کوین الگوریتمی و رپد توکنها. در ادامه هریک از این دستهها بهصورت مختصر معرفی میشوند؛ هدف از این معرفی، شناخت هردسته جهت بررسی حکم شرعی آنها بهصورت مجزا میباشد.
استیبل کوینهای با پشتوانه فیات، همیشه ارزشی معادل واحدهای فیات پشتوانه خود دارند؛ به این صورت که در ازای عرضۀ هر کوینِ جدید به بازار، یک واحد از ارز فیات به خزانه این استیبل کوین افزوده خواهد شد. این نوع استیبل کوینها ماهیتی غیرمتمرکز دارند زیرا مدیریت و عرضۀ آنها توسط یک نهاد مرکزی انجام میشود.
شاید مشهورترین استیبل کوین از این دسته، دلار تتر یا USDT باشد. قیمت دلار تتر همیشه معادل یک دلار است و بنیاد تتر بهعنوان نهادِ پشتیبانِ این استیبل کوین، متعهد شده است که بهازای هر واحد از این استیبل کوین که منتشر میشود، یک دلار در بانک ذخیره کند.
استیبل کوینی که با دارایی پشتیبانی میشود، شبیه به نوعِ با پشتوانۀ فیات است؛ با این تفاوت که داراییهای فیزیکی نظیر طلا را بهعنوان پشتوانه نگهداری میکند. استیبل کوینهای با پشتوانه دارایی، ارزهای فیات را با طیف متنوعی از وثیقههای ملموس جایگزین میکنند که دراینبین طلا که یک ذخیره ارزش سنتی به شمار میآید، یکی از رایجترین این وثیقههاست.
استیبل کوینهای با پشتوانۀ دارایی نیز همانند دستۀ قبل، ماهیتی متمرکز دارند زیرا مدیریت و عرضۀ آنها توسط یک نهاد مرکزی انجام میشود. یک مثال از این دسته از استیبل کوینها، رمزارز پیمان یا PMN است که قیمت هر واحد از آن بدون اینکه نسبت به قیمت طلا تغییر کند، همیشه معادل یک سوت طلا میباشد. رمزارز پیمان بر بستر بلاکچین ققنوس فعالیت میکند که یک بلاکچین ایرانی محسوب شده و با مشارکت چهار بانکِ ملت، ملی ایران، پاسارگاد و پارسیان ایجاد شده است.
استیبل کوینهای با پشتوانه ارز دیجیتال از وامهایی با وثیقه مازاد استفاده میکنند تا ارزششان را ثابت نگه دارند. استیبل کوینهای مبتنی بر ارز دیجیتال با سبدی از یک یا چند ارز دیجیتال پشتیبانی میشوند. ازآنجاییکه ارزهای دیجیتال خود بسیار بیثبات هستند، این استیبل کوینها وامهایی با وثیقه مازاد بسیار زیاد ارائه میدهند و از وامگیرندگان میخواهند توکنهای خود را در قراردادهای هوشمند قفل کنند. درصورتیکه ارزش وثیقه بیش از حد کاهش یابد، توکنهای وثیقه نقد میشوند تا از ضررهای بیشتر جلوگیری شود.
دای یکی از بهترین مثالها برای استیبل کوینهای با پشتوانه رمزارز است. رمزارز دای یا DAI یک توکن روی بلاکچین اتریوم است که ارزشی ثابت معادل یک دلار آمریکا دارد. قیمت ارز دیجیتال دای به کمک قراردادهای هوشمند همواره در یک محدوده ثابت حفظ میشود؛ به همین خاطر، دای بهعنوان یک استیبل کوین غیرمتمرکز شناخته میشود.
همانطور که گفته شد، استیبل کوینهای با پشتوانه رمزارز مانند دای، غیرمتمرکز هستند زیرا هیچ نهادی بهعنوان یک مرکز کنترل وجود ندارد که بتواند قیمت دای را کنترل یا تغییر دهد بلکه در تمام امور توسط قراردادهای هوشمند که از قبل طراحی شدهاند، انجام میشود.
استیبل کوینهای الگوریتمی همانطور که از نامشان پیداست، از الگوریتمها و قراردادهای هوشمند برای محافظت از ثبات قیمتی بهره میبرند. این استیبل کوینها با سیاست افزایش یا کاهش عرضه (در زمانهای موردنیاز) و با استفاده از نیروهای بازار، سطح قیمت خود را ثابت نگه میدارند.
آنچه که استیبل کوینهای الگوریتمی را از سایر انواع استیبل کوینها، خصوصاً استیبل کوینهای با پشتوانه رمزارز مانند دای، متمایز میکند، بیپشتوانه بودن آنهاست. در واقع استیبل کوینهای الگوریتمی، پیچیدهترین نوع استیبل کوینهای غیرمتمرکز هستند که ارزش آنها بهوسیله الگوریتمهای ویژه و قراردادهای هوشمند کنترل میشود. این الگوریتمها به طور خودکار عرضه توکن را در بازار افزایش یا کاهش میدهند تا از این طریق، قیمت توکن را با ارز فیاتی که مدنظر آن است برابر نگه دارند.
تِرا یواسدی یا UST، یکی از مشهورترین استیبل کوینها و استیبل کوین مطرح الگوریتمی بود که تا یکی دو ماه قبل (اردیبهشت 1401)، از لحاظ ارزش بازار، سومین استیبل کوین بزرگ بازار بود اما با کاهش ارزش بیتکوین و وقوع یکسری اتفاقات در بلاکچین این استیبل کوینِ غیرمتمرکز، UST نتوانست بهواسطه الگوریتمها قیمت خود را در سطح یک دلار حفظ کند و با قرارگرفتن در یک سیکل ویرانگر، ارزش آن تا نزدیک صفر سقوط کرد.
یک توکن رپد (Wrapped Token) ارز دیجیتالی است که پشتوانه آن یک ارز دیجیتال دیگر است. خیلی از کارشناسان این نوع ارز دیجیتال را استیبل کوین نمیدانند چراکه کاربردهای گسترده ندارد و چندان مستقل نیست.
اصطلاح رپد به معنای «پوششی» است و از این نام میتوان توکنی را تصور کرد که در پوشش یک توکن یا کوین دیگر قرار گرفته است. بهعبارتدیگر، واحدهای یک ارز دیجیتال در یک آدرس مخصوص ریخته میشود و بهازای آن به طور خودکار در شبکه دیگر، توکن رپد ایجاد میشود.
رپد بیتکوین یا WBTC ، یک مثال از رپدتوکنها است که در واقع نماینده از بیتکوینهایی است که در بلاکچین اتریوم معامله میشوند.
در ابتدا برای بررسی نظر شریعت در مورد استیبل کوینها باید به این نکته توجه داشت که بهصورت کلی علما در مواجهه با رمزارزها دودسته نظر دارند: دسته اول استفاده از رمزارزها را دارای اشکال شرعی دانسته و دستۀ دوم معتقدند که رمزارزها در اصل مشکل شرعی ندارند؛ بنابراین برای افرادی که مقلد و پیرو دسته دوم فقها هستند، بهطریقاولی استفاده از استیبل کوینها هم بلامانع خواهد بود. اما در مورد افرادی که مقلد دسته اول فقها هستند، باید بررسی کنیم که آیا استیبل کوینها هم شامل این حکم میشوند یا اینکه حکم شرعی استیبل کوینها متفاوت است.
در ماه آوریل سال 2018 مقالهای از بنیاد اندونزیایی Blossom Finance منتشر شد که در آن به بررسی کامل ارزهای دیجیتال و بلاکچین از نظر شرع پرداخته شده است. پس از انتشار این مقالۀ فوقالعاده، قیمت بیتکوین یکباره هزار دلار رشد کرد زیرا محمد ابوبکر، نویسندۀ مقاله، محتوا و نتیجهگیری امیدوارکنندهای دررابطهبا ارزهای دیجیتال بیان کرده بود.
در مقاله محمد ابوبکر آورده شده است که فقهایی که استفاده از رمزارزها را دارای اشکال شرعی میدانند، برای این حکم خود، دلایلی آوردهاند که بهصورت کلی دلایل فقها با یکدیگر مشترک هستند و در پنج دسته طبقهبندی میشوند. در این قسمت از گزارش، ما به بررسی این نکته میپردازیم که آیا این پنج علت در مورد استیبل کوینها نیز صدق میکند یا خیر؛ بنابراین درصورتیکه این دلایل برای یک یا چند دسته از استیبل کوینها صدق نکنند، این دسته یا دستهها دارای اشکال شرعی نخواهند بود. در ادامه به بررسی صدق یا عدم صدق کردن این علتها در مورد استیبل کوینها میپردازیم:
- بیتکوین و سایر رمزارزها پول رایج قانونی نیستند
در مورد گروه اول و دومِ استیبل کوینها این نکته وجود دارد که این استیبل کوینها نمایندۀ یک پول یا دارائی رایج قانونی هستند و فقط نمودی از آن دارائی بر بستر بلاکچین هستند؛ بنابراین این دلیل در مورد دسته اول و دوم استیبل کوینها صدق نمیکند.
- صادرکننده بیتکوین و بسیاری از رمزارزها ناشناس است
در بررسی این علت، باید به این نکته توجه کنیم که صادرکنندۀ اکثر استیبل کوینها شناخته شده هستند و در حال حاضر استیبل کوین مطرحی در بازار وجود ندارد که صادرکنندۀ آن ناشناخته باشد؛ بنابراین این علت برای هیچکدام از دستههای استیبل کوینها صدق نمیکند.
- رمزارزها زیر نظر قدرت مرکزی یا پشتوانه دولت نیستند
دسته اول و دوم استیبل کوینها (استیبل کوینهای دارای پشتوانۀ فیات یا دارائی)، از طرفی فقط نمایندۀ یک ارز یا دارائی هستند که پشتوانه دولتها را دارد و از طرف دیگر سرعت، امنیت، سهولت استفاده و بقیه ویژگیهای سایر رمزارزها را دارند.
برای اینکه این دلیل حرمت رمزارزها را دررابطهبا استیبل کوینها بررسی کنیم، باید به این نکته توجه داشته باشیم که اساساً استیبل کوینها رمزارزهای دارای ثبات قیمت هستند و از ابتدا این اشکال بر استیبل کوینها وارد نیست.
باید توجه داشت که این دلیل یک عامل خارجی است که مستقیماً ارتباطی با معیار قانونی اسلامی یک پول ندارد. بهطورکلی، استفاده از یک چیز مشروع برای هدف نامشروع، آن را نامشروع نمیسازد. برای مثال میتوان به یک روایت از پیامبر اسلام، حضرت محمد (ص)، اشاره کرد که او فروش انگور به یک تاجر شراب را ممنوع اعلام کرده بود اما ایشان هرگز استفاده از خود انگور را ممنوع اعلام نکردند.
به طور خلاصه از موارد فوق میتوان به این نتیجه رسید که اولاً برای مقلدینِ مراجعی که استفاده از رمزارزها را بلامانع میدانند، بهصورت اولی استفاده از استیبل کوینها هم بلامانع خواهد بود و ثانیاً برای مقلدین مراجعی که استفاده از رمزارزها را حرام اعلام کردهاند، تنها استفاده از استیبل کوینهای نوع اول و دوم (استیبل کوین با پشتوانه پول ملی و استیبل کوین با پشتوانه دارایی) بلامانع خواهد بود زیرا هیچ یک از علل حرمت رمزارزها دررابطهبا این دودسته صدق نمیکند. اما در مورد دستههای سوم تا پنجم از استیبل کوینها (استیبل کوین با پشتوانه رمزارز، استیبل کوین الگوریتمی و رپد توکنها)، مقلدین باید به نظر مرجع خود دررابطهبا رمزارزها رجوع کنند.
حمیدرضا علی اکبرزاده آرانی، دبیر کمیته تأمین مالی دفتر مطالعات رونق تولید دانشگاه امام صادق (ع)
دیدگاه شما