اوراق مشارکت چیست و نحوه خرید و فروش آن در بازار سرمایه ایران
اوراق مشارکت ، اوراقی است که دولت، پس از انقلاب اسلامی به منظور تامین منابع مالی اقدام به انتشار آنها نمود. قوانین مربوط به انتشار این اوراق در مهر ماه سال 1376 توسط مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید و در شهریور ماه سال 1377 به پیشنهاد امور اقتصادی و دارایی به اجرا درآمد. این اوراق به منظور کنترل بازار پول و تامین منابع مالی پروژه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.
اوراق مشارکت چیست؟
اوراق مشارکت ، به اوراقی گفته می‌شود که براساس قانون به صورت بانام و بی‌نام منتشر می‌شوند. این اوراق در زمان مشخص و به قیمت اسمی در اختیار خریداران قرار می‌گیرند. خریداران این اوراق با توجه به قیمت و زمان مورد نظر اقدام به خرید آنها می‌نمایند. به عبارت دیگر، این اوراق نوعی بدهی است که ناشر با انتشار آنها متعهد می‌شود، براساس زمان تعیین شده، وجه مشخصی را به عنوان سود اوراق به خریدار پرداخت نماید. خرید و فروش اوراق مشارکت به صورت مستقیم یا توسط سازمان بورس اوراق بهادار انجام می‌شود.
شرکتهای مجاز به انتشار اوراق مشارکت
برخی شرکتها به چگونه اوراق قرضه بخریم؟ منظور تأمین منابع مالی، تولید، توسعه طرح‌های خدماتی و ساختمانی، تامین مواد اولیه و… اقدام به انتشار اوراق مشارکت می‌نمایند. شرکتهای دولتی، شهرداریها، مؤسسات و نهادهای عمومی غیردولتی، شرکتهای وابسته به دستگاههای ذکر شده، شرکتهای سهامی عام و خاص و شرکتهای تعاونی از جمله شرکتهای مجاز به انتشار این اوراق می‌باشند.
انتشار این اوراق به این صورت است که شرکتها پروژه‌ای را ارائه می‌دهند؛ با ارزیابی این پروژه، مجوز انتشار اوراق، مطابق با قانون صادر می‌شود. شرکتهای منتشر کننده این اوراق، معمولاً میزان سوددهی را 3% تا 5% بیشتر از سود بانکی در نظر می‌گیرند. این کار، اشتیاق سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی برای سرمایه‌گذاری در خرید اوراق مشارکت را افزایش می‌دهد.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد سایر اوراق به مقاله اوراق تسهیلات مسکن مراجعه کنید.
مهمترین عامل خرید اوراق مشارکت
مهمترین ویژگیهای این اوراق نسبت به سایر اوراق بهادار، تضمین در پرداخت سود می‌باشد. به عبارت دیگر، سرمایه‌گذاران این اوراق اطمینان دارند چگونه اوراق قرضه بخریم؟ که در بازه زمانی تعیین شده، سود مشخصی به عنوان سود علی‌الحساب دریافت می‌کنند. این سود تضمینی را شرکتها تقبل نمی‌کنند؛ در نتیجه، تضمین این سود توسط بانکها و مؤسسات مالی و دولتی انجام می‌شود. با توجه به این شرایط، سرمایه‌گذاران از دریافت سود خود اطمینان کافی دارند. این امر سبب ترغیب سرمایه‌گذاران نسبت به خرید این اوراق می‌شود.
انواع اوراق مشارکت
اوراق منتشر شده در ایران به سه دسته کلی تقسیم می‌شوند:
- اوراق مشارکت بانک مرکزی
- اوراق مشارکت وزارتخانه‌ها و شرکتهای دولتی
- اوراق مشارکت شرکتهای پذیرفته شده بورسی و غیربورسی
۱-اوراق مشارکت بانک مرکزی
این اوراق به منظور اجرای سیاستهای اقتصادی دولت، توسط بانک مرکزی منتشر می‌شوند؛ همچنین در سازمان بورس اوراق بهادار قابل معامله بوده و توسط بانکهای عامل، قابل بازخرید می‌باشند.
۲-اوراق مشارکت وزارتخانه ها و شرکت های دولتی
این اوراق به منظور تأمین منابع مالی پروژه‌های عمرانی، توسط وزارتخانه‌ها و شرکتهای دولتی انتشار می‌یابند؛ این اوراق در سازمان بورس اوراق بهادار چگونه اوراق قرضه بخریم؟ قابل معامله نبوده و توسط بانکهای عامل، قابل بازخرید می‌باشند.
۳-اوراق مشارکت شرکت های پذیرفته شده بورسی و غیر بورسی
این اوراق به منظور تأمین منابع مالی، توسط شرکتهای پذیرفته شده در سازمان بورس اوراق بهادار منتشر شده و قابل معامله می‌باشند. این اوراق انواع مختلفی دارد، در ادامه به توضیح هر یک از آنها می‌پردازیم:
به کسر
سرمایه‌گذاری در این اوراق به صورت کوتاه مدت می‌باشد. سود این اوراق از تفاوت قیمت خریداری شده و قیمت زمان سررسید، به دست می‌آید.
با نام و بی نام بودن اوراق مشارکت
بی نام و بانام بودن این اوراق در اطلاعیه انتشار پیدا می‌کند. اوراق بانام تنها به نام خریدار بوده و در صورت گم شدن برگه، امکان خرید و فروش مجدد آن وجود ندارد؛ در صورتی که اوراق بی نام، همانند چک حامل می‌باشند؛ در نتیجه، نسبت به نگهداری آنها باید دقت کافی داشت.
قابل تبدیل بودن به سهام
اوراقی است که در زمان سررسید و یا افزایش سرمایه به سهم تبدیل می‌شوند. البته تصمیم‌گیری در مورد تبدیل اوراق به سهام در مجمع فوق‌العاده صاحبان سهام تأیید شده و توسط ناشر انتشار می‌یابند.
قابل تعویض بودن با سهام
با سررسید زمان این اوراق، به جای پرداخت مبلغ اصلی، این اوراق با سهام سایر شرکتهای پذیرفته شده در سازمان بورس اوراق بهادار معاوضه می‌شوند. این اوراق، توسط شرکتهای سهامی عام منتشر می‌شوند.
تفاوتهای اوراق قرضه و اوراق مشارکت
با توجه به شباهتهای فراوانی که میان اوراق مشارکت و اوراق قرضه وجود دارد، تفاوتهایی نیز با یکدیگر دارند که به شرح زیر می‌باشند:
- اوراق مشارکت به منظور تأمین منابع مالی طرح‌ها انتشار می‌یابند، در حالی که اوراق قرضه به صورت وام بوده و در خرید آنها الزامی به تامین منابع مالی نمی‌باشد.
- در اوراق مشارکت ، سودی با عنوان علی‌الحساب در پایان سررسید پرداخت می‌شود، در حالی که در اوراق قرضه چنین سودی وجود ندارد.
- ناشر اوراق مشارکت ، لازم است عملکرد اجرایی خود را در دوره مشخص بیان کند، در حالی که این کار برای ناشران اوراق قرضه الزامی نمی‌باشد.
- اوراق مشارکت تنها با مبلغ اسمی قابل انتشار است، در حالی که اوراق قرضه به کسر یا صرف نیز منتشر می‌شوند.
- پرداخت سود تضمینی اوراق مشارکت ، بر عهده دولت و یا ضامن آن می‌باشد، در حالی که در اوراق قرضه بر عهده خود شرکت می‌باشد.
نحوه خرید اوراق مشارکت
براساس دستورالعمل‌ها، لازم است ناشران، بانکی را به عنوان بانک اصلی معرفی کنند. پس از انجام این کار، سرمایه‌گذاران برای خرید به بانک مورد نظر مراجعه کرده و خرید خود را انجام می‌دهند. همچنین واریز سود دوره‌ای و دریافت اصل وجه در پایان زمان سررسید، توسط بانک مربوطه انجام می‌شود. بنابر دستورالعمل‌های سازمان بورس اوراق بهادار، خریداران ملزم به دریافت کد سهامداری می‌باشند. قیمت اسمی این اوراق یک میلیون ریال می‌باشد. هر سرمایه‌گذار باید حداقل ۱۰ برگه (۱۰ میلیون ریال) خریداری کرده تا این اوراق به آنها تعلق گیرد.
این اوراق به دو صورت قابل معامله می‌باشند. زمانی که این اوراق، توسط دولت انتشار می‌یابند، سرمایه‌گذاران برای خرید و فروش آنها به بانک مراجعه می‌کنند؛ در صورتی که در برگه، عنوان بازخرید ذکر نشود، این اوراق قابل فروش نخواهند بود. زمانی که این اوراق، توسط سازمان بورس عرضه شود، خریداران می‌توانند از طریق حساب آنلاین معاملاتی و یا سفارش اینترنتی اقدام به خرید و فروش نمایند.چگونه اوراق قرضه بخریم؟
نرخ سود اسمی سود، علی‌الحساب و سود قطعی
اوراق مشارکت از نظر پرداخت سود به دو دسته تقسیم می‌شوند:
– اوراق بدون پرداخت سود
– اوراق با پرداخت سود دوره‌ای
در صورتی که این اوراق را در روزهای نخست خریداری کنید، نرخ سود دریافتی، سود اسمی خواهد بود. اگر خرید با توجه به قیمت عرضه و تقاضا انجام شود و اوراق تا زمان سررسید نگهداری شود، نرخ سود دریافتی، سود سررسید (ATM) می‌باشد.
سود تضمینی به صورت علی‌الحساب به سرمایه‌گذاران پرداخت می‌شود؛ به این صورت که در پایان پروژه و در زمان سررسید، ناشر وظیفه دارد سود پروژه را محاسبه نماید. در صورتی که سود پروژه بیشتر از سود علی‌الحساب باشد، مابه‌التفاوت آن به خریدار پرداخت می‌شود. همچنین اگر سود پروژه کمتر از سود علی‌الحساب باشد، پرداخت خسارت و زیان بر عهده ضامن اوراق مشارکت می‌باشد. این اوراق هم در بازار بورس و هم در بازار فرابورس انتشار می‌یابند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه به سایت فرابورس به نشانی www.ifb.ir مراجعه نمایید.
کارمزد و مالیات خرید و فروش اوراق مشارکت
طبق ماده ۷ قانون نحوه انتشار اوراق مشارکت ، میزان مالیات تعلق گرفته به سود و مبلغ پرداختی این اوراق 5% می‌باشد. میزان کارمزد خرید ۰٫۰۰۰۷۲۶ و میزان کارمزد فروش ۰٫۰۰۰۷۷۴ و در مجموع، میزان کارمزد خرید و فروش ۰/۰۰۱۵ می‌باشد. افرادی که مشمول پرداخت مالیات می‌شوند،لازم است حداکثر به مدت ۱۰ روز پس از گذشت تاریخ پرداخت، نسبت به واریز اقدام نمایند. این واریزی به حسابی که توسط خزانه‌داری کل تعیین شده است، انجام و سی روز پس از تاریخ واریز به سازمان مالیات ارائه می‌شود. طبق مقررات، در عرضه اولیه اوراق مشارکت ، ناشر پذیرفته شده، کارمزد خرید و فروش را متقبل می‌شود.
جدولهای زیر کارمزد خرید و فروش در بازارهای مختلف را نشان می‌دهد:
شرکت بورس اوراق بهادار
| نوع معامله | صکوک اجاره | اوراق مشارکت |
| خرید | ۰٫۰۰۰۷۲۶ | ۰٫۰۰۰۷۲۶ |
| فروش | ۰٫۰۰۰۷۷۴ | ۰٫۰۰۰۷۷۴ |
| مجموع | ۰٫۰۰۱۵ | ۰٫۰۰۱۵ |
شرکت بازارگردانی و فرابورس ایران
| نوع معامله | اوراق مشارکت ، صکوک اجاره، اوراق خزانه اسلامی |
| خرید | ۰٫۰۰۰۷۲۶ |
| فروش | ۰٫۰۰۰۷۷۴ |
| مجموع | ۰٫۰۰۱۵ |
| نوع معامله | انواع صکوک، اوراق مشارکت و گواهی سپرده در معاملات بازارگردان |
| خرید | ۰٫۰۰۰۷۴۴۴ |
| فروش | ۰٫۰۰۰۱۱۱۳ |
ویژگی های اوراق مشارکت
- این اوراق از طریق شعب بانکهای معرفی شده و یا از طریق کارگزاران بورس اوراق بهادار، قابل خرید و فروش می‌باشند.
- هر برگه از اوراق دارای قیمت اسمی ۱/۰۰۰/۰۰۰ ریال می‌باشد.
- هر برگه نشان دهنده میزان مشارکت خریدار در طرح سرمایه‌گذاری می‌باشد.
- سه روز پیش از زمان سررسید اوراق، نماد آن برای پرداخت سود متوقف و یک روز پس از پرداخت سود، این نماد بازگشایی می‌شود.
- سود تعلق گرفته به خریدار، توسط شرکت سپرده‌گذاری مرکزی به حساب بانکی مربوطه واریز می‌شود.
- بازارگردان وظیفه دارد تمام سفارشات فروش را به مبلغ اسمی در هر روز خریداری کند؛ در نتیجه، این اوراق از نقدشوندگی بالایی برخوردار می‌باشند.
- در صورتی که اوراق را زودتر از سه روز به فروش برسانید، کارمزد آن از سود حاصله کم شده و در نتیجه، بازده منفی خواهیم داشت.
- این اوراق به عنوان وثیقه میان طرفین معامله در قراردادهای مربوط به وزارتخانه‌ها، موسسات و شرکتهای دولتی، شهرداریها و سایر دستگاههای اجرایی پذیرفته می‌شود.
اوراق مشارکت بخریم یا سهام؟
اوراق مشارکت برای افرادی که ریسک‌پذیری کمی دارند و مایل به کسب سود ثابت در سه ماه، شش ماه و یا یکسال هستند، مناسب می‌باشد؛ در صورتی که خرید سهم برای افراد ریسک‌پذیر و آشنا با نوسانات بازار بورس، مناسب می‌باشد. تفاوت اوراق و سهام شامل موارد زیر می‌باشد:
- خرید اوراق با زمان و سود تضمینی مشخصی همراه است، در حالی که سود سهام از طریق افزایش سرمایه و یا سود سالانه تأمین می‌شود.
- این اوراق تا زمان مشخصی معتبر بوده، در حالی که سهام زمان محدودی ندارد.
- حداقل میزان سرمایه گذاری در اوراق مشارکت ، یک میلیون تومان و در سهام پانصد میلیون تومان می‌باشد.
- این اوراق نیاز به صرف وقت و تحلیل برای کسب سود ندارند، در حالی که سهام نیازمند صرف وقت، تحلیل و پیگیری بازار می‌باشد.
- اوراق مشارکت ، دارای سود با ریسک کم و همچنین تضمین بازگشت سود می‌باشند، در حالی که سهام دارای ریسک و پتانسیل سود بالا و بدون تضمین بازگشت پول می‌باشد.
حال با توجه به مزیت‌ها و ویژگی‌هایی که در خصوص سهام و اوراق مشارکت بیان شد، لازم است افراد شخصاً نسبت به خرید سهام یا اوراق تصمیم‌گیری نمایند.
نتیجه گیری
با توجه به مطالب گفته شده، خرید اوراق مشارکت ، نوعی سرمایه‌گذاری با سود و ریسک پذیری بسیار پایین و در واقع، نوعی سرمایه‌گذاری ایمن می‌باشد. سود حاصل از این اوراق نسبت به بانکها مناسب‌تر و همچنین، پرداخت سود آنها تضمین شده می‌باشد؛ زیرا در صورت زیان، سود علی‌الحساب از طرف دولت و یا ضامن اوراق، پرداخت خواهد شد. از دیدگاه شرکتها خرید اوراق بهترین روش برای تامین منابع مالی پروژه‌ها می‌باشد. از این اوراق به عنوان وامی بلندمدت به همراه بازپرداخت تا زمان سررسید نیز استفاده می‌شود.
در این مقاله با بیان تفاوت اوراق مشارکت با سایر اوراق و سهم، این امکان برای سهامداران فراهم می‌شود که با توجه به خواسته‌های خود در مسیر سرمایه‌گذاری صحیح حرکت کنند.
راهنمای خرید اوراق قرضه. چگونه اوراق قرضه بخریم؟
معمولاً افرادی که قصد دارند در بازارهای مالی سرمایه‌گذاری انجام دهند، سرمایه خود را به چندین بخش تقسیم کرده و هر بخش را به خرید یک دارایی خاص اختصاص می‌دهند. با این کار، اگر یکی از داراییهای آنها دچار زیان یا نابودی شود، دیگر دارایی‌ها در امان بوده و رشد خواهند کرد. بنابراین تخصیص سرمایه یکی از اولین فعالیت‌هایی است که هر سرمایه‌گذار باید به انجام برساند. اما وقتی یک سرمایه‌گذار صرفاً می‌خواهد در بازار سهام باشد، میتواند سرمایه خود را صرف خرید سهام عادی، سهام ممتاز، سهام حق تقدم، اوراق مشارکت، اوراق خزانه یا حتی صرف خرید اوراق قرضه و. کند. در هر صورت، هرکدام از این دارایی‌ها، ویژگی‌ها، مزایا و معایب خاص خود را دارند. در ادامه، به معرفی و نحوه خرید اوراق قرضه می‌پردازیم تا ببینیم که این اوراق دقیقاً چه شرایطی دارند و چگونه می‌توانیم در آنها سرمایه‌گذاری کنیم.
اوراق قرضه چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟
اوراق قرضه به نوعی از اوراق بهادار گفته می‌شود که افراد می‌توانند سرمایه‌های خود را به خرید آنها اختصاص دهند. این اوراق یک زمان مشخص از یک تا چند ساله دارند که پس از رسیدن موعد سررسید، باید اصل مبلغ به شخص خریدار بازگردد. در این مدت، اوراق قرضه خریداری شده، شامل دریافت سود خواهند بود. مقدار سود اوراق قرضه نیز به نوع آن و شرایط درج شده در برگه قرضه بستگی دارد. این سود تحت عنوان «بهره سالانه» به دارنده تعلق می‌گیرد. این اوراق از نظر زمانی به سه صورت کوتاه‌مدت (یک تا 5 ساله)، میان‌مدت (5 تا 10 ساله) و اوراق بلندمدت (بیش از 10 ساله) واگذار می‌گردند. زمان، مقدار سود و دیگر فاکتورهای این اوراق، به سازمان و پروژه‌ای که آن را صادر کرده است، برمی‌گردد. در ادامه با بررسی انواع اوراق قرضه، این موضوع را بیشتر باز خواهیم کرد.
انواع اوراق قرضه کدامند؟
اوراق قرضه توسط نهادهای دولتی و خصوصی برای تأمین مالی برخی از پروژه‌ها صادر می‌شوند. یعنی سازمانی مانند شهرداری، اگر برای استارت زدن و به پایان رساندن یکی از پروژه‌های عمرانی خود به یک مبلغ کلان نیاز داشته باشد، میتواند از طریق صدور و فروش اوراق قرضه، این مبلغ را تأمین کرده و سپس افراد خریدار را در سود پروژه سهیم کند. به‌صورت کلی، اوراق قرضه در انواع زیر عرضه می‌شوند:
1) اوراق قرضه «دولتی»
دولت‌ها رایج‌ترین اوراق قرضه را صادر می‌کنند. هر دولتی معمولاً برای تأمین مالی پروژه‌ها یا حتی برای پرداخت به موقع حقوق کارکنان، پرداخت صورت‌حساب‌ها و اهدافی از این دست، اقدام به صدور اوراق قرضه می‌کنند. هرچقدر یک دولت، اقتصاد قوی‌تری داشته باشد، ریسک خرید اوراق قرضه آن نیز پایین‌تر خواهد بود. این در حالی است که اگرچه خرید اوراق قرضه در کل ریسک پایینی دارد، اما خرید اوراق قرضه کشورهای در حال توسعه، با احتیاط بیشتری نبست به خرید اوراق قرضه کشورهای توسعه یافته صورت می‌گیرد. برای مثال، خرید اوراق قرضه کشور آمریکا، یکی از امن‌ترین و مطمئن‌ترین سرمایه‌گذاری‌های مالی در این کشور محسوب می‌شود.
2) اوراق قرضه «شهرداری»
شهرداریها دیگر نهادهایی هستند که در شرایط خاص برای اتمام پروژه‌های عمرانی خود به صدور و فروش اوراق قرضه متوصل می‌شوند. شهرداریها با توجه به درآمدهایی که از بخش مالیات و دیگر قسمت‌های فعالیت خود دارند، می‌توانند این اوراق را مدیریت کرده و با موفقیت به خریداران سود برسانند.
3) اوراق قرضه «شرکتی»
به غیر از اوراق قرضه دولتی و شهرداریها، یک نوع دیگر از اوراق قرضه نیز وجود دارد که نبست به دو نوع دیگر، تنوع بالاتری داشته و ریسک بالاتری را نیز می‌طلبد. برخی از شرکتها برای تأمین مالی پروژه‌ها و واحدهای خود، می‌توانند اوراق قرضه را در چهارچوب‌های تعیین شده، صادر کرده و به فروش برسانند که به این نوع از اوراق، اوراق قرضه شرکتی گفته می‌شود.
تفاوت اوراق قرضه با سهام بورس چیست؟
تفاوتهای عمده‌ای بین خرید سهام و خرید اوراق قرضه برای سرمایه‌گذاران وجود دارد که عمده‌ترین آنها، تفاوت در مالکیت است. به این معنی که وقتی شما سهام شرکتی را خریداری می‌کنید، در واقع مالک بخشی از آن شرکت (بسته به مقدار سهام خود) محسوب خواهید شد. در واقع اگر شما یک سهامدار عمده باشید، می‌توانید در تصمیم‌گیری‌های شرکت نیز دخالت نمایید. این در صورتی است که اوراق قرضه شما را مالک یک شرکت یا پروژه نمی‌کند. افرادی که اوراق قرضه را خریداری می‌کنند، فقط بستانکار شرکتها، شهرداریها یا دولت‌ها به حساب می‌آیند و هیچ‌گونه حق مالکیت یا دخالتی در امور پروژه‌ها را نخواهند داشت.
دیگ تفاوت خرید اوراق قرضه یا خرید سهام عادی بورس در این است که مقدار سود دوره‌ای اوراق قرضه ثابت است و این مقدار در برگه‌ها یا اصطلاحاً کوپن قرضه درج شده است. اما مقدار سود سهام مشخص نیست و ممکن است مقدار سود سهام در طول مدت‌زمان عرضه اوراق قرضه، بسیار بیشتر از سود قرضه باشد. البته ریسک پایین‌تر بودن سود سهام نیز وجود دارد. بنابر این تفاوت بزرگ، ریسک خرید سهام بورس به مراتب بالاتر از خرید اوراق قرضه است!
خرید اوراق قرضه چیست و چگونه انجام می‌شود؟
پس از بررسی اوراق قرضه و انواع آن، حالا باید نحوه خرید آن را بررسی کنیم و ببینیم که چگونه اوراق قرضه بخریم؟! بالاخره این اوراق برای فروش گذاشته می‌شوند و افراد حقیقی و حقوقی می‌توانند با پرداخت مبلغ معینی، این اوراق را خریداری نمایند. شرکتها و دیگر نهادهای عرضه کننده اوراق قرضه، تاریخ عرضه اوراق خود را مشخص کرده و آن را به‌صورت عمومی اعلام می‌کنند. آن‌گاه افراد برای خرید آن اوراق به مراکز اعلام شده مراجعه کرده و خرید اوراق قرضه خود را به انجام می‌رسانند.
خرید اوراق قرضه نیز مانند خرید دیگر اوراق بهادار، از طریق اعلام‌های عمومی و همچنین در زمان‌های اعلام شده برای پذیره‌نویسی انجام می‌شود. این اوراق در اکثر کشورها صادر شده و به فروش می‌رسند.
از کجا اوراق قرضه بخریم؟
اگر با مطالعه مطالب فوق، نسبت به خرید اوراق قرضه رغبت پیدا کرده‌اید و شما نیز می‌خواهید بخشی از سرمایه خود را صرف خرید این اوراق با ریسک پایین کنید، باید در نظر داشته باشید که برای خرید این اوراق باید روی اوراق قرضه سایر کشورها حساب کنید. البته این کار نیز شرایط خاص خود را دارد. اما بنا به دلایلی که در ادامه عنوان می‌کنیم، خرید اوراق قرضه در کشورمان امکان‌پذیر نیست!
آیا خرید و فروش اوراق قرضه در ایران قانونی است؟
همانطور که اشاره کردیم، اوراق قرضه در کشورمان صادر نمی‌شوند. چراکه سیستم ارائه‌ی این اوراق با قوانین اسلامی منافات دارد. این منافات هم به دو شیوه زیر ارزیابی می‌شود:
1) تضمین پرداخت سود
اوراق قرضه نوعی وام با بهره به حساب می‌آیند و پرداخت سود آنها قطعی است. یعنی اگر صاحب پروژه یا سازمانی که اوراق را عرضه کرده، حتی اگر دچار زیان شده و در پروژه‌ی خود شکست بخورد، باز هم باید سود اعلام شده را به خریداران اوراق پرداخت نمایند. با توجه به اینکه یک سرمایه‌گذاری حلال در چهارچوب قوانین اسلامی، سرمایه‌گذاری است که فرد در سود و زیان آن باید شریک باشد، بنابراین خرید اوراق قرضه و دریافت سود آن از نظر قوانین اسلامی پسندیده نیست و به همین خاطر این اوراق در کشورمان صادر نمی‌شوند.
2) عدم شفاف‌سازی
ناشران اوراق قرضه، بنابر ماهیت صدور این نوع اوراق، ملزم به شفاف‌سازی یا اطلاع رسانی در مورد فعالیت‌های خود نیستند. همین موضوع هم سبب می‌شود که ناشران اوراق بتوانند از منابع مالی دریافت شده در فعالیت‌های دیگری مشارکت کنند که قانونی بودن یا نبودن آن فعالیت‌ها برای دارندگان اوراق مشخص نیست. عدم شفافیت و اطلاع رسانی در سیستم عرضه اوراق قرضه، دیگر دلیل برای ممنوعیت معامله این نوع از اوراق در کشورمان است.
خرید اوراق مشارکت به‌جای اوراق قرضه در ایران
با توجه به ممنوعیت صدور و معامله اوراق قرضه در کشورمان، شما می‌توانید بخشی از سرمایه‌های خود را به خرید «اوراق مشارکت» اختصاص دهید. سیستم صدور و فروش اوراق مشارکت تا حد زیادی به سیستم صدور و فروش اوراق قرضه شباهت دارد، با این تفاوت که تأمین مالی از طریق اوراق مشارکت، صرفاً باید برای پروژه‌های عمرانی، خدماتی، صنعتی، تولیدی و دیگر بخش‌های شفاف و قابل بررسی باشد. با توجه به مشخص بودن منبع تأمین مالی این اوراق، می‌توان از ثمربخش بودن پروژه‌ها و سود آنها مطمئن‌تر بود. بنابراین خرید اوراق مشارکت میتواند جایگزین مناسبی برای خرید اوراق قرضه باشد. اوراق مشارکت نیز مانند سهام شرکتها، از طریق بازار بورس ایران امکان‌پذیر است.
سخن پایانی
اوراق قرضه از طریق دولت‌ها، شهرداریها و شرکتها صادر شده و سپس برای تأمین مالی بخش‌‌هایی از آن نهادها به فروش می‌رسد. افرادی که اوراق قرضه را خریداری می‌کنند، پس از پایان تاریخ سررسید آن اوراق، اصل مبلغی که پرداخت کرده بودند را دریافت می‌نمایند. همچنین سود یا بهره سالانه آن را نیز به‌صورت دوره‌ای دریافت می‌کنند. این اوراق قابل معامله نیز هستند. اما با توجه به این که شفاف‌سازی در آن انجام نمی‌شود، فروش این اوراق در کشورمان غیرقانونی است. بنابراین بخش عمده‌ای از سرمایه‌گذاران، سرمایه خود را به‌جای خرید اوراق قرضه، صرف خرید سهام، اوراق مشارکت، صندوق‌های طلا و دیگر داراییهای قانونی می‌کنند.
اگر مایل هستید تا با انواع شیوه‌های سرمایه‌گذاری در ایران آشنا شوید و سرمایه خود را در بازارهایی با ریسک بالا یا پایین قرار دهید، می‌توانید روی آموزش‌های سرمایه گذاری دلفین وست حساب کنید. کارشناسان دلفین وست، بهترین راه‌های سرمایه‌گذاری با هر مقدار سرمایه اولیه را به شما آموزش خواهند داد.
چگونه اوراق قرضه بخریم؟ راهنمای خرید اوراق قرضه
افرادی که در زمینه کسب و کار و سرمایه گذاری موفق هستند، برای پخش کردن سرمایه خود و جلوگیری از ضررهای غیر قابل جبران، اصطلاحا یک پرتفوی ایجاد و دارایی خود را به اشکال مختلف در این سبد تقسیم می‌کنند. عمده‌ترین روش‌های حفظ دارایی، نگهداری پول نقد، خرید ملک، خرید دلار و طلا و خرید اوارق بهادار (Security) است. اوراق بهادار هم در محدوده خودش انواع مختلفی دارد که می‌توان به سهام عادی، حق تقدم، سهام ممتاز، اوراق مشارکت، اوراق خزانه، اوراق مرابحه، اوراق استصنا و اوراق قرضه … اشاره کرد. در مقاله‌ای که می‌خوانید شما را با اوراق قرضه و اصطلاحات مربوط به آن آشنا می‌کنیم.
فهرست این مقاله
اوراق قرضه چیست؟
اوراق قرضه به اوراقی گفته می‌شود که توسط یک شرکت صادر و به افراد واگذار می‌شود. این اوراق نوع خاصی از اوراق بهادار هستند که طی قراردادی شرکت صادر کننده موظف خواهد بود که مبلغ معینی را در زمانی خاص به دارنده اوراق پرداخت کند. این زمان در هنگام واگذاری اوراق به دارنده اعلام می‌شود. همچنین شرکت صادر کننده اوراق وظیفه دارد اصل پول خریدار را نیز به او برگرداند. افرادی که اوراق قرضه به آنها تعلق می‌گیرد در واقع مالک بخشی از شرکت نخواهند بود و فقط به عنوان بستانکار تلقی می‌شوند و در زمان واگذاری به اشخاص، ارزش ریالی مشخصی دارند. این اوراق از نظر مدت زمان تعیین شده برای سررسید، به سه دسته تقسیم می‌شوند:
- اوراق کوتاه‌مدت: زمان سررسید آنها از یک تا پنج سال است.
- اوراق میان‌مدت: زمان سررسید اوراق میان‌مدت از پنج تا ده سال است.
- اوراق بلندمدت: اوراق بلندمدت بیشتر از ده سال. زمان دارند.
انواع اوراق قرضه
همچنین اوراق قرضه شامل سه نوع دولتی، شهرداری و شرکتی هستند. برخی دولت‌ها به منظور به‌دست آوردن هزینه‌های مورد نیاز خود، اقدام به انتشار اوراق قرضه می‌کنند. در این میان اوراق دولتهایی که اقتصاد قوی‌تری دارند، امن‌تر و ریسکشان نیز کمتر است. در مقابل، اوراق قرضه دولت‌های در حال توسعه هم وجود دارند که خرید این اوراق ریسک بالایی دارد و از امنیت کمتری برخوردارند. اوراق قرضه شهرداری را شهرداری‌های یک شهر منتشر می‌کنند. شهرداریها این اوراق را برای به دست آوردن سرمایه مورد نیاز خود برای ساخت‌وساز مدارس، فرودگاه‌ها و بیمارستان‌ها به فروش می‌رسانند. سود حاصل از این اوراق قرضه بدون مالیات است. اوراق قرضه شرکتی توسط شرکتها و برای تامین هزینه‌های مورد نیاز آنها به فروش می‌رسند. این اوراق ریسک بالایی دارند؛ اما به عنوان یکی از مزیت‌های آنها می‌توان به بالاتر بودن نرخ بهره این اوراق اشاره کرد. گفتنی است این اوراق شامل مالیات نیز می‌شوند.
ارزش اوراق قرضه
برای اوراق قرضه در همان ابتدای واگذاری این اوراق، ارزش مشخصی تعیین می‌شود. این ارزش متناسب با میزان تولید تخمین زده شده برای شرکت است.
ویژگی های اوراق قرضه
اوراق قرضه ویژگیهای خاص خودشان را دارند که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌کنیم:
۱- سند بستانکاری
برگه‌ای است که از طرف شرکت به شخص خریدار اوراق قرضه داده می‌شود. بر اساس این سند شخص دارنده برگه میتواند بهره متناسب با آن را دریافت کند و در زمان سررسید اوراق، اصل پول خود را از شرکت پس بگیرد. باید به این نکته توجه کرد که شخص دارنده اوراق قرضه مالک بخشی از شرکت نخواهد شد و اگر شرکت به سود زیانی دست یابد او در این سود شریک نخواهد بود.
۲- تاریخ سررسید اوراق قرضه
تاریخ سررسید اوراق قرضه به تاریخ مشخصی گفته می‌شود که شرکت در آن تاریخ موظف است اصل مبلغ اسمی اوراق را به دارنده آنها پرداخت کند. همانطور که پیش‌تر گفتیم این تاریخ در ابتدای واگذاری اوراق مشخص است.
۳- ارزش اسمی
همه اوراق قرضه در ابتدا ارزش ریالی معینی دارند که به آن ارزش اسمی گفته می‌شود.
۴- اولویت
اولویت، در صورت ورشکسته شدن شرکت زمانِ دریافت اصل مبلغ برگه و بهره آن را مشخص می‌کند. افرادی که دارنده اوراق قرضه هستند نسبت به سهامداران شرکت از اولویت بیشتری برخوردارند و زودتر از آنها به اصل پول خود خواهند رسید. البته خود اوراق قرضه نیز می‌توانند از نظر اولویت متفاوت باشند، این تفاوت در زمان انتشار اوراق تعیین می‌شود.
۵- وثیقه
به ملک یا ساختمانی که شرکت منتشر کننده اوراق قرضه، به عنوان ضمانت این اوراق مشخص می‌کند وثیقه می‌گویند. این در حالی است که شرکت به تازگی فعالیت خود را شروع کرده باشد. معمولا اگر شرکت معتبر و دارای نام و نشان باشد نیازی به تعیین وثیقه نیست.
۶- حق رای
به حق دخالت در برخی از کارهای شرکت توسط دارندگان اوراق قرضه، حق رای گفته می‌شود. البته تمامی اوراق قرضه این حق را به دارنده نمی‌دهند و تنها نوع خاصی از این اوراق حق رای را به صاحب خود اعطا می‌کنند. در صورت داشتن حق رای، فرد دارنده اوراق میتواند در مواردی مانند یکی شدن شرکت با شرکتهای دیگر و یا منتشر کردن اوراق قرضه نظر دهد. دارنده حق رای میتواند در بسیاری از تصمیمات شرکت نظر دهد به خصوص زمانی که شرکت، از انجام وظایف تعیین شده خود سر باز زند.
۷- امین دارندگان اوراق قرضه
امین دارندگان اوراق، شخصی است که به عنوان واسطه بین شرکت و خریداران اوراق قرضه عمل می‌کند. این فرد همچنین اجازه نظارت بر اعمال شرکت را دارد. این شخص در صورتی انتخاب می‌شود که تعداد خریداران اوراق قرضه زیاد و فروش اوراق به صورت عمومی باشد. اگر فروش اوراق به صورت اختصاصی باشد، فقط شخص خریدار و شرکت، طرفین قرارداد به حساب می‌آیند.
۸- نرخ بهره
به درصد بهره‌ای که به خریدار تعلق می‌گیرد، نرخ بهره می‌گویند. این نرخ در گذشته از ابتدا مشخص می‌شد و در طول دوره ثابت می‌ماند؛ اما در حال حاضر برخی از اوراق قرضه دارای نرخ بهره متغیر و همچنین وابسته به تولید و درآمد شرکت هستند که در این‌صورت به این اوراق، «اوراق قرضه با نرخ شناور» گفته می‌شود.
مزایا و معایب
تمامی اوراق بهادار موجود در بازار نکات مثبت و منفی بسیاری دارند. اوراق قرضه نیز به همین ترتیب دربردارنده مزایا و معایبی هستند که در ادامه با آنها آشنا خواهید شد.
مزایای خرید اوراق قرضه
از آنجایی که اوراق قرضه در حکم وام به شرکت هستند و شرکت موظف است سود پول دارندگان اوراق را در تاریخ‌هایی که مشخص شده است پرداخت کند، بنابراین خطری در صورت بروز مشکلات مالی شرکت، داراییهای دارندگان اوراق را تهدید نمی‌کند و آنها بهره خود را دریافت خواهند کرد. ماهیت دوگانه اوراق قرضه، این امکان را برای خریدار فراهم می‌نماید که در صورت بروز هرگونه مشکل یا زیانی در شرکت، ضرر کمتری متحمل شود. در صورت ورشکست شدن شرکت، دارندگان این اوراق در صف اول پرداخت بدهی‌های شرکت قرار می‌گیرند.
معایب خرید اوراق قرضه
دارندگان این اوراق، در واقع حکم وام دهندگان به شرکت را دارند و صرفا سود وامی را که داده‌اند دریافت می‌کنند؛ بنابراین هیچ گونه حقی برای تصمیم‌گیری درباره شرکت ندارند و از حق رای نیز برخوردار نیستند. در صورت افزایش قیمت سهام شرکت، هیچ تغییری در نرخ سود اوراق قرضه ایجاد نمی‌شود.
نقد شوندگی
پس از سررسید قرارداد، معادل قیمت اسمی اوراق قرضه، پول نقد به دارنده اوراق داده می‌شود. ضمن اینکه در مدت زمان‌هایی که در قرارداد مشخص شده است، سود خرید اوراق هم به صورت نقد به حساب خریدار واریز می‌شود.
خرید اوراق قرضه
امکان خرید اوراق قرضه مانند بیشتر اوراق بهادار از طریق اعلان‌های عمومی و پذیره‌نویسی فراهم می‌شود.
چه افرادی می توانند اوراق قرضه خریداری کنند؟
محدودیت خاصی برای خریداران وجود ندارد و همه می‌توانند با توجه به بودجه خود هر مقداری که می‌توانند اوراق قرضه خریداری کنند.
نحوه دریافت بهره
نرخ بهره و تاریخ پرداخت آن طبق توافقی که در متن قرارداد بین خریدار و ناشر اوراق نوشته شده است انجام می‌گیرد.
کمی بیشتر در مورد اوراق قرضه بدانید
نکته مهمی که در مورد اوراق قرضه وجود دارد این است که این اوراق با توجه به ماهیت آنها که نوعی وام با بهره هستند، با سیستم بانکداری اسلامی مطابقت ندارند و این اوراق در ایران خرید و فروش نمی‌شود. ضمن اینکه وام گیرنده یا همان ناشر اوراق ملزم به ارائه توضیح درباره مواردی که سرمایه خریداران صرف آنها می‌شود، نیست و چگونه اوراق قرضه بخریم؟ میتواند سرمایه آنها را در هر زمینه‌ای وارد کند. هر چند که محدوده فعالیت شرکتها مشخص است اما بعضی ناشران اوراق، از دارایی خریداران در کارهای غیرقانونی استفاده می‌کنند.
چطور با تخفیف کارمزد در صرافی های ارز دیجیتال ثبت نام کنیم؟
| نام صرافی | تخفیف کارمزد | IP خارج از ایران | لینک ثبت نام |
|---|---|---|---|
 کوکوین | دارد | نیاز دارد | ثبت نام با تخفیف کارمزد |
 کوینکس | دارد | نیاز دارد | ثبت نام با تخفیف کارمزد |
 بیت پین | دارد | نیاز ندارد | ثبت نام با تخفیف کارمزد |
| آبان‌تتر | دارد | نیاز ندارد | ثبت نام با تخفیف کارمزد |
| بیت 24 | دارد | نیاز ندارد | ثبت نام با تخفیف کارمزد |
| نوبیتکس | دارد | نیاز ندارد | ثبت نام با تخفیف کارمزد |
توجه: با وجود اینکه دو صرافی کوینکس و کوکوین هر دو فعلا بدون نیاز به تغییر IP فعالیت می‌کنند اما بهتر است برای امنیت بیشتر از IP ثابت خارج از ایران استفاده کنید.
برای ورود به صرافی کوینکس حتما باید با IP خارج از ایران وارد شوید.
اوراق بهادار چیست و نحوه خرید آن چگونه است؟
خرید اوراق بهادار اصطلاحی است که احتمالاً با آن روبرو شده‌اید و آن را از زبان دوستان و اطرافیان خود شنیده‌اید. اما این اوراق دقیقاً کدام ها هستند و چه کاربردی دارند؟ پرداختن به اوراق بهادار و روش‌های خرید آنها معمولاً بخش به بخش در مقالات مختلف در اینترنت وجود دارد. اما در این مقاله سعی کرده‌ایم که به‌صورت کامل و جامع همه مسائل مربوط به این اوراق را مورد بررسی قرار دهیم. اگر تاکنون با این اوراق کاری نداشته‌اید و خیلی برای شما جذابیتی نداشته‌اند، باید بدانید که در حال حاضر یکی از روش‌های بسیار چگونه اوراق قرضه بخریم؟ چگونه اوراق قرضه بخریم؟ عالی کسب درآمد در بازار ایران خرید اوراق بهادار می‌باشد. ازاین‌رو بر هر فردی که برای آینده مالی خود به دنبال استقلال مالی است، نیاز است تا با این اوراق و نحوه خرید و فروش آنها آشنا شود.
فهرست این مقاله
اوراق بهادار چیست؟
اصطلاحاً به هر برگه‌ای که دارای پشتوانه مالی بوده و ارزش مالی داشته و قابل نقل‌وانتقال به غیر نیز باشد، اوراق بهادار گفته می‌شود. یک نهاد و یا سازمان مسئول صادر کردن این اوراق می‌باشد که اصطلاحاً صادرکننده اوراق نامیده می‌شود. این اوراق از طرف دولت و نظام مالی کشور تضمین‌شده و ارزش مالی آنها پابرجاست. یکی از مشخصه‌های اصلی این اوراق افزایش و نوسان قیمت آنها بر اصل عرضه و تقاضای بازارهای مالی است. ازاین‌رو خرید اوراق بهادار از دو جنبه میتواند برای خریدار سوددهی داشته باشد. هم تقاضای بیشتر باعث افزایش قیمت خواهد بود و هم افزایش ارزش صادرکننده این اوراق میتواند باعث افزایش قیمت آنها گردد. این برگه‌ها ازجمله داراییهای نامشهود هر فرد تلقی می‌گردند.
انواع اوراق بهادار کدامند؟
اوراق بهادار انواع مختلفی دارد که هرکدام از آنها ویژگیهای خاص خود را دارند. ازاین‌جهت قبل از خرید اوراق بهادار بایستی با انواع آن آشنا شده و مشخصات هر یک را بدانید. در یک دسته‌بندی کلی اوراق بهادار عرضه‌شده در بازار سرمایه‌‌ی ایران به سه دسته اصلی اوراق حقوق صاحبان سهام، اوراق ابزارهای مشتقه و اوراق بدهی تقسیم می‌شوند. البته هرکدام از این دسته‌ها نیز زیرمجموعه‌هایی دارند که در ادامه به آنها می‌پردازیم.
اوراق صاحبان سهام
اوراق سهام متداول‌ترین نوع اوراق بهادار است که اکثریت فعالین بازارهای سرمایه برای کسب سود اقدام به خریدوفروش آن می‌نمایند. خرید اوراق بهادار صاحبان سهام کاملاً رایج بوده و هرکسی تنها با داشتن اطلاعات کافی درباره روند افزایش نرخ این اوراق میتواند برای خرید آنها اقدام نماید. هر شرکتی که در بازار بورس ایران پذیرش می‌شود، توسط سازمان بورس ارزش‌گذاری شده و میزان ارزش آن به واحد سهام تبدیل می‌گردد. هر برگه سهام اوراق بهادار دارای ارزش اسمی ۱۰۰ تومان در بازار بورس می‌باشد. البته ارزش ذاتی این اوراق در حال حاضر بسیار بیشتر از چنین اعدادی است. پس از تقسیم ارزش یک شرکت به برگه‌های اوراق سهام، درصدی از این اوراق در بازار سرمایه برای خریدوفروش مردم عرضه می‌شود.
از این پس مکانیسم عرضه و تقاضا تعیین‌کننده قیمت این برگه‌ها است. البته دارنده این برگه‌های اوراق علاوه بر کسب سود از طریق افزایش قیمت آنها، در سود حاصله شرکت در هر سال مالی نیز به نسبت برگ سهام‌های خود شریک خواهد بود. البته اوراق صاحبان سهام خود نیز به زیرمجموعه‌هایی مانند سهام عادی، سهام جایزه، حق تقدم سهام، سهام ممتاز، سهام بانام و بی‌نام و سهام نقدی و غیر نقدی تقسیم می‌شوند که همگی در اصل مشابه می‌باشند اما هرکدام مزیت‌های خاص خود را دارند.
اوراق ابزارهای مشتقه
خرید اوراق بهادار ابزارهای مشتقه نیز یکی دیگر از روش‌های سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار می‌باشد. این اوراق برخلاف اوراق صاحبان سهام، خود دارای ارزش مالی نیستند و ارزش مالی آنها وابسته به کالایی فیزیکی است که این اوراق با پشتوانه آنها صادر شده است. برای مثال اوراق مشتقه طلا به پشتوانه‌ی طلا صادر شده و قیمت آن نیز بر اساس نوسان طلا تغییر می‌کند. از دیگر پشتوانه‌های این اوراق می‌توان به زعفران، ارز و سکه نیز اشاره نمود. قراردادهای آتی، سلف، اختیار معامله و معاوضه زیرمجموعه‌های اوراق بهادار مشتقه هستند. این اوراق نه فقط در بازار بورس ایران بلکه در همه‌ی بازارهای بین‌المللی نیز عرضه‌شده و مورد خریدوفروش قرار می‌گیرد.
اوراق بدهی
خرید اوراق بهادار بدهی نیز از روش‌های رایج سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود. البته خریدوفروش این اوراق به نسبت اوراق صاحبان سهام جذابیت کمتری دارد اما برخی مزایا در این نوع اوراق وجود دارد که می‌توان از آنها برای سرمایه‌گذاری مطمئن استفاده نمود. شرکتها و صنایع فعال که برای پیشبرد اهداف صنعتی و تجاری خود با کمبود نقدینگی روبرو هستند، اقدام به عرضه اوراقی با عنوان اوراق بدهی در سازمان بورس می‌نمایند. خریدار این اوراق درواقع در عین کسب سود در حال کمک به شرکت و یا سازمان مربوطه برای ارتقای خود در تجارت و صنعت است و به نوعی تأمین‌کننده نقدینگی شرکت مذکور می‌باشد. طبق این اوراق شرکت صادرکننده به پشتوانه دولت متعهد می‌شود تا اصل سرمایه و میزان سودی مشخص را در سررسید این اوراق به خریدار پرداخت نماید.
در واقع شبیه یک حساب سپرده بلندمدت در بانکها است. البته برخلاف اوراق صاحبان سهام، دارنده این اوراق هیچ مالکیتی در خود شرکت نداشته و تنها سود نقدی مشخص تعیین‌شده را دریافت خواهد کرد. البته مزیت این اوراق نسبت به اوراق صاحبان سهام قطعی بودن سود حاصله در سررسید آنها می‌باشد. اوراق قرضه، اوراق خزانه اسلامی، اوراق مشارکت دولتی و شرکتی، اوراق صکوک شرکتی، گواهی سپرده و اوراق بهادار وثیقه‌ای ازجمله این اوراق در بازارهای سرمایه هستند.
سود اوراق بهادار
اصلی‌ترین دلیل خرید اوراق بهادار کسب سود از آنها است. هر شخص سرمایه‌گذار برای ارتقاء سطح مالی خود و مشارکت در تجارت کشور با خرید این اوراق اقدام به افزایش ارزش داراییهای خود می‌نماید. بااین‌حال کسب سود از این اوراق به نوع اوراق نیز بستگی دارد. خرید اوراق بهادار بدهی برای کسب سودهای قطعی و مشخص در سررسیدی خاص انجام می‌پذیرد. افرادی که تمایل به سپرده‌گذاری در بانک نداشته و ترجیح چگونه اوراق قرضه بخریم؟ می‌دهند سرمایه خود را برای ارتقای شرکتهای فعال به‌صورت مستقیم در اختیار آنها قرار دهند، با خرید اوراق بهادار بدهی می‌توانند نسبت به این امر اقدام نمایند. البته میزان سود هرکدام از اوراق بدهی با هم متفاوت است. سود این اوراق معمولاً کمی بیشتر از سودهای بانکی در ایران بوده و ازاین‌جهت نیز جذابیت بیشتری را برای سرمایه‌گذار ایجاد می‌کنند. سود ناشی از خرید اوراق ابزار مشتقه نیز با نوسان قیمت کالاهای پایه این اوراق به دست می‌آید.
برای مثال شما با خرید قراردادهای آتی سکه و طلا در صورت افزایش قیمت این کالاها و درنتیجه نوسان قیمت خود این اوراق به کسب سود خواهید رسید. کسب سود از طریق خرید اوراق صاحبان سهام نیز به دو طریق صورت می‌پذیرد. در درجه اول شما با خرید این اوراق صاحب درصدی از سهام شرکت شده و در سود تقسیمی سالانه آنها شریک خواهید بود. از طرف دیگر افزایش قیمت این اوراق نیز میتواند برای سرمایه‌گذار کسب سود به دنبال داشته باشد.
سرمایه لازم برای خرید اوراق بهادار
یکی از جذابیت‌های عمده خرید اوراق بهادار امکان سرمایه‌گذاری در این بخش با هر میزان سرمایه‌ای است. طبق قوانین جدید سازمان بورس ایران در حال حاضر با سرمایه ۵۰۰ هزارتومانی این امکان برای افراد وجود دارد که برای خرید اوراق بهادار اقدام نمایند. البته این عدد به این معنی نیست که تنها سرمایه‌های کوچک در این بازار رد و بدل می‌شوند. در سال ۹۷ میزان سرمایه در گردش در بازار بورس ایران بالغ‌بر ۳۰ هزار میلیارد بوده است. این عدد نشان از قدرت بالای این بازار در هدف‌دار نمودن سرمایه‌های مردم دارد.
سررسید اوراق بهادار
سرمایه‌گذاران قبل از اقدام به خرید اوراق بهادار باید به سررسید آنها نیز دقت داشته باشند. البته اوراق بهادار صاحبان سهام دارای تاریخ سررسید خاصی نبوده و این نوع از اوراق بهادار بدون تاریخ سررسید خریدوفروش می‌شوند. اما سایر اوراق بهادار معمولاً دارای سررسیدهای مشخصی هستند که در تاریخ‌های مذکور صاحبان آنها باید نسبت به تسویه اوراق اقدام نمایند.
کارگزاران اوراق بهادار
خرید اوراق بهادار عرضه‌شده در سازمان بورس نیاز به واسطه‌هایی دارد که این واسطه‌ها اصطلاحاً با عنوان کارگزار شناخته می‌شوند. کارگزاران شرکت‌هایی هستند که مجوزهای لازم را از سازمان بورس اوراق بهادار ایران دریافت کرده و کار کردن با آنها از طرف این سازمان کاملاً تضمین‌شده است. خرید اوراق بهادار و فروش آنها به‌هیچ‌وجه هیچ سرمایه‌ای را برای این کارگزاران به دنبال نخواهد داشت. آنها فقط درصد ناچیزی از هر معامله خریدوفروش را به‌عنوان کارمزد دریافت می‌کنند. امکانات، خدمات، میزان مشتریان و برخی موارد دیگر از معیارهایی هستند که کاربران می‌توانند با تکیه بر این معیارها نسبت به انتخاب یکی از کارگزاران اقدام کنند.
مراحل خرید اوراق بهادار به‌صورت گام به گام
خرید اوراق بهادار برای اشخاص حقیقی و حقوقی در یک متد کلی به گام‌های زیر تقسیم می‌شود:
۱- مراجعه به کارگزار بورس برای دریافت کد چگونه اوراق قرضه بخریم؟ بورسی
برای اقدام به خرید اوراق بهادار ابتدا باید مدارک شناسایی هر فرد در اختیار سازمان بورس و نهادهای زیربط قرار گیرد.
۲- ثبت نام در سامانه سجام
سامانه سجام سیستم مبارزه با پول‌شویی است که سازمان بورس از آن برای ممانعت از چنین رفتارهایی استفاده می‌نماید. هر شخصی که تمایل به خرید اوراق بهادار دارد، بایستی در این سامانه ثبت‌نام کند.
۳- دریافت کد بورسی و کد سجام
بعد از ثبت‌نام و تحویل مدارک لازم، کد بورسی پس از چند روز کاری برای فرد ارسال می‌گردد.
۴- دریافت کد آنلاین
برای خرید اوراق بهادار نیاز به پلتفرم معاملاتی آن خواهید داشت. هر کاربر با دریافت کد آنلاین که هم‌زمان با کد بورسی برای شخص ارسال می‌گردد، میتواند وارد سایت کارگزار شده و با وارد کردن این کد به سامانه معاملاتی دسترسی داشته باشد.
۵- گذراندن زمان تعیین‌شده برای معاملات
طبق قوانین جدیدی که از طرف سازمان بورس وضع شده است، هر فرد یک ماه پس از تاریخ دریافت کد بورسی خود میتواند برای خرید اوراق بهادار اقدام نماید.
۶- واریز وجه به حساب معاملاتی
میزان سرمایه مدنظر خود برای خرید سهام و اوراق بهادار را بایستی به حساب معاملاتی خود نزد کارگزار واریز نمایید.
۷- ورود به سامانه و خرید اوراق بهادار
بعد از سپری شدن یک ماه، شما می‌توانید با ورود به سامانه معاملات آنلاین، سهام موردنظر را انتخاب و آن را بخرید. کارگزار به‌عنوان واسط دستور خرید شما را ثبت و آن را به سیستم معاملاتی سازمان بورس ارسال می‌نماید. کل این مرحله خرید در کمتر از چند ثانیه صورت می‌پذیرد.
سوالات متداول برای خرید اوراق بهادار:
برای خرید اوراق بهادار چه مدارکی نیاز است؟
مدارک لازم برای خرید اوراق بهادار مدارک معمولی شناسایی هر فرد اعم از کارت ملی و شناسنامه می‌باشند. علاوه بر این هر فرد برای نقل‌وانتقال پول با کارگزار نیز بایستی یک شماره‌حساب و شماره شبای بانکی با نام خود به کارگزار معرفی نماید. بقیه مدارک نیز فرم‌هایی هستند که خود کارگزار آنها را در اختیار فرد قرار خواهد داد.
آیا خرید اوراق بهادار به‌صورت غیرحضوری امکان‌پذیر است؟
در حال حاضر اکثریت سرمایه‌گذاران برای خرید اوراق بهادار به‌صورت اینترنتی و غیرحضوری اقدام می‌نمایند. البته امکان خرید حضوری آن نیز فراهم است. اما خرید غیرحضوری با سرعت بسیار بیشتری قابل انجام خواهد بود. کد آنلاین ارسال شده توسط کارگزار این امکان را برای هر فرد فراهم خواهد کرد.
زمان خرید اوراق بهادار چه موقع است؟
بازار بورس ایران در ساعات مشخصی در طول روز به فعالیت می‌پردازد که در این ساعات امکان خرید اوراق بهادار برای سرمایه‌گذاران وجود دارد. بسته به نوع اوراق بهاداری که قصد خرید آن را دارید این ساعت میتواند کمی متفاوت باشد. اصلی‌ترین زمان خرید اوراق بهادار در بازار بورس از ساعت ۹ صبح تا ۱۲:۳۰ شنبه تا چهارشنبه می‌باشد. البته برخی از اوراق از ساعت ۱ تا ۳ و اوراق بورس کالا هم از ساعت ۱۰ صبح تا ۱۸ عصر شنبه تا چهارشنبه و پنجشنبه‌ها تا ساعت ۱۶ برای کاربران عرضه می‌شوند.
کارمزد خرید اوراق بهادار چقدر است؟
کارمزد خرید اوراق بهادار درآمدی است که کارگزاران واسط با سازمان بورس سود خود را از خریدوفروش این اوراق توسط کاربران به دست می‌آورند. این کارمزد در حال حاضر به میزان ۱٫۵ درصد از مبلغ در نظر گرفته شده برای خریدوفروش سهام می‌باشد.
آیا برای خرید اوراق بهادار داشتن کد بورسی الزامی است؟
امکان خرید سرمایه‌گذاری و خرید غیرمستقیم اوراق بهادار نیز برای کاربر وجود دارد. در این روش خرید کاربران سرمایه خود را در اختیار صندوق‌های سرمایه‌گذاری و یا افراد سبد گردان می‌گذارند تا آنها از جانب شخص برای خرید اوراق بهادار اقدام نماید. اما برای خرید مستقیم این اوراق دریافت کد بورسی برای شخص الزامی خواهد بود.
تسویه‌حساب با خریداران اوراق بهادار چگونه است؟
به محض فروش اوراق بهادار تسویه این اوراق با خریدار انجام می‌گیرد. در اوراق بهادار با زمان سررسید نیز بعد از رسیدن به این تاریخ تسویه‌حساب درجا با خریداران صورت می‌پذیرد. سرمایه‌گذار در هرروز کاری میتواند تقاضای وجه موجود در حساب کارگزار خود را در سیستم ثبت و ۲۴ ساعت بعد آن را در حساب خود داشته باشد.
آیا اوراق بهادار همان اوراق مشارکت است؟
اوراق بهادار انواع مختلفی دارد که اوراق مشارکت یکی از آنها می‌باشد. در واقع اوراق مشارکت اوراقی است که خریدار آن علاوه بر قیمت خود این اوراق در سود مشارکت نیز شریک خواهند بود.
جمع‌بندی
خرید اوراق بهادار در دنیای امروز یکی از بهترین روش‌های سرمایه‌گذاری و کار با پول است. این روش معاملاتی نه فقط در ایران بلکه در همه کشورهای جهان و بازار بین‌المللی در حال انجام بوده و به دلیل سودهای بالاتر از نرخ تورم جذابیت زیادی برای کاربران پیدا کرده است. از طرفی میزان نقد شوندگی بالای این اوراق و امکان خریدوفروش آن در لحظه نیز شرایط بهینه سرمایه‌گذاری را برای هر فرد سرمایه‌گذار فراهم می‌آورد. در کل شناخت این اوراق برای هر فرد که به دنبال رسیدن به درآمدی مناسب و افزایش ارزش سرمایه‌های خود است، لازم و ضروری می‌باشد.
چطور با تخفیف کارمزد در صرافی های ارز دیجیتال ثبت نام کنیم؟
| نام صرافی | تخفیف کارمزد | IP خارج از ایران | لینک ثبت نام |
|---|---|---|---|
| کوکوین | دارد | نیاز دارد | ثبت نام با تخفیف کارمزد |
| کوینکس | دارد | نیاز دارد | ثبت نام با تخفیف کارمزد |
| بیت پین | دارد | نیاز ندارد | ثبت نام با تخفیف کارمزد |
| آبان‌تتر | دارد | نیاز ندارد | ثبت نام با تخفیف کارمزد |
| بیت 24 | دارد | نیاز ندارد | ثبت نام با تخفیف کارمزد |
| نوبیتکس | دارد | نیاز ندارد | ثبت نام با تخفیف کارمزد |
توجه: با وجود اینکه دو صرافی کوینکس و کوکوین هر دو فعلا بدون نیاز به تغییر IP فعالیت می‌کنند اما بهتر است برای امنیت بیشتر از IP ثابت خارج از ایران استفاده کنید.
برای ورود به صرافی کوینکس حتما باید با IP خارج از ایران وارد شوید.
اوراق قرضه چیست؟
در واقع می‌توان بیان کرد که دارندگان این اوراق، طلبکاران شرکت به حساب می‌آیند و اما زمانی که شما خرید اوراق با درآمد ثابت چگونه اوراق قرضه بخریم؟ را به عنوان راهی برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنید، به شرکت صادرکننده اوراق، پول قرض می‌دهید. و در مقابل شرکت متعهد می‌شود تا در طول مدت وام، به شما بهره بپردازد. و البته مقدار و دوره پرداخت بهره به شرایط اوراق منتشره بستگی خواهد داشت. هر چه این اوراق بلندمدت‌تر باشد، بهره دریافتی بالاتر خواهد بود. پرداخت بهره اوراق با درآمد ثابت، به صورت ماهانه، سه ماهه، نیم‌ساله و سالانه است. و زمانی که این اوراق به موعد سررسید خود برسد، صادرکننده اصل پول را بازپرداخت می‌کند. بنابراین خرید اوراق با درآمد ثابت مانند خرید سهام، یک نوع سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود. با این تفاوت که با خرید سهام، شما مالکیت بخشی از شرکت را به خود اختصاص می‌دهید و بازدهی سرمایه‌گذاری شما به میزان سودی که شرکت کسب می‌کند، بستگی دارد و دقیقأ به همین دلیل است که خرید سهام، پرریسک‌تر و پرنوسان‌تر است.
ریسک اوراق قرضه
اوراق قرضه، به طور معمول نرخ بهره ثابت دارند و به همین دلیل، ریسک کمتری را به خود اختصاص می‌دهند. نکته دیگری که در رابطه با اوراق با درآمد ثابت باید بدانید این است که، این اوراق قابل مبادله هستند و اگر شخصی اوراق با درآمد ثابت خود را کمتر از مقدار اسمی‌اش به فروش برساند، گفته می‌شود فروش با تنزیل صورت گرفته است و اگر بالاتر از مقدار اسمی‌اش به فروش برساند، بیان می‌شود که اوراق با صرف به فروش رفته است.
دیدگاه شما