تئوری الیوت

در بازار نزولی، روند غالب نزولی است، بنابراین الگوی معکوس است پس پنج موج پایین تر و سه موج بالاتر را شاهد خواهیم بود.

انطباق‌پذیری رفتار شاخص بورس اوراق بهادار تهران با مدل تئوری امواج الیوت

1 دانشجوی دکتری، گروه حسابداری، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرمانشاه، کرمانشاه، ایران.

2 استادیار، گروه حسابداری، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرمانشاه، کرمانشاه، ایران.

3 استادیار، گروه کامپیوتر، دانشکده فنی مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد همدان، همدان، ایران.

چکیده

یکی از مهم‌ترین مباحث در اقتصاد جهان، استفاده از سرمایه‌های راکد برای توسعه‌ اقتصادی هر کشور است و این نیازمند یک سیاست راهبردی جذب سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی جهت تقویت بازار سرمایه کشور است. هدف کلی این پژوهش، بررسی انطباقپذیری رفتار بازار سهام ایران با سایر بازار های مالی خارجی طبق مدل تئوری موج الیوت از ابزارهای تحلیل تکنیکال و با استفاده از الگوریتم‌های طبقه‌بندی است. لذا در این پژوهش، روند حرکتی قیمت در شاخص کل و شاخص کل هم وزن بورس اوراق بهادار ایران بهعنوان دماسنج اقتصاد و نشانگر وضعیت کلی بازار سهام ایران، مورد بررسی قرار گرفته است. ابتدا، متغیرهای نوسان‌نمای موج الیوت و شاخص قدرت حرکت و تغییرات قیمت، بطور روزانه برای شاخص کل از تاریخ 25/02/1387 تا 05/09/1399 و شاخص کل هم وزن از تاریخ 14/02/1394 تا 11/09/1399 محاسبه شد و بر اساس این سه متغیر، روند حرکتی به سه دسته خرید، فروش و نگهداری برچسب‌گذاری شد. سپس، الگوریتم‌های طبقه‌بندی مانند درخت تصمیم، نزدیک‌ترین K همسایه، ماشین بردار پشتیبان خطی برای پیش‌بینی روند آینده استفاده شد. نتایج نشان داد دقت الگوریتم‌های درخت تصمیم و نزدیک‌ترین K همسایه در پیش‌بینی برچسب خرید، فروش و نگهداری بالای 90 % بوده است. بنابراین، استفاده از روش‌های تکنیکی و الگوریتم‌های پیشنهادی می‌تواند به سرمایه‌گذاران در تشخیص روند آتی شاخص کل و شاخص کل هم وزن کمک کند.

کلیدواژه‌ها

• پیش‌بینی
• شاخص بورس اوراق بهادار تهران
• تحلیل تکنیکال
• تئوری موج الیوت
• الگوریتم‌های طبقه‌بندی

عنوان مقاله [English]

Adaptability of Tehran Stock Exchange Index Behavior with Elliott Wave Theory Model

نویسندگان [English]

• samira seif 1
• Babak jamshidi navid 2
• Mehrdad ghanbari 2
• mansoor esmaeil pour 3

1 PhD Student of Accounting, Faculty of Humanities, Kermanshah Branch, Islamic Azad University, Kermanshah, Iran.

2 Assistant Professor of Accounting, Faculty of Humanities, Kermanshah Branch, Islamic Azad University, Kermanshah, Iran.

3 Assistant Professor, Computer Eng. Dept., Hamadan Branch, Islamic Azad University, Hamadan, Iran.

چکیده [English]

One of the most important issues in the world economy is the use of stagnant capital for the economic development of any country, and this requires a strategic policy to attract domestic and foreign investors. The general purpose is to investigate the adaptability of Iranian stock market behavior with other foreign financial markets according to Elliott wave theory model of technical analysis tools and classification algorithms. Therefore, the price movement trend in the total index and the total weighted index of the Iranian Stock Exchange as a thermometer of the economy and an indicator of the general situation of the Iranian stock market has been studied. First, the variables of Elliott Wave Oscillation and Relative strength index and Close changes, daily for the total index from 14/05/2008 to 25/11/2020 and the total weighted index from 04/05/2015 to 01/12/2020 calculated and accordingly, the movement trend was labeled into buying, selling and maintaining. Then, classification algorithms such as decision tree, K nearest neighbor, linear support vector machine were used to predict future trends. The results showed that the accuracy of Decision tree and the K nearest neighbor algorithms in predicting labels was above 90%. Therefore, the use of technical methods and proposed algorithms can help investors in determining the future trend of the total index and the total weighted index.

بررسی تاریخچه امواج الیوت در تحلیل تکنیکال

نظریه امواج الیوت توسط رالف نلسون الیوت ( Ralph Nelson Elliott ) در دهه 1930 برای توصیف حرکات قیمت در بازارهای مالی تهیه شد، که در آن او الگوهای موج های فراکتالی را تکرار می‌کند. الیوت پس از بازنشستگی به دلیل بیماری، به چیزی نیاز داشت تا وقت خود را سپری کند و شروع به مطالعه در رابطه با ساختار نمودارها از 75 سال قبل تا به آن روز نمود. این تئوری در سال 1935 هنگامی‌که الیوت پیش‌بینی می‌کرد بازار آینده نامطمئنی خواهد داشت باعث توجه بسیاری از مدیران و سرمایه گذاران بازار سرمایه گردید. و این آغازی بر شروع معروفیت و کاربرد این الگو در بازار گردید.

الیوت قواعد خاص حاکم بر نحوه شناسایی، پیش‌بینی و سرمایه گذاری که توسط امواج شکل می‌گرفت را تشریح کرد. این امواج را می‌توان در حرکات قیمت سهام و رفتار مصرف کننده مشخص کرد. تلاش سرمایه گذاران برای سودآوری از یک ‌روند بازار را می‌توان “سوار شدن بر موج” توصیف کرد. الیوت این نکته را همیشه عنوان می‌کرد، که این الگوها هیچ اطمینانی در مورد حرکت قیمت‌ها در آینده ارائه نمی‌دهند، بلکه به منظور کمک در سفارش‌ها و ادامه دادن سرمایه گذاری در بازار می‌باشد. از آن‌ها می‌توان در ارتباط با تحلیل تکنیکال، ازجمله شاخص های اصلی، برای شناسایی فرصت‌های خاص استفاده کرد. معامله گران ممکن است در یک زمان معین تعابیر متفاوتی از ساختار امواج الیوت داشته باشند.

الیوت تحقیقی به صورت ابزاری از داده‌های بـازار سـهام، تغییرات و جهش‌های امواج 11 الگوی متفاوت از یکدیگر را که داده‌های قیمت در آن رخ ‌داده بودند، انجام داد. او این الگوها را با مثال شرح داد و برای هر کدام نامی انتخاب کرد. سپس شرح داد که ایـن الگوها چگونه بـه یکدیگر مربوط می‌شوند و دارای ارتباط هستند، قوانین امواج الیوت شامل فهرستی از الگوهای قیمت است و توضیح اینکه چگونه و چطـور ایـن امـواج در سرتاسر مسیر بازار اتفاق بیافتند. بازارها معمولاً دستخوش تغییراتی از قبیل بالا رفتن روند، روندهای خنثی و یـا روندهای کاهشی اسـت، بنابراین قوانین امواج الیوت بر اساس روند بازارها تعریف می‌شود. این قوانین به ما می‌گوید که بازار در الگوها با پنج موج حرکت می کند و با سه یا پنج موج تصحیح می‌شود، قبل از اینکه رونـد بزرگ‌تر آغاز شود.

امواج

الیوت اظهار داشت که روندها در قیمت‌ها ناشی از روانشناسی غالب سرمایه گذاران است. وی دریافت که نوسانات در روانشناسی جمعی همیشه در همان الگوهای تکراری فرکتال یا “امواج” در بازارهای مالی ظاهر می‌شود.

نظریه الیوت تا حدودی به نظریه داو شباهت دارد، زیرا هر دو تشخیص می‌دهند که قیمت سهام در امواج حرکت می‌کند. زیرا الیوت علاوه بر این، ماهیت “فراکتالی” بازارها را نیز تشخیص داد، با این حال، وی توانست جزئیات بیشتری را تجزیه و تحلیل کند. فراکتال­ ها ساختارهای ریاضی هستند که در مقیاس همیشه کوچک‌تر بی‌نهایت تکرار می‌شوند. الیوت کشف کرد که شاخص‌های قیمت سهام به همان روش ساختار یافته بودند. وی سپس شروع به بررسی این موضوع کرد که چگونه می‌توان از این الگوهای تکرارشونده به عنوان شاخص‌های پیش‌بینی کننده بازار آینده استفاده کرد.

پیش‌بینی بازار بر اساس الگوهای موج

الیوت پیش‌بینی‌های دقیقی از بازار سهام را بر اساس ویژگی‌های قابل اعتماد و کشف شده در الگوهای امواج انجام داد. یک موج بلند که در همان جهت با روند بزرگ‌تر حرکت می‌کند، همیشه در الگوی خود پنج موج را به دنبال دارد. از طرف دیگر، موج اصلاحی در جهت مخالف روند اصلی حرکت می‌کند. در مقیاس کوچک‌تر، در هر یک از امواج، پنج موج دوباره می‌توان یافت.

الگوی بعدی، خود را در مقیاس‌های همیشه کوچک‌تر تکرار می‌کند. الیوت در دهه 1930 از این ساختار فراکتال در بازارهای مالی پرده برداشت، اما تنها چند دهه بعد دانشمندان فراکتال ها را تشخیص داده و آن‌ها را به صورت ریاضی نشان می‌دادند.

در بازارهای مالی، ما می‌دانیم که “آنچه بالا می‌رود، باید پایین بیاید”، به عنوان یک حرکت قیمت بالا یا پایین همیشه با یک حرکت مخالف دنبال می‌شود. عمل قیمت به روند و اصلاحات تقسیم می‌شود. روندها جهت اصلی قیمت‌ها را نشان می‌دهد، درحالی‌که اصلاحات در برابر روند حرکت می‌کند.

محبوبیت تئوری موج الیوت

در دهه 70 میلادی، اصول امواج الیوت از طریق وورک ای جی محبوبیت پیدا کرد. بعدها در دهه 80 میلادی توسط فراست و رابرت پرچتر توسط کتاب‌هایشان معرفی شد و استفاده روزافزونی پیدا کرد.

بخش عمده‌ای از فعالیت‌های پرتچر به عنوان ناشر شامل تلاش‌های وی برای معرفی مجدد اصل امواج الیوت به گذشت. او تمام نوشته‌های موجود الیوت، ازجمله نامه‌های “اصل موج”، و نامه‌های “تفسیری” و “پیش‌بینی” (1938) را گردآوری و منتشر کرد. پرتچر همچنین شرح‌حال مختصری از الیوت و نوشته‌های امواج الیوت جمع آوری شده از معدود تکنسین‌هایی که در دهه‌های 50 و 60 از تجزیه و تحلیل امواج استفاده می‌کردند را منتشر کرد (چارلز کالینز، همیلتون بولتون، فراست، ریچارد راسل)

با این وجود، قرار گرفتن در معرض محبوبیت تحلیل امواج الیوت نتیجه تلاش‌های آگاهانه پرچر نبود. در چند سال قبل و بعد از سال 1987، پوشش رسانه ای وضعیت “گورو” پرچر را به افراط و تفریط فرو کشاند، ازجمله این ادعا که پیش‌بینی‌های وی می‌تواند به تنهایی “باعث شود” بورس سهام بالا رود یا سقوط کند.

کلام پایانی از امواج الیوت

استفاده‌کنندگان از الیوت تأکید دارند که صرفاً به دلیل اینکه بازار از روند پیروی می‌کند، نمی‌توان بازار را به راحتی پیش‌بینی کرد. دانشمندان یک درخت را به عنوان یک فراکتال می‌شناسند، اما این بدان معنی نیست که هرکسی می‌تواند مسیر هر یک از شاخه‌های آن را پیش‌بینی کند. ازنظر کاربرد عملی، اصل موج الیوت مانند سایر روش‌های تحلیل، روش‌ها و رازهای خود را دارد. در هر صورت، معامله گرانی که به تئوری موج الیوت متعهد هستند با شور و شوق از آن دفاع می‌کنند.

امواج الیوت

امواج الیوت به زبان ساده، ابزاری مفید در تحلیل تکنیکال بازار ارز فارکس می باشد. بنابر روانشناسی بازارهای مالی یعنی بررسی عواملی که موجب حرکت بازار می شوند، نوسانات صعودی یا نزولی بازار فارکس را می توانیم به صورت طول موج هایی بنام امواج الیوت نمایش دهیم. امواج الیوت به زبان ساده نشان دهنده این است که روانشناسی سرمایه گذار یعنی طرز فکر او در خصوص پول و بازار مالی بر نحوه معامله وی تاثیر گذار بوده و موتور اصلی حرکت امواج نوسانی در بازارهای مالی از جمله بازار ارز فارکس است.

فهرست مطالب

امواج الیوت چیست ؟

کاربرد امواج الیوت

قوانین شمارش امواج الیوت

اندیکاتور شمارش امواج الیوت

چند تئوری موج الیوت وجود دارد؟

بعد از موج 5 الیوت چه اتفاقی می افتد؟

امواج الیوت چیست ؟

امواج الیوت یا تئوری امواج الیوت که در تحلیل تکنیکال فارکس توسط تحلیلگران مورد استفاده قرار می گیرد، نوسان قیمت در بازارهای مالی است. این تئوری در سال 1938 توسط رالف نلسون الیوت، پس از تشخیص الگوهای امواج بازگشتی فراکتال (Recurring,Fractal wave) در اولین کتاب وی بنام قوانین امواج (Wave Principle) منتشر شد. او به این نتیجه رسیده بود که نوسانات بازار را می توان از طریق الگوی تکرار تشخیص داد. سرمایه گذارانی که قصد کسب سود از روند بازار را داشتند می توانستند خود را سوار بر این امواج تصور کرده و به معامله در بازار بپردازند. الیوت در طرح خود از تئوری داو نیز بهره برده چرا که داو هم نوسان و حرکت قیمت در بازار مالی را به موج تشبیه کرده است اما الیوت فراکتال بودن حرکت بازار را نیز کشف کرد.

کاربرد امواج الیوت

متن به صورت تستبه این مساله اشاره شد که تئوری امواج الیوت برگرفته از تئوری داو است اما تفاوت آنها در این است که الیوت ذات فراکتال یا تکرار شوندگی بازار فارکس را با دقت بیشتری آشکار کرد. امواج الیوت نشان می دهد که قیمت ها در بازار فارکس به صورت موج حرکت کرده، به گونه ای که انگار این امواج مسیر حرکت قیمت ها را تعیین می کنند. این تئوری یکی از تاثیرگذارترین ابزار تحلیل تکنیکال در بازار فارکس است که به دنبال الگوهای قیمتی بلند مدت و تکرار شونده هستند تا بتوانند به تعریف تغییرات مداوم سرمایه گذار از لحاظ روانشناسی نیز بپردازند. امواج الیوت می تواند حرکت بازار را به سمت نقطه ای خاص پیش بینی کند. این امواج به هم مرتبط بوده و با استفاده از نسبت های فیبوناچی قابل تشخیص می باشند، بدان معنی که نقطه شروع و پایان آنها را قابل تشخیص می سازند. استفاده از این ابزار تنها فرم تحلیل بازار است که به معامله گر کمک کرده تا بتواند رفتار بازار را بهتر درک کند.
بطور کلی در استفاده از نظریه امواج الیوت، معامله گر از طریق نوسانات قیمت، تشخیص حد و مرز ذهن سرمایه گذار و موارد مشابه دیگر به تحلیل چرخه بازار و پیش بینی روند بازار مالی می پردازد.
بطور مثال زمانی که امواج الیوت در فاز اصلاحی قرار دارند، فرصتی برای معامله گر است تا با تشخیص حداکثر قیمت بدست آمده در آن موج، موقعیت فروش باز کرده یا در زمان اتمام موج اصلاحی و پیش از شروع دوباره روند بازار، موقعیت خرید باز کرده و به این ترتیب از این روش تحلیلی برای کسب سود در فارکس بهره ببرد.

قوانین شمارش امواج الیوت

در مدل الیوت، قیمت های بازار بین دو دسته امواج یعنی امواج پیشرو (Impulsive) و امواج اصلاحی (Corrective) در حال تغییر است. امواج الیوت پیشرفته یا پیشرو به پنج دسته امواج کوچکتر با همان کاراکترهای پیشرو و اصلاحی تقسیم بندی می شوند. به این ترتیب امواج 1 و 3 و 5 پیشرو و امواج 2 و 4 ادامه اصلاحی امواج 1و3 هستند. همانطور که در شکل زیر مشخص شده است، امواج پیشرو 1و3و5 به ریز موج هایی با درجه بندی i-ii-iii-iv-v تقسیم بندی می شوند. امواج 2و4 نیز به عنوان امواج اصلاحی بصورت ریز موجهای a-b-c درجه بندی می شوند. در مقابل امواج اصلاحی اصلی به سه دسته کوچکتر ABC طبقه بندی شده و از موج پیشرو 5 شروع می شوند که تبدیل به موج A شده و به سمت موج B و C می رود. شاید این نکته جالب باشد که در بازارهای خرسی ( با روند نزولی ) مسیر این امواج تغییر کرده یعنی 5 موج به سمت پایین و سه موج تئوری الیوت به سمت بالا حرکت می کند.
زمانی که بازار روند صعودی دارد، امواج بالارونده پیشرو و امواج پایین رونده اصلاحی نامیده می شوند. اما برعکس زمانی که بازار روند نزولی داشته باشد، امواج پایین رونده پیشرو و امواج بالا رونده اصلاحی نامیده می شوند.
طبق تئوری الیوت پنج موج پیشرو در الگوی الیوت می بایست مطابق قوانین زیر پیش بروند:
– موج شماره 2 نمی تواند بیشتر از 100% موج شماره 1 ادامه پیدا کند.
– موج شماره 3 نمی تواند در مقابل امواج پیشرو 1و5 کوتاه ترین باشد.
– موج شماره 4 هیچگاه هم سطح موج شماره 1 قرار نمی گیرد.

اندیکاتور شمارش امواج الیوت

اندیکاتور نامبرده یک ابزار شناخته شده در تحلیل تکنیکال است که به معامله گر فارکس اجازه پیش بینی قیمت در بازار را می دهد چرا که طبق تئوری الیوت حرکت قیمت در فارکس بصورت امواج تکراری و قابل پیش بینی می باشد. اندیکاتور امواج الیوت در تشخیص اینکه در کجا یک موج الیوت به پایان رسیده و از کدام قسمت موج جدید شروع می شود ( به عبارت دیگر برای تشخیص تغییر مسیر حرکت قیمت بازار) و اینکه در نهایت می تواند منجر به تشکیل الگوی این تئوری شود، به معامله گر یاری می رساند.
اندیکاتور امواج الیوت یکی از سه اندیکاتور موجود در لیست اندیکاتورهای استاندارد مارکت اسکوپ است. دو مورد دیگر شامل اسیلاتور امواج الیوت (Elliot wave oscillator) EWO وEWN (Elliott Wave Number ، بوده که هر دو برای شمارش امواج الیوت بکار می روند و در حقیقت برای اجرای این تئوری الیوت نظریه در بازار فارکس مسیر را برای معامله گر هموار می سازد.

چند تئوری موج الیوت وجود دارد؟

با توجه به قوانین شمارش این امواج در زیر به توضیح هر یک از امواج این الگو و در واقع آموزش مقدماتی امواج الیوت می پردازیم.
موج اول ایمپالس بیان کننده احساسات یک معامله گر در زمان تصمیم گیری خرید یک جفت ارز در فارکس است. چرا که این زمان از نظر وی، زمانی مناسب برای ورود به بازار تلقی می شود.
یکی از امواج الیوت که معامله گران بیشتر با آن مواجه می شوند موج سوم است. این موج می تواند تعیین کننده معامله پر سود یا ضرر در فارکس باشد. این موج حدود % 8/161 از طول موج اول اتفاق می افتد.
زمانیکه موج سوم امتداد می یابد بلند ترین موج الیوت است. این مساله برای سایر امواج ایمپالس یا پیشرو با درجه یکسان، محدودیت ایجاد می کند. در زمان معامله، طبق تئوری الیوت سومین موج کوتاهترین نیست. موج اول نیز بلندترین است. حال یک معامله گر فارکس می تواند تشخیص دهد که طول موج پنجم نمی تواند بزرگتر از موج سوم باشد.
موج دوم اولین موج اصلاحی در ساختار موج پیشرو می باشد و اهمیت ویژه ای دارد.
موج چهارم نیز موج حساسی است چرا که معامله گر به دلیل حس ترس یا تمایل به جلو رفتن ممکن است در این نقطه دچار تردید شود.
بطور کلی امواج اصلاحی سه حرکت مشخص دارند که دو حرکت آن در جهت مسیر اصلاحی اصلی است (A-C) و یک موج خلاف جهت آنهاست (B). علاوه بر امواج ذکر شده در بالا، امواج الیوت پیشرفته یا پیشرو به زیر موجهایی که در شکل زیر مشاهده می کنید طبقه بندی می شوند:

1- موج i : طبق قوانین، موج ii می بایست طول موج کمتری نسبت به موج i داشته باشد.
2-موج iii : این موج نمی تواند با قیمت موج i در یک سطح قرار بگیرد و در اصلاح آن را هم پوشانی کند. در ابتدا این موج حداکثر قیمت را به شما نشان می دهد و محلی است که معاملات طولانی مدت را در این نقطه متوقف کرده تا از ضرر بیشتر آنها جلوگیری شود.
3-موج v : این موج آخرین موج فاز اول است. اکثر مواقع هنگامی که موج پنجم اتفاق می افتد، انتظار موج اصلاحی به اندازه طول موج پنجم می رود تا به حد قیمت موج iv یا پایین تر از آن برسد. همانطور که در شکل زیر برای امواج ایمپالس ایده آل نشان داده شده است، می بینید که امواج قرمز a-b-c طول موج v را اصلاح می کنند.
4-موج a : اگر این موج ایمپالس است بدان معناست که یک موج اصلاحی یا زیگزاگ مقابل شماست و موج v نقطه نگهدارنده است.
5- موج c : اکثر مواقع نسبت این موج به طول موج a از قانون نسبت های فیبوناچی پیروی می کند و قیمت این موج یا برابر با موج iv بوده یا از آن پیشی می گیرد. با پایان طول موج c، حرکت بعد ایجاد طول موجی است که کل طول موج های a-b-c را پوشش تئوری الیوت دهد.

بعد از موج 5 الیوت چه اتفاقی می افتد؟

در بسیاری از مواقع زمانی که موج پنجم اتفاق می افتد، انتظار وقوع موج اصلاحی می رود. طبق تعریف اولیه در نظریه امواج الیوت، حرکت امواج پیشرفته یا پیشرو بطور هم جهت با روند اصلی بازار و رسیدن به درجه بالاتر است. سه نوع مختلف موج پنجم الیوت ثبت شده است که به عنوان موج پیشرو تصور می شوند:
موج ایمپالس (impulse wave)، موج ایمپالس گسترش یافته (extended impulse) و امواج مورب (diagonal wave).
از آنجایی که این بازار فراکتال است و جریانها تکرار شونده هستند، عمق موج اصلاحی که از موج 5 شروع می شود درست همانند موج v عمل می کند. موج پنجم آخرین موج امواج پیشروست و بنابراین موج اصلاحی می تواند نگه داشته شود. اکثر مواقع نیز انتظار می رود تا موج اصلاحی به اندازه طول موج پنجم تا قیمت موج 4 ادامه پیدا کند. همچنین اگر شما با استفاده از ابزار کانال کردن امواج الیوت، انتهای امواج 2و4 را به هم مرتبط سازید و سپس این روند شکسته شود، نشان می دهد که موج پنجم به پایان رسیده و موج اصلاحی نیز متوقف شده است.

سخن پایانی

امواج الیوت اگرچه به عنوان یک ابزار ساده معرفی شده است اما درحقیقت پیچیدگی های خودش را دارد. آنقدر پیچیده که برای درک آن نیاز به زمان زیادی خواهید داشت اما دست یافتنی است. در حقیقت کاربرد امواج الیوت از اینجا شروع می شود که معامله گر می پرسد: آیا این حرکت اصلاحی یا ایمپالسیو (پیشرو) است؟ جواب این سوال منجر به سوال بعدی شده و به همین ترتیب ادامه یافته تا زمانی که دیگر گزینه ای برای حرکت قیمت در بازار باقی نمی ماند. اگر شما به عنوان یک معامله گر قوانین این تئوری و آموزش مقدماتی امواج الیوت را به درستی آموخته و اجرا کنید، شمارش های غیر منطبق را حذف کرده و به ویژگیهای هر یک از امواج به دقت توجه کنید، می توانید از کاربرد امواج الیوت در معاملات بازار فارکس به خوبی بهره ببرید.

امواج الیوت چیست؟ آموزش اصول امواج 5 گانه Elliott Wave

نظریه امواج الیوت چیست؟ نظریه امواج الیوت یک نظریه در تحلیل تکنیکال از مباحث مهم آموزش فارکس است که برای توصیف حرکت قیمت در بازارهای مالی استفاده می شود. این نظریه توسط رالف نلسون الیوت پس از مشاهده و شناسایی الگوهای موج فرکتال تکرار شونده ایجاد شد. امواج و سوگیری ها را می توان در حرکات قیمت جفت ارز های فارکس ، ارزهای دیجیتال و تقریبا در همه جا در رفتار مصرف کنندگان شناسایی کرد. سرمایه گذارانی که تلاش می کنند از روند بازار سود ببرند را می توان افراد سوار بر موج توصیف تئوری الیوت کرد.

در دنیای بازارهای مالی متدها، روش ها و استراتژی های مختلفی وجود دارد که هر شخص بنابر ترجیحات خود از یکی از آن ها استفاده می کند. اما موردی که شاید کمتر کسی به آن توجه کند، کاربرد هر متد و استراتژی است. برای مثال از استراتژی پرایس اکشن فقط می توان برای معامله گری استفاده کرد و شاید برای انتشار یک مقاله تحلیلی زیاد مناسب نباشد.

از آن طرف دسته دیگری از بهترین سیستم های معاملاتی وجود دارند که فقط برای تحلیل کردن توصیف بازار و نشان دادن حرکت قیمت ها مناسب هستند و اما امکان معامله گری حرفه ای و مستمر توسط آن ها وجود ندارد و صرفا جنبه تحلیلی و نمایشی دارند. در این مقاله می خواهیم به یکی از این سیستم ها یعنی آموزش اصول امواج الیوت بپردازیم. اگر شما هم از افرادی هستید که هنوز مطمئن نیستید از این روش چطور می شود استفاده کرد، تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.

• تئوری امواج الیوت شکلی از تحلیل تکنیکال است. ابن متد به دنبال الگوهای قیمت دراز مدت تکرار شونده است که مرتبط با تغییرات مداوم در احساسات سرمایه گذار و روانشناسی معامله گری باشد.
• این تئوری، امواج پشت هم را که یک الگوی منظم را ایجاد کرده اند شناسایی می کند. همینطور امواج اصلاحی را که مخالف روند بزرگتر هستند، تعیین میکند.
• هر مجموعه ای از امواج درون مجموعه بزرگتری از امواج قرار گرفته است که به همان تکانه یا الگوی اصلاحی پایبند است، که به عنوان یک رویکرد فراکتالی برای سرمایه گذاری توصیف می شود.

تاریخچه امواج الیوت

در سال 1938 کتاب اصول موج به عنوان اولین مرجع برای مبحثی که امروزه به نام نظریه موج الیوت شناخته می شود منتشر شد. این کتاب به وسیله چارلز کولینز و براساس فعالیت هایی که موسس اصول موج یعنی رالف نلسون الیوت انجام داده بود نوشته شد.

الیوت قوانین خاصی را در مورد چگونگی شناسایی، پیش‌بینی و استفاده از این الگوهای موجی تشریح کرد. این کتاب ها، مقالات و نامه ها در R.N. Elliott’s Masterworks سال 1994 منتشر شد. Elliott Wave International بزرگترین شرکت مستقل تحلیل مالی و پیش بینی بازار در جهان است که تحلیل و پیش بینی بازار آن بر اساس مدل الیوت است.

او تاکید داشت که این الگوها هیچ نوع اطمینانی در مورد حرکت قیمت در آینده ارائه نمی‌کنند، بلکه در کمک به نظم بخشیدن به احتمالات برای اقدام آتی بازار هستند. آنها را می توان همراه با سایر اشکال تحلیل تکنیکال، از جمله اندیکاتور های تکنیکال، برای شناسایی فرصت های مناسب مورد استفاده قرار داد. معامله گران ممکن است در یک زمان معین تفسیرهای متفاوتی از ساختار امواج الیوت بازار داشته باشند.

آیا امروزه میتوان به روش کلاسیک امواج الیوت معامله کرد؟

توسعه فناوری رایانه و اینترنت شاید مهمترین پیشرفتی باشد که قرن بیست و یکم را شکل داده و متمایز می کند. گسترش تریدینگ با کامپیوتر و الگوریتم های سیستمی دسته جدیدی از معامله گران را ایجاد کرد که صرفاً بر اساس تکنیک ها، احتمالات و آمار و بدون جنبه احساسی و انسانی معامله می کنند. علاوه بر این، این ربات ها مانند اکسپرت هوش مصنوعی فارکس با خرید و فروش بسیار سریع در چند ثانیه یا حتی میلی‌ثانیه بر اساس الگوهای اختصاصی مانند استراتژی اسکالپ معامله می‌کنند.

بدون شک محیط معاملاتی که امروز با آن روبرو هستیم کاملاً متفاوت از محیط دهه 1930 است که الیوت برای اولین بار اصل موج خود را توسعه داد. سؤال مهمی که مطرح می شود این است که آیا می توان با اصل امواج الیوت در محیط معاملاتی جدید امروزی ترید کرد یا خیر؟ به هر حال، اگر انتظار داشته باشیم که این روش های کلاسیک در برابر قدرت بازار های امروز دوام بیاورند، حرفمان چندان دقیق و سنجیده نبوده است. چرا باید فرض کنیم که یک تکنیک معاملاتی از سال 1930 می‌تواند در محیط معاملاتی امروز اعمال شود، در حالی که عمر استراتژی ها و روش های معاملاتی در حال حاضر به کمتر از ۵ سال رسیده است؟

اصول امواج الیوت و شناسایی هر موج

سه جنبه مهم در نظریه موج وجود دارد. الگو، نسبت و زمان. الگو در نظریه امواج الیوت به الگوهای موج و اشکال آن اشاره دارد که مهم ترین جز این نظر است. تحلیل نسبت ها برای تعیین کردن تعداد امواج و نقاط اصلاح و قیمت های هدف از طریق اندازه گیری ارتباط بین موج های مختلف است. و سرانجام روابط زمان برای تایید کردن الگوهای موجی و نسبت ها به کار می رود با این حال اما نظریه الیوت، از اهمیت و اعتبار کمی برای پیش بینی بازار برخوردار است.

در مدل الیوت، قیمت‌های بازار، بین یک مرحله تکانشی یا انگیزشی و یک مرحله اصلاحی در تمام مقیاس‌های زمانی روند، به تناوب تغییر می‌کنند. تکانه‌ها همیشه به مجموعه‌ای از 5 موج با درجه پایین‌تر تقسیم می‌شوند که دوباره بین محرک و اصلاحی تناوب دارند، به طوری که امواج 1، 3 و 5 تکانه‌ها هستند و امواج 2 و 4 بازتاب‌های کوچک‌تری از امواج 1 و 3 هستند.

در شکل بالا، موج 1، 3 و 5 امواج محرکه هستند و به 5 تکانه یا درجه کوچکتر تقسیم می شوند که به صورت ((i))، ((ii))، ((iii))، ((iv)) و ((iv)) و (v)) نام گرفته اند. موج 2 و 4 امواج اصلاحی هستند و به 3 موج درجه کوچکتر با برچسب های ((a))، ((b)) و ((c)) تقسیم می شوند. 5 موج در موج 1، 2، 3، 4 و 5 حرکت می کنند، موج انگیزشی درجه بزرگتری را تشکیل می دهند.

امواج اصلاحی به 3 موج با درجه کوچکتر تقسیم می شوند که با نام ABC مشخص می شوند. امواج اصلاحی با یک ضربه ضد روند پنج موجی (موج A)، یک بازگشت (موج B) و یک ضربه دیگر (موج C) شروع می شود. 3 موج A، B و C هم در مجموع، موج اصلاحی با درجه بزرگتری را تشکیل می دهند.

در بازار نزولی، روند غالب نزولی است، بنابراین الگوی معکوس است پس پنج موج پایین تر و سه موج بالاتر را شاهد خواهیم بود.

امواج ضربه ای در اصول امواج Elliott

امواج ضربه ای از پنج موج فرعی تشکیل شده اند که حرکت را در همان جهت روند بعدی انجام می دهند. این الگو رایج ترین موج انگیزشی و ساده ترین موج در بازار است. مانند همه امواج محرکه، از پنج موج فرعی تشکیل شده است که سه تای آنها نیز امواج انگیزشی و دو موج اصلاحی هستند. این به عنوان یک ساختار 5-3-5-3-5 شناخته شده است که در بالا نشان داده شده است.

سه قانون تخطی ناپذیر امواج الیوت

• موج دو نمی تواند بیش از کل موج یک پایین تر رود و باید از موج یک ضعیف تر باشد.
• موج سوم هرگز نمی تواند کوتاه ترین موج بین امواج یک، سه و پنج باشد.
• موج چهار در هیچ زمانی نمی تواند فراتر از موج سوم برود.

اگر یکی از این قوانین نقض شود، ساختاری که با آن مواجه هستید ساختار امواج ضربه ای نیست.

امواج اصلاحی

امواج اصلاحی، که گاهی اوقات امواج مورب نامیده می شوند، از ترکیبی از سه موج فرعی تشکیل شده اند که حرکت را در جهت مخالف روند پس از بزرگترین موج انجام می دهند. مانند امواج انگیزشی، هدف آن ها حرکت اصلاحی بازار در جهت روند کلی آن است. موج اصلاحی از پنج موج فرعی تشکیل شده است.

امواج ضربه ای و اصلاحی در یک فراکتال مشابه برای ایجاد الگوهای بزرگتر قرار گرفته اند. به عنوان مثال، یک نمودار یک ساله ممکن است در میان یک موج اصلاحی باشد، اما یک نمودار 30 روزه ممکن است یک موج تکانه در حال توسعه را نشان دهد. بنابراین، معامله‌گری با این تفسیر موج الیوت ممکن است چشم‌انداز نزولی بلندمدت با چشم‌انداز صعودی کوتاه‌مدت داشته باشد.

استفاده از اصل جدید امواج الیوت

امروزه در بازار، حرکت 5 موجی همچنان در بازار اتفاق می افتد، اما سال ها مشاهده ما نشان می دهد که حرکت 3 موجی بیشتر از حرکت 5 موجی در بازار اتفاق افتاده است. علاوه بر این، بازار می تواند در یک ساختار اصلاحی در همان جهت حرکت کند. به عبارت دیگر، بازار می تواند در یک ساختار اصلاحی روند سابق را داشته باشد. به حرکت در توالی 3 موج ادامه می دهد و یک عقب نشینی دریافت می کند، سپس دوباره همان جهت را در یک حرکت اصلاحی 3 موجی ادامه می دهد. بنابراین، ما معتقدیم که در بازار امروز، روندها نباید در 5 موج باشند و روندها می توانند در 3 موج آشکار شوند. بنابراین مهم است که هنگام تلاش برای یافتن روند و برچسب زدن نمودار، همه چیز را در 5 موج محدود نکنید.

امواج Elliott به صورت دوره ای سیکلی تکرار می شوند!

با وجود فرم ثابت امواج الیوت، حالات مختلفی از آن در تایم فریم های مختلف وجود دارد. ترند های بازار ابعاد بسیار مختلفی دارند. الیوت روند را به 9 درجه مختلف از لحاظ بزرگی طبقه بندی کرده است، که از دوره های عظیم 200 ساله تا دوره های چند ساعتی را شامل می شود. این نکته را به خاطر داشته باشید که تعداد امواج و اصول آن ثابت است و به اینکه در کدام تایم فریم قرار دارند ارتباطی ندارند.

هر موج به موج هایی با درجات کوچکتر تقسیم می شود که آن ها هم می توانند به موج های با درجات کوچکتر تقسیم شوند. در این حالت هر موج قسمتی از موج بزرگتر و با درجه بیشتر است.بزرگترین موجهای الیوتی یعنی 1 و 2، به هشت موج تقسیم می شوند و هر کدام از آن ها نیز به موج های کوچکتری تقسیم شده که تعداد آن ها به 34 می رسد!

انتخاب شماره های 1،2،3،5،8،13،21،34،55،89 و 144 بر حسب اتفاق نبوده است، بلکه این اعداد قسمتی از سری اعداد فیبوناتچی هستند که پایه و اساس ریاضیات نظریه امواج الیوتی را تشکیل می دهند. امواج الیوتی نظریه ای بسیار پیچیده و گسترده است که هر تحلیل گر و دانشمندی می تواند بنابر سطح سواد و تجربه خود، آن را استفاده کند. برای مثال می توان با استفاده از ترفندهای مختلف، قیمت را در انتهای موج 3 پیش بینی کرد و به عنوان حد سود در معاملات خود قرار داد. یا ابتدای موج a را که آغازگر یک حرکت اصلاحی است، پیش بینی کرد و از ورود به معامله در اصلاح خودداری کرد.

در نهایت امیدواریم از این مطلب استفاده کامل را برده باشید برای مطالعه بیشتر میتوانید به این لینک مراجعه کنید و همچنین سوالات و نظرات خود را در بخش کامنت های این صفحه با ما در میان بگذارید.

تئوری امواج الیوت

در تئوری ارائه شده توسط الیوت در سال 1938، بازار با رفتار تکراری و نمودار قیمتها با موج های منظم حرکت تئوری الیوت می کنند. او امواج را شناسایی و دسته بندی کرد و با جزئیات در سیکل های مختلف بازار آنها را شرح داد.

آقای الیوت یک حسابدار بود که در سن 58 سالگی به علت بیماری بازنشسته شد. وی پس از آن به بررسی و مطالعه دقیق قیمت سهام در بورس آمریکا پرداخت. یک دهه بعد در سال 1938 او یافته های خود را در کتابی بنام “اصل موج (The Wave Principle)” منتشر کرد.

الیوت در توسعه مفهوم حرکت بازار تا حد زیادی از نظریه های چارلز داو (Charles Dow) استفاده کرد. الیوت الگوی حرکت بازار را در الگوی 5 موج در جهت اصلی بازار و سه موج در جهت مخالف شرح داد. در یک بازار صعودی حرکت 5 تایی به صورت زیر است.

موج 1: صعودی موج 2: نزولی موج 3: صعودی موج 4: نزولی موج 5: صعودی

پس از حرکت 5 موجی صعودی، یک حرکت 3 موجی اصلاحی(نزولی) به شرح زیر خواهد بود.

موج a: نزولی موج b: صعودی موج c: نزولی

همانگونه که در تئوری داو آمده در بازارهای نزولی، یک حرکت 5 تایی نزولی وجود دارد که با یک موج اصلاحی (صعودی) که شامل سه ریز موج b, a و c می باشد، ادامه می یابد.

الیوت همچنین متوجه شد که هر موج می تواند به ریز موجهای کوچکتر و کوچکتر تقسیم شود که در هر موج رفتار مشابهی دنبال می شود.

بزرگترین موج، سیکل عظیم(grand supercycle) نام دارد که تشکیل آن قرنها طول می کشد. الیوت این موج را تا پیدایش آمریکا دنبال کرد و طرفدارانش کار او را ادامه داده اند. هر سیکل عظیم به چرخه های دیگری تقسیم می شود تا اینکه به کوچکترین سیکل که چند دقیقه طول می کشد ادامه می یابد. چرخه های اصلی به شرح زیر می باشد:

1Grand supercycle 2- Supercycle 3- Cycle 4- Primary 5- Intermediate 6- Minor 7- Minute 8- Minuette 9- Subminuette

بخش مهمی از کار الیوت کشف این مسئله بود که امواج بازار با نسبتهای فیبوناچی حرکت می کنند. الیوت دریافت که نسبت اندازه موجها مطابق با نسبتهای فیبوناچی است. او مهمترین نسبتهای فیبوناچی را 62% و 50% عنوان کرد. او همچنین عنوان کرد که نسبت هر عدد فیبوناچی به عدد بعدی خود نیز بسیار اهمیت دارد. این نسبتها شامل 2، 1.5، 1.67 و … می باشد که همگی آنها را می توان در نسبت 1.618 فیبوناچی خلاصه کرد. در ریاضیات به این عدد نسبت طلایی می گویند. این نسبت را می توان در طبیعت، کهکشهان، زیست شناسی و دیگر موضوعات یافت.

همانگونه که اشاره شد الیوت موجها را به 5 موج اصلی(5-1) و سه موج اصلاحی(abc) تقسیم کرد. این رابطه در یک روند صعودی بصورت شکل زیر می باشد.

الیوت ویژگی های هر موج را به شرح زیر توصیف کرد:

• موج 1 بعنوان شروع الگوی حرکتی، یک افزایش در قیمت، حجم و پهنا(نسبت افزایش قیمتها به کاهش قیمتها یا بعبارت دیگر قدرت روند) را نشان می دهد. موج 1 شامل 5 موج کوچکتر می باشد.
• موج 2 یک موج نزولی است که درصد زیادی از صعود موج 1 را باز می گردد. میزان معمول بازگشت قیمت در این موج، نسبتهای 50% و 62% فیبوناچی هستند. موج 2 هیچگاه تمام موج 1 را باز نمی گردد. این موج شامل 3 موج کوچکتر است.
• موج 3 با قدرت و حجم بالا به بالاتر از قله موج 1 حرکت می کند. در روند صعودی بیشترین میزان جهش نمودار معمولا در موج 3 اتفاق می افتد. موج 3 شامل 5 موج کوچکتر است. موج 3 اغلب به اندازه 1.68 درصد(نسبت طلایی) اندازه موج 1 صعود می کند.
• موج 4 یک موج اصلاحی است که معمولا تا نسبت فیبوناچی 38 درصد باز می گردد. به عبارت دیگر، قیمت به اندازه 38 درصد از موج 3 توسط موج 4 نزول می کند.
• موج 5 نیز یک موج صعودی است. اما این موج به انداز موج 3 بزرگ نیست مگر در موارد خاصی که رضایت عمومی بازار را فرا گرفته باشد. در این حالت این موج نیز توسعه می یابد. مانند دیگر موجهای صعودی در موج اصلی، این موج نیز شامل 5 موج کوچکتر تئوری الیوت است.

پس از تکمیل 5 موج، موج های اصلاحی که با a،b،c نمایش داده می شوند شروع می شود.

• در بازار صعودی موج a یک موج نزولی است که از 3 موج کوچکتر تشکیل می شود.
• موج b یک موج صعودی می باشد که شامل 5 موج کوچکتر است.
• موج c آخرین موج اصلاحی است. این موج در یک بازار صعودی از موج 1 پایین تر نخواهد آمد. موج c از 3 موج کوچکتر تشکیل می شود.

توضیحات ارائه شده در بالا مر بوط به بازار صعودی است. در بازار نزولی 5 موج اصلی با حروف A تا E و موجهای اصلاحی با اعداد 1، 2 و 3 نمایش داده می شوند. در بازار نزولی موج اصلی بصورت 5 تایی است و موج اصلاحی(موج صعودی) بصورت سه تایی می باشد.

در واقعیت کار با امواج الیوت کار آسانی نیست و نیاز به زمان دارد. الیوت کارها معمولا با تغییر روند بازار، موجها را از نو شناسایی می کنند. امروزه الگوهای معرفی شده توسط الیوت به وفور در بازارها مورد استفاده تکنیکالیست ها قرار می گیرد.

بعنوان یک تکنیکالیست ابتدا باید امواج را شناسایی کنید. سپس خطوط فیبوناچی را بر روی نمودار رسم کنید. این خطوط محدوده های احتمالی تغییر روند را به شما هشدار می دهد. این ابزارها می توانند به همراه دیگر ابزارهای تحلیل تکنیکال بکار گرفته شوند. حرکتهای صعودی قیمت معمولا تا خطوط بعدی فیبوناچی مانند 1.5 یا 1.62 ادامه می یابد و نزول ها معمولا تا 50% یا 62% باز می گردند. در عمل، امواج الیوت به همراه تئوری داو، تحلیل خطوط روند ، اندیکاتورها و الگوهای قیمتی جهت تشخیص احساس بازار استفاده می شوند. همانند اغلب ابزارهای دیگر تحلیل تکنیکال، تئوری امواج الیوت نیز می تواند از معاملات بسیار کوتاه مدت تا تجزیه و تحلیل بلند مدت اقتصادی مورد استفاده قرار گیرد.

اگر این مطلب براتون مفید بود امتیاز بدین!

برای امتیاز روی ستاره ها کلیک کنید

امتیاز 4.2 / 5. تعداد آرا 13

شما اولین نفری هستید که به این پست امتیاز میدین!

آشنایی با بازارهای بورس کالای ایران

استاپ هانتینگ(Stop Hunting) در معاملات فارکس

ساسان پرهون

کارشناسی حسابداری- دارای گواهینامه های حرفه ای سازمان بورس- پنج سال سابقه فعالیت در کارگزاری بورس با سمت معامله گر کالا و اوراق بهادار