بازگشت سرمایه (ROI) چیست؟

کسب سودهای کلان‌تر، کاهش قیمت سربه‌سر محصول، کاهش هزینه‌های تولید و حتی افزایش رضایت مشتری می‌تواند به منزله اهداف بازگشت سرمایه در نظر گرفته شود.

بیت کوین در برابر طلا و سهام؛ کدام یک نرخ بازگشت سرمایه بیشتری دارند؟

صدها سال است که طلا به‌عنوان دارایی ذخیره‌ای شماره یک جهان مطرح می‌شود، در حالی که بیت کوین تنها یک دهه است که پا به دنیای مالی نهاده‌است. از زمان اوج‌گیری بیت کوین اما همواره یکی از مهم‌ترین پرسش‌ها این بوده که از بین بیت کوین، طلا یا حتی سهام کدامیک برای سرمایه‌گذاری بهتر است و کدام یک نرخ بازگشت سرمایه بیشتری دارند.

اجازه دهید مقایسه‌ای بین قیمت کل طلاهای جهان و بیت کوین های استخراج شده داشته‌باشیم تا به تفاوت عجیبی برسیم!

بیت کوین در زمان نگارش این مقاله (مرداد ۱۴۰۰) ارزش بازاری 821 میلیارد بازگشت سرمایه (ROI) چیست؟ دلاری دارد که حدود 7 درصد از ارزش بازار طلاست که امروزه بیش از 11 تریلیون دلار ارزش دارد.

اما دلیل این تفاوت فاحش چیست؟

بیت کوین تنها 21 میلیون واحد دارد ولی طلا تا جایی که در معادن وجود داشته‌باشد، قابل‌استخراج است.

اما سؤال اصلی این است. کدام‌یک از دارایی‌های بیت کوین، طلا یا سهام نرخ بازگشت سرمایه بیشتری دارند؟

بر اساس داده‌های اخیر بازارهای مالی، نرخ بازگشت سرمایه ده‌ساله بیت کوین به 457703 درصد رسیده‌است. بیت کوین در مقایسه با دارایی‌های سنتی چون طلا، نقره و سهام، دارایی جوان و در حال رشدی است اما همچنان نرخ بازگشت سرمایه آن از این دارایی‌ها بالاتر است.

در این مقاله از «اکس نوین» به بررسی نرخ بازگشت سرمایه بیت کوین، طلا و سهام خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید!

مطالبی که در این مقاله خواهید خواند:

نرخ بازگشت سرمایه (ROI) چیست؟

همان‌طور که از نام آن مشخص است، نرخ بازگشت سرمایه یا ROI ، سود حاصل از هر سرمایه‌گذاری یا کسب‌وکار است. این شاخص به‌صورت درصدی محاسبه شده و می‌توان از آن برای مقایسه سوددهی دارایی‌های مختلف و تحلیل سرمایه‌گذاری‌ها و تصمیم‌گیری‌های بعدی در کسب‌وکار استفاده کرد. به زبان ساده‌تر، ROI میزان سود یا زیان را در مقایسه با سرمایه‌گذاری اولیه اندازه‌گیری می‌کند.

نرخ بازگشت سرمایه چگونه محاسبه می‌شود؟

طریقه محاسبه نرخ بازگشت سرمایه بسیار ساده است و کافی است هزینه اولیه سرمایه‌گذاری را از ارزش فعلی آن کم کنید و آن را بر هزینه اولیه سرمایه‌گذاری تقسیم کنید.

اجازه دهید مثالی بزنیم:

تصور کنید سال گذشته با قیمت ده هزار دلار، یک واحد بیت کوین خریده و در آوریل امسال و با رسیدن قیمت به اوج 64 هزار دلاری آن را فروخته‌اید. نرخ بازگشت سرمایه شما به شکل زیر محاسبه می‌شود:

درصورتی‌که محاسبات فوق را انجام دهید، درنهایت به عدد 5.4 می‌رسید!

درصورتی‌که آن را در 100 ضرب کنید، عدد 54 به دست می‌آید که نرخ بازگشت سرمایه‌گذاری شماست.

چرا بیت کوین نسبت به طلا نرخ بازگشت سرمایه بیشتری دارد؟

در مقایسه با طلایی که بیش از 50 سال است در بازارهای مختلف ازجمله بورس کالای شیکاگو معامله می‌شود، سابقه معاملاتی بیت کوین تنها ده سال قدمت دارد. این واقعیت بیت کوین را به یک دارایی آماتور پر نوسان تبدیل می‌کند که علی‌رغم ماهیت نوسانی آن، گاهی بیش‌ازحد سودآور است.

نرخ بازگشت سرمایه ده‌ساله طلا، حدود صفر درصد است. این فلز زردرنگ به نظر می‌رسد که دیگر یک فرصت عالی برای سرمایه‌گذاری نباشد چرا که دلارهایی که ده سال پیش در این فلز سرمایه‌گذاری شده‌اند، هم اکنون به دلیل تورم قدرت خرید بسیار کمتری دارند.

اما آیا این امر باعث می‌شود تا طلا به گزینه نامناسب برای سرمایه‌گذاری تبدیل شود؟

بیایید تصور کنیم که قدمت طلا همچون بیت کوین به ده سال می‌رسید و هر دو دارایی جوان بودند. به نمودار زیر نگاهی بیندازید.

همانطور که مشاهده می‌کنید، نرخ بازگشت سرمایه طلا در ابتدای فعالیت خود در بازارهای مالی از 2000 درصد فراتر رفته‌است. جالب است بدانید این دارایی در آن زمان به دلیل ناپختگی و تازگی آن یکی از پر نوسان‌ترین دارایی‌ها محسوب می‌شد.

بیت کوین نیز به همین شکل است. در حال حاضر به دلیل ناپختگی، تازگی، محدود بودن عرضه و ویژگی‌های فاندامنتال جذاب این ارز دیجیتال شاهد عملکرد فوق‌العاده آن در بازار هستیم.

بازار بورس در برابر بیت کوین

بازار سهام رقیب اصلی بیت کوین محسوب می‌شود چرا که همچنان در میان سرمایه‌گذاران خصوصی و سازمانی محبوبیت بیشتری دارد. بر اساس داده‌های TradingView، شاخص S&P500 در طول ده سال گذشته رشدی 272 درصدی را داشته و به‌طور متوسط، به افرادی که از سال 2011 در این شاخص سرمایه‌گذاری کرده بودند 27 درصد سود سالیانه رسانده‌است.

کارشناسان مالی به دلیل نوسانات بالای بیت کوین و پر ریسک بودن آن این ارز را به‌عنوان یک فرصت سرمایه‌گذاری به دیگران پیشنهاد نمی‌کنند. با این حال بر اساس آخرین اخبار، حجم زیادی از سرمایه‌های سازمانی به سمت بازار پادشاه ارزهای دیجیتال سرریز شده‌است. چنین تمایلاتی بدون شک باعث می‌شود تا بیت کوین در طولانی‌مدت به یک دارایی بالغ و کم نوسان تبدیل شود و شاید در آینده‌ای نه‌چندان دور جایگاه طلا را از آن خود کند.

بیت کوین در برابر طلا: سرمایه‌گذاری در کدام یک بهتر است؟

آیا بیت کوین جایگزین طلا خواهد شد؟

رائول پال، مدیر سابق صندوق سرمایه‌گذاری گلدمن ساکس، معتقد است قیمت طلا در سه تا پنج سال آینده سه تا پنج بار افزایش خواهد یافت. با این حال وی پیش‌بینی کرده که بیت کوین در همین بازه زمانی به یک‌میلیون دلار برسد.

در حالی که به دلیل تفکرات سنتی و شرایط ناامنی ژئوپلتیک و اقتصادی شاهد سرازیر شدن وجوه سرمایه‌گذاران به دارایی‌هایی چون طلا و نقره هستیم، عرضه محدود 21 میلیونی بیت کوین آن را به مخزن ارزشی پایدار تبدیل می‌کند. به همین دلیل است که بسیاری از سرمایه‌گذاران از بیت کوین با نام طلای دیجیتال یاد می‌کنند.

اریک دیموث (Eric Demuth) مدیرعامل شرکت Bitpanda در مصاحبه‌ای با ایندیپندنت در رابطه با بیت کوین گفت:

هم اکنون شاهد آن هستیم که بیت کوین به عنوان بخشی از استراتژی تخصیص توصیه‌شده برای سرمایه‌گذاران سازمانی و بانک‌های سرمایه‌گذاری وجود دارد. این نشان می‌دهد که این دارایی چقدر در دنیای سرمایه‌گذاری اهمیت دارد. در حال حاضر شاهد افزایش چشم‌گیر سرمایه‌گذاران خرد هستیم که روزانه به بازار وارد می‌شوند. بیت کوین در مسیر تبدیل شدن به طلا در قرن 21 است.

طلا یا بیت کوین: شباهت‌ها و تفاوت‌ها

برای رسیدن به درک بهتر انتخاب بین بیت کوین یا طلا بهتر است به مقایسه شباهت‌ها و تفاوت‌های این دو دارایی پرطرفدار بپردازیم:

نادر بودن

طلا و بیت کوین هر دو در گروه دارایی‌های نادر و کمیاب جای دارند. همان‌طور که گفتیم بیت کوین عرضه مشخصی دارد و به 21 میلیون واحد محدود است و بر اساس تخمین‌ها، تمامی واحدهای آن تا 2140 استخراج خواهند شد. در سمت دیگر، مشخص نیست چه مقدار طلا در جهان موجود است اما به هرحال روزی به پایان خواهد رسید.

شفافیت و امنیت

طلا دارای سیستم معاملاتی امن است که در دنیای تکنولوژی امروز به بازارهای آنلاین نیز قدم گذاشته‌است. جعل طلا یا فروش طلای تقلبی نیز بسیار سخت است. در مقابل، بیت کوین نیز به دلیل الگوریتم‌های پیچیده و ماهیت غیرمتمرکز آن غیرقابل جعل است. اما بایستی زیرساخت‌ها برای اطمینان از امنیت این دارایی افزایش یابد. بگذارید توضیح دهیم:

صرافی مستقر در ژاپن Mt.Gox که یکی از اصلی‌ترین صرافی‌ها برای نگهداری بیت کوین بود، اما در سال 2014 هک شد و پس از آن 850 هزار واحد بیت کوین که 750 هزار واحد آن متعلق به مشتریان بود ناپدید شد. البته در سال جاری بخشی از سرمایه ازدست‌رفته مشتریان به آنها بازپرداخت شد.

ارزش ذاتی

با توجه به اینکه استفاده طلا از زمان‌های بسیار دور در اقلام لوکسی چون جواهرات و یا وسایل تخصصی دندانپزشکی، لوازم الکترونیکی و … معمول بوده، تقاضا برای آن ادامه دارد.

از سوی دیگر، بیت کوین آگاهی از فناوری بلاک چین را برای همگان به ارمغان آورده و ثابت کرده که چیزی بیشتر از یک سرمایه‌گذاری معمولی است. علاوه بر آن، با آرمان تمرکززدایی خود در طول این سال‌ها در تلاش بوده تا حتی‌الامکان دست واسطه‌هایی چون بانک‌ها را از دنیای مالی کوتاه کند.

با بیت کوین افراد قادر خواهند بود تا با پرداخت اندکی کارمزد در کوتاه‌ترین زمان ممکن به سراسر جهان پول ارسال کنند. در حالی که ارسال طلا به سایر نقاط جهان علاوه بر زمان زیاد، بسیار هزینه‌بر خواهد بود.

نوسانات

نکته دیگری که بایستی مدنظر قرار داد؛ نوسانات این دو دارایی است. در حالی که تریدرها عاشق نوسانات هستند سرمایه‌گذاران از آنها متنفرند. همان‌طور که گفتیم، بیت کوین در مراحل اولیه بلوغ خود قرار دارد و به همین دلیل نوسانات بالایی دارد که ممکن است به سود بسیار زیادی منجر شود. در طرف دیگر، نوسانات طلا به دلیل بلوغ آن و حضور طولانی‌مدت آن در بازارها بسیار کم است.

با این حال با مقایسه نرخ بازگشت سرمایه ده‌ساله بیت کوین و طلا متوجه خواهیم شد که حتی در بازه زمانی‌های کوتاه‌مدت نیز بیت کوین بسیار بهتر از طلا عمل کرده‌است.

جمع‌بندی؛ نرخ بالای بازگشت سرمایه بیت کوین

آمار و ارقام، همگی نشان از برتری بیت کوین در مقابل طلا دارند. ارز دیجیتالی که به دست ساتوشی ناکاموتو خلق شد و در این سال‌ها سرمایه‌گذاران بزرگ بسیاری را به خود جلب کرده‌است. نرخ بازگشت سرمایه بالای بیت کوین در مقابل دارایی‌های سنتی چون طلا و سهام باعث شده تا هر سرمایه‌گذاری به فکر خرید این ارز دیجیتال بیفتد.

یکی از توصیه‌های اصلی سرمایه‌گذاران مشهور، تنوع سبد سرمایه‌گذاری است. شما می‌توانید بخشی از سرمایه خودتان را به طلا یا سهام و بخشی دیگر را به بیت کوین اختصاص دهید. درصورتی‌که بیت کوین حتی بخشی از روند چشم‌گیر ده سال اخیر خود را مجدداً به نمایش بگذارد، سود زیادی در انتظار شما خواهد بود.

سؤالات متداول

نرخ بازگشت سرمایه یا ROI سود حاصل از هر سرمایه‌گذاری یا کسب‌وکار است.

بر اساس داده‌های اخیر مربوط به بازارهای مالی، نرخ بازگشت سرمایه ده‌ساله بیت کوین به 457703 درصد رسیده، درحالی‌که نرخ بازگشت سرمایه دو کلاس دارایی دیگر به‌مراتب پایین‌تر از این عدد است.

بازگشت سرمایه یا ROI در بازاریابی عملکرد

برای اینکه دقیقاً بفهمید که بازاریابی شما چقدر موثر است، می‌بایست مقدار بازگشت سرمایه (که به انگلیسی Return on Investment یا به اختصار ROI خوانده می‌شود) در تبلیغات خود را اندازه بگیرید.

به طور مثال شرکت شما در زمینه تعمیرات قطعات سخت‌افزار فعالیّت دارد و میانگین سود خالص کسب و کارتان بابت هر مشتری، ۵۰ هزار تومان است. اما در حال حاضر مشتریان زیادی ندارید. بنابراین برای اینکه بتوانید مشتری جذب کنید، یک تبلیغ ۲۵۰ هزار تومانی در روزنامه چاپ می‌کنید. با این حساب، اگر بخواهید سر به سر هزینه‌ها را رد کنید، به چند مشتری نیاز دارید؟ پنج تا. اما مشخصاً همینکه بتوانید هزینه و سود را سر به سر کنید، کافی نیست. چون به معنی آن است که بازگشت سرمایه شما ۰% بوده است. پس برای اینکه بازگشت سرمایه داشته باشید، باید بیشتر از پنج مشتری بدست آورید.

بدست آوردن نرخ بازگشت سرمایه یا ROI

یک فرمول ساده برای بدست آوردن ROI را می‌توانید در تصویر زیر ببینید:

با همین فرمول ساده می‌توان ارزیابی خوبی از نتیجۀ روش‌های بازاریابی مختلف داشت و آنها را برای یافتن بهترین راهکارهای تبلیغاتی با هم مقایسه کرد.

البته لازم است به این نکته دقت داشته باشید که در این فرمول، فرض ما بر آن است که شما هزینه‌های تولید و عرضه محصول یا خدمات خود را از کل سود کم کرده‌اید و در نتیجه سود خالص از تبلیغ را بدست آورده‌اید. ولی اگر قرار باشد، این هزینه‌ها را هم در فرمول خود در نظر بگیریم، آنوقت معادله ما به شکل زیر در خواهد آمد:

به هیچ‌وجه نباید تاثیر تحلیل نرخ بازگشت سرمایه در کاهش هزینه‌ها و افزایش بازدهی تبلیغات خود را دست کم بگیرید و حتماً این متغیر را اندازه‌گیری کنید.

سختی‌های اندازه‌گیری دقیق بازگشت سرمایه یا ROI

البته، اندازه‌گیری نرخ بازگشت سرمایه هم پیچیدگی‌های خودش را دارد که باعث می‌شود هیچوقت نتوانیم دقیقاً ROI بازاریابی خود را بازگشت سرمایه (ROI) چیست؟ مشخص کنیم. در ادامه به چند مورد از آنها اشاره خواهیم کرد:

• وقتی یک مشتری از طریق تبلیغ شما جذب می‌شود، ممکن است خدمات شما را به دوست خود معرفی کند (که یعنی بازاریابی دهان به دهان). اما لحاظ کردن سود حاصل از این مشتری در نرخ بازگشت سرمایه، کار را کمی دشوار می‌کند.
• تاثیر برخی روش‌های تبلیغاتی را نمی‌توان به راحتی اندازه‌گیری کرد. یعنی هدف برخی از تبلیغات شما اصلاً این نیست که مشتری مستقیماً تماس بگیرد و در نتیجه، باید راهی دیگر برای اندازه‌گیری آنها پیدا کنید.
• اگر بخواهیم سخت‌گیرانه به موضوع نگاه کنیم، لازم است هزینۀ وقت صرف شده توسط کارمندان را نیز در محاسبه خود لحاظ کنیم.
• و اما مهمترین مساله در اندازه‌گیری بازگشت سرمایه این است که در بسیاری موارد، این فقط یک شیوه بازاریابی نیست که مخاطب را جذب می‌کند. بلکه مجموعه‌ای از شیوه‌های بازاریابی مختلف است.

نقش مسیر تبدیل کاربر به مشتری در بازگشت سرمایه یا ROI

در تحلیل تخصصی ROI، شما باید بتوانید نقاط مواجهه مشتری را به درستی شناسایی و آنها را اندازه بگیرید. بیایید مساله را با یک مثال بررسی کنیم:

تبلیغات روزنامه شما توانست ۶ مشتری جدید برای کسب و کارتان به وجود آورد. یکی از این مشتری‌ها، خدمات شما را به دوست خود معرفی می‌کند. این دوست در گوگل جستجو می‌کند، بر روی تبلیغ گوگل شما کلیک کرده و به سراغ وب‌سایت کسب و کارتان می‌آید، اما خرید خود را انجام نمی‌دهد. با اینحال، فردای همان روز، تبلیغ شما را در یک سایت دیگر می‌بیند و اینبار تصمیم می‌گیرد فرآیند خرید را کامل کند. حالا به من بگویید که دقیقاً کدام روش بازاریابی باعث جذب این بازگشت سرمایه (ROI) چیست؟ مشتری شده است؟

خب، در چنین شرایطی، یک نگاه خوب برای تقسیم اعتبار این است که: اولین مواجهه و آخرین مواجهه از اعتبار بالایی در تبدیل کاربر برخوردار باشند، اما قدم‌های میانی نیز عوامل موثری در نظر گرفته شوند.

مزایای اندازه‌گیری دقیق بازگشت سرمایه یا ROI

اما این بررسی دقیق‌تر ROI چرا به سود شماست؟ ساده است. چون با بررسی دقیق‌تر نرخ بازگشت سرمایه، شما می‌توانید جوابی برای تمام سوالات زیر پیدا کنید:

• کدام فعالیت‌های بازاریابی بیشترین پتانسیل را برای بازگشت سرمایه کوتاه‌مدت و کدام برای بلند‌مدت داشته‌اند؟
• تاثیر بازاریابی دهان به دهان در رشد کسب و کار شما تا چه حد است؟
• ارزش طولانی‌مدت یک مشتری چقدر است؟
• مشتریان شما بیشتر با روش‌های بازاریابی مستقیم (مثل ارسال نامه، برگزاری سمینار و …) ارتباط برقرار می‌کنند یا روش‌های بازاریابی نرم و تصویری (مثل بروشور، وب‌سایت و …)؟
• و …

اندازه‌گیری دقیق‌تر ROI به لطف گوگل آنالیز

همانطور که دیدید، اگر نرخ بازگشت سرمایه را به طور دقیق‌تری مشخص کنیم، می‌توانیم اطلاعات بسیار بیشتری را در مورد مشتری و ارزش او برای شرکتمان بدست آوریم. اما برای اینکار لازم است مسیر مشتری را با دقت بیشتری زیر نظر بگیریم و به علاوه، هزینۀ زمان مصرف شده توسط کارمندان شرکت را هم تا جای ممکن حساب کنیم.

البته شاید بررسی مسیر مشتری در بازاریابی آفلاین کار سختی باشد، چون معمولاً به صورت دستی است. اما در بازاریابی آنلاین، به لطف نرم‌افزارهای تحلیل‌گر آنلاین (از جمله و به خصوص گوگل آنالیز) ما می‌توانیم نرخ بازگشت سرمایه را با دقتی واقعاً بالا بررسی نماییم.

هنگام استفاده از این نرم‌افزارهای تحلیلگر، معمولاً شما می‌توانید یک مدل برای اندازه‌گیری تاثیر هر قدم مشتری انتخاب کنید. این یعنی می‌توانید اعتبار فروش را به اولین یا آخرین مواجهه او با شرکت نسبت دهید یا این اعتبار را در بین قدم‌های مختلف تقسیم کنید.

نتیجه‌گیری

اینکه همیشه حواستان به بازگشت سرمایه یک تبلیغ باشد و آن را اندازه بگیرید، به شما کمک می‌کند که در طولانی‌مدت بهترین روش‌های تبلیغاتی را بشناسید و از هزینه‌های بازاریابی خود تا جای ممکن بکاهید. بنابراین لازم است هر چه زودتر راهکاری برای شناسایی روش جذب بازگشت سرمایه (ROI) چیست؟ مشتریان پیدا کنید و نرخ بازگشت سرمایه یا ROI تبلیغات خود را اندازه بگیرید.

نرخ بازده سرمایه گذاری (ROI)

تعریف نرخ بازده سرمایه گذاری چیست؟

نرخ بازده سرمایه گذاری یا ROI معیار سنجش عملکرد است که برای ارزیابی کارایی یک سرمایه گذاری یا برای مقایسه بازدهی چند سرمایه گذاری مختلف به کار گرفته می‌شود. نرخ بازده سرمایه گذاری میزان بازده یک سرمایه گذاری را به نسبت هزینه های انجام شده برای آن سرمایه گذاری اندازه‌گیری می‌کند. برای محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری، سود یا بازده یک سرمایه گذاری بر هزینه سرمایه گذاری تقسیم می‌شود و نتیجه به عنوان درصد یا نسبت بیان می‌شود

نرخ بازده سرمایه گذاری با فرمول زیر محاسبه می‌شود:

در فرمول بالا، «عواید حاصل از سرمایه گذاری» به درآمدهای حاصل از فروش سرمایه گذاری اشاره دارد. چون ROI به شکل درصد اندازه‌گیری می‌شود، درنتیجه می‌تواند به آسانی با نرخ بازده سایر سرمایه گذاری ها مورد مقایسه قرار گیرد و درنتیجه، یک شخص می‌تواند انواع مختلفی از سرمایه گذاری ها را با هم مقایسه کند.

توضیحات مدیر مالی در مورد نرخ بازده سرمایه گذاری

نرخ بازده سرمایه گذاری، به خاطر انعطاف‌پذیری و سادگی‌اش، معیار محبوبی است. این نرخ ضرورتاً می‌تواند به عنوان پیمانه ابتدایی سودآوری یک سرمایه گذاری مورداستفاده قرار گیرد. محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری بسیار آسان است و می‌تواند به شکل‌های گوناگون اعمال گردد. این یعنی اگر یک سرمایه گذاری دارای ROI مثبت نباشد، یا اگر سرمایه گذار فرصت‌های دیگری با ROI بالاتر در اختیار داشته باشد، این معیار می‌تواند به او نشان دهد که چه سرمایه گذاری هایی بر دیگری ارجحیت دارند.

به طور مثال، فرض کنید آقای سعیدی ۱۰۰۰۰۰۰ تومان در شرکت فرضی شناسا و در سال ۱۳۹۵ سرمایه گذاری کرده و یک سال بعد، سهامش را به قیمت ۱۲۰۰۰۰۰ تومان فروخته باشد. برای محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری، او سودش را (۱۲۰۰۰۰۰-۱۰۰۰۰۰۰=۲۰۰۰۰۰) بر هزینه سرمایه گذاری که همان سرمایه گذاری اولیه است (۱۰۰۰۰۰۰) تقسیم می‌کنیم، و نتیجه ۲۰ درصد می‌شود.

آقای سعیدی با داشتن این اطلاعات می‌تواند سودآوری سرمایه گذاری اش در شرکت شناسا را با سایر سرمایه گذاری ها، مقایسه نماید. فرض کنید که آقای رسولی، ۲۰۰۰۰۰۰ تومان در شرکت فرضی هیستوری در سال ۱۳۹۳ سرمایه گذاری کرده و سهامش را در سال ۱۳۹۶ و به مبلغ ۲۸۰۰۰۰۰ تومان فروخته باشد. نرخ بازده سرمایه گذاری آقای رسولی در شرکت هیستوری ۴۰ درصد خواهد بود. حالا شما می‌توانید با استفاده از ROI این دو نفر به سادگی سودآوری این سرمایه گذاری ها را با هم مقایسه کند. نرخ بازده سرمایه گذاری آقای بازگشت سرمایه (ROI) چیست؟ سعیدی ۲۰ درصد و نرخ بازده سرمایه گذاری آقای رسولی دو برابر و ۴۰ درصد است. پس به نظر می‌رسد که سرمایه گذاری آقای رسولی در شرکت هیستوری اقدام هوشمندانه‌تری بوده است.

محدودیت‌های نرخ بازده سرمایه گذاری

مثال‌هایی نظیر مواردی که در بالا مشاهده کردیم، یکی از چندین محدودیت استفاده از نرخ بازده سرمایه گذاری، خصوصاً در هنگام مقایسه شرکت‌هاست. درحالی‌که نرخ بازده سرمایه گذاری آقای رسولی دو برابر نرخ بازده سرمایه گذاری آقای سعیدی بود، اما زمان بین خریدوفروش آقای سعیدی یک سال و آقای رسولی سه سال بود. نرخ بازده سرمایه گذاری آقای سعیدی، ۲۰% برای یک سال و برای آقای رسولی، ۴۰% در طول سه سال بود. اگر شخصی این را در نظر بگیرد که مدت‌زمان سرمایه گذاری آقای رسولی، سه برابر مدت‌زمان سرمایه گذاری آقای سعیدی بوده است، این نکته خود را نشان می‌دهد که آقای رسولی باید در سودآوری بهتر سرمایه گذاری خود تجدیدنظر کند. در هنگام مقایسه این دو سرمایه گذاری در یک مقیاس سالانه، آقای رسولی نیاز داشت تا نرخ بازده سرمایه گذاری چندساله خود را نیز تنظیم کند. چون نرخ بازده سرمایه گذاری مجموع او ۴۰% بود، برای به دست آوردن میانگین سالانه نرخ بازده سرمایه گذاری، لازم بود تا آن را بر مدت‌زمان سرمایه گذاری اش تقسیم نماید. چون ۴۰ تقسیم‌بر ۳ برابر با ۱۳٫۳۳% است، این‌طور به نظر می‌رسد که نتیجه‌گیری بالا نادرست بوده است. درحالی‌که سرمایه گذاری آقای رسولی سود بیشتری نسبت به آقای سعیدی برای او فراهم نموده، اما سرمایه گذاری آقای سعیدی در حقیقت انتخاب بهتری بوده، چون نرخ بازده سرمایه گذاری سالانه بالاتری داشته است.

چنین مثال‌هایی نشان می‌دهند که مقایسه سرسری سرمایه گذاری ها با استفاده از نرخ بازده سرمایه گذاری چگونه می‌تواند منجر به این شود که فرد نتیجه‌گیری‌های نادرستی درباره سودآوری آن‌ها داشته باشد. با علم به اینکه ROI ذاتاً مقدار زمانی که سرمایه گذاری در حال رخ دادن بوده را در نظر نمی‌گیرد، این معیار می‌تواند اغلب در کنار نرخ بازده که ضرورتاً به یک بازه زمانی خاص مرتبط است، مورداستفاده قرار بگیرد. شما همچنین می‌توانید ارزش فعلی خالص (NPV) که ارزش زمانی پول را بر اساس تورم در نظر می‌گیرد نیز به کار ببندید تا محاسبات نرخ بازده سرمایه گذاری خیلی دقیق‌تری داشته باشید.

به خاطر داشته باشید که ابزار محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری و همچنین تعریف آن، می‌توانند بسته به شرایط تغییر کنند. این تغییرات به این بستگی دارد که شخص چه چیزهایی را به عنوان بازده و هزینه در نظر می‌گیرد.

به طور مثال، یک شخص بازاری ممکن است دو محصول متفاوت را با تقسیم سود ناخالصی که هرکدام تولید کرده‌اند بر هزینه های بازاریابی مربوط مقایسه نماید. یک تحلیل گر مالی اما امکان دارد که این کار را با استفاده از یک محاسبه نرخ بازده سرمایه گذاری کاملاً متفاوت انجام دهد، شاید درآمد خالص یک سرمایه گذاری را بر ارزش کل منابع به کار گرفته شده برای ساخت و فروش کالا تقسیم کند. در هنگام استفاده از نرخ بازده سرمایه گذاری برای محاسبه سرمایه گذاری های بازار املاک، ممکن است شخصی قیمت خرید اولیه یک ملک به عنوان «هزینه سرمایه گذاری» در نظر گرفته و قیمت فروش نهایی را به عنوان «سود سرمایه گذاری» در نظر بگیرد و همه هزینه های احتمالی، مثل تعمیرات، مالیات ملک و هزینه های مشاوران املاک را نادیده بگیرد.

این انعطاف‌پذیری یک محدودیت دیگر استفاده از نرخ بازده سرمایه گذاری را نیز آشکار می‌کند، چراکه ROI می‌تواند به راحتی و بسته به میل و اهداف شخصی مورد سوءاستفاده قرار گیرد و نتایج آن می‌توانند به شکل‌های مختلفی نمایش داده شوند. به همین خاطر، یک سرمایه گذار عاقل در هنگام استفاده از این معیار باید اطمینان حاصل کند که ورودی‌های مورداستفاده را به خوبی درک کرده است.

توسعه‌های مربوط به نرخ بازده سرمایه گذاری

اخیراً گروهی از سرمایه گذاران و کسب‌وکارهای خاص علاقه خود را به توسعه شکل جدیدی از معیار نرخ بازده سرمایه گذاری، «نرخ بازده اجتماعی سرمایه گذاری» یا SROI نشان داده‌اند. SROI ابتدا در دهه اول ۲۰۰۰ توسعه داده شد و عوامل اجتماعی پروژه‌ها را در نظر گرفته و می‌کوشد تا آن‌هایی که تحت تأثیر این عوامل قرارگرفته‌اند، برای برنامه‌ریزی جهت تخصیص سرمایه و سایر منابع، در نظر بگیرد.

معادل‌ انگلیسی نرخ بازده سرمایه گذاری عبارت است از:

Return On Investment- ROI

اگر سؤال یا نظری دارید لطفاً در بخش پرسش و پاسخ سؤالات مالی مطرح کنید. همین‌طور با اشتراک‌گذاری این نوشته در شبکه‌های اجتماعی شما هم در توسعه دانش مالی و سرمایه گذاری شریک شوید.

نرخ بازگشت سرمایه (ROI)؛ سودی که با توجه به سرمایه‌گذاری اولیه نصیب‌تان می‌شود

موفقیت از دید آدم‌های مختلف معانی متفاوتی دارد. یکی موفقیت را در کسب مدارج عالی می‌داند و دیگری داشتن یک شغل مناسب را غایت موفقیت می‌نامد. اما برای یک سرمایه‌گذار، موفقیت شکل و شمایل دیگری دارد. احتمالا همه با هم توافق داریم که سودآوری در بازار سرمایه مهم‌ترین فاکتوری است که می‌توان موفقیت را با آن سنجید. هرچند گاهی دستاوردها جنبه‌های غیرمالی هم دارند که نمی‌توان از آن‌ها چشم‌پوشی کرد. با این‌ همه به کمک نرخ بازگشت سرمایه یا ROI می‌توان میزان کسب درآمد و موفقیت فعالان بازار سرمایه را سنجید. البته کاربردهای این نسبت فراتر از این مورد است که در ادامه با ارائه توضیحات بیشتر به آن‌ها خواهیم پرداخت.

نرخ بازگشت سرمایه (ROI) چیست؟

نرخ بازگشت سرمایه یا (Return on Investment (ROI از جمله مهم‌ترین مولفه‌های مالی است که می‌تواند میزان موفقیت و بازدهی سرمایه‌گذاری یک واحد تجاری یا فرد را نشان دهد. تعاریف مختلف و متعددی برای این واژه بیان شده است که در نهایت همگی به یک مفهوم واحد اشاره دارند.

به عنوان یک تعریف واضح و کلی، می‌توان نرخ بازگشت سرمایه را چنین بیان کرد: نسبت سود دریافتی به ازای هزینه و سرمایه‌های پرداختی.

البته باید به این مسئله توجه کرد که سود حاصل فقط به پول و دارایی اشاره ندارد. مثلا مواردی مانند برندسازی نیز می‌تواند به عنوان سود لحاظ شود. محاسبه میزان سودآوری مالی در کسب‌وکارها مسئله‌ای است که به کمک نرخ بازگشت سرمایه قابل انجام است.

در بسیاری از مواقع منابع محدودی در اختیار داریم. به همین دلیل باید وسواس بیشتری در سرمایه‌گذاری به خرج دهیم. قطعا باید عوامل متعددی را بررسی کنیم تا متوجه شویم که کدام گزینه برای سرمایه‌گذاری مناسب‌تر است. یکی از این عوامل نرخ بازگشت سرمایه است که بسیار کمک‌کننده خواهد بود.

در بررسی‌ها و محاسبات معمولا این نسبت را به همراه شاخص‌های دیگر اندازه‌گیری جریان نقدی مانند نرخ بازگشت سرمایه داخلی (IRR) و یا ارزش خالص فعلی می‌سنجند.

می‌توان گفت ROI بیان می‌کند که چند درصد سود با گذشت زمان از یک سرمایه‌گذاری حاصل می‌شود. مثلا باید مشخص شود که در یک کمپین تبلیغاتی با توجه به هزینه‌هایی که صورت گرفته چه میزان سود به دست آمده است.

بیشتر بخوانید

نرخ بازگشت سرمایه چگونه محاسبه می‌شود؟

می‌توان به کمک یک فرمول ساده نرخ بازگشت سرمایه را محاسبه کرد؛ تنها کافی است سود حاصل از سرمایه‌گذاری را به کل هزینه‌هایی که تا کنون صرف کرده‌ایم، تقسیم کنیم.

نرخ بازگشت سرمایه = (کل هزینه – کل درآمد) / کل سرمایه‌گذاری

اگر در این معادله حاصل را در عدد ۱۰۰ ضرب کنیم، این میزان به درصد به دست خواهد آمد. رابطه ریاضی این فرمول به دو شکل زیر قابل ارائه است:

به این ترتیب می‌توانیم بفهمیم با توجه به پولی که خرج کرده‌ایم چقدر سود به دست آورده‌ایم. مطمئنا هر چقدر بازده بهتری داشته باشیم نشان از موفقیت بیشتر دارد. باید در این میان مشخص شود که هزینه‌ها را برای چه کاری صرف کرده‌ایم تا بتوانیم به خوب یا بد بودن عملکردمان پی ببریم.

سرمایه‌گذاران علاوه بر سنجش عملکرد سرمایه‌گذاری‌شان، برای تصمیم‌گیری و انتخاب یکی از پرو‌ژ‌ه‌های موجود از این نسبت استفاده می‌کنند. نوع سرمایه‌گذاری در این میان اهمیتی ندارد. چرا که هزینه‌های مربوط به هر زمینه در محاسبه نرخ بازگشت سرمایه مدنظر قرار داده می‌شود. مثلا می‌توان سرمایه‌گذاری در بورس را با سرمایه‌گذاری در تجهیزات مختلف مقایسه کرد.

درک مفهوم این نسبت بسیار ساده و البته تطبیق‌پذیر است. بسیاری از مواقع مدیران یک مجموعه هنگام خرید تجهیزات سرمایه‌ای می‌توانند با محاسبه این نرخ خرید بهتری انجام دهند. معامله‌گران نیز از این نرخ برای خرید بهترین سهام استفاده می‌کنند. نکته مهم این‌جاست که استانداردی برای محاسبه این نرخ وجود ندارد. چرا که درآمدها و هزینه‌ها در حوزه‌ها و مشاغل مختلف با هم متفاوت‌اند. همین مسئله می‌تواند منجر به تطبیق‌پذیری بسیار این نسبت شود که می‌توان از آن در موارد گوناگون استفاده کرد.بازگشت سرمایه (ROI) چیست؟

دو سرمایه‌گذار را در نظر داشته باشید. سرمایه‌گذار اول در سال گذشته ۵۰۰ سهم پرریسک خریده است. ارزش هر برگ سهام ۱۰۰۰ تومان بوده است. اکنون و با گذشت یک سال هر سهمش تا قیمت ۳۰۰۰ تومان افزایش پیدا کرده است. یعنی روی هر سهم ۲۰۰۰ تومان سود. حالا او سهام خود را می‌فروشد. او در برابر هر ۱۰۰۰ تومان ۲۰۰۰ تومان سود به دست آورده است. این مسئله نشان می‌دهد که نرخ بازگشت سرمایه یا ROI برای او برابر است با ۲ یا ۲۰۰ درصد.

حالا به سراغ سرمایه‌گذار دومی می‌رویم. فرض کنیم که او ۱۰۰ سهم خریده است که ارزش هر سهم ۱۰۰۰ تومان بوده و آن را در قیمت ۱۵۰۰ تومان به فروش رسانده است. نرخ بازگشت سرمایه این فرد برابر است با ۰.۵ یا ۵۰ درصد. می‌بینید که این نسبت در مورد قبلی بسیار بیشتر بود که نشان‌گر سودآوری بیشتر آن معامله است. به صورت نظری نیز می‌توان دریافت که تبدیل ۱۰۰۰ تومان به ۳۰۰۰ تومان ارزشمندتر از تبدیل ۱۰۰۰ تومان به ۱۵۰۰ تومان است.

تجزیه و تحلیل نرخ بازگشت سرمایه

می‌توان به طور کلی مثبت بودن عدد حاصل از محاسبات ROI را مسئله‌ای مثبت تلقی کرد. این امر نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری ما با سودآوری همراه بوده است. اما منفی بودن این مقدار نشان از آن دارد که سود حاصل از کسب و کار آنقدر نبوده که به هزینه‌های آن بچربد. پس هر سرمایه‌گذار وقتی ببیند این نسبت عدد بالاتری را به او نشان می‌دهد، بیشتر خوشحال می‌شود.

نرخ بازگشت سرمایه بالاتر = سودآوری بهتر = موفقیت بیشتر

قبلا هم گفتیم که این نسبت را می‌توان در هر بستری استفاده کرد. یعنی یک سرمایه‌گذار، یک مدیر مجموعه و حتی یک شخص حقیقی هم می‌تواند با محاسبه نرخ بازگشت سرمایه یا ROI میزان برگشت دارایی‌هایش را بررسی کند.

اما اگر به مثالی که بالاتر بیان کردیم دقت کنید، شاید پیش خودتان بگویید رسیدن قیمت سهم از ۱۰۰۰ تومان به ۳۰۰۰ تومان یک سال زمان برد. ولی شاید کسی که سهامش از ۱۰۰۰ تومان رسید به ۱۵۰۰ تومان تنها دو هفته از سرمایه‌گذاری‌اش گذشته باشد. باید گفت بله، در این نسبت ارزش زمانی پول جایی ندارد. البته اگر این موضوع را تنها برای خرید و فروش ساده سهام بخواهیم در نظر بگیریم چندان اهمیتی ندارد. اما اگر پای دارایی‌های ثابتی مانند ساختمان در میان باشد که ارزش آن هر سال افزوده می‌شود این امر مهم است. با این حساب اگر ارزش فعلی دارایی را در نظر بگیریم، آنچه به دست می‌آید، متفاوت خواهد بود.

نرخ بازگشت سرمایه سالیانه

از آنجا که مدت زمان سرمایه‌گذاری در این نسبت جایی ندارد، می‌توان از نرخ بازگشت سرمایه سالیانه به منظور رفع این محدودیت استفاده کرد. فرمول محاسبه این نسبت به شرح زیر است:

در این فرمول n برابر است با سال‌هایی که دارایی را نگهداری می‌کنید.

مثلا فرض کنید در مدت پنج سال، ROI شما ۵۰ درصد بوده است. به صورت نظری می‌توان دریافت که این دارایی سالانه ۱۰ درصد بازگشت سرمایه را با خود به همراه داشته است. هرچند این روش تقریبی است. چرا که آثار بهره مرکب در آن محاسبه نمی‌شود. به هر طریق طولانی‌تر شدن زمان سرمایه‌گذاری موجب بیشتر شدن تفاوت میان نرخ بازگشت سرمایه و نرخ بازگشت سرمایه سالیانه خواهد شد. البته فراموش نکنید که از این فرمول می‌توان برای زمان‌های کمتر از یک سال نیز استفاده کرد.

بیشتر بخوانید

مقایسه سرمایه‌گذاری‌ها با توجه به ROI سالانه

برای آن که بتوانید سود حاصل از سرمایه‌گذاری‌ها را با هم مقایسه کنید، می‌توانید این کار را از طریق محاسبه نرخ بازگشت سرمایه یا ROI‌ انجام دهید. به این مثال دقت کنید تا بهتر متوجه شوید که این نسبت چقدر کارگشا خواهد بود:

فرض کنید یک سهم در مدت پنج سال ۵۰ درصد نرخ بازگشت سرمایه داشته است. سهم دیگر هم نرخی برابر ۳۰ درصد در سه سال داشته است. در نگاه اول هر یک از این دو سهم سالانه ۱۰ درصد نرخ بازگشت سرمایه داشته‌اند. اما آیا این مسئله به منزله برابر بودن بازدهی این دو سرمایه‌گذاری است؟ پاسخ منفی است. به محاسبات زیر نگاه کنید:

پس بازدهی سهم دوم بیشتر است. در حالی که بدون انجام محاسبات ممکن بود برداشت متفاوتی از این مسئله داشته باشیم.

کاربرد نرخ بازگشت سرمایه یا ROI چیست؟

از جمله مهم‌ترین موارد استفاده ROI شرایطی است که در آن قصد محاسبه خروجی سرمایه‌گذاری خود را دارید. خروجی همان سودی است که از سرمایه‌گذاری عایدتان می‌شود. مثلا اگر نرخ بازگشت سرمایه‌تان پیش‌تر ۳۰ درصد بوده و اکنون به ۵۰ درصد رسیده است، حق دارید به خودتان ببالید و از موفقیت‌تان دم بزنید.

کاربرد دیگر برای مواقعی است که قصد ارائه محصول جدیدی در بازار دارید. به کمک این نسبت می‌توانید دریابید که این محصول چقدر سودآوری با خود به همراه دارد. پس از این که محصول را روانه بازار کردید، می‌توانید با محاسبه ROI میزان سودآوری را به دست آورید. هم‌چنین مواردی نظیر مقایسه سرمایه‌گذاری‌ها و البته تصمیم‌گیری در خصوص انتخاب یکی از آن‌ها مسئله‌ای است که می‌تواند هزینه فرصت از دست رفته را برای شما به حداقل برساند.

بیشتر بخوانید

بررسی مزایا و معایب ROI

معمولا فاکتورهایی نظیر ROI که با مسائل مالی بسیار سر و کار دارند، از پیچیدگی‌هایی برخوردارند. همچنین مانند سایر شاخص‌های سنجش عملکرد، این نسبت نیز با مزایا و معایبی همراه است. اگر بخواهیم به چند مورد از مزایای این معیار اشاره کنیم، می‌توانیم از موارد زیر نام ببریم:

• کمک به بررسی و سنجش کیفیت سود حاصل از سرمایه‌گذاری
• برآورد عملکرد در بهینه‌سازی هزینه‌ها و صرفه‌جویی در آن‌ها
• تجزیه و تحلیل ظرفیت برنامه‌های تجاری به منظور بازگشت سرمایه در بازه زمانی کوتاه‌مدت یا بلندمدت
• تولید و ارائه محصولات جدید با توجه به سیاست‌های درآمدی و سودآوری کسب و کار
• سادگی محاسبات و قابلیت درک و فهم زیاد آن
• استاندارد بودن و عدم تفسیر نادرست

معایب زیر نیز در این میان به چشم می‌خورند:

• گمراهی مدیران در صورت اشتباهات محاسباتی
• وجود برخی مشکلات در محاسبه دقیق سود برخی از مشتریان و کمپین‌‌ها
• مشکل در محاسبه میزان اثرگذاری روش‌های تبلیغاتی در برخی موارد
• عدم توجه به ارزش زمانی پول
• عدم توجه به ریسک سرمایه‌گذاری
• عدم توجه به هزینه‌های مختلف در محاسبه ROI (که موجب تفاوت در مقدار حاصل از فرمول و نرخ واقعی بازگشت سرمایه خواهد شد.)

روش‌های افزایش نرخ بازگشت سرمایه

برای بهبود ROI می‌توان از روش‌های گوناگونی استفاده کرد. مثلا افزایش میزان سود و کاهش هزینه‌ها، بهبود کارایی و هم‌چنین افزایش آگاهی از برند را می‌توان به این منظور به کار بست.

کسب سودهای کلان‌تر، کاهش قیمت سربه‌سر محصول، کاهش هزینه‌های تولید و حتی افزایش رضایت مشتری می‌تواند به منزله اهداف بازگشت سرمایه در نظر گرفته شود.

اما نخستین گام به منظور بهبود نرخ بازگشت سرمایه ارائه یک تعریف دقیق از بازگشت سرمایه موردنظرتان است. مثلا شاید بازگشت سرمایه برای یک نفر با تعداد فروش بیشتر برابری کند و برای دیگری با افزایش سود در هر فروش.

ممکن است فردی به جای تمرکز بر افزایش فروش، هدفش افزایش فروش در یک بازه زمانی مشخص یا محدوده جغرافیایی خاصی باشد. همین مسئله موجب می‌شود که کانال توزیع خود را متناسب با هدفش انتخاب کند. این مسئله در بازارهای مالی نیز به چشم می‌خورد. سرمایه‌گذار می‌تواند با انجام انتخاب‌های هوشمندانه‌تر، به نرخ بازگشت سرمایه بالاتری دست پیدا کند.

مشکلاتی که سر راه اندازه‌گیری دقیق وجود دارد

اندازه‌گیری در این نسبت با مشکلات خاص خودش همراه است. این مسئله موجب می‌شود هرگز به ROI‌ دقیق بازاریابی دست پیدا نکنیم. مثلا ممکن است یک مشتری پس از تبلیغات‌تان به شرکت یا خدمات شما جذب شود. او می‌تواند خدمات شما را به شیوه بازاریابی دهان‌به‌دهان به دوستانش نیز معرفی کند. اما محاسبه سود حاصل از اقدام این مشتری در نرخ بازگشت سرمایه مسئله‌ای نیست که بتوان به آسانی به آن دست یافت.

به طور کلی موارد بسیاری وجود دارند که به صورت غیرمستقیم در بازگشت سرمایه دخیل هستند ولی در نرخ بازگشت سرمایه لحاظ نمی‌شوند. این مسائل می‌توانند با توجه به شرایط مختلف، اثرات گوناگونی بر نتیجه نهایی داشته باشند.

جمع‌بندی

هدف همه ما از سرمایه‌گذاری این است که پولی را که در یک پروژه سرمایه‌گذاری کرده‌ایم پس از مدتی مجددا به دست آوریم و از سود آن نیز بهره‌مند شویم. پس برای ما مهم است که از میزان تحقق این هدف آگاه شویم. نرخ بازگشت سرمایه یا ROI دقیقا به همین منظور محاسبه می‌شود. پس از این که این معیار را محاسبه می‌کنیم، می‌توانیم متوجه شویم که با توجه به هزینه‌هایی که انجام داده‌ایم، چقدر سودآوری داشته‌ایم. از این معیار می‌توان در موارد مختلفی استفاده کرد. مثلا در بازار بورس برای خرید سهام و در شرکت‌ها و کارخانه‌ها برای خرید تجهیزات جدید. حتی در سرمایه‌گذاری‌های شخصی در بخش‌های گوناگون مانند املاک نیز می‌توان از این نسبت استفاده کرد. اما معایبی نیز در این میان وجود دارد که می‌توان به عدم توجه به ارزش زمانی پول و ریسک سرمایه‌گذاری در محاسبات اشاره کرد. البته می‌توان نرخ بازگشت سرمایه را به صورت سالیانه محاسبه کرد تا به این طریق به برآوردهای صحیح‌تری دست پیدا کرد؛ در نتیجه می‌توان دو یا چند سرمایه‌گذاری را با هم مقایسه کرد و عملکرد آن‌ها را نسبت به یک‌دیگر سنجید.

بازگشت هزینه تبلیغات چیست و چگونه محاسبه می گردد؟

کمک گرفتن از پلتفرم های تبلیغات آنلاین، یکی از روش های محبوب و پرطرفداری است که وب سایت ها برای انجام تبلیغات از آن استفاده می کنند. افرادی که در پلتفرم های تبلیغات آنلاین مثل گوگل ادز برای تبلیغ سایت خود فعالیت می کنند، حتماً با اصطلاح بازگشت هزینه تبلیغات یا نرخ بازگشت سرمایه مواجه شده اند. اما با این حال ممکن است که بسیاری از افراد ندانند که مفهوم بازگشت هزینه تبلیغات چیست و چه اهمیتی دارد.

می دانید که برای تبلیغات در هر پلتفرمی، باید هزینه ای در نظر بگیرید. اما آیا این هزینه در جایی درست انجام می شود؟ آیا هزینه ای که برای تبلیغات خود در نظر گرفته اید، سود و منفعتی برای شما دارد؟ در این مطلب از وبلاگ سرورپارس قصد داریم تا در خصوص نحوه محاسبه نرخ بازگشت سرمایه یا ROI با شما صحبت کنیم.

منظور از نرخ بازگشت سرمایه چیست؟

بازگشت هزینه مربوط به تبلیغات یک معیار بازاریابی است که توسط پلتفرم های ثبت و ارائه تبلیغات آنلاین در اختیار مدیران سایت قرار می گیرد. در واقع می توان گفت که این پارامتر شاخصی است که راندمان و عملکرد یک کمپین تبلیغاتی را مورد بررسی و ارزیابی قرار می دهد و می توانید از این پارامتر برای مقایسه کمپین های مختلف با یکدیگر استفاده کرده و در نهایت بهترین و سودآور ترین روش را برای تبلیغ وب سایت خود انتخاب کنید.

نرخ بازگشت سرمایه که با ROI) Return on Investment) شناخته می شود، یکی از مهمترین دانش هایی است که مارکترها باید به آن توجه داشته باشند. با محاسبه نرخ بازگشت سرمایه می توان میزان سودمند و یا بی فایده بودن کمپین های تبلیغاتی را مانیتور کرد. در ساده ترین تعریف باید اشاره کنیم که ROI به نسبت سود حاصل به میزان هزینه پرداختی در تبلیغات اطلاق می شود.

البته توجه داشته باشید که میزان نرخ بازگشت سرمایه به استراتژی بازاریابی شما نیز بستگی دارد. برای مثال بازگشت هزینه تبلیغات همیشه به صورت مالی نیست. بلکه شامل موارد غیرمالی مانند برندسازی نیز می شود. ولی به صورت کلی منظور از محاسبه نرخ بازگشت سرمایه، درآمد و سودآوری مالی کسب و کار است.

شاید شما صاحب یک کسب و کار کوچکی باشید و یا یک کسب و کار بزرگ را مدیریت کنید. در هر صورت این موضوع برای شما مهم خواهد بود که هزینه های خود را به چه نحوی و در کجا خرج شود. همینجا است که محاسبه نرخ بازگشت سرمایه یا ROI مطرح می شود. به کمک ROI می توان مانیتور کرد که هزینه‌ های تبلیغاتی صرف چه موضوعاتی شده و چگونه این هزینه‌ها باید خرج شود. همچنین با محاسبه نرخ بازگشت سرمایه می‌توانیم عملکرد تیم بازاریابی را نیز بسنجیم و ببینیم تا چه اندازه توانسته‌ اند بهینه عمل کنند.

نحوه محاسبه بازگشت هزینه تبلیغات چگونه است؟

پس از این که با مفهوم بازگرداندن هزینه مربوط به تبلیغات آشنا شدید، لازم است تا با روش های محاسبه این پارامتر آشنا شده تا بتوانید به راحتی اقدام به انجام آن نمایید. برای محاسبه این پارامتر لازم است تا به چند نکته توجه داشته باشید. در وهله اول باید به این موضوع توجه داشت که میزان هزینه مصرفی برای یک کمپین را باید در یک دوره زمانی خاص در نظر گرفت. نکته دیگر این است که این مبلغ تنها برای هزینه تبلیغات و کمپین بوده و شامل موارد دیگر نمی شود.

فرمول بازگشت سرمایه

فرمول نرخ بازگشت سرمایه

برای محاسبه بازگشت هزینه تبلیغات یا همان نرخ بازگشت سرمایه مرتبط با تبلیغات تنها کافی است تا درآمد کمپین خود را تقسیم بر هزینه آن کمپین کنید . پس از محاسبه در نهایت به عددی می رسید که میزان درآمد کمپین شما را به ازاء هر یک دلار هزینه نشان می دهد.

اگر بخواهیم مثال بزنیم باید گفت که فرض کنید شما برای کمپین خود ۲۰۰ دلار هزینه می کنید و درآمد شما معادل ۶۰۰ دلار است. پس از تقسیم ۶۰۰ دلار بر ۲۰۰ دلار به عدد ۳ می رسید که در واقع نشان دهنده بازگشت هزینه تبلیغات شما است. این به آن معنا است که به ازاء هر ۱ دلار هزینه ای که برای کمپین خود خرج کرده اید، ۳ دلار درآمد داشته اید.

دومین فرمول نرخ بازگشت سرمایه

برخی از بازاریاب ها ممکن است از فرمول دیگری برای محاسبه بازگرداندن هزینه تبلیغات استفاده کرده و کمپین های مختلف را با فرمول دیگری با یکدیگر مقایسه کنند. در این فرمول به جای تقسیم میزان درآمد کمپین، سود کمپین به دست آمده را تقسیم بر هزینه کمپین کنید و در نهایت بازگشت مربوط به هزینه تبلیغات محاسبه می شود. خروجی این فرمول سود خالصی است که شما از انجام کمپین تبلیغاتی خود به دست آورده و در واقع ملاک معتبر تر و دقیق تری نسبت به روش اول است.

به عنوان مثال اگر درآمد شما از یک کمپین ۶۰۰ دلار بوده و ۵۰ درصد آن صرف انجام فرآیندهای مختلف شود، سود واقعی که شما از تبلیغات خود و ایجاد کمپین به دست آوردید ۳۰۰ دلار است. درصورتی که هزینه شما برای برگزاری این کمپین ۲۰۰ دلار باشد، خروجی این فرمول عدد ۱٫۵ است. این عدد نشان می دهد که به ازاء پرداخت ۱ دلار تبلیغات و ایجاد کمپین شما ۱٫۵ دلار سود خالص بدست آورده اید.

ROI چه کاربردی دارد؟

شاید برای شما سوال باشد که فرمول بازگشت سرمایه چه کاربردی دارد؟ حالا که با مفهوم بازگشت هزینه تبلیغات آشنا شده و نحوه محاسبه آن را یاد گرفته اید، می توانید کمپین های گوگل ادز وب سایت خود را به شکل فوق العاده ای مدیریت کنید. برای انجام این کار تنها کافی است تا کمپین های گوناگونی را به وجود آورده و در بازه زمانی خاص، مثلا یک ماه اقدام به محاسبه نرخ بازگشت هزینه تبلیغات کنید.

پس از انجام این فرایند و محاسبه نرخ بازگشت هزینه تبلیغات برای هر کمپین، به راحتی بهترین روش تبلیغات را با توجه به وضعیت و شرایط سایت خود می توانید پیدا کنید. حالا می توانید تبلیغات بهینه و فوق العاده ای داشته باشید و با کمترین هزینه، بهره وری بالایی را تجربه کنید. از دیگر کاربردهای ROI این است که در زمان ارائه محصولات جدید می توانید بررسی دقیق تری داشته و بهتر قیمت گذاری کنید.

ROI یکی از مهمترین پارامترهایی است که در زمان تدوین استراتژی بازاریابی می توانید به آن توجه داشته باشید. البته لازم است تا با مزایا و معایب نرخ بازگشت سرمایه نیز آشنایی داشته باشید.