محاسبۀ سود و زیان

فرمول محاسبه صورت سود و زیان خالص

صورت سود و زیان در حسابداری چیست و چطور محاسبه میشود؟

صورت سود و زیان چکیده ای از هزینه ها و درآمدها، از طریق فعالیت های عملیاتی و غیر عملیاتی یک شرکت در طی یک دوره مالی است.

منظور از صورت سود و زیان جامع چیست؟

صورت سود و زیان جامع یکی از صورت‌های مالی مهم است که تمامی درآمدها و هزینه‌های شناسایی‌شده را به تفکیک اجزای تشکیل دهنده نشان می‌دهد.

صورت سود و زیان تلفیقی چیست؟

در صورتهای مالی تلفیقی،دارایی ها،بدهی ها،درآمدها و هزینه‌های شرکت‌های اصلی و فرعی با یکدیگر تلفیق می‌شوند. این صورت ها اکثرا با استفاده از نرم‌افزار تلفیق مالی تهیه می‌شود.

صورت سود و زیان، میزان درآمد، هزینه و سود و زیان یک شرکت را در طی یک دوره مالی به نمایش می‌گذارد. پس تهیه و تنظیم آن بسیار مهم است. در این سری از مقالات آموزش رایگان حسابداری به بررسی مفصل صورت سود و زیان در حسابداری، اجزای این صورت و محاسبه آن، همچنین محاسبه سود و زیان در اکسل و آموزش صورت سود و زیان در اکسل می‌پردازیم.

صورت سود و زیان چیست؟

یکی از صورت های مهم مالی در حسابداری، صورت سود و زیان است. این صورت برای گزارش عملکرد مالی شرکت یا موسسه در طول یک دوره مالی تهیه و تنظیم می‌شود. در اصل صورت سود و زیان یک چکیده از هزینه ها و درآمدها، از طریق فعالیت های عملیاتی و غیر عملیاتی و سود و زیان خالص یک شرکت در طی یک دوره و یا سال مالی است. در ادامه مطلب میتوانید اکسل صورت سود و زیان را دانلود کنید.

✍🏻 به فعالیت‌هایی که در راستای اساسنامه شرکت هستند عملیاتی و به مواردی که در اساسنامه‌ی شرکت پیش‌بینی نشده‌، غیرعملیاتی گفته می‌شود.

صورت سود و زیان چیست؟

موارد مهم در تهیه صورت سود و زیان

موارد مهمی که در تهیه و تنظیم صورت سود و زیان کاربرد دارد به شرح زیر است:

🔹 مالیات بر درآمد

🔹 سود و زیان فعالیت‌های نامتعارف

🔹 سود خالص یا زیان

🔹 سود یا زیان عملیاتی

🔹 دیگر درآمدها و هزینه‌های غیر تجاری

فرمول محاسبه سود و زیان در حسابداری

برای محاسبه سود و زیان در حسابداری می‌توان از فرمول های کلی زیر استفاده نمود و سود و زیان شرکت را محاسبه کرد:

زیان دوره مالی = میزان هزینه های دوره مالی _ درآمدهای دوره مالی

سود دوره مالی = میزان درآمد های دوره مالی _ هزینه های دوره مالی

اجزا صورت سود و زیان چیست؟

اجزا اصلی صورت های سود و زیان معمولا براساس موارد زیر است:

درآمد یا (میزان فروش): این مورد نشانگر دست آورد شرکت از فروش محصولات یا ارائه خدمات است. این عدد در بالای صورت سود و زیان نوشته می‌شود. هزینه‌های مربوط به تولید کالا یا خدمات ارائه‌ شده در این قسمت نیستند و این مبلغ به صورت ناخالص در نظر گرفته می‌شود. همچنین درآمدهای جانبی و فرعی مثل خدمات پس از فروش یا لوازم کمکی در این صورت‌ حساب ثبت نمی‌شوند.

هزینه تولید یا (هزینه فروش): هزینه تولید یا هزینه فروش نشانگر بهای تمام‌شده کالایی است که به فروش رفته یا خدماتی است که ارائه شده.

به طور مثال، این عدد در صورت سود و زیان شرکت تولیدی نشان می‌دهد که هزینه‌های تولید محصول در انتهای دوره حسابداری چقدر بوده است. مواد اولیه، دستمزد نیروی انسانی، استهلاک دستگاه‌ها و مواردی از این دست در این بخش محاسبه لحاظ می‌شوند. هزینه های دیگر شامل موارد زیر است:

🔹 هزینه های اداری: این هزینه ها به طور مستقیم به تولید، توزیع و فرش مربوط نیستند. هزینه های مانند: مدیریت و پشتیبانی در این بخش هستند. در این بخش اعداد نشانگر هزینه های غیر مستقیم اداره کسب و کار هستند. مسائلی مانند: حقوق و مزایای کارمندان و کارکنان بخش های خارج از تولید نیز در این بخش قرار دارند.

🔹 هزینه‌های مالی: هزینه های مالی عمدتاً شامل بهره تسهیلات بانکی و هزینه کارمزد خدمات بانکی هستند.

🔹 هزینه توزیع: هزینه هایی که برای ورود کالا به بازار خرج می‌شود را هزینه توزیع می‌نامند. تبلیغ و جا به جایی کالا و محصولات در این دسته هستند. تمامی این هزینه‌ها به منظور افزایش میزان فروش کالاها هستند.

🔹 سایر هزینه‌ها: شامل مواردی است که خارج از موارد پیشین هستند. فعالیت‌های تحقیقی و توسعه‌ای در این دسته‌بندی قرار دارند. این مبالغ در هر نوع کسب‌ و کاری با توجه به شرایط خاص زمینه تخصصی فعالیت شرکت مشخص می‌شوند.

🔹 درآمد عملیاتی: هر درآمدی که باعث افزایش حقوق صاحبان سرمایه باشد، درآمد عملیاتی است البته این نوع درآمد شامل موردی چون آورده صاحبان سرمایه نمی‌شود.

🔹 درآمد غیر عملیاتی: بخشی از درآمدهای شرکت که در قالب اهداف اساسنامه شرکت نیستند یعنی در راستای فعالیتی که برای شرکت تعریف شده به دست نمی‌آیند، درآمدهای غیرعملیاتی نام دارند.

مالیات بر درآمد: بر اساس این بخش، سازمان امور مالیاتی کشور میزان مالیات بر درآمد را بر اساس سود سالیانه شرکت محاسبه می‌کند.

استهلاک: استهلاک نشانگر هزینه‌های غیرنقدی فعالیت‌های مجموعه است. به فرض مثال، در صورت سود و زیان شرکت خدماتی هزینه استهلاک دارایی‌های مجموعه مانند وسایل کار و تجهیزات جداگانه در نظر گرفته می‌شود. همچنین به این مبالغ، مالیات تعلق نمی‌گیرد.

نمونه صورت سود و زیان در اظهارنامه

نمونه جدول صورت سود زیان در اظهارنامه

انواع سود در صورت سود و زیان

انواع سود در صورت های سود و زیان به شرح زیر است:

سود ناخالص یا سود ناویژه

برای محاسبه سود ناخالص با کم کردن بهای تمام شده کالا یا محصولات فروش رفته از میزان فروش محصولات، سود ناخالص یا سود ناویژه را مشاهده کرد.

سود ناخالص = فروش خالص _ بهای تمام شده کالای فروش رفته

سود عملیاتی یا سود قبل از کسر مالیات

برای محاسبه سود عملیاتی با کم کردن هزینه های عمومی اداری فروش و هزینه های استهلاک از سود ناخالص، سود عملیاتی یا همان سود قبل از کسر مالیات را داریم.

سود عملیاتی = سود ناخالص _ مجموع هزینه‌های عمومی اداری فروش و استهلاک

سود خالص

در آخرین نوع از سودهای صورت سود و زیان این بار با کم کردن هزینه های غیر عملیاتی و مالیات از مجموع سود عملیاتی و درآمد های غیر عملیاتی، سود خالص را خواهیم داشت.

سود خالص = مجموع سود عملیاتی و درآمد‌های غیر عملیاتی _ مجموع هزینه‌های غیر عملیاتی و مالیات

❗ نکته

اگر حاصل عبارات بالا منفی باشد زیان به دست خواهد آمد.

فرمول محاسبه صورت سود و زیان خالص

جدول صورت سود و زیان در شرکتهای بازرگانی

جدول زیر با اعداد نمایش داده شده است تا نحوه محاسبه دقیق تر و قابل فهم باشد:

جدول صورت سود و زیان در شرکت های بازرگانی

⬇️ دانلود اکسل محاسبه سود و زیان در حسابداری

در این قسمت می‌توانید اکسل محاسبه سود و زیان در صورت سود و زیان شرکت خدماتی، صورت سود و زیان شرکت بازرگانی و جدول صورت سود و زیان در اظهارنامه اشخاص حقوقی را دانلود کنید. همچنین در این قسمت می‌توان محاسبه سود و زیان در اکسل، محاسبه درصد سود و زیان در اکسل، فرمول محاسبه سود و زیان در اکسل، محاسبه سود فروش در اکسل، محاسبه درصد سود و زیان در اکسل و… را مشاهده نمود.

صورت سود و زیان جامع چیست؟

در این صورت کلیه هزینه ها و درآمدها طی یک دوره مالی شناسایی و به صورت مجزا نوشته می‌شوند. باید توجه کرد این هزینه یا درآمدها تحقق پیدا کرده اند یا خیر.

صورت سود و زیان جامع نشانگر مواردی مانند: سود و زیان خالص دوره طبق صورت سود و زیان، درآمدها و هزینه های شناسایی شده شامل تحقق یافته و نیافته هستند.

🔍 اطلاعات موجود در صورت سود و زیان جامع

سود یا زیان خالص دوره

سایر درآمدها و هزینه‌های شناسایی شده به تفکیک

صورت سود و زیان جامع

✅ نکته

توجه داشته باشید که ملاک تصمیم گیری اقتصادی افراد ذینفع و پیش بینی سودها و جریان های نقدی در آینده، مطالعه صورت های مالی تهیه شده توسط بنگاه اقتصادی است ضرورت دارد تا در تهیه صورت سود و زیان جامع تمام درآمد و هزینه های شناسایی شده طی دوره مورد توجه قرار گیرد. البته صورت سود و زیان جامع به ارزیابی عملکرد مدیران در دوره مالی کمک چندانی نمی‌کند.

صورت سود و زیان تلفیقی چیست؟

منظور از صورت سود و زیان تلفیقی به مجموعه گزارشات مالی از یک شرکت یا موسسه مادر و شرکت های فعال زیر نظر آن نیز است. صورت سود و زیان تلفیقی سلامت یک مجموعه را به شکل کلی نشان داده و از مجموعه گزارشات مالی جداگانه چندین شرکت تبعیت می‌کند و تلفیق آن ها را با یکدیگر تشکیل و نشان می‌دهد.

در اصل چون یک شرکت با زیر مجموعه‌های خود در حال انجام فعالیت است، تهیه گزارشی که وضعیت آنها را در کسب و کار به صورت کلی نشان دهد دارای اهمیت است و این گزارش کلی صورت سود و زیان تلفیقی نام دارد. بر اساس GAAP یا همان اصول حسابداری عمومی پذیرفته شده، شرکت مادر بایستی صورت های مالی تلفیقی را تهیه کند تا رفاه مالی شرکت مادر و شرکت های تابعه آن گزارش دهد.

این صورت ها اکثرا با استفاده از نرم‌افزار تلفیق مالی تهیه می‌شود که ارقام مالی را از هر شرکت تابعه جداگانه می‌گیرد و آنها را در یک گزارش کلی ترکیب می‌کند.

✅ نکته

هر شرکت فرعی گزارشات مالی مستقل خود را نیز تهیه می‌کند. شاید این یک کار اضافی است. اما اهمیت تجزیه و تحلیل صورت های مالی تلفیقی نشان می‌دهد که این گزارشات مزایای زیادی را برای سرمایه گذاران، تحلیل‌گران مالی و سایر افرادی که ممکن است سلامت شرکت مادر را ارزیابی کنند، به همراه دارند. به همین دلیل هم تهیه و بررسی آنها کار اضافی نیست.

🎥 ویدیوی تهیه اکسل صورت سود و زیاد در حسابداری

شاید سوال شما باشد → کلیک کنید

۱. صورت سود و زیان شرکت در پایان چه آیتمی را نشان می‌دهد؟

میزان سود یا زیان شرکت در پایان سال مالی.

۲. آیا ارائه صورت سود و زیان الزامی است؟

بله، شرکت‌ها موظف هستند در پایان هر سال مالی صورت سود و زیان خود را تهیه کنند.

۳. مبنای محاسبه صورت سود و زیان چیست؟

حسابداری تعهدی به عنوان مبنای محاسبه صورت درآمد و هزینه در نظر گرفته می‌شود. هر نوع مبلغی که از حساب شرکت به خارج از آن انتقال یابد به عنوان هزینه و هر محاسبۀ سود و زیان مبلغی که به حساب شرکت واریز شود به عنوان درآمد در نظر گرفته می‌شود.

۴. هزینه استهلاک در صورت سود و زیان چگونه محاسبه می‌شود؟

این مبالغ مشمول مالیات نمی‌شوند و جزو هزینه‌های غیرنقدی فعالیت‌های شرکت هستند که در متن فوق بیشتر به این موضوع پرداخته ایم.

۵. تفاوت صورت سود و زیان با صورت سود و زیان جامع در چیست؟

از آنجایی که برخی هزینه‌ها و درآمدها در صورت سود و زیان نمایش داده نمی‌شوند، برای نمایش دقیق آنها صورت سود و زیان جامع تهیه می‌شود. برای این منظور، تمام درآمدها و هزینه‌های شناسایی‌شده را به موارد قبلی اضافه می‌کنند.

🔻🔺🔻 اگر جواب سوال خود را اینجا پیدا نکردید برای ما کامنت بگذارید در اولین فرصت پاسخ خواهیم داد 🔺🔻 🔺

پیشنهاد ما

وظیفه هر حسابدار در طول دوره مالی تهیه یک سری گزارشات است که صورت سود و زیان هم شامل این گزارشات می‌شود. اما قبل از سپردن کارها از جمله محاسبه صورت سود و زیان به یک حسابدار باید اطمینان حاصل کنیم که حسابدار شرکت فردی کاربلد و حرفه ای است. برای تبدیل شدن به یک حسابدار حرفه ای کافی است در دوره های آموزش حسابداری از مبتدی تا پیشرفته شرکت کرده و موفقیت خود را در این زمینه تضمین کنیم.

نحوه محاسبه درصد سود یا زیان سرمایه گذاری

محاسبه سود یا زیان یک سرمایه گذاری به عنوان درصد اهمیت دارد، زیرا نشان می دهد که در مقایسه با سود مورد نیاز، چقدر به دست آمده است.

یادگیری نحوه محاسبه درصد سود سرمایه گذاری شما ساده است و یک بخش مهم از اطلاعات لازم برای سرمایه گذار است.

برای محاسبه درصد سود سرمایه گذاری، سرمایه گذاران باید ابتدا مقدار دقیق سرمایه گذاری یا قیمت خرید را تعیین کنند. در مرحله بعد، قیمت خرید از قیمت فروش سرمایه گذاری کم می شود تا سود یا زیان سرمایه گذاری را بدست آورید.

اگر سرمایه گذاران قیمت اصلی خرید را نداشته باشند، می توانند آن را از کارگزار خود دریافت کنند. شرکت‌های کارگزاری تاریخچه معاملات را به صورت کاغذی یا الکترونیکی برای هر معامله ارائه می‌دهند، این اطلاعات می تواند شامل قیمت خرید و فروش و همچنین جزئیات سرمایه‌گذاری باشد.

نکات مهم

• در محاسبه درصد سود یا زیان سرمایه گذاری، سرمایه گذاران باید ابتدا هزینه اصلی یا قیمت خرید را تعیین کنند.
• در مرحله بعد، قیمت خرید از قیمت فروش سرمایه گذاری کم می شود تا به سود یا زیان سرمایه گذاری برسد.
• سود یا زیان حاصل از سرمایه گذاری را بر مبلغ اصلی سرمایه گذاری یا قیمت خرید تقسیم کنید.
• در نهایت نتیجه را در 100 ضرب کنید تا درصد تغییر سرمایه گذاری را بدست آورید.

درصد سود یا زیان را مشخص کنید

1. قیمت خرید را از قیمت فروش کم کنید. نتیجه آن سود یا ضرر شما از سرمایه گذاری است.
2. سود یا زیان حاصل از سرمایه گذاری را بر مبلغ اصلی یا قیمت خرید سرمایه گذاری تقسیم کنید.
3. در نهایت، نتیجه را در 100 ضرب کنید تا به درصد تغییر سرمایه گذاری برسید.

اگر درصد منفی بدست آمد، نشان دهنده کاهش ارزش بازار نسبت به قیمت خرید اصلی است (که مبنای هزینه نیز نامیده می شود) و در نتیجه ضرر سرمایه گذار است. اگر درصد مثبت بدست آمد نشان دهنده افزایش ارزش بازار یا قیمت فروش نسبت به قیمت خرید اصلی و در نتیجه سود سرمایه گذار است.

فرمول محاسبه درصد سود و زیان

درصد سود/ زیان سرمایه گذاری= قیمت فروش- قیمت خرید/قیمت خرید*100

1. کم کردن مقدار خرید از فروش، مقدار سود یا زیان را محاسبه می کند.
2. از تقسیم مقدار بدست آمده سود یا زیان حاصل بر قیمت خرید، رقم اعشاری بدست خواهد آمد. این اعشار سود بدست آمده را با مقدار اولیه سرمایه گذاری مقایسه می کند و نتیجه را به نمایش می گذارد.
3. ضرب اعشار در 100 صرفاً برای جابه جایی اعشار و ارائه درصد سود یا زیان در مقایسه با مبلغ سرمایه‌گذاری اولیه است.

برای محاسبه درصد سود یا زیان بدون فروش سرمایه، روند مشابهی دارد. برای محاسبه بدون فروش سهام قیمت فعلی بازار، جایگزین قیمت فروش خواهد شد. نتیجه سود (یا ضرر) غیر واقعی خواهد بود، زیرا سرمایه گذاری هنوز فروخته نشده است.

دلیل اهمیت محاسبه درصد سود یا زیان

محاسبه سود یا زیان یک سرمایه گذاری به عنوان درصد اهمیت دارد، زیرا نشان می دهد که در مقایسه با سود مورد نیاز، چقدر به دست آمده است.

برای مثال، اگر دو سرمایه‌گذار هر کدام 500 دلار از سرمایه‌گذاری در یک سهام ، سود به دست بیاورند، هر دو سود یکسانی کسب کرده اند. در ابتدا، به نظر می رسد که هر دو سرمایه گذاری نتیجه یکسان داشته است. با این حال، اگر یک سرمایه‌گذار در زمان خرید سهام اولیه، 20000 دلار سرمایه گذاری کرده باشد و سرمایه‌گذار دوم تنها با 10000 دلار به این نتیجه رسیده باشد، سرمایه‌گذار دوم بهتر عمل کرده است زیرا پول کمتری در معرض ریسک قرارداده است.

همچنین، سرمایه‌گذار دوم می‌تواند 10000 دلار دیگر را (با فرض اینکه هر دو 20000 دلار برای سرمایه‌گذاری داشتند) در سهام دیگری سرمایه‌گذاری کرده و سود بیشتری کسب کند.

نمونه هایی از محاسبه درصد سود یا زیان

محاسبه درصد سود یا زیان در بسیاری از سرمایه گذاری ها قابل استفاده است. در زیر دو نمونه آورده شده است.

به عنوان مثال، فرض کنید یک سرمایه گذار 100 سهم از شرکت اینتل (INTC) را به قیمت 30 دلار برای هر سهم خریداری کرده است، یعنی سرمایه گذاری اولیه 3،000 دلار هزینه داشته است (قیمت 30 دلار * 100 سهم).

100 سهم به قیمت 38 دلار به ازای هر سهم فروخته شد، به این معنی که درآمد حاصل از فروش 3،800 دلار (38 دلار به ازای هر سهم * 100) خواهد بود. ارزش دلاری سود سرمایه گذاری 800 دلار (3،800 تا 3،000 دلار) خواهد بود.

محاسبه درصد سود به صورت زیر خواهد بود:

• (درآمد حاصل از فروش 3800 دلار – هزینه اصلی 3000 دلار)/3000 دلار=0.2667 x 100 = 26.67%.

همچنین، سود را می توان با استفاده از قیمت هر سهم به شرح زیر محاسبه کرد:

• (قیمت فروش 38 دلار – قیمت خرید 30 دلار) / 30 دلار = 0.2666 x 100 = 26.67%.

اگر سرمایه‌گذار بخواهد تعیین کند که میانگین صنعتی داوجونز (DJIA) در یک دوره معین چگونه عمل کرده است، همان محاسبه اعمال می‌شود. داو شاخصی است که 30 سهام از معتبرترین شرکت ها در ایالات متحده را دنبال می کند.

به عنوان مثال فرض کنید که داو در 24000 باز شد و تا پایان هفته در 24480 بسته شد.

محاسبه درصد سود به صورت زیر خواهد بود:

• (24,480 – 24,000) / 24,000 = 0.02 x 100 = 2%

ملاحظات ویژه: کارمزدمعاملات و سود سهام

سرمایه گذاری بدون هزینه انجام نمی شود و این باید در محاسبه درصد سود یا زیان اعمال شود. در مثال‌های بالا کارمزد کارگزار و کمیسیون یا مالیات در نظر گرفته نشده است.

برای گنجاندن هزینه های معامله، سود (قیمت فروش – قیمت خرید) را از هزینه های سرمایه گذاری کم کنید.

کارمزد ها

با استفاده از مثال شرکت اینتل، فرض کنید که از سرمایه گذار 75 دلار به عنوان کارمزد معاملات دریافت شده است. درصد سود به صورت زیر محاسبه می شود:

• (( درآمد حاصل از فروش 3800 دلار – هزینه اصلی 3000 دلار) – 75 دلار) / 3000 دلار = 0.2416 x 100 = 24.16%.

می توان دید که کارمزد کارگزاری نرخ بازده سرمایه گذاری را بیش از 2٪ یا از 26.67٪ به 24.16٪ کاهش داد.

سود سهام

اگر سرمایه گذاری انجام شده هر گونه درآمد یا توزیعی مانند سود سهام را پرداخت کرد، این مبلغ باید به مقدار سود اضافه شود. سود سهام، مبلغ نقدی است که به سهامداران پرداخت می شود و بر اساس هر سهم تنظیم می شود.

با استفاده از مثال اینتل، فرض کنید این شرکت 2 دلار سود به ازای هر سهم پرداخت کرده است. از آنجایی که سرمایه گذار دارای 100 سهم بود، اینتل 200 دلار پرداخت می کرد که به طور مساوی به چهار پرداخت سه ماهه تقسیم می شد.

درصد سود به صورت زیر محاسبه می شود:

• (( درآمد فروش 3800 دلار – هزینه اصلی 3000 دلار) + 200 دلار) / 3000 دلار = 0.3333 x 100 = 33.33%.

با فرض اینکه کارمزد کارگزاری وجود نداشته باشد و سهام به مدت یک سال نگهداری شود، می‌توان مشاهده کرد که سود سهام درصد بازده سرمایه‌گذاری را بیش از 6 درصد یا از 26.67 درصد به 33.33 درصد افزایش داد.

اگر سهام به مدت یک سال نگهداری نمی شد و در عوض، برای دو فصل نگهداری می شد، ما 100 دلار به مقدار سود اضافه می کردیم (به جای 200 دلار) زیرا پرداخت های سه ماهه سود سهام 50 دلار خواهد بود.

سرمایه گذاران می توانند با ترکیب هزینه های تراکنش، کارمزد حساب، کمیسیون و درآمد سود سهام، به دید دقیق‌تری از سود یا زیان خود در سرمایه‌گذاری دست یابند.

نحوه محاسبه سود و زیان مالک شرکت

منظورم اینه که برای همه حقوق و … در نظر گرفته شده است و همه هزینه ها و .. هم ثبت شده، درآمد خود رئیس سازمان چطوری میشه آخه مثل کارمندا نیست که هر ماه یه حقوق ثابت بگیره و براش سند بزنیم.

ممنون میشم راهنمایی بفرماید.

1 پاسخ

همان گونه که اشاره کردید سود و زیان مالک یا مالکان شرکت در پایان سال مشخص می گردد و در طی سال نیازی به صدور سند خاصی از بابت ایشان نمی باشد .

در طی سال برداشت های که مالک شرکت داشته را در حساب جاری شرکا ثبت می نمایید و در پایان سال با مشخص شدن سود و زیان شرکت و نحوه تقسم سود می توانید سود را به مالک تخصیص دهید .

به طور مثال فرض کنید شرکتی دارای دو شریک باشد که در پایان سال سود شرکت 1.000 ریال تعیین می گردد و نحوه تخصیص سود نیز 60 درصد برای شریک اول و 40 درصد برای شریک دوم می باشد ، سند تخصیص سود به شکل زیر می باشد :

سود و زیان سال جاری 1.000 بدهکار

جاری شرکا شریک اول 600 بستانکار

جاری شرکا شریک دوم 400 بستانکار

اگر سود کسب شده را به شرکا تخصیص ندهید نیز حساب سود سال جاری به سود و زیان انباشته بسته می شود .

مقدمه

جواب این سوال را در پایان این نوشتار کاربردی با هم مرور خواهیم کرد.

سود ناخالص:

اگر درآمد حاصل از کل فروش یک شرکت را برای یک دوره خاص (مثلا 1 ساله) داشته باشیم و بهای تمام شده کالا و خدمات به فروش رفته را از آن کسر کنیم، باقیمانده را سود ناخالص می نامند.

سود عملیاتی:

سود ناخالص فعلا اختلاف بین کل فروش و بهای تمام شده را نشان می دهد،حال اگر از سود ناخالص هزینه های مربوط به فروش، هزینه های عملیاتی، واحد تجاری از جمله اجاره و بیمه،حمل و نقل و کرایه، حقوق و دستمزد و استهلاک و . را کسر کنیم حاصل آن سود عملیاتی خواهد بود.

سود خالص:

برخی دیگر از هزینه ها از جمله بهره، مالیات و همچنین کلیه جریانات وجوه ورودی و خروجی را باید در سود عملیاتی اثر داد. حاصل این تغییرات در سود عملیاتی و عددی که پس از محاسبه کل کسورات به دست می آید را سود خالص می نامیم.

حاشیه سود چیست؟

به طور ساده اگر هر کدام از سودهای محقق شده شامل سود ناخالص، عملیاتی و یا خالص را بر کل درآمد شرکت در آن دوره تقسیم و حاصل را در 100 ضرب کنیم، حاشیه سود شرکت به واحد درصد به دست می آید.

برای مثال در شرکت هجرت با فروش 2250 میلیارد تومانی، 70 میلیارد سود خالص محقق شده است، در نتیجه حاشیه سود خالص 3.1 می باشد.

منظور از EPS چیست ؟

سود خالص را اگر در بازه یک ساله در نظر بگیریم و بر تعداد سهام شرکت تقسیم کنیم به آن EPS ( Earning Per Share ) یا سود هر سهم که اصطلاحی رایج به حساب می آید اطلاق می شود.

منظور از DPS چیست ؟

بخشی یا کل سودی که برای هر سهم در یک سال مالی محقق شده را می توان بین سهامداران بصورت نقدی توزیع کرد که به آن DPS (Dividend Per Share) می گویند.

نسبت پی بر ای ( P/E ) :

یکی از نسبت های موثر و کاربردی در تحلیل سهام نسبت قیمت سهم به سود یا درآمد آن می باشد. برای مثال اگر قیمت سهم 100 تومان و سود هر سهم 20 تومان باشد، نسبت پی به ای آن 5 مرتبه خواهد بود که با مقایسه این نسبت در گروه های مالی میتوان رشد قیمت نسبت به درآمد سهم را سنجید.

نکات مهم:

در تعریف سود و محاسبه حاشیه سود باید هر گروه را بصورت مستقل در نظر داشت. برای مثال نمی توان حاشیه سود یک شرکت پخش دارویی را با یک شرکت خودروساز مقایسه کرد.

لزوما کل سود محقق شده بصورت سود نقدی یا DPS بین سهامداران توزیع نمی شود و ممکن است برای اموری همچون سود انباشته استفاده گردد.

نسبت پی به ای به تنهایی معیار کاملی برای تحلیل ارزندگی شرکت ها نیست.برای بسیاری از شرکت ها که سود قابل تحقق یا تحقق یافته ندارند و اتفاقا هر دوره در حال شناسایی زیان هستند و همچنین در شرایطی که تورم بر ارزش گذاری شرکت ها حاکم است، باید از روش های دیگری برای سنجش استفاده کرد.

در این مقاله سعی شده است تا شما را با دو روش محاسبه سود آشنا کنیم

سود به روش لایفو بهتر محاسبه می شود یا فایفو؟

fifo / فایفو

روشی است كه موجودی ها همواره به طور منظم گردش داشته و همواره كالاهای جديد وتازه در دسترسی باشد.

مثلا در يك كارخانه رنگ سازی ممكن است ابتدا قوطی های رنگ قديمی به فروش برسد واز ماندن زياد وفساد آن جلوگيری گردد به اين روش كه از اولين موجودی های اول استفاده شود روش اولين وارده يا فايفو گويند.

اما در مورد برخی از اقلام ديگر موجودی روش اولين صادره آن معمولا از آخرين محموله كه در سطح بالا قرار گرفته است صورت ميگيرد اما داروها ويا سبزيجات يا كالاهای زود فاسد شدنی بايد ابتدا به مصرف برسد يعنی كالاهای اول وارده اول صادر محاسبۀ سود و زیان شود به روش اولين صادره از آخرين وارده لايفو گويند.

كاربرد اين روش كه متداولترين روش ارزيابی موجودی هاست بسيار آسان است گردش اقلام بهای تمام شده در اين روش معمولا با گردش فيزيكی اقلام موجودی ها مطابقت ميكند.

ضمنا اجرای اين روش در دوره هايی كه قيمت ها در حال افزايش است موجب ايجاد سود ناخالص بيشتر ميشود عليرغم مزايای فوق سود بيشتر موجبات ماليات بر درآمد بيشتر را فراهم می آورد ودرآمدهای جاری با اقلام بهای تمام شده نسبتا قديمی مقايسه می شود ودر نتيجه كارايی و سودآوری بيش از واقع نشان داده می شود ضمن اينكه برای جايگزينی اقلام موجودی ها بهای بيشتري نيز بايد پرداخت كرد.

تطابق (مقابله) اقلام بهای تمام شده قديمی با درآمدهای جاری موجب ايجاد سوء ناشی از نگهداری موجودی ها ميشود كه بنوبه خود باعث نشان دادن قدرت سود آوری بيش از واقع واحتمالا گمراهی گروههای ذینفع می شود.

lifo / لایفو

مزيت عمده اين روش اين است كه در دوره افزايش قيمتها سود ناخالص به ميزاني كمتر محاسبه و ماليات بر درآمد كمتری پ رداخت گردد. كه موجب بهبود وضعيت نقدينگی وگردش وجوه نقد می شود ضمنا درآمد جاري با اقلام بهای تمام شده نزديك به قيمت های جاری مقايسه و مقابله و در نتيجه سود ناخالص نيز سود آوری تجاری را بهتر نشان می دهد.

اگر اين روش در چند دوره مالی متوالی به كار برده شود اقلام موجودی های منعكس در ترازنامه با ارزش به مراتب كمتر از قيمتهاي جاری در موقع افزايش قيمت ها نشان داده ميشود زيرا مبنای اقلام بهای تمام شده قديمی ونسبتا ارزان (كه موجب پايين آمدن غير عادی بهای تمام شده كالای فروش رفته است) محاسبه و ارزيابی شده است وافزايش سود غير معقولی را موجب خواهد شد.

در دورهايی كه قيمت ها در حال افزايش باشد اجرای لايفو موجب محاسبه سود ناخالص كمتر در مقايسه با روش فايفو می شود اگرچه سود كمتر موجب پرداخت ماليات كمتری می گردد اما سود هر سهم ارائه تصويری نادرست از قدرت سودآوری شركت يا واحد تجاری را موجب می شود لذا اين است كه مسئولين كشورهاي صنعتی شركتها را مقيد كرده اند تا جهت مقاصد مالياتی در صورت استفاده از لايفو آن را در محاسبه سود ناخالص به منظور گزارشگری مالی نيز بكار برند.

حساب جم با بیش از ۲۳ سال سابقه در ارائه گزارش حسابرسی شرکتها، موسسات و محاسبۀ سود و زیان اشخاص در حداقل زمان ، دفاعیه مالیاتی، همچنین کاهش قطعی مالیات مشاغل و اشخاص حقیقی و رسیدگی به جرائم مالیات تراکنشهای بانکی توانسته است رضایت کامل شما عزیزان را جلب نماید. حساب جم با تهیه و تنظیم اظهارنامه های مالیاتی در اسرع وقت و استقرار بهینه حسابداری منطبق با استانداردهای حسابداری در بین برترین های حرفه خود در کشور قرار دارد. تخصصی ترین خدمات حسابرسی و حسابداری را از متخصصین و مشاوران مالیاتی حساب جم بخواهید

نحوه محاسبه سود و زیان انباشته حسابداری

نحوه محاسبه سود و زیان انباشته حسابداری : قبل از بیان نحوه محاسبه سود و زیان انباشته حسابداری بهتر است تا با ماهیت این حساب آشنا شویم و در ادامه با ذکر مثالی نحوه محاسبه آن را توسط خدمات حسابداری در هر مجموعه بیان کنیم . سود و زیان انباشته در واقع پیوندی است میان صورت درآمد ها و ترازنامه ، چرا که اطلاعات آن در بخش حقوق صاحبان سهام در ترازنامه منعکس می شود . در صورتی که حساب دارای سود باشد می تواند از آن در بخش‌های مختلفی چون خرید ماشین آلات و تجهیزات ، تأمین مخارج بخش تحقیق و توسعه و جهت هزینه برای اقداماتی که سبب رشد شرکت می شود استفاده نمود .

نحوه محاسبه سود و زیان انباشته حسابداری

سود یا زیان انباشته بخشی از آیدی یک شرکت است که مانند سود سهام میان سهامداران توزیع نمی‌شود ، بلکه از آن برای سرمایه گذاری مجدد در بخش های مختلف شرکت یا مجموعه استفاده می کنند . در حالت عادی این سود به عنوان سرمایه در گردش شرکت جهت خرید دارایی های جدید و یا پرداخت بدهی به سایرین مورد استفاده قرار می گیرد .

این حساب را در پایان هر سال مالی ، در بخش حقوق صاحبان سهام قید می کنند . برای محاسبه آن باید سود زیان انباشته ابتدای دوره را به خالص سود و زیان اضافه کنیم و در مرحله بعد سود سهام را از آن کم نماییم .

هدف از محاسبه سود و زیان انباشته حسابداری چیست ؟

این گزارش پیوند کارآمدی را بین درآمد ها و تراز نامه یک شرکت برقرار می کند ، به همین خاطر دارای اهمیت ویژه ای است . به علاوه همان طور که قبلا گفته شد در صورت مثبت بودن این حساب ، سود حاصل از آن را در زمینه فعالیت های تحقیق و توسعه و رشد شرکت به کار گرفته می شود . در واقع استفاده از این سود تنها به این منظور است که شرکت در آینده بتواند درآمد بیشتری را کسب کند . اگر شرکت یا موسسه ای این توان را در خود نبیند که بتوانند از این سود به اندازه کافی بازدهی دریافت کند (یعنی درآمدها بیشتر از هزینه باشد) آن به عنوان سود یا بازخرید سهام میان سهامداران توزیع کند .

آیا درآمدها بر سود و زیان انباشته تأثیر می گذارند؟

هرگونه تغییر در خالص درآمدها به طور مستقیم بر این حساب تأثیر گذار خواهد بود ، این تأثیر تا حدی است که افزایش یا کاهش در خالص درآمد ها یا تداوم در افزایش آن ها ، مسیر را برای سود یا زیان ده بودن شرکت کاملاً هموار خواهد ساخت . البته باید گفت که این حساب همیشه سود آور نخواهد بود و در مواردی ممکن است به خاطر زیان های انباشته عددی بزرگ و منفی را به خود بگیرد . به این منظور مدیران شرکت ها باید دقت کنند تا میزان فعالیت شرکت را به سطحی برسانند که زیان ‌ده نباشد و عوامل تأثیرگذار بر سود انباشته را شناسایی کرده و روی آن ها متمرکز شوند . در حالت عادی عواملی که بر روی درآمد تأثیر گذارند سود خالص را نیز تحت تأثیر قرار می دهند ، به عنوان مثال می‌توان از سود حاصل از فروش ، بهای تمام شده کالای فروش رفته ، استهلاک ، هزینه های سربار و سایر مخارج اجرایی به عنوان برخی از عوامل تأثیرگذار بر درآمد و همچنین سود انباشته اشاره کرد . البته این موارد تنها به جریان های پولی محدود نمی شود بلکه می‌تواند عوامل غیر پولی چون کاهش در ارزش دفتری یا ارزش دارایی های شرکت را نیز شامل شود .

نحوه تأثیر گذاری تقسیم سود سهام بر سود زیان انباشته

تقسیم سود یا زیان سهام بین سهامداران می تواند به شکل نقدی یا در قالب سهم باشد ؛ در هر دو صورت تقسیم آن ها می تواند میزان سود و زیان انباشته شرکت را کاهش دهد . پرداخت سود سهام به صورت نقدی در واقع باعث خروج وجه از شرکت می شود و حجم ترازنامه و دارایی شرکت را کاهش خواهد داد ، چرا که شرکت بخشی از سرمایه در گردش خود را از دست می دهد . اما زمانی که سود سهام به صورت سهم به افراد پرداخت می شود نیازی به خروج وجه از حساب های شرکت نبوده و تنها بخشی از سود انباشته به سهام و سایر حساب های مربوط به سرمایه پرداخت شده اضافی تبدیل می شود . این شیوه از تخصیص سود بر حجم کلی ترازنامه تأثیر نمی گذارد ولی ارزش هر سهم را کاهش خواهد داد . حسابدارانی که حسابداری شرکت ها را بر عهده دارند در این زمینه باید دقت بیشتری را بخرج دهند .

نحوه محاسبه سود و زیان انباشته حسابداری چیست ؟

از آنجا که درآمدها و هزینه ها همیشه در قالب اعداد بیان می شوند و در زمره مقیاس های کمی هستند برای آن ها مانند سایر مواردی که با اعداد سر و کار دارند از فرمول در محاسبه آن استفاده می شود . سود زیان انباشته نیز داری فرمولی است که محاسبه آن را هر چه راحت و سریع تر امکان پذیر می کند .

فرمول نحوه محاسبه سود و زیان انباشته حسابداری

سود انباشته = سود انباشته‌ی ابتدایی دوره + خالص سود و زیان – سود سهام نقدی – سود سهمی

سود و زیان انباشته ابتدای دوره : در انتهای هر سال مالی سود و زیان انباشته به عنوان درآمد تجمیعی سال محاسبۀ سود و زیان قبل با درآمد سال جاری منهی سود سهام پرداختی به سهامداران در ترازنامه منعکس می شود . در سال مالی بعدی میزان سود انباشته در سال قبل به عنوان سود زیان انباشته در ابتدای سال مالی جدید منظور می گردد . البته این نکته را نیز باید در نظر گرفت که سود زیان انباشته هر دوره نمی تواند مثبت باشد چرا که که خالص زیان های دوره جاری ممکن است از میزان سود انباشته ابتدای دوره بیشتر باشد . توزیع سود سهام بیشتر از تراز حساب سود و زیان انباشته نیز می تواند باعث منفی شدن این حساب گردد .

مثالی برای محاسبه نحوه سود زیان انباشته در شرکت حسابداری

در مثال ما مقدار سود سهام که توسط شرکت شکیبا پرداخت شده است کاملاً نامشخص می باشد ، بنابراین با استفاده از اطلاعاتی که از ترازنامه و صورت درآمدها در اختیار داریم می توانیم با توجه به فرمول بالا مقدار سود زیان انباشته را محاسبه کنیم . در حال حاضر اطلاعات زیر تنها در دسترس ما قرار دارند .

سود و زیان انباشته ابتدای دوره :۸۸۹۳۲

سود انباشته پایان دوره :۹۴۲۱۱

خالص درآمدها :۲۷۶۹

سود انباشته ۸۰۴۸ = ۲۷۶۹+۹۴۲۱۱-۸۸۹۳۲ بنابراین سود سهام پرداختی به هر نفر معادل ۸۰۴۸ تومان خواهد بود .

اکنون با استفاده از فرمول

صحت اطلاعات به دست آمده را محاسبه کنیم. «سود انباشته‌ی آغازین + خالص سود و زیان – سود سهام = سود انباشته‌ی پایانی»
۸۸۹۳۲+۲۷۶۹-۸۰۴۸ =۹۴۲۱۱