توکن POOL چیست؟

در شرایط حاضر مقیاس پذیری شبکه بلاکچین Ethereum، بسیار کم و کارمزد معاملات در آن بسیار زیاد شده که حتی در مواردی به چند صد دلار هم رسیده است. در چنین شرایطی، صرافی پنکیک سواپ بر روی بلاکچین هایی سوار شده که مقیاس پذیری بیشتری داشته و با کم کردن کارمزد‌ها و زیاد کردن سرعت تراکنش ها، کارایی صرافی های غیر متمرکز را بهبود بخشیده است.
صرافی پنکیک سواپ به منظور مدیریت معاملات، از ویژگی های استخر‌ های نقدینگی یا Liquidity Pools و سیستم اتوماتیک بازارساز یا Automated Market Maker بهره مند شده است که در ادامه این مقاله ارز دیجیتال به توکن POOL چیست؟ آموزش گام به گام این صرافی غیرمتمرکز خواهیم پرداخت.

آشنایی با lp-token

میدانیم که نقش غیرقابل انکار در رشد چند سال اخیر دنیای ارزهای دیجیتال مدیون امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) است. اگر سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ مساله روز این حوزه عرضه اولیه کوین‌های جدید (ICO) بود، در دو سال اخیر دیفای بدل به ترند روز شده است. در بطن دیفای، نقدینگی و تامین آن قرار دارد و اینکه چگونه می‌توان آن را به شیوه‌ای غیرحضانتی و غیرمتمرکز گرد آورد و به کار گرفت. اینجاست که نقش توکن نقدینگی (Liquidity Provider Token) پررنگ می‌شود. اما توکن نقدینگی یا به اختصار LP token چیست؟

lp-token چیست؟

ایده انقلابی نخست برای زدودن تمرکز از نهادهای مالی بر بستر بلاک چین، از صرافی‌ها شروع شد. صرافی یونی سواپ اگرچه اولین صرافی ارزهای دیجیتال نبود که با گذشتن از مدل دفتر سفارش (orderbook)، به مدل بازارساز خودکار (AMM) رو آورد (صرافی بنکور پیش‌تر این کار را انجام داده بود) لیکن اولین نهادی بود که موانع تمرکزگرایی و لیست شدن جفت ارزها را از سر راه برداشت و آن را در قالبی ساده و کاربرپسند ارائه داد.

طبق این مدل یا به تعبیری دقیق‌تر مدل بازارساز تابع ثابت (Constant Function Market Maker) رابطه بین تعداد دو دارایی دیجیتال با تابعی ثابت به نمایش در می‌آید. در این روش کاربران با در اختیار قرار دادن نقدینگی خود در استخرهای نقدینگی صرافی (به شکل غیرحضانتی)، کارایی سیستم را ممکن می‌سازند و در عوض از مشوق‌های مالی به شکل درصدی از تراکنش‌های انجام شده بهره‌مند می‌شوند.

توکن نقدینگی را می‌توان نوعی رسید تامین نقدینگی دانست. پس از تامین نقدینگی یک استخر، قرارداد هوشمند متولی با توجه به مقدار نقدینگی کاربر در قیاس با حجم نقدینگی استخر، به او تعدادی توکن نقدینگی می‌دهد که نشان‌دهنده سهم او از نقدینگی استخر است. برای خارج کردن نقدینگی و دریافت بخش یا تمام اصل سرمایه و پاداش حاصل، این عمل در جهت مخالف تکرار می‌شود؛ یعنی Lp token از کیف پول تامین‌کننده نقدینگی به قرارداد هوشمند ارسال شده و سرمایه و پاداش به آدرس وی واریز می‌گردد.

LP توکن چگونه کار می‌کند؟

توکن‌های نقدینگی عموما فرق چندانی با دیگر توکن‌های رایج شبکه‌های خود ندارند برای مثال توکن‌های نقدینگی سوشی سواپ و یونی سواپ v2 از استاندارد ERC-20 شبکه اتریوم و توکن‌های استخرهای نقدینگی صرافی پنکیک سواپ از استاندارد BEP-20 زنجیره هوشمند بایننس پیروی می‌کنند. یونی سواپ v3 تغییرات گسترده‌ای نسبت به نسخه‌های قبلی داشته است و سهم و پوزیشن دارایی‌های تامین‌کنندگان نقدینگی در آن منحصر به فرد است. بنا بر این توکن LP هر تامین‌کننده به شکل توکن غیر مثلی (NFT) ایجاد می‌شود. همچنین هزینه‌های تراکنش در استخرهای این نسخه به شکل خودکار به موجودی استخر افزوده نمی‌شود. برای ترسیم بهتر نحوه کارکرد توکن نقدینگی به مثال زیر توجه کنید:

فرض کنید در استخر نقدینگی ETH-DAI یک صرافی مقدار ۱۰,۰۰۰ دای و ۱۰ اتر موجود است (اعداد منطبق با واقعیت نیستند و تنها برای توضیح بهتر انتخاب شده‌اند). این نقدینگی توسط دو تامین‌کننده به نسبت برابر مهیا شده است و هر یک در ازای نقدینگی خود ۲۵ عدد توکن ETH-DAI LP دریافت کرده‌اند. حال فرض کنید تامین‌کننده نقدینگی دیگری می‌آید و به اندازه موجودی استخر (۱۰,۰۰۰ دای و ۱۰ اتر) به نقدینگی می‌افزاید. از آن جا که سهم او اکنون نیمی از موجودی جدید استخر است، این مساله باید در مقدار LP توکن او نیز لحاظ شود. بنابراین قرارداد هوشمند این استخر،‌ ۵۰ توکن ETH-DAI LP جدید ایجاد (mint) کرده و به وی پرداخت می‌کند. حال تعداد توکن‌های نقدینگی او (۵۰ عدد از ۱۰۰ عدد کلی) نمایانگر سهم وی از نقدینگی استخر خواهد بود. حال تصور کنید پس از مدتی، تامین‌کننده تمثیلی ما تصمیم می‌گیرد نقدینگی خود را از استخر برداشت کند. در طی این مدت تامین‌کننده جدیدی به استخر اضافه نشده، اما به دلیل افزوده شدن کارمزد انتقال پلتفرم به استخر، موجودی کمی افزایش پیدا کرده است. لیکوییدیتی پول (Liquidity Pool) حالا محتوی ۱۰,۵۰۰ دای و ۱۰.۵ اتر است. با توجه به اینکه تامین‌کننده نقدینگی همچنان مالک نیمی از نقدینگی استخر است، با تحویل ۵۰ توکن نقدینگی خود، نیمی از موجودی استخر را دریافت می‌کند که شامل سرمایه اولیه به علاوه سهمش از هزینه‌های تراکنش است. ۵۰ توکن نقدینگی تحویلی، توسط قرارداد هوشمند سوزانده می‌شود و تعداد کل توکن‌های نقدینگی در گردش به عدد ۵۰ کاهش پیدا می‌کند.

حمله خون‌آشام (Vampire Attack) چیست؟

سال ۲۰۲۰، سال شکوفایی دیفای بود و هر روز پروژه‌ای جدید پا به عرصه وجود می‌گذاشت. در اواخر آگوست (اوایل شهریور ۱۳۹۹) صرافی غیرمتمرکز جدیدی برای رقابت با یونی سواپ ایجاد شد. این صرافی که با فورک کردن کدهای یونی سواپ به وجود آمده بود، سوشی سواپ نام داشت. نقشه سوشی سواپ برای افزایش سهم بازار خود، نقشه‌ای بدیع و جاه‌طلبانه بود. یونی سواپ که تا آن زمان توکن کاربردی خود (توکن UNI) را نداشت، تنها مشوق مالی‌اش برای تامین‌کنندگان نقدینگی پرشمارش به شکل سهم هزینه تراکنش بود. سوشی سواپ با ایجاد توکن سوشی (SUSHI) و با وعده پرداخت این توکن به دارندگان توکن‌های نقدینگی صرافی یونی سواپ، موفق شد در مدت کوتاهی حجم زیادی از توکن‌های نقدینگی یونی سواپ را در پلتفرم خود قفل کند. طی تنها یک هفته، بیش از یک میلیارد دلار توکن نقدینگی در این پلتفرم استیک شد. حال نوبت مرحله بعدی حمله بود.

در این مرحله با قول ادامه یافتن پاداش‌های جذاب به شکل توکن سوشی علاوه بر پاداش هزینه تراکنش، نوبت آن بود که علاوه بر نقدینگی، حجم معاملات یونی سواپ نیز در معرض دستبرد قرار گیرد. با توسعه قرارداد هوشمندی برای انتقال نقدینگی، کاربران می‌توانستند با سپردن توکن‌های نقدینگی خود به این قرارداد و فشردن یک دکمه، به راحتی نقدینگی خود را از صرافی یونی سواپ به سوشی سواپ منتقل کنند. سوشی سواپ موفق شد بدین ترتیب بیش از ۸۰۰ میلیون دلار از سرمایه بزرگترین رقیبش را تصاحب کند و البته منجر به تغییر گسترده‌ای در پلتفرم یونی سواپ شود.

موارد استفاده توکن‌ نقدینگی چیست؟

با توجه به سیال بودن فراوان نقدینگی در فضای دیفای و استفاده چند باره از نقدینگی قفل شده در یک استخر نقدینگی، کاربردهای بسیاری در گذر زمان برای این توکن‌ها پیشنهاد و عملی شده که برخی از آن‌ها را با هم مرور می‌کنیم:

استفاده به عنوان گواه مالکیت نقدینگی و دریافت فی تراکنش
همان‌طور که پیش‌تر توضیح دادیم، این ابتدایی‌ترین کارکرد این توکن‌هاست. صرافی‌های غیرمتمرکز مختلف درصد‌های متفاوتی دریافت می‌کنند و جفت ارزهای مختلف حجم معاملاتی متفاوتی دارند. میزان دریافتی تامین‌کننده بسته به حجم معاملات و سهم او از استخر متفاوت خواهد بود. همچنین خطر ضرر ناپایدار (Impermanent Loss) به خصوص برای جفت ارزهایی که قیمت آن‌ها رابطه معکوس با یکدیگر دارد، بیشتر است.

کشت سود و دریافت سود مضاعف

پس از حمله خون‌آشامی صرافی سوشی سواپ، ایجاد مزارعی برای سپرده‌گذاری توکن‌های نقدینگی در صرافی‌ها بدل به نرم شد. اکنون در اکثر صرافی‌های بزرگ، با تامین سرمایه در استخرهای منتخب، می‌توانید از پاداش مضاعف (معمولا به شکل توکن حاکمیتی – توکن‌هایی همچون SUSHI، UNI، CAKE و…) بهره‌مند شوید.

پاداش ارائه شده در مزارع کشت سود صرافی‌ها در بسیاری از مواقع قابلیت بهره‌گیری از واریز مجدد سود به اصل موجودی (تبدیل بهره ساده به بهره مرکب) را ندارند. این سرویس‌ها با بهینه کردن خودکار بر اساس شرایط هر پلتفرم (هزینه گس شبکه، توالی زمانی پرداخت سود و…)، سود شما را بهبود می‌بخشند. از سرویس‌هایی همچون آکروپولیس، آلفا هومورا و بیفی فایننس می‌توان به عنوان نمونه نام برد.

استفاده به عنوان وثیقه در پروتکل‌های وام‌دهی

توکن‌های نقدینگی پلتفرم‌های محبوب را می‌توان در برخی از پروتکل‌های وام‌دهی به عنوان وثیقه استفاده کرد و از سود آن استفاده کرد یا متناسب با سرمایه سپرده‌گذاری شده، وام دریافت کرد. برای مثال سرویس آوه (Aave) و Cream از توکن‌های نقدینگی صرافی‌های یونی سواپ، بالانسر و پنکیک سواپ پشتیبانی می‌کنند.

ترجیحا در سرویس‌هایی سرمایه‌گذاری کنید که مورد وارسی امنیتی شرکت‌های معتبر Audit قرار گرفته باشند. همچنین توجه داشته باشید اگر به هر دلیلی دسترسی به کیف پولی که LP توکن‌های شما در آن است را از دست دهید، موفق به دریافت سرمایه خود از استخرهای نقدینگی نخواهید شد. خطر ضرر ناپایدار هم خطری جدی در این نوع سرمایه‌گذاری است. گاهی هولد کردن، سود بیشتری برای شما به همراه دارد.

منظور از اِستِیکینگ Staking در ارزهای دیجیتال چیست؟

استیکینگ ارز دیجیتال را می‌توان راهکار جایگزین توکن POOL چیست؟ فرآیند استخراج، با مصرف منابع پردازشی و برق بسیار کمتر، دانست. یکی از مهمترین مزیت‌های این روش در مقایسه با ماینینگ امکان ورود با سرمایه‌های به مراتب کمتر است؛ بدون نیاز به پرداخت هزینه‌های گزاف راه‌اندازی یک ریگ ماینینگ و همچنین مصرف برق زیاد، به طور رایگان ارز دیجیتال به دست خواهید آورد. خوشبختانه امکان Staking و دریافت پاداش برای ارزهای متعددی فراهم است. توصیه می‌کنیم قبل از هر گونه اقدام شتاب‌زده، ابتدا اطلاعات کاملی به دست آورید. به عنوان نمونه ممکن است به قصد استیک کردن، اقدام به خرید بیت کوین کنید، در حالی که به خاطر نوع الگوریتم اجماع شبکه این رمز ارز، Stake کردن آن امکان‌پذیر نیست.

Staking چیست ؟

این مفهوم اصلا پیچیده نیست؛ استیکینگ ارز دیجیتال برابر است با خرید یک رمز ارز و نگهداری آن در یک والت! به همین سادگی. این فرآیند شامل نگهداری وجوه در یک کیف پول ارز دیجیتال با هدف پشتیبانی از امنیت و عملیات شبکه بلاک چین است. به زبان ساده، استیک کردن عمل قفل کردن یک ارز دیجیتال رمزنگاری شده برای دریافت پاداش است. برای درک بهتر، نحوه سپرده‌گذاری در بانک‌های سنتی را تصور کنید. در یک قرارداد این چنینی، مبلغی (مساوی یا بالاتر از کف تعیین شده) در یک حساب واریز و ماهیانه سود دریافت می‌کنید. البته، اصل پول برای مدتی مشخص قفل خواهد شد.

استیکینگ ارز دیجیتال چگونه کار می‌کند؟

همانطور که گفته شد، استکینگ، فرآیند نگهداری دارایی برای دریافت پاداش و کمک به عملیات یک بلاکچین است. استکینگ به طور گسترده در شبکه‌هایی که از مکانیسم اثبات سهام (POS) پیروی می‌کنند، استفاده می‌شود.

بر‌خلاف بلاکچین‌های گواه اثبات کار (POW) که برای تایید و اعتبار بخشیدن به بلاک‌های جدید، متکی به استخراج هستند، زنجیره‌های POS، بلاک‌های جدید را از طریق استکینگ، تولید و اعتبار بخشی می‌کنند. این کار باعث می‌شود تا بلاک‌ها، بدون اتکا به قسمت سخت‌افزاری استخراج (ASICs) تولید شوند. بنا‌براین، در اثبات سهام به جای رقابت برای تایید بلاک بعدی که نیازمند محاسبات سنگین است، بر اساس تعداد کوین‌های نگهداری شده، فرایند اعتبارسنجی بلاک انجام می‌شود.

معمولاً کاربرانی که دارای رمزارز بیش‌تری هستند، شانس بیشتری برای انتخاب به عنوان اعتبار سنج بلاک بعدی دارند. این در حالی است که استخراج با دستگاه ASIC نیازمند سرمایه‌گذاری قابل توجهی در بخش سخت‌افزار و سایر تجهیزات است.

استخر استیکینگ یا Staking Pool چیست؟

یک استیکینک پول – Staking Pool، مجموعه افرادی است که اقدام به ذخیره و نگهداری یک ارز دیجیتال کرده‌اند. این افراد از طریق استخر استیکینگ به هم متصل شده، تا شانس خود را برای دریافت پاداش افزایش دهند. این هودلرها توکن POOL چیست؟ از طریق هم‌افزایی مقدار دارایی‌های خود، برای دریافت پاداش شانس بیشتری دارند. در انتها و در صورت دریافت پاداش، این جایزه بین تمامی شرکت کنندگان توزیع خواهد شد. توزیع پاداش با مقدار دارایی هر فرد تناسب دارد. راه‌اندازی یک استخر استیکینگ عموما کار پرهزینه و زمانبری است و وجود این استخرها، برای شبکه‌ای که ورود به آن دشوار است (از لحاظ فنی و مالی)، بسیار اهمیت دارد.

به جز مورد بالا، وجود این استخرها برای هودلرها موقعیت بسیار مناسبی را جهت سرمایه‌گذاری فراهم کرده است. پس از Staking، زمان برداشت یا رفع بلوکه شدن سرمایه، توسط پروتکل شبکه تعیین می‌شود. معمولا حداقل مقدار ارز دیجیتال جهت ذخیره و استیکینگ به گونه‌ایست که از رفتارهای مخرب جلوگیری شود.

هشدار ارزاخبار:

این مطالب و اطلاعات، توصیه نیست و شما همیشه باید قبل از هر اقدامی (به طور مثال، خرید،فروش، معامله، نقل و انتقال یا …)، تحقیقات خود را انجام دهید. معاملات ارزهای رمزنگاری شده یا ارزهای دیجیتال همواره همراه با ریسک بالا است. لطفا معاملات خود را با احتیاط انجام دهید. ارزاخبار هیچ مسئولیتی در قبال زیان معاملاتی شما نخواهد داشت.

استخر لیکوییدیتی چیست؟ لزوم استفاده از استخرهای نقدینگی

استخر لیکوییدیتی یا « Liquidity Pools» که به آن‌ استخر‌ نقدینگی نیز می‌گویند، در واقع استخرهایی از توکن‌ها هستند که در یک قرارداد هوشمند قفل شده‌اند. آنها برای تسهیل تبادل ارز‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند و بطور گسترده توسط برخی از صرافی‌های غیرمتمرکز استفاده می‌شوند.

حتما شما هم در زمینه استخرهای نقدینگی سوال‌هایی از قبیل استخر لیکوییدیتی چیست ؟ چطور کار می‌کند؟ و چرا ما حتی در امور مالی غیرمتمرکز توکن POOL چیست؟ به آنها نیاز داریم؟ ما در این مقاله تمام این موارد را بررسی خواهیم کرد.

استخر لیکوییدیتی چیست؟

استخر لکوییدیتی مجموعه‌ای از توکن‌های قفل شده در قراردادهای هوشمند است که نقدینگی را در مبادلات غیرمتمرکز فراهم می‌کند. این استخرها تلاش می‌کنند تا مشکلات ناشی از عدم نقدینگی در سیستم‌های مبادلات را کاهش دهند.

مبادلات غیرمتمرکزی که از منابع نقدینگی استفاده می‌کنند، همان مواردی هستند که از سیستم‌های مبتنی بر بازارساز خودکار استفاده می‌کنند. در چنین سیستم عامل‌های معاملاتی، دفتر سفارش سنتی با ذخیره نقدینگی از قبل تأمین شده، جایگزین می‌شود.

مزیت استفاده از استخرهای نقدینگی این است که نیازی به خریدار و فروشنده برای تصمیم‌گیری در مورد مبادله دو دارایی با قیمت معین نیست. در عوض از استخر نقدینگی که از قبل تأمین مالی شده استفاده می‌شود. به این ترتیب، معاملات در جفت‌ ارزهایی با کمترین نقدینگی نیز انجام می‌شود البته به این شرط که یک استخر لیکوییدیتی به اندازه کافی بزرگ وجود داشته باشد.

وجوه موجود در استخرهای نقدینگی توسط کاربران تأمین می‌شود. این کاربران از طریق کارمزد معاملات بر اساس درصد استخر لیکوییدیتی، درآمد غیر فعال از سپرده خود کسب می‌کنند. یکی از اولین پروتکل‌های استفاده از استخرهای لیکوییدیتی، « Bancor» بود، اما رفته رفته محبوبیت سیستم یونی سواپ «Uniswap» به طور گسترده‌ای افزایش یافت.

برخی دیگر از صرافی‌های معروف مانند «Balancer»، «Curve» و «SushiSwap» از استخرهای نقدینگی اتریوم استفاده می‌کنند. استخرهای نقدینگی این صرافی‌ها دارای توکن‌های « ERC-20» هستند.

استخر لیکوییدیتی چگونه کار می‌کند؟

در واقع یک استخر لیکوییدیتی منفرد، 2 توکن را در خود جای می‌دهد و هر استخر، بازار جدیدی را برای آن جفت توکن ایجاد می‌کند. DAI / ETH می‌تواند نمونه خوبی از استخر نقدینگی در یونی سواپ باشد.

وقتی یک استخر لیکوییدیتی جدید ایجاد می‌شود، اولین تأمین‌کننده نقدینگی، قیمت اولیه دارایی‌های موجود در مجموعه را تعیین می‌کند. وقتی نقدینگی به استخر عرضه می‌شود، تأمین‌کننده متناسب با میزان نقدینگی مورد نیاز خود، توکن‌‌های ویژه‌ای به نام توکن‌های LP دریافت می‌کند. هنگامی‌که معامله توسط استخر تسهیل می‌شود، سود به طور متناسب بین تمام دارندگان توکن LP توزیع خواهد شد. اگر تأمین‌کننده بخواهد نقدینگی اساسی خود را به علاوه هرگونه هزینه تعلق گرفته پس بگیرد، باید توکن‌های LP خود را بفروشد.

هر مبادله توکنی که یک استخر لیکوییدیتی آن را توکن POOL چیست؟ تسهیل می‌کند، منجر به تعدیل قیمت با توجه به الگوریتم قیمت‌گذاری می‌شود. البته میزان حرکت قیمت، متناسب با اندازه استخر است و به میزان بزرگی معامله بستگی دارد. هرچه استخر در مقایسه با یک معامله بزرگ‌تر باشد، تأثیر قیمت آن کاهش می‌یابد، بنابراین استخرهای بزرگ می‌توانند معاملات بزرگ‌تری را انجام دهند، بدون اینکه قیمت را بیش از حد جابه‌جا کنند.

مقایسه استخر لیکوییدیتی و ثبت سفارش

برای درک تفاوت استخرهای لیکوییدیتی، بیایید به بخش اصلی تجارت الکترونیک، یعنی ثبت سفارش، نگاهی بیندازیم. به زبان ساده، سفارشات ثبت شده مجموعه‌ای از سفارشات باز در حال حاضر، برای یک بازار مشخص است. سیستمی که سفارشات را با یکدیگر منطبق می‌کند، موتور انطباق نامیده می‌شود. موتور انطباق هر ثبت سفارش را روی هسته اصلی متمرکز می‌کند و این سبب تسهیل مبادلات می‌شود.

معامله دیفای، شامل معاملات بصورت زنجیره‌ای است، بدون اینکه یک منبع مالی متمرکز وجود داشته باشد. این مسئله هنگام ثبت سفارش، مشکلاتی را به وجود می‌آورد. هر معامله با ثبت سفارش به هزینه نیاز دارد که این مسئله انجام معاملات را بسیار گران می‌کند. مهم‌تر از همه، اکثر زنجیره‌های بلوکی توان مورد نیاز را برای معامله میلیاردها دلار در هر روز ندارند.

موارد استفاده از استخر لیکوییدیتی چیست ؟

محبوب‌ترین موارد استفاده از استخرهای لیکوییدیتی AMMها یا همان بازارساز خودکار (Automated Market Maker) است که تا کنون در مورد آن بحث کردیم. اما از استخرهای نقدینگی می‌توان به روش‌های مختلف استفاده کرد، که عبارتند از:

ییلد فارمینگ یا استخراج نقدینگی

استخر لیکوییدیتی اساس سیستم عامل‌های خودکار کسب بازده سالانه هستند، جایی که کاربران وجوه خود را به استخرها برای کسب سود واریز می‌کنند.

توزیع توکن‌های جدید در میان افراد مناسب، یک مشکل بسیار بزرگ برای پروژه‌های رمزنگاری است. استخراج نقدینگی یکی از موفقیت آمیزترین رویکردها بوده است. درواقع، توکن‌ها با استفاده از یک الگوریتم بین کاربرانی توزیع می‌شوند که توکن‌های خود را در یک استخر نقدینگی قرار می‌دهند. سپس، توکن‌های تازه ضرب شده، متناسب با سهم هر کاربر از استخر توزیع می‌شود.

توجه داشته باشید این حتی می‌تواند توکن‌هایی از سایر استخرهای نقدینگی باشد که توکن استخر نامیده می‌شوند. به عنوان مثال، اگر نقدینگی به یونی سواپ پرداخت کنید یا وجوهی را به کامپاند (Compound) وام دهید، توکن‌هایی دریافت می‌کنید که نشان دهنده سهم شما است. شاید بتوانید آن توکن‌ها را در یک استخر دیگر واریز کرده و بازپرداخت نمایید. این زنجیره می‌تواند پیچیده شود، زیرا پروتکل‌ها، توکن‌های استخر سایر پروتکل‌ها را در محصولات خود ادغام می‌کنند.

بیمه در برابر ریسک قرارداد هوشمند

قسمت عمد‌ه‌ای از اجرای این بخش، توسط استخرهای لیکوئیدیتی تأمین می‌شود.

استفاده از ترنچ

یکی دیگر از کاربردهای جالب توجه استخرهای نقدینگی، استفاده از ترنچ (tranche) است. این مفهومی است که از بازارهای مالی سنتی گرفته شده که شامل تقسیم محصولات مالی بر اساس ریسک و بازده آن‌ها است. ترنچ به تامین‌کنندگان نقدینگی اجازه می‌دهد تا مدل‌های ریسک و بازده سفارشی مورد نظر خود را انتخاب کنند.

ایجاد دارایی‌های مصنوعی در بلاک چین

یکی دیگر از مواردی که توسط استخر لیکوییدیتی امکان‌پذیر شده است، ایجاد دارایی‌های مصنوعی در بلاکچین می‌باشد. وجهی به عنوان وثیقه به یک استخر نقدینگی واریز شده و به یک اوراکل (Oracle-نوعی پایگاه داده) معتبر متصل می‌گردد. حال یک توکن مصنوعی برای خود خواهید داشت که به دارایی مورد نظر وابسته خواهد بود. البته این مشکل پیچیده‌تر از این توضیحات است، اما در بیان ساده، ایده اصلی همین است.

به احتمال زیاد کاربردهای بیشتری برای استخرهای لیکوییدتی وجود دارد که هنوز کشف نشده‌اند و همه این‌ها به هوشمندی توسعه‌دهندگان دیفای مربوط می‌شود.

چرا به استخر لیکوییدیتی نیاز داریم؟

اگر با مبادلات رمزنگاری استاندارد مانند کوین‌بیس (Coinbase) یا بایننس (Binance) آشنا باشید، حتما دیده‌اید که معاملات آنها براساس ثبت سفارش انجام می‌شود. بورس‌های سهام سنتی مانند NYSE یا Nasdaq نیز بر همین اساس کار می‌کنند.

در این روش، خریداران و فروشندگان گرد هم می‌آیند و سفارشات خود را ثبت می‌کنند. خریداران یا پیشنهاد دهندگان سعی می‌کنند دارایی خاصی را با کمترین قیمت ممکن خریداری کنند. در حالی که فروشندگان سعی می‌کنند همان دارایی را با بالاترین قیمت ممکن بفروشند.

برای اینکه معامله انجام شود هم خریدار هم فروشنده باید روی قیمت به توافق برسند (یا با افزایش قیمت از طرف خریدار یا باکاهش قیمت از طرف فروشنده).

اما اگر کسی حاضر به سفارش خود در سطح قیمت عادلانه نباشد چه می‌کنید؟ اگر پول کافی برای خرید نداشته باشید چه می‌کنید؟

اینجاست که بازار سازان خودکار (AMM) روی کار می‌آیند. دراصل بازار سازان، ارگان‌هایی هستند که تمایل به خرید و فروش یک دارایی را راحت می‌کنند. این ارگان‌ها، نقدینگی را تامین کرده و کاربران همیشه می‌توانند معامله کنند (نیازی نیست منتظر قیمت از طرف مقابل باشند).

چون صرافی‌های متکی بر ثبت سفارش، همیشه سفارش‌های خرید و فروش خود را با توجه به نوسانات بازار تنظیم می‌کنند. درواقع بازار سازها کافی است که دارایی‌های خود را وارد استخر لیکوییدیتی کنند و بقیه کارها را به قراردادهای هوشمند بسپارند.

انواع مختلف استخر لیکوییدیتی چیست؟

معروف‌ترین استخر لیکوییدیتی که بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد «یونی سواپ» است. یونی سواپ اساسی‌ترین شکل استخر نقدینگی است و لیکوییدیتی پول‌های دیگر از این استخر الگو برداری کرده و چند ایده جالب ارائه داده‌اند.

برای مثال «Curve» یک پلتفرم بازارساز خودکار محبوب (AMM) است که با حفظ هزینه‌های کم و افت قیمتی بسیار کم، فقط با استفاده از استخرهای نقدینگی متشکل از دارایی‌هایی که رفتار مشابهی دارند، راهی بسیار کارآمد برای تبادل رمزها ارائه می‌دهد.

بررسی خطرات استخر لیکوییدیتی

استخرهای لیکوییدیتی ریسک‌هایی دارند که می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

ضرر ناپایدار

اگر بخواهید برای بازارساز خودکار نقدینگی تأمین کنید، باید اطلاعات کافی درباره مفهومی به نام ضرر ناپایدار (impermanent loss) داشته باشید. به طور خلاصه، هنگامی که نقدینگی به AMM واریز می‌شود، امکان کم شدن ارزش دارایی وجود دارد. حال گاهی این ضرر بسیار ناچیز و گاهی بسیار زیاد است.

قرارداد هوشمند

خطر دیگری که می‌توان به آن اشاره کرد، خطرات قرارداد هوشمند است. وقتی وجوه خود را به یک استخر نقدینگی واریز می‌کنید، آن‌ها در استخر هستند. بنابراین، از نظر فنی هیچ واسطه‌ای به عنوان مالک وجوه وجود ندارد و تنها می‌توان قرارداد را متولی آن وجوه دانست. به عنوان مثال، اگر اشکال یا نوعی سوء استفاده از طریق وام‌های بدون نیاز به وثیقه (Flash loans) رخ دهد، امکان دارد وجوه استخر برای همیشه از بین برود.

اختیارات توسعه‌دهندگان

همچنین در مورد توسعه‌دهندگان، در پروژه‌هایی آنها اجازه تغییر قوانین حاکم بر استخر را دارند. گاهی اوقات، توسعه‌دهندگان می‌توانند یک کلید مدیریتی یا دسترسی‌های خاصی در کد قرارداد هوشمند داشته باشند. این مسئله به آنها امکان انجام کارهای مخربی را مانند کنترل منابع مالی موجود در استخر، می‌دهد.

جمع بندی

با مقاله استخرهای لیکوییدیتی چیست ، با آکادمی کیوسک همراه بودید. استخرهای لیکوییدیتی یکی از هسته‌های اصلی فناوری‌های موجود در دیفای است. استخر نقدینگی، معاملات غیر متمرکز، وام‌دهی، ییلد فارمینگ و مواردی از این دست را امکان‌پذیر می‌کند. این قراردادهای هوشمند همواره حضور قدرتمندی داشته و احتمالا در آینده این رویه ادامه خواهد داشت و شاهد رشد بیشتر انواع آن‌ها خواهیم بود.

لطفا نظرات و تجربه‌های خود را در مورد استخرهای نقدینگی، با تیم آکادمی کیوسک به اشتراک بگذارید.

استخر استیکینگ چیست؟ مزایا و معایب استیک کردن ارزهای دیجیتال

استخر استیکینگ (Staking pool) ابزاری است که به تعدادی از هولدرها (Holder) اجازه می‌دهد تا توکن‌های خود را در یک استخر با یکدیگر جمع کنند و لذا به اپراتور استخر مقام اعتبارسنجی بدهند و به همه هولدرها در ازای تخصیص منابع محاسباتی‌شان پاداش می‌دهد.

مفهوم «استخر استیکینگ» برای بسیاری از سرمایه‌گذاران رمزارز در سراسر جهان نسبتاً ناشناخته است، و سرمایه‌گذاری روی آن به جای جلب توجه، معمولا با شک و تردید همراه است. استخر استیکینگ در بلاکچین‌هایی وجود دارد که از مدل اثبات سهام (PoS) استفاده می‌کنند و از ذینفعان می‌خواهد که رمزارزهای خود را در یک آدرس بلاکچین یا کیف پول خاص در ازای کسب بهره سالیانه (APY) قفل کنند.

این توکن‌ها به منظور توسعه بلاکچین مربوطه در شبکه قفل می‌شوند. در عوض، بلاکچین از طریق اپراتور استخر، درصدی از پاداش را بر اساس تعداد توکن‌های استیک شده به هولدرها اعطا می‌کند. مزایای بسیاری در سرمایه‌گذاری در یک استخر استیکینگ عمومی و البته هشدارهایی نیز وجود دارد که مهم است قبل از استیک کردن توکن‌ها در نظر گرفته شوند، به ویژه حول مدل استفاده شده دز استخر.

استخرهای استیکینگ عمومی (Public) برای سرمایه‌گذاران خردی که می‌خواهند در فعالیت استیکینگ شرکت کنند، بدون اینکه مجبور به استیک کردن حجم زیادی توکن باشند ایدئال است. در اتریوم، یک سرمایه‌گذار برای تبدیل شدن به یک اعتبارسنج مستقل به 32 ETH نیاز دارد، بنابراین هر کاربری می‌تواند اتر (ETH) را به استیک کند و در این فرآیند پاداش‌ کسب کند.

به عنوان یک گزینه مناسب برای هولدرهای بلندمدت ارز دیجیتال، استخرهای استیکینگ علاوه بر سودی که از طریق افزایش قیمت توکن به دست می‌آید، یک نرخ بهره نیز ارائه می‌دهند.

می‌توان با کسری از تعداد توکن‌های مورد نیاز برای تبدیل شدن به اعتبارسنج در یک بلاکچین PoS، در یک استخر استیکینگ سرمایه‌گذاری کرد، در حالی که استخر به صورت روزانه، هفتگی یا سه‌ماهه، بسته به رمزارزی که به اشتراک گذاشته می‌شود، به کاربران پاداش می‌دهد. به عنوان مثال، سرمایه‌گذاران می‌توانند توکن‌های ETH خود را برای کسب پاداش‌ روزانه و بدون نیاز به حداقل موجودی، در یک استخر استیکینگ در Coinbase استیک کنند.

یکی دیگر از بلاکچین‌های محبوب برای استیکینگ کاسماس (Cosmos) است که دومین اکوسیستم بزرگ بلاکچین‌ به شمار می‌رود. سرمایه‌گذاران می‌توانند توکن‌های خود را از طریق اعتبارسنجی در بسیاری از زنجیره‌های موجود در اکوسیستم کاسماس استیک کنند.

اینکه کدام یک از استخرها را برای استیک کردن انتخاب کنید بستگی به عوامل مختلفی دارد، از جمله نرخ کمیسیون، که معمولاً بین 5٪ تا 6٪ است و نحوه کمک آنها به اکوسیستم مانند ساختن کد برای پروژه‌هایی که آنها اعتبارسنجی می‌کنند. نرخ بازده سالانه (APR) در هر زنجیره‌ای متفاوت است، برای مثال APR در Cosmos Hub 15 درصد و در Osmosis 60 درصد است و نرخ بازده Juno با 150 درصد به طور قابل توجهی بالاتر است1.

جدای از این عوامل، بسیاری از اپراتورهای استخر محصولات منحصر به فردی را ارائه می‌دهند که ممکن است آنها را برای کاربران جذاب کند. یک مثال در اینجا Cosmos Antimatter است، یک اعتبارسنج جدید در اکوسیستم Cosmos که در حال ترویج غیرمتمرکزسازی در شبکه اعتبارسنج‌ها است. هدف اصلی آن این است که اطمینان حاصل شود که هیچ باندبازی در اعتبارسنج‌ها ایجاد نمی‌شود و 100٪ سود آن‌ها به سهامداران (استیکرها) منتقل می‌شود.

1. چرا باید در یک استخر استیکینگ سرمایه‌گذاری کنید؟

استخرهای استیکینگ متناسب با توکن‌های سرمایه‌گذاری شده، پاداش اعطا می‌کنند، حتی اگر مقدار استیک شده کسری از آنچه برای تبدیل شدن به اعتبارسنج در بلاکچین نیاز است، باشد.

استخرهای استیکینگ به هر فردی امکان می‌دهند تا درآمد غیرفعال کسب کند و در عین حال از افزایش قیمت توکن‌های خود در بلند مدت سود به دست آورند. علاوه بر این، لازم نیست سرمایه‌گذاران نگران نحوه عملکرد استخر استیکینگ یا رویه‌های مورد نیاز برای راه‌اندازی و اجرای یک گره اعتبارسنجی باشند، چرا که تمامی این کارها بر عهده اپراتور استخر استیکینگ است.

پاداش استیکینگ در قالب توکن اعطا می‌شود و هر بار که یک بلاک از تراکنش‌ها با موفقیت اضافه می‌شود، بلاک‌چین (در اینجا اپراتور استخر) توکن‌های تازه ضرب شده به اعتبارسنج پاداش می‌دهد. این یعنی استیکرها پاداش خود را متناسب با تعداد توکن‌های استیک شده دریافت می‌کنند و با گذشت زمان و افزایش قیمت توکن استیک شده می‌توانند سود بیشتری نیز کسب کنند.

با توجه به اینکه حداقل مقدار توکن مورد نیاز برای تبدیل شدن به یک اعتبارسنج بسیار زیاد است، حتی برای سرمایه‌گذاران مبتدی نیز راحت‌تر است که رمزارزهای خود را در یک استخر عمومی قفل کنند تا از پاداش‌های استیکینگ قابل پیش بینی و مکرر برخوردار شوند.

1. قبل از شروع استیکینگ باید از چه چیزهایی آگاه باشید؟

علیرغم بازده بالقوه استیکینگ، هزینه‌های راه‌اندازی یک استخر استیکینگ نیز باید قبل از سرمایه‌گذاری در نظر گرفته شود.

انتخاب عاقلانه یک استخر استیکینگ حائز اهمیت است، زیرا توکن‌های استیک شده به عنوان یک ضمانت برای بلاک چین عمل می‌کنند و مهم است که اپراتور استخر، که به عنوان یک اعتبارسنج در بلاک چین عمل می‌کند، کار خود را بدون هیچ‌گونه سوءنیتی انجام دهد.

فرض کنید یک بلاک از تراکنش‌های نامعتبر یا تقلبی تشکیل شده است، شبکه بلاک چین ممکن است مقدار مشخصی از توکن‌های استیک شده را بسوزاند و منجر به از دست رفتن رمزارزهای شما و دیگر سهامدارانی شود که توکن‌های خود را در استخر استیک کرده‌اند.

علاوه بر این، هنگامی که یک سرمایه‌گذار تصمیم می‌گیرد به یک استخر استیک بپیوندد، توکن‌های او در یک آدرس بلاکچین خاص قفل می‌شود و این ممکن است باعث شود که سهام‌داران (استیکرها) کنترل مستقیمی بر توکن‌های استیک شده خود نداشته باشند. عاقلانه‌تر است که استخرهایی را انتخاب کنید که به سهامداران اجازه می‌دهند در فرآیند استیکینگ شرکت کنند و در عین حال دارایی‌های خود را برای امنیت بیشتر در کیف پول سخت‌افزاری نگهداری کنند.

استخر استیکینگ، زمانی که توکن‌ها به طور مستقیم در بلاکچین استیک نمی‌شوند پاداش کمتری اعطا می‌کند، زیرا پاداش استیکینگ بین تعداد زیادی از شرکت‌کنندگان در استخر تقسیم می‌شود. پس از کسر کارمزدهای پلتفرم و کمیسیون، پاداش نهایی بیشتر کاهش می‌یابد. در اتریوم (ETH)، تبدیل شدن به یک اعتبارسنج می‌تواند 6% APY به همراه داشته باشد. در مقایسه، سرمایه‌گذاری‌ها در استخرهای استیکینگ می‌تواند در بهترین سناریو، APY حدود 5 درصد داشته باشد.

1. چگونه باید استیکینگ را آغاز کنید؟

لازم است تحقیقات لازم در مورد همه استخرهای موجود برای یک توکن خاص انجام شود و توکن‌هایی که سابقه اثبات شده دارند انتخاب شوند.

برخلاف ماینینگ، در استیکینگ نیازی به سرمایه‌گذاری در تجهیزات استخراج برای کسب سود نیست. چندین استخر استیکینگ وجود دارد که در حال حاضر برای ارزهای دیجیتال مختلف که بر روی یک بلاکچین PoS کار می‌کنند در دسترس هستند و پیشنهاد می‌شود که سرمایه‌گذاران صرافی‌هایی را انتخاب کنند که به جای استخرهای استیکینگ خصوصی با استخرهای عمومی کار می‌کنند که APY بالاتری ارائه می‌دهند.

جدای از در نظر گرفتن رتبه‌بندی استخر، عاقلانه است که استخرهایی را انتخاب کنید که به‌روز رسانی‌های منظم از عملکرد استخر به استیکرها ارائه می‌دهند و در عملکرد خود شفاف هستند. این شامل تصمیم گیری کلیدی در مورد نقشه راه آینده استخر و نقش استیکرها در فرآیند استیکینگ است.

توصیه می‌شود قبل از انتخاب یک استخر برای سرمایه‌گذاری، مرور عملکرد آن را نگاه کنید. برای فهمیدن نرخ بازده واقعی استیکینگ در یک استخر، حق عضویت یا کارمزد ورودی را فاکتور بگیرید و استخری را انتخاب کنید که استیکرهای زیادی ندارد تا از پایین نبودن میزان پاداش‌ها اطمینان حاصل شود.

آموزش جامع صرافی پنکیک سواپ Pancakeswap

جهت آموزش Pancakeswap ابتدا باید با ویژگی های این صرافی آشنا شوید. صرافی پنکیک سواپ از انواع صرافی های Decentralized یا غیر متمرکز است که مبتنی بر پایه Binance Smart Chain می باشد. صرافی Pancakeswap یکی از سیستم های مالی غیر متمرکز DeFi است که کارایی زیادی دارد.
یکی از مشخصات مشترک صرافی های غیر متمرکز آن است که از User Interface ساده ای برخوردارند و کاربران می توانند با منوهای آن به راحتی کار کنند. در پنل کاربری Pancakeswap، پارامترهای پیچیده‌ و معمول در صرافی های متمرکز وجود ندارد. تیم برنامه نویسی این پلتفرم برای جلب توجه مخاطبان خود، نام ساده پنکیک سواپ را انتخاب کرده اند که خوشایند اکثریت کاربران باشد.
هدف از ایجاد صرافی های Decentralized مثل صرافی پنکیک سواپ آن است که اشکالات صرافی های متمرکز را حل کنند. اساس قوانین حاکم بر این اکسچنج ها به کار گرفتن قراردادهای هوشمند است که به صورت منبع باز بوده و مبادلات کریپتوکارنسی ها را در داخل شبکه امکان پذیر می کند. به دلیل قرارداد های هوشمند، امکان دخالت شخص سوم و هر گونه دستکاری در اینگونه صرافی ها به مینیمم حالت ممکن رسیده است.
برای آنکه بتوان از صرافی پنکیک سواپ برای مدیریت دارایی های دیجیتال استفاده کرد، لازم نیست که اندوخته شخص در کیف پول های مخصوص صرافی واریز شود. کافی است شخص ولِت خود را به قرارداد هوشمند متصل کرده و عملیات مورد نیاز خود از قبیل واریز و برداشت را انجام دهد.

در شرایط حاضر مقیاس پذیری شبکه بلاکچین Ethereum، بسیار کم و کارمزد معاملات در آن بسیار زیاد شده که حتی در مواردی به چند صد دلار هم رسیده است. در چنین شرایطی، صرافی پنکیک سواپ بر روی بلاکچین هایی سوار شده که مقیاس پذیری بیشتری داشته و با کم کردن کارمزد‌ها و زیاد کردن سرعت تراکنش ها، کارایی صرافی های غیر متمرکز را بهبود بخشیده است.
صرافی پنکیک سواپ به منظور مدیریت معاملات، از ویژگی های استخر‌ های نقدینگی یا Liquidity Pools و سیستم اتوماتیک بازارساز یا Automated Market Maker بهره مند شده است که در ادامه این مقاله ارز دیجیتال به آموزش گام به گام این صرافی غیرمتمرکز خواهیم پرداخت.