چگونه به تجارت گزینه های دودویی :غلبه سمت قرمز بازار سهام

تحلیلگران تکنیکال بیشتر از نمودارهای شمعی و میله‌ای استفاده می‌کنند. نمودارهای شمعی نسبت به نمودارهای میله‌ای خواناتر هستند.

تقسیم‌بندی کشور به 3 منطقه سفید، زرد و قرمز

شرق: کشور به سه منطقه تقسیم می‌شود. این تصمیم جدید ستاد ملی مقابله با کروناست و بر اساس این تصمیم، سه منطقه سفید، زرد و قرمز وجود خواهد داشت و شرایط مناطق به اقتضای این غلبه سمت قرمز بازار سهام تقسیم‌بندی تغییر می‌کند. به گفته رئیس‌جمهوری؛ «تا زمانی که منطقه‌ای سفید باقی بماند، شرایط جدیدی بر آن حاکم خواهد بود که از جمله آنها بازگشایی اماکن مذهبی و برپایی نمازهای جمعه و جماعت است».
به‌این‌ترتیب بر مبنای ابتلای به کرونا، شیوع کرونا و مقرراتی که وزارت بهداشت و درمان به‌عنوان معیار قرار می‌دهد، کشور تقسیمات جدید کشوری پیدا می‌کند. رئیس‌جمهوری توضیح داد: «اگر یک هفته کسی مراجعه نکرده و فوتی هم نداشتیم و نگاه می‌کنیم که در یک هفته همه فوتی‌ها صفر است، ورودی‌ها صفر است و بهبودیافتگان الحمدلله بهبود پیدا می‌کنند و اگر این یک هفته، دو هفته شد و فوتی و ورودی جدید نبود، در اینجا وزارت بهداشت و درمان طبق معیارهای خودش می‌گوید این منطقه، شهرستان و بخش سفید است و مناطق دیگر یا زرد یا قرمزند. بنابراین در نقشه‌ای که وزارت بهداشت و درمان پیش‌روی مردم قرار می‌دهد، بر مبنای سفید، زرد و قرمز کشور را تقسیم‌بندی می‌کنیم که ‌تبلیغ می‌کند این شهرستان‌ها سفید هستند و اگر مردم مراعات کنند ان‌شاءالله تا آخر سفید هستند». به گفته روحانی؛ «تا زمانی که سفید باقی می‌مانند، آنجا شرایط جدیدی حاکم می‌شود و درباره این شرایط جدید فعلا در این جلسه راجع به اماکن مذهبی و مسئله نماز جماعت بیشتر بحث کردیم». به گفته روحانی، اکنون 127 شهرستان جزء مناطق سفید قرار دارند. به گزارش «پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری»، دیگر مصوبه ستاد مقابله با کرونا، ضرورت داشتن ماسک و دستکش هنگام ورود به مترو است که وزارت کشور زمان اجرای آن را اعلام می‌کند.
قدرت صادرات داریم
رئیس‌جمهوری در بخش دیگری از صحبت‌هایش در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا گفت: «واقعا بعضی از بقاع متبرکه اگر خودِ آن صحن مطرح بود شاید تصمیم‌گیری کمی آسان‌تر بود، اما وقتی می‌گوییم این صحن باز شود، آن‌وقت مسافرت به سمت آن شهر هم شروع می‌شود؛ وقتی می‌گوییم مسافرت شروع شود، آن‌وقت بحث قطار و اتوبوس هم مطرح می‌شود، وقتی آنها مطرح می‌شود، بحث هتل و محل اسکان آنها هم مطرح می‌شود؛ حضور در بازار هم مطرح می‌شود؛ یعنی یک مجموعه مسائلی است که همه باید کنار هم قرار داده شود و بر این مبنا آمدیم به این نتیجه رسیدیم که هر کجا سفید شد، فرق نمی‌کند حالا چه دارای بقعه متبرکه هست یا نیست؛ هرجا اگر سفید باشد؛ فردا اگر به ما گفتند مشهدالرضا(ع) سفید شد؛ یعنی وزارت بهداشت و درمان به این نتیجه رسید، دو هفته دیگر سفید است همان‌جا می‌گوییم با آن پروتکل‌هایی که وزارت بهداشت می‌گوید، آن‌وقت صحن امام رضا(ع) هم باز می‌شود». روحانی درباره مصوبه جدید و ضرورت استفاده از ماسک در مترو و اتوبوس نیز گفت: «خوشبختانه در این حوزه هم کارگاه‌ها و هم نیروهای مسلح همه بحمدالله تلاش می‌کنند و در این زمینه شرایط خوبی داریم. 18 میلیون ماسک خارجی هم هست که گفتیم به بازار عرضه شود و در دسترس مردم قرار بگیرد. ممکن است ماسک‌های خارجی با قیمتی که خریده شده، کمی گران‌تر باشد، ولی به داروخانه‌ها و فروشگاه‌ها عرضه شود تا هر کس مایل است آن را خریداری کند. در کنار آن ماسک‌های داخلی هم هست. اینها را هم عرضه کنند تا بتوانیم از مسئله عبور کنیم». روحانی در بخش دیگری از صحبت‌هایش گفت که برخی کشورها از وضعیت اقتصادی ایران «عصبانی» هستند. او گفت: «بورس ما خوب شده، عصبانی هستند و می‌گویند بورس تمام دنیا به هم ریخته، چرا بورس ایران خوب است که بورس ایران به‌خاطر تلاش همه شرکت‌ها و فعالان اقتصادی خوب است و خوشبختانه عرضه سهام شرکت‌هایی که شرکت‌های بزرگ هستند. ‌ امیدواریم به زودی شستا هم اعلام کند در بورس، بانک‌ها هم سهام خود را به زودی در بورس عرضه خواهند کرد و بورس ما رونق پیدا می‌کند و شورای‌عالی بورس باید مراقبت خود را بکند تا ما جلو برویم». او ادامه داد: «من این روزها با بعضی از رؤسای‌جمهور صحبت می‌کنم و می‌گویم در لوازم ضدعفونی اضافه داریم و قدرت صادرات داریم، تعجب می‌کنند و می‌گویند واقعا شما قدرت صادرات دارید؟ می‌گوییم بله، ما قدرت صادرات داریم. در مسائل و کالاهای ضدعفونی ما قدرت صادرات داریم و می‌توانیم صادر کنیم، حتی در آینده ممکن است در برخی از وسایل بهداشتی و حتی در کیت هم به این نقطه برسیم که بتوانیم صادرات داشته باشیم».

شرق: کشور به سه منطقه تقسیم می‌شود. این تصمیم جدید ستاد ملی مقابله با کروناست و بر اساس این تصمیم، سه منطقه سفید، غلبه سمت قرمز بازار سهام زرد و قرمز وجود خواهد داشت و شرایط مناطق به اقتضای این تقسیم‌بندی تغییر می‌کند. به گفته رئیس‌جمهوری؛ «تا زمانی که منطقه‌ای سفید باقی بماند، شرایط جدیدی بر آن حاکم خواهد بود که از جمله آنها بازگشایی اماکن مذهبی و برپایی نمازهای جمعه و جماعت است».
به‌این‌ترتیب بر مبنای ابتلای به کرونا، شیوع کرونا و مقرراتی که وزارت بهداشت و درمان به‌عنوان معیار قرار می‌دهد، کشور تقسیمات جدید کشوری پیدا می‌کند. رئیس‌جمهوری توضیح داد: «اگر یک هفته کسی مراجعه نکرده و فوتی هم نداشتیم و نگاه می‌کنیم که در یک هفته همه فوتی‌ها صفر است، ورودی‌ها صفر است و بهبودیافتگان الحمدلله بهبود پیدا می‌کنند و اگر این یک هفته، دو هفته شد و فوتی و ورودی جدید نبود، در اینجا وزارت بهداشت و درمان طبق معیارهای خودش می‌گوید این منطقه، شهرستان و بخش سفید است و مناطق دیگر یا زرد یا قرمزند. بنابراین در نقشه‌ای که وزارت بهداشت و درمان پیش‌روی مردم قرار می‌دهد، بر مبنای سفید، زرد و قرمز کشور را تقسیم‌بندی می‌کنیم که ‌تبلیغ می‌کند این شهرستان‌ها سفید هستند و اگر مردم مراعات کنند ان‌شاءالله تا آخر سفید هستند». به گفته روحانی؛ «تا زمانی که سفید باقی می‌مانند، آنجا شرایط غلبه سمت قرمز بازار سهام جدیدی حاکم می‌شود و درباره این شرایط جدید فعلا در این جلسه راجع به اماکن مذهبی و مسئله نماز جماعت بیشتر بحث کردیم». به گفته روحانی، اکنون 127 شهرستان جزء مناطق سفید قرار دارند. به گزارش «پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری»، دیگر مصوبه ستاد مقابله با کرونا، ضرورت داشتن ماسک و دستکش هنگام ورود به مترو است که وزارت کشور زمان اجرای آن را اعلام می‌کند.
قدرت صادرات داریم
رئیس‌جمهوری در بخش دیگری از صحبت‌هایش در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا گفت: «واقعا بعضی از بقاع متبرکه اگر خودِ آن صحن مطرح بود شاید تصمیم‌گیری کمی آسان‌تر بود، اما وقتی می‌گوییم این صحن باز شود، آن‌وقت مسافرت به سمت آن شهر هم شروع می‌شود؛ وقتی می‌گوییم مسافرت شروع شود، آن‌وقت بحث قطار و اتوبوس هم مطرح می‌شود، وقتی آنها مطرح می‌شود، بحث هتل و محل اسکان آنها هم مطرح می‌شود؛ حضور در بازار هم مطرح می‌شود؛ یعنی یک مجموعه مسائلی است که همه باید کنار هم قرار داده شود و بر این مبنا آمدیم به این نتیجه رسیدیم که هر کجا سفید شد، فرق نمی‌کند حالا چه دارای بقعه متبرکه هست یا نیست؛ هرجا اگر سفید باشد؛ فردا اگر به ما گفتند مشهدالرضا(ع) سفید شد؛ یعنی وزارت بهداشت و درمان به این نتیجه رسید، دو هفته دیگر سفید است همان‌جا می‌گوییم با آن پروتکل‌هایی که وزارت بهداشت می‌گوید، آن‌وقت صحن امام رضا(ع) هم باز می‌شود». روحانی درباره مصوبه جدید و ضرورت استفاده از ماسک در مترو و اتوبوس نیز گفت: «خوشبختانه در این حوزه هم کارگاه‌ها و هم نیروهای مسلح همه بحمدالله تلاش می‌کنند و در این زمینه شرایط خوبی داریم. 18 میلیون ماسک خارجی هم هست که گفتیم به بازار عرضه شود و در دسترس مردم قرار بگیرد. ممکن است ماسک‌های خارجی با قیمتی که خریده شده، کمی گران‌تر باشد، ولی به داروخانه‌ها و فروشگاه‌ها عرضه شود تا هر کس مایل است آن را خریداری کند. در کنار آن ماسک‌های داخلی هم هست. اینها را هم عرضه کنند تا بتوانیم از مسئله عبور کنیم». روحانی در بخش دیگری از صحبت‌هایش گفت که برخی کشورها از وضعیت اقتصادی ایران «عصبانی» هستند. او گفت: «بورس ما خوب شده، عصبانی هستند و می‌گویند بورس تمام دنیا به هم ریخته، چرا بورس ایران خوب است که بورس ایران به‌خاطر تلاش همه شرکت‌ها و فعالان اقتصادی خوب است و خوشبختانه عرضه سهام شرکت‌هایی که شرکت‌های بزرگ هستند. ‌ امیدواریم به زودی شستا هم اعلام کند در بورس، بانک‌ها هم سهام خود را به زودی در بورس عرضه خواهند کرد و بورس ما رونق پیدا می‌کند و شورای‌عالی بورس باید مراقبت خود را بکند تا ما جلو برویم». او ادامه داد: «من این روزها با بعضی از رؤسای‌جمهور صحبت می‌کنم و می‌گویم در لوازم ضدعفونی اضافه داریم و قدرت صادرات داریم، تعجب می‌کنند و می‌گویند واقعا شما قدرت صادرات دارید؟ می‌گوییم بله، ما قدرت صادرات داریم. در مسائل و کالاهای ضدعفونی ما قدرت صادرات داریم و می‌توانیم صادر کنیم، حتی در آینده ممکن است در برخی از وسایل بهداشتی و حتی در کیت هم به این نقطه برسیم که بتوانیم صادرات داشته باشیم».

چه سرنوشتی در انتظار بازار بورس است؟

یک کارشناس #بازار #بورس در نوشتاری با بیان اینکه بازار سرمایه در روزهای پایانی فصل پائیز به مدار صعودی بازگشته و این اتفاق زمانی شتاب گرفت که نرخ دلار تحت تاثیر مناقشه قیمت بنزین روند فزاینده پیدا کرد، این سوال را مطرح کرده که سرنوشت بازار بورس ایران بعد از افزایش قیمت بنزین و تب نرخ دلار چه خواهد شد؟

به گزارش ایسنا، در یادداشت سید حمیدرضا علوی، کارشناس بازار سرمایه آمده است: عمدتاً پرسش این است که آیا این شتاب و تحرک در بازار بورس بعد از وقایع اخیر یک اتفاق مثبت و مفید به حال اقتصاد کشور و سودمند به حال سهامداران است یا برعکس در پس این صعود شاخص، خطرها و زیانهایی ممکن است خفته باشد؟
کارشناسان بازار سرمایه باید پاسخی روشن برای این معما بیابند که آیا در این برهه، سهامداران به استقبال پدیده «همسویی و همپوشانی افزایش نرخ دلار با شاخص بورس» بروند یا با احتیاط با آن روبه رو شوند و حتی مدیران و بازارگردانان را به چاره اندیشی در این زمینه وادار سازند؟
قبل از پرداختن به این سوال ذکر این نکته ضروری است که در حال حاضر یکی از کمبودهای بازار سرمایه ایران یعنی «نقدینگی» تا حد قابل توجهی در حال بهبود است و پس از اصلاح مهرماه، اعتماد سرمایه گذاران مجدداً برای حضور در این بازار افزایش یافته است.
نکته دیگر این است که طی روزهای اخیر به جز عامل افزایش نرخ بنزین عوامل دیگری نیز در گرم شدن فضای بورس و سبز شدن شاخص موثر واقع شد؛ فروکش کردن جنگ تجاری دو قدرت بزرگ اقتصادی (چین و آمریکا) و افزایش نرخ کامودیتی ها دو عاملی بودند که هر کدام سیگنال مثبتی برای بازار سرمایه به همراه داشت و سبب رشد بسیاری از سهم های وابسته به نرخ های جهانی شدند.
اما به پرسش اصلی بحث یعنی فواید یا مضرات«همپوشانی نرخ دلار و شاخص بورس» برگردیم.
بعد از شوک قیمت گذاری بنزین، این همپوشانی صورت ملموسی برای سهامداران پیدا کرد؛ به گونه ای که نرخ دلار به شکل بی سابقه در شش ماه اخیر رو به افزایش نهاد و حتی برای ساعاتی کانال ۱۴ هزار تومان را هم لمس کرد.
البته این اتفاق یعنی صدور امواج مثبت از #بازار #ارز به بازار سرمایه طی دو سال گذشته چند بار تکرار شده بود، اما آنچه در این دوره مشهود است، مرجع تعیین کننده بازار ارز یعنی بانک مرکزی سیاستش را بر مهار رشد بی رویه نرخ ارز قرار داده و حتی عدد ۱۱ هزار تومان برای دلار را به نوعی خط قرمز مشخص کرده است.
دلایل متقن در دست است که پیروی شاخص بازار سرمایه از نرخ دلار یک اتفاق مثبت و سازنده برای بازار سرمایه نیست و هر گاه شاخص بورس با رنگ سبز دلار رنگین شود، در مدت زمان نه چندان دور باید به انتظار زیان سهامداران نشست، زیرا پدیده «رشد و تحرک» بازار سرمایه همانند دیگر حوزه های اقتصادی باید بر شالوده داده های بنیادی استوار شود. این «داده های بنیادین» همان گزارشهایی هستند که از خروجی فعالیت واحدهای مختلف تولیدی، صنعتی، خدماتی و …. دریافت می کنیم.
دقیقاً خطر حبابی شدن و رشد کاذب زمانی رخ می دهد که بازار سرمایه منقطع از سرچشمه گزارش فعالیت شرکتها پیش بتازد. از همین روست که نگارنده مکرر بر این نکته تاکید کرده است که برای چرخه بازار سرمایه«اصلاح» یک ضرورت است و لازمه یک رشد پایدار، اصلاح به موقع بازار است. (اصلاح در ترمینولوژی بورس به مفهوم بازیابی و منطقی شدن آهنگ حرکت شاخص بعد از یک شتاب نامتوازن است).
در حال حاضر وضعیت موجود بازار سرمایه به این صورت است که به سبب نقدینگی قابل توجه (که در بالا توضیح داده شد)، تمامی مقاومتهای موجود در چارت های شاخص کل و هم وزن شکسته شده و کم کم به مقاومت های ۳۶۰ تا ۳۷۰ هزار نزدیک می شویم. در چنین مقطعی، قطعاً بازار سرمایه نیازمند اصلاح است و هر اندازه این اتفاق دیرتر بیافتد ، خطر حبابی شدن بازار بیشتر است. این قاعده بازار سرمایه است که تاخیر در اصلاح یا اصلاح دیرهنگام و پرعمق باعث خستگی و ریزش سهامدارن جدید می شود.
خوشبختانه در منطق بازار #سرمایه فرمولها و راه حلهای روشن برای جلوگیری از حبابی شدن بازار اندیشیده شده است؛ از جمله این روشها در سطح کلان، «عرضه های اولیه» شرکت های بزرگ است که باعث تعمیق بازار سرمایه می شود. در سوی دیگر نقش «حقوقی های بازار» است که باید سطح سهام شناور رو بالا ببرند تا خطر حباب قیمتی، تعادل و آرامش بازار را به هم نریزد.
در نگاه به چشم انداز بازار بورس ایران در پایان فصل پرافت و خیز پاییز ذکر پاره ای نکات ضروری است:
نخست اینکه هنوز و همچنان شرایط اقتصاد کشور ، تورمی است و این وضعیت تورمی فی نفسه محرک و عامل رشد بازار سرمایه است و می توان انتظار داشت در میان مدت روند بورس همچنان صعودی باشد.
دوم؛ رفتن بازار به سمت اصلاح و قرمز شدن چراغ شاخص در روزهای پیش رو نه تنها علائم نگرانی و خطر نیست بلکه منشاء بهبود بازار است، زیرا چنانکه اشاره شد، مکانیسم و منطق بازار سرمایه چنین حکم می کند که از پی هر صعود شاخص، بازار برای حرکت بهتر نیازمند اصلاح و تجدید قوا است.
اما شرط مهم و واجب، قرار گرفتن بازار در مسیر اصلاح این است که از حالت فعلی یعنی غلبه هیجان و التهاب ارزی و #تورم خارج شده و بر عوامل بنیادی متکی شود؛ یعنی همان عواملی که در گزارش های اقتصادی ۶۰۰ شرکت حاضر در بازار نمایان می شوند.
با این همه قرائن جدی از تمایل و تلاش متولیان بازار برای سوق دادن سکان بورس به سمت تغذیه از عوامل بنیادی به جای عوامل زودگذر و مقطعی مثل نرخ ارز دیده نمی شود یا دست کم تلاش چندانی در این باب صورت نمی گیرد.

تحلیل تکنیکال: آموزش انواع روش‌های تحلیلی، از کجا شروع کنیم؟

فعالیت در بازارهای مالی بدون استفاده از روش‌های تحلیلی تفاوتی با قمار ندارد! تحلیل تکنیکال (Technical Analysis) و تحلیل بنیادی (Fundamental Analysis) دو روش اصلی تحلیل در بازارهای مالی هستند. تحلیلگران تکنیکال بازار را با استفاده از داده‌های تاریخی مانند قیمت و حجم تحلیل می‌کنند. در حالی که تحلیلگران بنیادی به دنبال محاسبه‌ی ارزش ذاتی با استفاده از فاکتورهایی مانند درآمد، سود، دارایی، بدهی و… هستند.

در این مطلب از چشم بورس سعی می‌کنیم شما غلبه سمت قرمز بازار سهام را با تحلیل تکنیکال، سبک‌های مختلف و مزایا و معایب آن آشنا کنیم. اگر چیزی از تکنیکال نمی‌دانید و یا پس از امتحان کردن سبک‌های مختلف سردرگم هستید، با ما همراه باشید.

تحلیل تکنیکال چیست

تحلیل تکنیکال چیست؟

تکنیکال پیش‌بینی آینده و شکار فرصت‌های معاملاتی با استفاده از اطلاعات نمودارهای قیمت و حجم است. تکنیکالیست‌ها به دنبال پاسخی برای این سوال هستند: روند فعلی ادامه‌دار خواهد غلبه سمت قرمز بازار سهام بود یا خیر؟

تحلیلگران تکنیکال از ابزارهای مختلفی استفاده می‌کنند. برخی از تکنیکالیست‌ها به خطوط روند سوگند یاد می‌کنند، برخی از نمودارهای شمعی استفاده می‌کنند و گروهی دیگر ترجیح می‌دهند بر اساس اندیکاتورها بازار را تحلیل کنند. حرفه‌ای‌ها نیز با ترکیب روش‌های مختلف، یک استراتژی کارآمد برای ورود و خروج طراحی می‌کنند.

پیش‌فرض‌های تحلیل تکنیکال

تحلیل تکنیکال بر 3 فرض اساسی استوار است:

همه چیز در قیمت نهفته است. هر فاکتوری که بتواند در قیمت تاثیر‌گذار باشد اعم از فاکتورهای بنیادی، اخبار سیاسی و… در قیمت یک سهم لحاظ شده است.
گذشته تمایل دارد که تکرار شود. محرک‌های روانشناسی بازار یعنی ترس و طمع تغییر نمی‌کنند و تاریخ تکرارپذیر است.
قیمت در روند نمودار و بر اساس الگوهای مشخصی حرکت می‌کند. گذشته در مسیر روندهای بلندمدت، میان‌مدت و کوتاه‌مدت تکرار می‌شود. به عبارت دیگر، حرکت‌های قیمت تصادفی نیست.

تاریخچه‌ای مختصر از تحلیل تکنیکال

چند صد سال است که از تحلیل تکنیکال برای تجزیه و تحلیل اوراق بهادار استفاده می‌شود. در قرن هفدهم، ژوزف دلا وگا تکنیک‌های اولیه‌ی تکنیکال را برای پیش‌بینی بازارهای هلند استفاده می‌کرد. با این حال، تحلیل تکنیکال به شکل امروزی مدیون تلاش‌های چارلز داو، ویلیام پی همیلتون، روبرت رئا و… است.

در سال 1948 رابرت دی ادواردز و جان مگی، مجموعه‌ای جامع با نام تحلیل تکنیکال روندهای سهام منتشر کردند. همزمان در شرق نیز معامله‌گران ژاپنی الگوهای شمعی را برای تحلیل قیمت برنج معرفی کردند. سال 1990 و با ظهور بازارهای دیجیتال الگوهای شمعی توسط تحلیلگران آمریکایی رایج شدند. این الگوها تا به امروز از مهم‌ترین روش‌های تحلیل بازارهای مالی است. بسیاری از تکنیکالیست‌ها الگوهای شمعی را پایه‌ی تکنیکال و دروازه‌ی ورود به آن می‌دانند.

انواع نمودارهای قیمت

نمودار قیمت، تغییرات قیمت اوراق بهادار را نسبت به زمان نمایش می‌دهد. محور افقی زمان و محور عمودی قیمت را نشان می‌دهد. نمودارهای قیمت به شکل‌های مختلفی نمایش داده می‌شود که به صورت مختصر آنها را شرح خواهیم داد.

نمودار خطی

نمودار خطی در تحلیل تکنیکال

نمودارهای خطی ساده‌ترین نوع نمودارهای قیمت هستند. این نمودار با وصل کردن قیمت‌های بسته شدن بازار رسم می‌شود. آنها به ساده‌ترین شکل تغییر قیمت در طول زمان را نشان می‌دهند. برای تشخیص الگوهای قیمتی مفید هستند و معمولا معامله‌گران مبتدی از این نمودارها استفاده می‌کنند.

نمودار میله‌ای

نمودار میله‌ای در تحلیل تکنیکال

نمودارهای میله‌ای علاوه بر قیمت بسته شدن، قیمت باز شدن و همچنین بالاترین و پایین‌ترین قیمت در یک دوره‌ی معاملاتی را نشان می‌دهند. خط عمودی بازه‌ی قیمتی در یک دوره‌ی معاملاتی را نمایش‌ می‌دهد. خطوط افقی نشان‌دهنده‌ی قیمت باز و بسته شدن سهم هستند. خط افقی در سمت چپ قیمت باز شدن و خط افقی سمت راست قیمت بسته شدن را مشخص می‌کند.

هر میله یک جزیره‌ی واحد است و رفتار قیمت در یک بازه‌ی زمانی را نشان می‌دهد. مجموع میله‌ها نیز در کنار هم روند حرکت قیمت را مشخص می‌کنند.

نمودار شمعی

نمودار شمعی در تحلیل تکنیکال

نمودارهای شمعی (کندل استیک) بسیار شبیه به نمودارهای میله‌ای هستند. محدوده‌ی ضخیم، قیمت باز و بسته شدن بازار را نمایش می‌دهد. سایه‌ی (فتیله‌) بالایی، بالاترین قیمت در دوره‌ی معاملاتی را نمایش می‎دهد. سایه‌ی پایین نیز نشان‌دهنده‌ی پایین‌ترین قیمت در طول دوره‌ی معاملاتی است. اگر قیمت در دوره‌‎ی زمانی، صعودی باشد شمع غلبه سمت قرمز بازار سهام سبز رنگ (یا توپر) و اگر نزولی باشد شمع قرمز رنگ (یا توخالی) است.

تحلیلگران تکنیکال بیشتر از نمودارهای شمعی و میله‌ای استفاده می‌کنند. نمودارهای شمعی نسبت به نمودارهای میله‌ای خواناتر هستند.

سبک‌های مختلف تحلیل تکنیکال

حمایت و مقاومت و روندها

حمایت محدوده‌ی قیمتی است که تقاضا بر عرضه غلبه می‌‌کند. خطوط حمایت از اتصال کف‌های (دره‌ها) نمودار به همدیگر رسم می‌شوند. در محدوده‌های حمایتی احتمال ریزش بیشتر قیمت کم است.

مقاومت نقطه‌ی مقابل حمایت است. در این نقاط قدرت عرضه افزایش می‌یابد. مقاومت با اتصال سقف‌های (قله‌ها) نمودار به همدیگر رسم می‌شود و احتمال ریزش قیمت در این محدوده بالاست.

سطوح حمایت و مقاومت در تحلیل تکنیکال

روندها جهت بازار را مشخص می‌کنند. اگر نمودار قیمت سقف‌ها و کف‌های بالاتر ثبت کند روند صعودی است. همچنین با ثبت سقف‌ها و کف‌های پایین‌تر، قیمت وارد روند نزولی می‌شود. جهت روند را با خطوط روند مشخص می‌کنند. خطوط روند در اصل محدوده‌های حمایت و مقاومتی هستند.

فیبوناچی

نسبت‌های فیبوناچی را ریاضیدان ایتالیایی به نام لئوناردو فیبوناچی کشف کرده است. خطوط فیبوناچی براساس این نسبت‌ها رسم می‌شوند. تحلیلگران تکنیکال معتقدند این خطوط محدوده‌های مهم برگشت بازار را مشخص می‌کنند.

خطوط فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

الگوهای قیمتی

الگوهای قیمتی شکل‌های تکرارشونده در نمودار قیمت هستند. گفتیم که تکرارپذیری یکی از پیش‌فرض‌های تحلیل تکنیکال است. الگوها به دو دسته‌ی بازگشتی و ادامه‌دهنده تقسیم می‌شوند. تحلیلگران تکنیکال با شناسایی این الگوها محدوده‌های بازگشت یا ادامه‌ی بازار را شناسایی می‎‌کنند. مثلث، پرچم، فنجان و دسته، سر و شانه تنها برخی از الگوهای قیمتی مهم هستند.

اندیکاتورها

اندیکاتورها و اوسیلاتورهای تکنیکال با استفاده از محاسبات ریاضی روی قیمت و حجم به دست می‌آیند. به بیان دیگر، اندیکاتورها ابزارهای کمکی برای تفسیر بهتر نمودارها هستند. اندیکاتورهایی که روی نمودار رسم همپوشان (Overlay) نام دارند. برخی دیگر از اندیکاتورها در یک نمودار جدا نمایش داده می‌شوند و اوسیلاتور نام دارند.

میانگین متحرک، باند بولینگر و SAR از مهمترین اندیکاتورهای همپوشان هستد. از مهم‌ترین اوسیلاتورها نیز می ‌توان به مکدی (MACD)، شاخص قدرت نسبی (RSI) غلبه سمت قرمز بازار سهام و استوکاستیک اشاره کرد.

ایچیموکو

ایچیموکو تنها یک اندیکاتور نیست بلکه یک استراتژی معاملاتی بسیار کارآمد است. با این اندیکاتور جهت روندها و سطوح حمایت و مقاومت شناسایی می‌شوند. ایچیموکو در اصل بر اساس میانگین‌های متحرک رسم می‌شود و در یک نمودار سه اندیکاتور متختلف را در اختیار معامله‌گران قرار می‌دهد.

ایچیموکو تحلیل تکنیکال

ایچیموکو در تحلیل تکنیکال – خطوط تنکان، کیجون، سنکو و چیکو و ابر ایچیموکو

پرایس اکشن

تحلیلگران سبک پرایس اکشن اندیکاتورها را ابزارهایی با اطلاعات سوخته می‌دانند. آنها معتقدند که باید با نمودار خام ترید کرد. تمرکز اصلی پرایس اکشن بر حرکت قیمت در طول زمان است. تحلیلگران این سبک با استفاده از خطوط روند و الگوهای شمعی به دنبال پیش‌بینی حرکت قیمت بدون هیچ تاخیری هستند. پرایس اکشن از سبک‌های بسیار محبوب در بازارهای دوطرفه مانند بازار فارکس است.

تکنیکال یا فاندامنتال؟

تکینکال و بنیادی دو مکتب اصلی تحلیل بازار هستند. هر دو سبک برای پیش‌بینی روند آتی بازار استفاده می‌شوند و بدیهی است هر کدام موافقان و مخالفان خود را دارند.

تحلیل بنیادی روشی برای ارزیابی اوراق بهادار بر اساس ارزش ذاتی است. تحلیلگران بنیادی همه فاکتورها از وضعیت اقتصاد کلان و صنعت گرفته تا وضعیت مالی و مدیریت شرکت‌ها را مطالعه می‌کنند. درآمدها، هزینه‌ها، دارایی‌ها و بدهی‌ها از مهم‌ترین فاکتورهای تحلیل بنیادی هستند.

در نقطه‌ی مقابل ورودی‌های تحلیل تکنیکال فقط قیمت و حجم هستند. فرض اساسی تکنیکال این است که تمام فاکتورهای بنیادی، سیاسی وغیره در قیمت نهفته است. تحلیلگران تکنیکال ارزش ذاتی یک اوراق بهادار را اندازه‌گیری نمی‌کنند، بلکه با استفاده از نمودارها به دنبال پیش‌بینی روندها هستند. مثال‌های زیادی از تحلیلگران موفق هر غلبه سمت قرمز بازار سهام غلبه سمت قرمز بازار سهام دو سبک وجود دارد. برخی نیز ترکیبی از هر دو سبک را استفاده می‌کنند.

تحلیل تکنیکال روشی بسیار سریع و ساده است. در نقطه‌ی مقابل تحلیل بنیادی روشی پیچیده و وقت‌گیر است. شما کدامیک را ترجیح می‌دهید؟ به سرعت به حرکات بازار واکنش نشان دهید یا اینکه آهسته اما مطمئن‌تر گام بردارید؟ برای روشن‌تر شدن موضوع بهتر است مزایا و معایب تحلیل تکنیکال را غلبه سمت قرمز بازار سهام بررسی کنیم.

مزایای تحلیل تکنیکال

تحلیل تکنیکال ساده و انعطاف‌پذیر است. آن را می‌توان در هر بازاری که بر اساس مکانیزم عرضه و تقاضا کار می‌کند استفاده کرد. در نقطه‌ی مقابل تحلیل بنیادی هر بازار و صنعت را به صورت تخصصی تحلیل می‌کند. در بازارهای سهام بورس، رمزارزها، کالا و فارکس می‌توانیم از تحلیل تکنیکال استفاده کنیم.

فرقی نمی‌کند معامله‌گر ساعتی روزانه و یا بلندمدت باشید. تکنیکال در همه‌ی دوره‌های زمانی کارایی دارد. تحلیل بنیادی اینگونه نیست و معامله‌گران معمولا نگاه میان‌مدت و بلندمدت به بازار دارند.

سرعت بالا دیگر مزیت تحلیل تکنیکال است. در تحلیل بنیادی باید فاکتورهای زیادی از شرایط اقتصادی گرفته تا صورت‌های مالی شرکت‌ها را بررسی کنید. ولی تکنیکالیست‌ها تنها با چند کلیک و با استفاده از نمودارها به سرعت خود را با بازار هماهنگ می‌کنند.

معایب تحلیل تکنیکال

مهم‌ترین مشکل در تحلیل تکنیکال وجود تفسیرهای مختلف از نمودارهای قیمت است. افراد با روش های متفاوت نمودارها را تحلیل می‌کنند و ممکن است تفسیرهای متفاوت و حتی متضادی از یک نمودار وجود داشته باشد.

ابزارهای مختلف تحلیل تکنیکال سیگنال‌هایی متفاوت و گاه متضاد صادر می‌کنند. ممکن است در شرایط یکسان اندیکاتوری سیگنال خرید و اندیکاتور دیگر سیگنال فروش صادر کند.

برخی معتقدند تکنیکال علم توجیه است! تعصبات و شایعات باعث می‌شوند معامله‌گران نمودارها را به شکلی تحلیل کنند که همسو با تعصبات شخصی آنها باشد.

منابع مفید برای یادگیری تحلیل تکنیکال

منابع زیادی برای تحلیل تکنیکال وجود دارد. با استفاده از کتاب و مقالات اینترنتی می‌توانید به یک تحلیلگر حرفه‌ای تبدیل شوید. ما نیز در چشم بورس تلاش می‌کنیم مجموعه‌ای جامع از سبک‌های مختلف تحلیل تکنیکال را کاملا رایگان آموزش دهیم. کتاب‌هایی که در ادامه معرفی می‌شوند منابعی مفید برای یادگیری تکنیکال هستند:

تحلیل تکنیکال در بازار سرمایه؛ جان مورفی
داینامیک تریدینگ (معامله‌گری پویا)؛ رابرت سی ماینر
دوره‌ی نمودارهای شمعی؛ استیو نیسون
معامله با بهترین الگوهای نموداری؛ توماس بولکوفسکی
راهنمای کامل اندیکاتورها و نمودارهای رایج در تحلیل تکنیکال؛ استیون بی اکلیس
مرجع کامل امواج الیوت در بازارهای سرمایه؛ علی محمدی
سیستم معاملاتی ایچیموکو در بازارهای سرمایه؛ مانش پاتل
پرایس اکشن روندها؛ ال بروکز

سخن آخر

در این مطلب در مورد تحلیل‌ تکنیکال و سبک‌های مختلف آن سخن گفتیم. مزایا و معایب سبک‌های مختلف را بررسی کردیم تا تصویر روشنی از این سبک تحلیلی ارائه دهیم. به نظر ما هیچ سبکی کامل نیست. تکیه کردن بیش از حد به تکنیکال با ریسک زیادی غلبه سمت قرمز بازار سهام همراه است. معامله‌گران موفق تکنیکال را در کنار روانشناسی و مدیریت سرمایه استفاده می‌کنند. اینها سه پایه‌ی اصلی موفقیت در بازارهای مالی هستند.

خود را به یک سبک محدود نکنید. می‌توانید با استفاده از تحلیل بنیادی سهم‌های ارزنده را شناسایی کنید و با تحلیل تکنیکال نقاط دقیق ورود و خروج به بازار را شناسایی کنید.

سوالات متداول

تحلیل تکنیکال بررسی و پیش‌بینی روند بازار بر اساس حجم و قیمت است.

هر دوی این روش‌ها برای پیش‌بینی آینده بازار استفاده می‌شوند. در تحلیل بنیادی با ارزش ذاتی شرکت‌ها و میزان سودسازی آنها کار داریم. در نقطه‌ی مقابل تحلیل تکنیکال تنها از نمودار قیمت استفاده می‌کند. تکنیکالیست‌ها معتقدند همه چیز در چارت قیمت وجود دارد.

تریدرهای موفق از سبک‌های مختلفی استفاده می‌کنند. نمی‌توان گفت کدامیک بهتر است. حتی می‌توانید بنیادی و غلبه سمت قرمز بازار سهام تکنیکال را در کنار هم استفاده کنید.

نمودارهای مختلفی در تحلیل تکنیکال استفاده می‌شوند. محبوب‌ترین آنها نمودار شمعی است. علاوه بر این نمودار میله‌ای و خطی نیز پرکاربرد هستند. نمودارهای دیگری نیز وجود دارند مانند هیکن آشی و هالو چارت که کمتر استفاده می‌شوند.

خیر! روش‌های تحلیلی صرفا برای کاهش ریسک معاملات استفاده می‌شوند. نتایج تکنیکال به صورت تضمین شده نیستند. به همین دلیل رعایت مدیریت ریسک و سرمایه بسیار حیاتی است.

موج‌سواری در بازار سهام چه تبعاتی دارد؟

بورس تهران دیروز در حالی شاهد عقب‌نشینی شاخص کل از یک کانال دیگر بود که بالاخره صنایع بورسی در مسیر اصلاح از هم تفکیک شدند.

افت قابل‌توجه وال‌استریت

ارزش روز پرتفوی سهام عدالت بیشتر شد

بازار سهام به زودی به نقطه تعادل برمی‌گردد

ارزش سهام عدالت ۴.۳ میلیون تومان شد

افزایش کلاهبرداری در سایت‌های دیوار و شیپور

هرچند در ساعات ابتدایی معاملات فشار عرضه سهام افت بیش از ۲۵۰۰ واحدی نماگر اصلی بازار را رقم زده بود؛ اما در ادامه تقویت تقاضا در سهام بنیادی موجب جبران بخش قابل‌توجهی از افت شاخص کل شد. موضوعی که نشان می‌دهد در زمان اصلاح قیمت‌ها، سهام با پشتوانه بنیادی می‌تواند در بازار خودنمایی کند. در سوی دیگر، سهامداران نمادهایی که دلیل بنیادی خاصی تقاضای اخیر آنها را توجیه نمی‌کرد، به سختی قادر به نقد کردن دارایی خود هستند. بنابراین در شرایط ریزشی گروهی از سرمایه‌گذاران را می‌توان بزرگ‌ترین بازنده اصلاح قیمت سهام دانست. معامله‌گرانی که به صرف پیروی از صفوف تقاضا در سهام بدون پشتوانه بنیادی خریدار بودند، حالا با فروکش موج‌های هیجانی در صفوف طولانی عرضه منتظر نقد کردن سهام خود هستند؛ فرصتی که بعید است به این زودی رخ دهد. اما سهامدارانی که با تکیه بر تحلیل و از روی منطق پرتفوی خود را چیدند و در دوره هیجان فروش اخیر نیز با نگاه کارشناسی در صف عرضه قرار نگرفتند، به‌دلیل ارزنده بودن سهام خود برنده این وضعیت به‌شمار می‌روند.

روز گذشته بورس تهران شاهد عقب‌نشینی شاخص کل از یک کانال دیگر بود. با این حال در نیمه دوم معاملات این بازار می‌شد تفکیک صنایع بورسی را به خوبی مشاهده کرد. در حالی که شاخص کل در همان ساعات ابتدایی معاملات افت بیش از ۲۵۰۰ واحدی را به خود دید در ادامه تقویت تقاضا در برخی صنایع با پشتوانه بنیادی منجر به چرخش مسیر بورس شد تا بخش قابل توجهی از افت نماگر اصلی بازار جبران شود. امری که نشان می‌دهد در وضعیت اصلاح قیمت سهام، صنایع بنیادی می‌توانند جذابیت خود را به رخ بازار بکشند با این حال دارندگان سهام صنایع بدون پشتوانه بنیادی به سختی امکان نقد کردن دارایی خود را خواهند یافت و از این رو بخش قابل توجهی از این سهامداران با زیان سنگینی مواجه می‌شوند.

هشدارهایی که موثر واقع نشد

از روزهای پایانی بهار شاخص کل بورس تهران با پشتوانه سهام بنیادی (عمدتا دلار‌محور و کالایی) در مسیر صعودی حرکت کرد. این مسیر فارغ از اصلاح‌ها‌ی کوتاه‌مدت ادامه یافت و عمدتا نقدینگی مقصد سهام بنیادی را پیش می‌گرفت. از روزهای پایانی شهریور ماه به‌تدریج بازار با موج نقدینگی قابل توجهی مواجه شد. این بار پول‌ها علاوه بر صنایعی که به دلیل پشتوانه بنیادی وضعیت سودآوری مناسبی را نشان می‌دادند، صنایع کوچک‌تر را نیز به‌عنوان مقصد انتخاب کردند. بر این اساس شاخص غالب صنایع بورسی هر روز سقف قبلی را پشت سر می‌گذاشت. دلیل ایجاد این رشد دسته‌جمعی و بی‌وقفه قیمت سهام، عمق کم بورس تهران و انفعال سیاست‌گذار بورسی عنوان می‌شود. از آغاز این مسیر «دنیای اقتصاد» به کرات نسبت به رشد دسته جمعی قیمت سهام هشدار داد. اخطار نسبت به ایجاد موج‌های سفته‌بازانه در نمادهای غیر بنیادی و حتی زیان‌ده که سرنوشت آن نیز اتفاقا برای اهالی بازار چندان غیر‌آشنا نیست، بارها مطرح شد. بورس اما فارغ از این انتقادات و هشدارها به راه خود ادامه داد. سیاست‌گذار نیز به‌رغم تاکید‌های زیاد برای استفاده از حجم نقدینگی در جهت تعمیق بورس به راحتی از کنار این فرصت طلایی عبور کرد تا جولاننقدینگی در بورس موج‌های سفته‌بازانه متعددی در سهام مختلف به وجود آورد. در این فضا معامله‌گران از توجه به وضعیت بنیادی شرکت‌ها غفلت می‌کردند و به استناد صف خرید نمادها متقاضی آن سهم می‌شدند. در روزهای اخیر سهام غیر بنیادی همپای سهام بنیادی رشد قیمت را تجربه کرد. موضوعی که با منطق و تحلیل کمتر تحلیلگری همخوانی داشت. با آغاز روند اصلاحی نیز تمامی نمادها به‌صورت هیجانی با فشار فروش مواجه شدند. یعنی همان سهامدارانی که بی‌توجه به وضعیت سودآوری یک شرکت (در برخی موارد این شرکت‌ها با زیان انباشته مواجه بودند) خریدار بودند، حالا در صفوف طولانی فروش به انتظار فروش سهام خود نشسته‌اند. تحلیلگران اما معتقد بودند در فضای اصلاح قیمت‌ها بالاخره سهام شرکت‌ها با پشتوانه بنیادی راه خود را از دیگر صنایع جدا خواهند کرد. موضوعی که استارت آن را می‌توان در روند معاملات دیروز مشاهده کرد.

آغاز مسیر تفکیک صنایع بورسی

همان‌طور که اشاره شد، در ابتدای معاملات دیروز شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران با افت ۲۵۰۰ واحدی مواجه شد. در ادامه اما رشد تقاضا در سهام با پشتوانه بنیادی مانع از افت بیشتر نماگر کل بازار شد و در پایان افت ۱۲۳۴ واحدی در کارنامه بورس به ثبت رسید. در مسیر اصلاحی که از روز دوشنبه هفته گذشته با بهانه افزایش نرخ خوراک پتروشیمی و کاهش نرخ دلار ایجاد شد، غالب صنایع با افت شاخص مواجه می‌شدند. امری که نشان از هیجان زیادی در معاملات داشت. سهامداران با همان هیجانی که در صف خرید حاضر می‌شدند، در صف فروش قرار گرفتند. با این حال معاملات دیروز بورس نشان داد که این رفتارهای دسته جمعی زمان زیادی طول نمی‌کشد و در فضای اصلاح قیمت‌ها، سهام با پشتوانه بنیادی می‌تواند خود را از فشار فروش و صفوف عرضه نجات دهد. چرا که تحلیل و منطق، بسیاری از سهامداران اعم از حقوقی و حقوقی را در نهایت به دلیل جذابیت قیمتی در صف خرید سهام بنیادی قرار می‌دهد. این موضوع نشان می‌دهد در زمانی که جو منفی و هیجانی در معاملات وجود داشته باشد بالاخره سهام بنیادی خود را از سهام غیر بنیادی تفکیک می‌کند. دیروز صنایع استخراج کانه‌های فلزی، فلزات اساسی و فرآورده‌های نفتی مسیر خود را از دیگر صنایع فعال در بازار جدا کردند. در حالی که این صنایع با رشد شاخص در صدر جدول بازدهی قرار گرفتند، غالب صنایع بازار یک روز منفی دیگر را پشت سرگذاشتند. بر این اساس دوقلوهای سنگ‌آهنی («کگل» و «کچاد») در کنار «فولاد» و «ومعادن» در روز سرخ‌پوشی غالب صنایع بورسی که همچنان با فشار قابل توجه فروشندگان مواجه است، بیش از ۷۵۰ واحد اثر مثبت در تغییرات شاخص کل ایجاد کردند. سهام فرآورده‌های نفتی نیز در این روز مسیر متعادلی پشت سر گذاشتند. در سوی دیگر اما نمادهایی که از همان آغاز صعود قیمت‌ها به دلیل وضعیت سودآوری نسبت به فعال بودن جریان سفته‌بازی در آنها تاکید می‌شد، با صفوف عرضه سنگینی مواجه هستند و دارندگان این سهام حتی قادر به نقد کردن دارایی خود نشدند.

تجربه چه می‌گوید؟

در معاملات بورس تهران در سال‌های اخیر به دنبال ایجاد موج‌های سفته‌بازانه و کوتاه‌مدت روی سهام مختلف، بسیاری از سهامداران به جای پرسیدن از وضعیت شرکت به روند فعالیت بازیگران بازار سهام توجه می‌کنند. به این ترتیب بسیاری از اهالی تالار شیشه‌ای معمولا به جای خرید بر اساس تحلیل و منطق، با پیروی از صف خرید مقاصد نقدینگی خود را انتخاب می‌کنند. برخی از سهامداران که غالبا ایجاد‌کنندگان این موج‌های سفته‌بازی هستند، از رهگذر این موج نقدینگی، سود می‌برند. اما در این راه بسیاری از سهامداران قربانی می‌شوند.

در این میان، نکته قابل تامل اینکه تب و تاب نقدینگی در پشت این نماد‌ها پس از زمانی چند فرو می‌نشیند چرا که سهام هیچ شرکتی از بازگشت به ارزش ذاتی گریزی ندارد؛ تنها آنها که بتوانند از روی شانس در موج‌های صعودی با این حرکات همراه و به موقع نیز خارج شوند بهره‌ای سریع از این فرصت می‌برند؛ عده ای که البته به لحاظ کمیت احتمالا باز هم در برابر خیل زیان‌دیدگان انگشت‌شمار خواهند بود. در تاریخ فعالیت بورس تهران، هیچ یک از موج‌های سفته‌بازانه در بلند‌مدت پایدار نبوده‌اند. اصلا اطلاق نام سفته‌بازانه کوتاه‌مدت بودن این فراز و فرودها را نشان می‌دهد. از این رو تصمیم‌گیری بر‌اساس اصول غیر‌بنیادی نهایتا جز زیان برای پیروی‌کنندگان از روش‌های غیر‌اصولی سرمایه‌گذاری در سهام چیزی در پی نخواهد داشت. سهام با پشتوانه بنیادی اما به هر ترتیب راه خود را در بازار پیدا می‌کند و در مبارزه با هیجانات نیز پیروز خواهد شد.

رصد معاملات دیروز

از دوشنبه هفته گذشته اهالی تالار شیشه‌ای شاهد افت قیمت سهام غالب صنایع بازار بودند. تابلوهایی که به رنگ قرمز درآمده بودند و پرتفوهایی که غالبا زیان را نشان می‌دادند. دیروز اما برخی سهام توانستند بر فشار فروش غلبه کنند و مانع از افت بیشتر نماگر اصلی بازار شوند. به این ترتیب «فولاد» و دوقلوهای سنگ‌آهنی «کگل» و «کچاد» در کنار «ومعادن» توانستند با رشد قیمت سهام به کار خود پایان دهند و در صدر نمادها با بیشترین اثر فزاینده در محاسبه شاخص کل قرار گیرند.

«فولاد» و «کگل» نزدیک به سقف قیمت مجاز روزانه معامله شدند. «کچاد» و «ومعادن» نیز با ثبت رشد قیمت بیش از ۴ درصدی با صف خرید به کار خود پایان دادند. در کنار این نمادها معاملات سهام زیر‌مجموعه گروه فرآورده‌های نفتی نیز قدرتمند بود.پالایش نفت اصفهان با مشارکت بیش از ۷۰ درصدی، سهامداران حقیقی در سمت خرید از همان ساعات ابتدایی معاملات از محدوده منفی خارج شد و به‌تدریج به سمت صف خرید پیش رفت. به‌طوری که در پایان معاملات دیروز حدود ۱۱ میلیارد تومان نقدینگی پشت درهای بسته این نماد باقی ماند. دیگر سهام بزرگ این گروه یعنی پالایش نفت تبریز، بندرعباس و تهران نیز دیروز روند مثبتی را تجربه کردند. با این تفاوت که غالبا در سمت خرید این نمادها سهامداران عمده قرار داشتند. تقاضای سهامداران عمده این نمادها را با صف خرید مواجه کرد.

جریان تقاضا در معاملات گروه محصولات شیمیایی با قدرت کمتری ظاهر شد به‌طوری که دو نماد هلدینگ صنایع پتروشیمی فارس و پتروشیمی جم صدرنشین فهرست نمادهای موثر بر افت شاخص کل‌ باقی ماندند. در این گروه «زاگرس» البته روند نسبتا متفاوتی را تجربه کرد و ضمن حمایت محسوس حقوقی ها در ساعات اولیه، رفته‌رفته به صف خرید رسید.در سمت فروشندگان، صفوف عرضه در سهام زیر مجموعه دو گروه بانک و خودرو باقی ماند. در روزهای اخیر، نمادهای بانکی برای مقاطعی بر‌خلاف جریان عمومی بازار، با رشد شدید تقاضا مواجه شده بودند، در حالی که دلیل بنیادی قدرتمندی این تقاضا را توجیه نمی‌کرد. این روند دیروز تغییر کرد تا صنعت بانک در کنار خودرو و سهام وابسته سنگین‌ترین صف‌های فروش را در پایان معاملات به نام خود ثبت کنند.

در مجموع در معاملات دیروز ۶ صنعت با رشد شاخص و ۳۱ گروه نیز با افت شاخص به کار خود پایان دادند. سه صنعت استخراج کانه‌های فلزی، فرآورده‌های نفتی و فلزات اساسی با بازدهی به ترتیب حدود ۸/ ۲،۲ و ۵/ ۱ درصدی، در صدر صنایع با بیشترین رشد شاخص قرار گرفتند. استخراج معادن و زراعت با زیان حدود ۵ درصدی در قعر جدول بازدهی صنایع دیروز قرار گرفتند.

دیروز برای پنجمین روز متوالی خالص تغییر مالکیت سهم به نفع سهامداران عمده رقم خورد. طی این روز ۱۸۸ میلیارد تومان از پرتفوی سهامداران حقیقی به سبد معامله‌گران حقوقی منتقل شد. در صدر خرید سهامداران عمده، سهام زیرمجموعه صنعت بانک قرار داشت. این صنعت با تغییر مالکیت ۴۰ میلیارد تومانی به نفع سهامداران عمده روبه‌رو شد. پس از آن صنعت فرآورده‌های نفتی بیشترین خرید سهامداران حقوقی را تجربه کرد. در این نماد دیروز ۳۵ میلیارد تومان از پرتفوی سهامداران حقیقی به پرتفوی حقوقی‌ها افزوده شد. خالص خرید سهامداران عمده در گروه محصولات شیمیایی نیز به ۲۹ میلیارد تومان رسید.