وضعیت حقوقی بیت کوین

حامد امیری

آیا بیت کوین در ایران قانونی است؟ داستان پرماجرای بیتکوین در ایران

بررسی قانونی بودن استخراج و خرید و فروش بیت کوین در ایران

احتمالا شما هم با مشاهده گرایش مردم در سال‌های اخیر به سمت بیت‌کوین و استفاده از آن، از خودتان پرسیده‌اید آیا بیت کوین در ایران قانونی است و اگر وارد این حوزه شوید، آیا خطری سرمایه شما را تهدید نمی‌کند؟!

بیتکوین ارز دیجیتال بین‌المللی و محبوبی است که به دلیل افزایش قیمت آن در سال‌های گذشته، هر روز اشخاص بیشتری در سراسر جهان به استخراج آن روی می‌آورند. در کشور ما نیز بیت کوین مورد اقبال عمومی قرار گرفته و افراد زیادی تمایل به استخراج و خرید و فروش آن دارند. همانطور که می‌دانید قانون‌گذاری در حوزه رمزارزها در هر کشور منحصربفرد و مختص خود اوست. کشور ما نیز از این قاعده مستثنی نیست. در ادامه مقاله به بررسی وضعیت قانونی این قبیل فعالیت‌ها از جمله استخراج و مبادله بیتکوین می‌پردازیم.

بیت کوین چیست؟

بیتکوین ارز دیجیتال غیرمتمرکزی است که در سال 2009 به وجود آمد. طراح آن فرد ناشناسی به نام ساتوشی‌ناکاموتو بود. بیتکوین با ایده انجام تراکنش‌های مالی با کارمزدهای پایین‌تر از مکانیسم‌های سنتی پرداخت آنلاین ایجاد شد و بر‌خلاف ارزهای دولتی، به صورت غیرمتمرکز مدیریت می‌شود.

فرآیند استخراج بیتکوین موجب به‌چرخه درآمدن این ارز دیجیتال می‌شود. در‌حالت کلی استخراج، فرآیند حل معادلات پیچیده برای ایجاد بلاک جدید است که به بلاکچین اضافه خواهد شد. با اضافه شدن هر یک از این بلاک‌ها، پاداشی به استخراج‌کنندگان تعلق می‌گیرد. برای استخراج آن نیز از سخت‌افزارهایی به نام اسیک ماینر (ASIC Miner) استفاده می‌شود.

آیا استخراج بیت کوین در ایران قانونی است؟

در کشور ما قانون‌گذاری در حوزه ارزهای دیجیتال در خصوص اینکه آیا بیت کوین در ایران قانونی است. هنوز ابهامات و کاستی‌های زیادی دارد و همه جوانب را شامل نشده است. با‌این‌حال طبق قانون اگر برای فعالیتی، مجازات یا اقدامات تأدیبی تعیین شده باشد آن کار، جرم محسوب می‌شود و در‌غیر این صورت جرم نیست.

در ارتباط با استخراج بیتکوین هنوز قانونی که به مجرمانه‌بودن این عمل اشاره کند وجود ندارد و برای آن نیز وضعیت حقوقی بیت کوین مجازاتی در نظر گرفته نشده است. به‌این‌ترتیب می‌توان گفت استخراج بیتکوین در ایران قانونی است.

سرمایه‌گذاری و استخراج بیتکوین جرم نیست اما اگر از آن برای کارهای مجرمانه استفاده شود یا برای استخراج آن، کارهای غیرقانونی انجام شود، این کار جرم تلقی شده و افراد، می‌بایست در مقابل قانون پاسخگو باشند. به‌عنوان مثال می‌دانیم استخراج بیت‌کوین با دستگاه‌های اسیک‌ماینر انجام می‌شود که برق زیادی مصرف می‌کنند. اگر برق این دستگاه به صورت غیرقانونی تامین شده یا موجب ضربه به شبکه برق شود، جنبه مجرمانه پیدا می‌کند.

به نظر می‌رسد دولت‌مردان سعی در رسمیت بخشیدن و قانونی کردن فرآیندهای استخراج بیتکوین و سرمایه‌گذاری روی این ارز دیجیتال دارند. به همین دلیل می‌توان گفت، استخراج بیتکوین با شرایطی که در بالا اشاره شد، قانونی است و مشکل حقوقی ایجاد نمی‌کند.

بررسی قوانین استخراج بیت کوین در ایران

برای بررسی اینکه آیا بیت کوین در ایران قانونی است باید ببینیم چه نهادها و سازمان‌هایی مسئول صدور مجوز برای این کار هستند و چه مقرراتی در این رابطه دارند. برای تاسیس مزرعه‌های استخراج بیتکوین نیاز به مجوز رسمی استخراج از سازمان صنعت، معدن و تجارت و مجوز مخصوص استخراج با تعرفه خاص آن از وزارت نیرو داریم.

در مثال دیگر، اگر از بیتکوین برای پولشویی و کلاهبرداری و موارد مشابه جرائم مالی استفاده شود نیز وارد خط قرمزها شده است.

تا سال 98 ورود دستگاه‌های استخراج اسیک‌ ماینر به کشور جرم تلقی می‌شد و غیرقانونی بود. اما در سال‌های اخیر ورود این دستگاه‌ها به کشور با مجوز سازمان صنعت، معدن و تجارت، از گمرکات رسمی امکانپذیر است.

آیا خرید و فروش بیت کوین قانونی است؟

تا امروز قانون مشخصی درباره اینکه آیا بیت کوین در ایران قانونی است و آیا خرید و فروش یا سرمایه‌گذاری روی بیتکوین برای عموم مردم قانونی است یا خیر، وجود ندارد. به دلیل اینکه قانونی درباره مجرمانه بودن این کار نیست، پس قانونی تلقی می‌شود. در‌حال‌حاضر صرافی‌های ارز دیجیتال و سایر کسب‌و‌کارهایی که با خریدو‌فروش بیتکوین در ارتباط هستند، مجوز رسمی قانونی ندارند و به صورت غیر‌رسمی در این حوزه فعالیت می‌کنند.

وضعیت معامله بیت کوین در بانک‌های ایران

حدودا دوسال پیش یعنی در سال 98 خبری مبنی بر به رسمیت شناختن بیتکوین از سوی کمیسیون اقتصادی مجلس منتشر شد. اما بانک مرکزی استفاده از ارزهای دیجیتال در سیستم پرداخت بانک‌ها و صرافی‌های زیر نظر بانک مرکزی در کشور را ممنوع اعلام کرد. اما سایر مراکز می‌توانند از آن استفاده کنند.

تاکنون وضعیت مشخصی که نشان‌دهنده قانونی بودن استفاده از بیتکوین در بانک‌ها، موسسات مالی و صرافی‌ها باشد وجود ندارد. پس در پاسخ به اینکه آیا بیت کوین در ایران قانونی است می‌توان اینطور گفت که معاملات بیتکوین در شبکه بانکی و صرافی‌های زیر نظر بانک مرکزی غیرقانونی است. همچنین افراد نمی‌توانند بیتکوین و سایر ارزهای دیجیتال خود را در بانک‌های کشور، سپرده‌گذاری کنند.

وضعیت امنیت بیت کوین در ایران

بیتکوین ارز دیجیتالی است که از فناوری بلاکچین استفاده می‌کند و عملکرد آن به صورت توزیع‌شده و غیرمتمرکز است. به‌همین‌دلیل بیت‌کوین ماهیتی امن دارد و تراکنش‌ها و انتقال اطلاعات در آن رمزنگاری‌شده است.

به دلیل اینکه بیتکوین به‌خودی‌خود، یک بلاکچین امن است، دور از ذهن نیست که در کشور ما نیز همین امنیت برقرار باشد. پس ترس از هک شدن و دزدیدن پول و سرمایه در آن بسیار کم است. در بیتکوین اطلاعات تراکنش‌ها روی همه نودهای بلاکچین ذخیره می‌شوند. به همین دلیل مسئله‌ای به اسم از دست رفتن اطلاعات وجود ندارد. همچنین به‌دلیل وجود الگوریتم‌هایی که در فرآیند پرداخت و تراکنش این بلاکچین به کار رفته است، نمی‌توان هیچ پولی را بیش‌از یک‌بار خرج کرد. بنابراین می‌توان گفت بیتکوین در ایران نیز، مانند همه جای جهان امن است.

برای اطمینان از امنیت بیشتر می‌توانید از کیف پول‌های دیجیتالی که صرافی‌های آنلاین ارائه می‌دهند استفاده کنید. کیف پول صرافی بایننس یکی از بهترین موارد است که امنیت خوبی دارند. این کیف پول‌ها امنیت بالایی دارند، اما چون روند تراکنش در بلاکچین بیتکوین یک طرفه است. اگر کیف پول هک شود امکان برگشت سرمایه وجود نخواهد داشت.

شرایط دریافت مجوز راه‌اندازی استخراج بیت کوین چگونه است؟

همانطور که پیش‌تر در بررسی اینکه آیا بیت کوین در ایران قانونی است اشاره کردیم، استخراج بیتکوین در ایران منوط به دریافت مجوز سازمان صنعت، معدن و تجارت یا همان سازمان صمت است. اما دریافت این مجوز شرایطی دارد که افراد متقاضی، قبل از مراجعه به سازمان صمت باید آن‌ها را تامین کنند.

اولین شرط دریافت مجوز این است که مجوز تنها به یک شخص حقیقی یا حقوقی واگذار می‌شود. افرادی که می‌خواهند به صورت جمعی، مجوز بگیرند باید در قالب یک شرکت این کار را انجام دهند.

دومین شرط، مشخص بودن مکان استخراج است. استخراج بیتکوین و ارزهای دیجیتال در مکان‌های صنعتی و تولیدی فعال غیرقانونی است. اما اگر حداقل سه سال از بیکاری این واحدها گذشته باشد ممانعتی ندارد و مجوز برای آنها صادر خواهد شد. همچنین واحدهای استخراج بیتکوین تنها در مکان‌های صنعتی مانند شهرک‌های صنعتی قابل استقرار هستند. به‌عنوان مثال در زمین‌های کشاورزی این مجوز داده نمی‌شود.

در نظر داشته باشید که برای گرفتن مجوز سازمان صمت نیاز به یک محل اجاره‌ای با شرایط فوق است. این مکان باید حداقل یک سال آتی را در اختیار متقاضی باشد.

سومین شرط آن داشتن مجوز وزارت نیرو برای تامین برق است. دریافت این مجوز از طریق پورتال وزارت نیرو امکان‌پذیر خواهد بود. بعد از انجام مراحل اداری و دریافت امتیاز برق، اطلاعات مرکز استخراج بیتکوین به وزارت صمت اعلام خواهد شد تا مجوز استخراج صادر شود.

طبق استانداردهای وزارت نیرو، استخراج بیتکوین باید در زمان‌های مجاز باشد. چرا که این کار مصرف برق بالایی دارد که بار زیادی به شبکه تحمیل می‌کند. این مسئله در زمان‌های اوج مصرف و فصول گرم سال می‌تواند موجب ایجاد مشکل در عملکرد سایر بخش‌ها شود. نرخ برق مصرفی مراکز استخراج نیز بر اساس برق صادراتی محاسبه می‌شود.

جمع بندی

با بالا گرفتن تب استخراج و سرمایه‌گذاری روی ارزهای دیجیتال بسیاری از افراد در پی این پاسخ هستند که آیا بیت کوین در ایران قانونی است و سرمایه‌گذاری در آن ممنوعیتی ندارد؟ تاکنون قانونی مبنی بر مجرمانه بودن استخراج و مبادله آن در سطح عمومی و برای مردم وجود ندارد. مگر اینکه در طی فرآیند استخراج و خرید و فروش آن، عمل مجرمانه‌ای انجام شود که قابل پیگرد قانونی باشد. استخراج بیت‌کوین در ایران قانونی و منوط به دریافت مجوز سازمان صمت و وزارت نیرو است.

با این وجود هنوز قانون مشخصی برای ورود بیتکوین به عرصه بانکی کشور و مبادلات عظیم شبکه پولی و مالی داخلی وجود ندارد. در حال حاضر بانک‌ها، موسسات و صرافی‌هایی که زیر نظر بانک مرکزی فعالیت می‌کنند مجاز به استفاده از بیتکوین نیستند.

آیا خرید و فروش ارزهای دیجیتال قانونی است؟

حامد امیری

ارزهای دیجیتال در اقتصاد جهان تحولی شگرف ایجاد کرده است و چنانچه از قوانین و اطلاعات مرتبط به آن آگاه نباشید دچار خسارت و ضرر مالی زیادی خواهید شد.

از آن‌جا که خرید و فروش اینترنتی طرفداران زیادی پیدا کرده، ارز دیجیتال یا به تعبیری واحد پول مجازی در دنیای آنلاین به جایگاه ویژه‌ای دست یافته است. پیش از ورود به هر حوزه‌ای، همان‌ اندازه که می‌بایست علم تخصصی آن حوزه را به خوبی یاد گرفت.

می‌بایست درخصوص قوانین و الزامات آن نیز اطلاعاتی کسب نمود. برای مثال همین رمز ارز که می‌بایست در مورد قوانین ارز دیجیتال در ایران بیشتر آگاه شویم تا منجر به از دست دادن وقت و سرمایه‌ نگردد.

بهترین وکیل اصفهان تصمیم دارد درباره قانونی بودن ارزهای دیجیتال و قوانین مربوط به ارز دیجیتال در ایران صحبت کرده و آن را مورد نقد و بررسی قرار دهد. با ما همراه باشید و با درج نظرات خود ما را خوشحال نمایید.

فهرست موضوعات ( برای مطالعه هر عنوان روی آن کلیک کنید)

قوانین ارز دیجیتال در ایران

بانک مرکزی ایران برای فعالیت در این حوزه قوانینی را منتشر نموده است. به طور کلی، مواردی که در سند انتشار گردیده و از طرف بانک مرکزی اعلام شده است، به شرح زیر می‌باشد:

• به کار بردن ارزهای دیجیتال به‌عنوان یک شیوه پرداخت در داخل کشور ممنوع می‌باشد.
• صادر و منتشر شدن ارزهای دیجیتال در تصرف توسعه‌دهندگان هر ارز دیجیتال می‌باشد و بانک مرکزی در این حیطه هیچ‌نوع مسئولیتی نخواهد داشت.
• خرید و فروش و معامله ارزهای دیجیتال صرفا در صرافی‌هایی مقدور می‌باشد که قوانین آن‌ها در قسمت الزمات عمومی صرافی‌ها ذکر گردیده باشد.
• گسترش کیف پول ارز دیجیتال با توجه به قوانین قسمت کیف پول رمزارزی، به‌منظور افراد حقیقی و حقوقی بدون مانع می‌باشد.
براساس قوانین انتشار شده ازطریق بانک مرکزی، معامله ارز دیجیتال در ایران توسط صرافی‌های ایرانی، عملی غیرقانونی محسوب نمی ‌شود.

ولی طبق این سند، بهره‌گیری از ارزهای دیجیتال تحت عنوان شیوه پرداخت، غیرقانونی می‌باشد. برای مثال کسی نمی‌تواند یک فروشگاه آنلاین داشته باشد و نشانی کیف پول ارز دیجیتالش را با عنوان شیوه پرداخت در وب‌سایت خویش بگذارد.

قانون استخراج و ماینینگ ارزهای دیجیتال

قانون‌گذاری در حیطه استخراج ارزهای دیجیتال با کشمکش‌های بیشتری مواجه است؛ دولت اوایل استخراج ارزهای دیجیتال را به علت سوءاستفاده از برق‌های صنعتی و خانگی ممنوع اظهار داشت.

ولی در سال ۱۳۹۸، اساس‌نامه اجرایی استخراج ساخته‌های پردازشی رمزنگاری ‌شده، از طریق معاون اول رئیس جمهور دستور داده شد که در آن، استخراج بیت‌کوین و سایر ارزهای دیجیتالی در ایران قانونی اعلام گردید.

ولی می‌بایست توجه داشت که قانونی شدن به معنی آغاز فعالیت نمی‌باشد، بلکه به‌منظور آغاز فعالیت ماینینگ باید از وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) جواز اخذ نمود. طبق گزارشات قانونی در کشور، وزارت تجارت تا کنون ۱۳۸۰ جواز جهت استخراج ارز دیجیتال صادر نموده و سهم ایران در استخراج رمز ارزها در دنیا ۷٫۵ درصد می‌باشد.

طبق قانون استخراج و ماینینگ ارزهای دیجیتال در ایران، بهره‌گیری از انشعاب برق مجاز خواهد بود و مقدار هزینه‌ برق مصوب ویژه ماینینگ، برابر با میانگین قیمت برق صادراتی احتساب می‌شود.

همچنین طبق قانون، وارد شدن سیستم‌های استخراج ارز دیجیتال با اخذ جواز از وزارت صمت، بلامانع است. ولی در صورت عدم جواز قانونی جهت ماینینگ، اداره برق اجازه قطع اشتراک همین‌طور نیروی انتظامی، جواز توقیف سیستم‌ها و یا حتی عملیات قضایی را خواهند داشت.

قوانین معامله و خرید و فروش ارز دیجیتال ایران

بنابر گفته حامد امیری وکیل پایه یک دادگستری: معاملات ارزهای دیجیتال غیرقانونی نمی‌باشد و تصمیم‌های غیرمنتظره که شک و تردید غیرقانونی بودن دادو ستدهای ارزهای دیجیتال را در جامعه به‌وجود آورده، با قانون اساسی تفاوت دارد.

بنابه عقیده کارشناسان، هیچ‌گونه منع قانونی جهت فعالیت در حیطه مبادلات رمز ارزها وجود ندارد و بر اساس مصوبه‌ شورای عالی مبارزه با پول‌شویی، تنها فعالیت بانک‌ها در این حیطه ممنوع شده است. صرفا در مصوبه مرتبط با استخراج رمز ارزها اصرار شده است که از رمز ارزها به‌منظور دادوستدهای روزانه (پرداخت) بهره‌گیری نشود.

به‌طور کلی می‌توان بیان داشت که مطابق با ماده ۲ قانون مجازات عمومی «هر رفتاری اعم از فعل یا ترک فعل که در قانون برای آن مجازات تعیین شده است، جرم محسوب می‌شود» .

بدین ترتیب که به‌منظور معاملات بیت‌کوین و دیگر ارزهای دیجیتال، مجازاتی مقرر نگردیده، پس مبادلات آن‌ها جرم محسوب نمی‌گردد. گسترش کیف پول رمز ارزی جهت رمز ارزها با توجه به قوانین قسمت کیف پول رمز ارزی، به‌منظور افراد حقیقی و حقوقی بدون مانع می‌باشد.

آیا در ایران احداث صرافی ارزهای دیجیتال قانونی است؟

بهترین وکیل اصفهان می گوید: در ایران تأسیس صرافی ارزهای دیجیتال که با پیوستن آن‌ها به سیستم شاپرک، امکان دادوستدهای ارز دیجیتال از درگاه‌های بانکی ایرانی را مهیا ساخته، کاملا عرفی می‌باشد. ولی بانک مرکزی برخی الزامات متداول را جهت صرافی‌ها تعیین نموده، که این الزامات به شرح ذیل می‌باشند:

• صرافی‌های که از بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مجوز دارند، بعد از تحقق شرایطی که ازطریق بانک مرکزی اعلام می‌گردد، می‌توانند خدمات صرافی رمزارزی را ارائه دهند.
• بانک مرکزی فرصت واگذاری مجوزهای جدید صرافی رمز ارزی را ارزیابی نموده و به عموم مردم نتایج را اطلاع‌ رسانی می‌کند.
• وظیفه درستی راندمان پلتفرم صرافی‌ها و پشتوانه ملاحظات امنیتی آن بر عهده صاحبان صرافی است و با ایجاد هرنوع فسخ امنیتی پلتفرم، صرافی مزبور مکلف به پرداخت جریمه به مشتریان می‌باشد.
• لیست رمز ارزهای که می‌توان در صرافی‌های رمز ارزی مبادله کرد، از طریق بانک مرکزی مشخص و در فاصله زمانی سه ماهه به صرافی‌های رمزارزی ابلاغ می‌شود.
• صرافی‌های رمزارزی موظف به رعایت قوانین مبارزه با پول‌شویی و شناسایی کاربران KYC) می‌باشند.
• صرافی‌های رمزارزی ملزم هستند تا همه اطلاعات مرتبط با معامله، کاربران و نیز دلایل و مبدأ مبادلات را درج و در صورت تقاضا در اختیار بانک مرکزی بگذارند.
• سقف تبادل ریال به رمزارزی و به‌عکس، در صرافی‌های مجاز پیرو قوانین متداول قوانین ارزی کشور است.
مسئولین و کارشناسان بر این باورند که می‌بایست از گنجایش رمزارزها به‌منظور سهولت در تجارت، جریان پولی و کاهش مخارج مالی در کشور به‌کار برده می‌شود که با مقررات درست این کار تحقق می‌یابد.

استفاده از بیت کوین در ایران

آنگونه که وکیل باتجربه صفهان بیان می کند، در ایران بیت کوین به‌طور رسمی هنوز قانونی نشده است؛ ولی استفاده آن هم در کشور جرم محسوب نمی ‌شود.

قوه قضاییه تحت عنوان برجسته‌ترین بنیاد قانونی کشور، تعقیب و نظارت بر اعمال قانون را بر ذمه دارد. براساس روند تایید قوانین و مصوبه‌ها در مجلس، قوه‌ قضاییه به‌طور معمول بعد از اعمال یک قانون، بر اجرا شدن آن نظارت خواهد کرد.

براساس ماده ۲ قانون مجازات عمومی، هر فعل یا ترک فعل که مطابق قانون قابل مجازات یا مستلزم اقدامات تامینی یا تربیتی باشد جرم محسوب است و هیچ امری را نمی توان جرم دانست مگر آنکه به موجب قانون برای آن مجازات یا اقدامات تامینی یا تربیتی تعیین شده باشد جرم محسوب می شود.

از این‌رو به علت نداشتن مجازات به‌منظور خرید و فروش ارزهای دیجیتال یا داشتن بیت کوین نمی‌توان این کار را جرم شمرد. البته، سایر سازمان‌های تحت نظر این نهاد مثل نیروی انتظامی در برابر کلاهبرداری‌های این قلمرو با عنوان یک ساخت‌وکار وظیفه و اختیاراتی دارند. به غیر از موضوع ماهیت ارزهای دیجیتال، به عنوان یک ساخت‌وکار، قانون قادر است تعقیبات کافی را تا حد ممکن، انجام دهد.

وضعیت قانونی استخراج بیت کوین در ایران

استخراج بیت کوین یا سایر ارزهای دیجیتال که در ایران قانونی می‌باشد ولی می‌بایست جهت اجرای آن از وزارت صنعت، معدن و تجارت مجوز گرفته شود.

بدون مجوز در ایران استخراج ارزهای دیجیتال غیر مجاز گزارش شده است. استخراج به‌‌صرفه‌ی بیت کوین توسط سیستم‌های استخراج با نام ای‌سیک صورت می‌پذیرد. این سیستم‌ها وارداتی می‌باشند.

پیش از این اداره گمرک ایران، وارد شدن سیستم‌های استخراج را ممنوع کرده بود و این سیستم‌ها غالبا از طریق قاچاق کشور به وارد می‌شدند. همین موجب گردیده بود که قانون، اختیار ضبط و توقیف این سیستم‌ها را داشته باشد.

در ۲۲ تیر ۹۸، گمرک ایران اطلاعیه‌ به مراکز نظارت و گمرک‌های اجرایی ابلاغ نمود که طبق آن سیستم استخراج ارز دیجیتال به نام ماینر در ردیف گمرکی قرار خواهند گرفت.

در این رده گمرکی غالبا سیستم‌های کارت‌خوان، رمزخوان‌ها و یک‌سری از افزارهای بانکی وضع می‌شوند. البته در ۳۱ تیر ۹۸، معاون گمرک ایران بیان داشت که گمرک صرفا ردیف تعرفه سیستم‌های استخراج ارزهای دیجیتال را مشخص نموده است و این به معنی شروع ترخیص این سیستم‌ها نمی‌باشد.

براساس بیانات معاون گمرک، به‌منظوز ترخیص سیستم‌های استخراج نیز گرفتن جواز از وزارت صنعت الزامی می‌باشد. لذا استخراج بیت کوین در ایران یک صنعت است و قانونی می‌باشد؛ ولی می‌بایست مجوزهای ضروری را از وزارت صنعت اخذ نمود، در غیر این حالت سازمان برق حق دارد جلوی بهره‌گیری از برق جهت این فعالیت را بگیرد و نیز نیروی انتظامی می‌تواند سیستم‌ها را توقیف و حق انجام اقدامات قضایی را خواهد داشت.

جمع‌ بندی

با درنظر گرفتن توسعه بازار ارزهای دیجیتال و محبوبیت آن میان، می‌بایست قوانین ارز دیجیتال در ایران پایدارتر و واضح‌تر وضع گردد. درغیر این صورت هر بنیادی به دلخواه برای خویس حکمی صادر می‌کند.

آن‌چه که روشن است، مجلس و دولت با همکاری یکدیگر می‌بایست قوانین دقیق‌تر همچنین آسان‌سازی وضع نمایند و مهم‌تر آن که، به درستی اعمال نمایند. امید داریم این قوانین به‌گونه‌ای اعمال گردند، که مدام شاهد پیشرفت این قلمرو در ایران شویم.

وضعیت حقوقی بیت کوین

آیا واقعا استفاده از بیت‌کوین در آمریکا قانونی است؟ سیستم حقوقی گسترده و سرشار از تنوع سازمانی در ایالات متحده آمریکا جواب ساده‌ای به این سوال نمی‌دهد، این بستگی دارد که شما که باشید و کجا!

به گزارش برات نیوز، این روزها آشنایی با بیت کوین در بالاترین وضعیت خود قرار دارد و بسیاری از مردم آمریکا و البته جهان با مفاهیم آن آشنایی نسبی دارند. اما موضوع «اعتماد» همچنان یک مشکل قدیمی و حل نشده است.

هنوز هم مردم از یکدیگر درباره وضعیت قانونی رمزارز و ارز دیجیتال سوال می‌کنند، آنها دوست دارند پشت سر قانون حرکت کنند و برایشان مهم است که بیت کوین هم در همین مسیر باشد.

در بسیاری از مناطق دنیا، قوانینی خاص و نه جهانی، برای موضوع بیت کوین در نظر گرفته شده و همین موضوع را کمی پیچیده می‌کند.

ایالات متحده آمریکا نیز از این قاعده مستثنی نیست. به ویژه این که از چندین و چند ایالت و منطقه و فرمانداری مختلف و گاهی جزیره مانند تشکیل شده است.

عدم شفاف سازی قوانین وضعیت بیت کوین در ایالات متحده

در بعضی نقاط آمریکا تجارت بیت کوین قانونی است. اما در برخی نقاط دیگر آمریکا این موضوع هنوز هم سوال برانگیز و مبهم است.

آنها به صراحت از غیر قانونی بودنش حرفی نمی‌زنند اما در این خصوص شفاف سازی هم نمی‌کنند.

البته انعطاف پذیری دولت آمریکا تا کنون برگ برنده این کشور در حوزه رمزارز و رمز دیجیتال بوده است، آنها بخش عمده‌ای از نوآوری در صنعت را به سمت خود جلب و جذب کرده‌اند.

اکنون نگاهی می‌اندازیم به قانونی بودن بیت کوین در ایالات متحده و فعالیت‌های مختلف مربوط به آن به صورت مستقیم یا غیر مستقیم و البته پیشرفت‌هایی که در ای حوزه صورت گرفته است:

وضعیت حقوقی بیت کوین براساس قوانین فدرال

دو نهادی که بیشترین نگرانی را در سطح فدرال با بیت کوین دارند ، کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده (SEC) ، یک آژانس مستقل از دولت فدرال است که قوانین و بازارهای اوراق بهادار فدرال را تنظیم می کند و کمیسیون تجارت آینده کالا (CTFC) که بازارهای مشتق شده ایالات متحده را تنظیم می کند از جمله معاملات آتی، مبادله و برخی گزینه‌های تجاری داخلی و بین المللی.

SEC اعلام کرده است که بیت وضعیت حقوقی بیت کوین کوین یک امنیت تضمین شده نیست. در همین حال، CTFC در سال 2015 اعلام کرده که بیت کوین اتفاقا کالایی مانند طلا است و بنابراین تابع مقررات آن است.

وضعیت حقوقی بیت کوین براساس قوانین ایالتی

عمدتا به دلیل سیستم حقوقی پراکنده و متنوع و گاهی متضاد بیت کوین در ایالات متحده بسیار مبهم و پیچیده است. قوانین بی شماری وجود دارد و از ایالتی به ایالت دیگر متفاوت هستند.

به عنوان مثال هاوایی ، همه عملیات رمزنگاری را در سال 2014 ممنوع کرد اما در سال 2018 دوباره به کار خود ادامه داد و اکنون هر کسی که در عملیات مربوط به بیت کوین و ارزهای رمزپایه شرکت دارد، مجبور به درخواست مجوز وضعیت حقوقی بیت کوین انتقال پول است.

نیویورک، فلوریدا و کانزاس نیز مقرراتی را تصویب کرده اند اما اکثر ایالت‌ها در مورد رمزارزها قانون مشخصی وضع نکرده اند.

البته دولت در چند ماه گذشته بیش از دوازده قانون تصویب کرده است که تجارت آسان تری را برای مشاغل ارزهای رمزپایه و پذیرش گسترده رمزارزها تسهیل می‌کند.

از جمله اعطای اعتبار قانونی وضعیت حقوقی بیت کوین دیجیتال به پول‌های دیجیتال و اجازه دادن به بانک ها برای نگهداری دارایی های دیجیتالی.

در بسیاری از ایالات خرید بیت کوین قانونی است

“لایحه تنظیم مقررات دارایی دیجیتال” در کالیفرنیا برای ارائه وضوح نظارتی مشابه به ایالت‌های همسایه خود طراحی شده است.

باید پذیرفت که در بسیاری از ایالات‌ها، خرید بیت کوین کاملاً قانونی است.

در سال 2013، رهنمودهای وزارت خزانه داری آمریکا برای اجرای جرایم مالی (FINCEN) اعلام شد.

به این صورت که سرمایه گذاری در بیت کوین و استفاده از آن به عنوان روشی برای پرداخت قانونی، شرط اصلی است، البته مادامی که فروشنده کالا یا خدمات مایل به قبول آن باشد.

از طرفی بسیاری از ایالت های آمریکا قوانین صریح منع خرید و فروش بیت کوین را ندارند.

یک مثال خوب اتفاقا همین کالیفرنیا است، جایی که وضعیت بیت کوین هنوز مشخص نشده و بنابراین تنظیم هم نشده است.

انعطاف پذیری این پیشنهاد، مبادلات رمزنگاری و سایر مشاغل را به سمت دولت جذب کرده در حالی که می توانست به سود بخش خصوصی حرکت کند.

تگزاس اولین ایالتی بود که تفاهم نامه ای را در همین راستا منتشر کرد مبنی بر اینکه برای فروش بیت کوین یا سایر رمزارزهای دیجیتال نیازی به مجوز انتقال دهنده پول نیست. (دولت البته تقریباً لایحه ای را تصویب کرد که استفاده از ارزهای رمزپایه را بین طرف های ناشناس ممنوع می کرد.)

در کلرادو ، قانون تصویب شده در سال 2019 می‌گوید، دلالان رمزارز را تحت شرایط خاص از شرایط مجوز دولت معاف می‌کند.

اما برخی از ایالت ها از جمله نیویورک، نیوهمپشایر، نیومکزیکو، فلوریدا وضعیت قانونی خصمانه تری نسبت به بیت کوین دارند و به اپراتورهای ارز دیجیتال مجوز انتقال پول نمی‌دهند و از آن مدارک زیادی توقع دارند.

در سپتامبر سال 2020 ، 48 ایالت توافق کردند که یک مجموعه واحد از قوانین صدور مجوز را دنبال کنند. این بدان معناست که شرکتهایی که قبلاً به عنوان انتقال دهنده پول در یک ایالت فعالیت کرده بودند، به طور خودکار واجد شرایط مجوز در یک منطقه دیگر باشند.

وضعیت تبلیغات بیت کوین در ایالات متحده

به طور کلی گفته می‌شود که ارتقای بازار رمزارزها غیر قانونی است و از سوی CTFC به عنوان تلاش هماهنگ برای ایجاد تقاضای جعلی و سپس فروش سریع برای سودآوری با استفاده از مزایا تعریف می‌شود.

بازرگانانی که از این طرح بی اطلاع هستند هزینه کمبود اطلاعات خود را نیز پرداخت می‌کنند و مسئول هستند.

تا به امروز، ژاپن تنها کشوری است که بیت کوین را به عنوان جریمه قانونی اعلام کرده است. اما مقامات در آنجا اخیراً با مبادله ارزهای رمزنگاری شده و ارز دیجیتال، خواستار اتخاذ تدابیر امنیتی بهتری شده است.

اکثر کشورها هنوز درمورد وضعیت بیت کوین خود را بر سر دوراهی می‌بینند. به عنوان مثال انگلیس برای تنظیم قوانین آن، هیچ عجله ای ندارد و روسیه هنوز در حال انتشار پیش نویس قانون خود در مورد ارزهای رمزپایه به سر می برد. برخی کشورها مانند هند ، بولیوی و اکوادور بیت کوین را کاملاً غیرقانونی دانسته اند. در سال 2018 ، چین بیت کوین را فقط به استفاده شخصی محدود و همه موسسات مالی را از انجام معاملات ارز دیجیتال منع کرد.

بیت کوین یا بورس، بهترین بازار برای سرمایه‌گذاری کدام است؟

تهران- ایرنا- یک کارشناس بازار سرمایه با اشاره به وجود نوسان در معاملات رمز ارزها و بازار سهام، به مقایسه سرمایه گذاری در این دو بازار پرداخت و گفت: در بازار جهانی پیش‌بینی شده که رمز ارزها وارد یک فضای حباب‌گونه شده‌اند و مردم باید با احتیاط بیشتری برای سرمایه‌گذاری در این بازار اقدام کنند.

پس از افت شاخص بورس و ضرر و زیان سنگین سهام‌داران، رمز ارزها به‌ویژه بیت کوین به عنوان محلی برای سرمایه‌گذاری، جایگزین بازار سرمایه شد و سرمایه‌گذاران بدون توجه به ریزش شاخص بورس و با اکتفا به رشدهای غافلگیرکننده رمز ارزها سرمایه‌های خود را وارد این بازار کرده اند و این بازار به عنوان نخستین گزینه سرمایه‌گذاری در جهان، در کسب بازدهی از دیگر بازار سبقت گرفت.

در داخل کشور، سرمایه‌گذارانی که در چند وقت اخیر بخشی از سرمایه خود را در بازار سهام از دست داده اند، بدون توجه به صحبت کارشناسان که بارها اعلام کرده اند رمز ارزها گزینه مناسبی برای سرمایه گذاری نیستند با تصور جبران ضررهای متحمل شده، سرمایه های خود را وارد این بازار کرده اند و امیدوار به کسب بازدهی‌های چشمگیر در این بازار هستند.

بیت ‌کوین در سرمایه گذاری، مسیری مشابه با بازار سرمایه را در پیش گرفت و با شکستن مقاومت های پیش رو وارد دوران رونق شد، اما این موضوع جای تعجب است که سرمایه گذاران بدون درنظر گرفتن هشدارهای سهام‌داران در زمینه بالا بودن نوسان در این بازار و احتمال ریزش های سنگین هم‌چنان نسبت به این بازار امیدوار هستند و سرمایه های خود را وارد این بازار می کنند.

رمز ارزها، جزو پرریسک ترین بازارها برای سرمایه‌گذاری

در این زمینه، «امیرعلی امیرباقری» کارشناس بازار سرمایه امروز (یکشنبه) در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایرنا به خطرهای تهدیدکننده سرمایه گذاری در رمز ارزها اشاره کرد و افزود: سرمایه گذاری در رمز ارزها و کسب بازدهی کلان از این بازار از جمله مسایلی است که به‌تازگی بسیار به گوش می رسد، این موضوع باید مورد توجه قرار گیرد که رمز ارزها در زمره سرمایه گذاری هایی قرار دارند که می توانند جزو پرریسک ترین بازارها برای سرمایه گذاری محسوب شوند.

وی با بیان اینکه هیچ‌گونه معیاری برای ارزش‌گذاری رمز ارزها وجود ندارد، اظهار داشت: به هیچ عنوان وجود مبنا برای ارزش گذاری این رمز ارزها امکان پذیر نیست و با معیار ارزش گذاری در بازارهای دیگر نمی توان اقدام به محاسبه قیمت ذاتی این رمز ارزها کرد تا از این طریق معاملات توجیه‌پذیر شوند.

امیرباقری گفت: وجود نوسان های شدید در رمز ارزها ناشی از عدم وجود قیمت ذاتی است و فقط نیروی عرضه و تقاضا بر این بازار موثر و تعیین کننده مسیر معاملات است.

این کارشناس بازار سرمایه بیان‌داشت: در بازار جهانی پیش بینی شده که بازار رمز ارزها وارد یک فضای حباب‌گونه شده است و سرمایه گذاران باید برای سرمایه گذاری در این بازار احتیاط کنند.

وی به سرازیر شدن سرمایه ریالی به سمت رمز ارزها اشاره کرد و اظهار داشت: این سرمایه ها باید به صورت ارزهای خارجی از کشور خارج شوند، اما در شرایط کنونی که کشور در تنگنای ارزی قرار دارد این عمل نمی‌تواند اقدامی شایسته باشد.

امیرباقری ادامه‌داد: بانک مرکزی و سایر نهادهای نظارتی باید دقت مضاعفی داشته باشند تا مانع از خروج ارز از کشور و به خطر افتادن سرمایه سرمایه گذاران در این فضای ملتهب شوند.

فراگیری اصلاح زمانی در بازار سهام

این کارشناس بازار سرمایه در ادامه علاوه بر وجود خطر برای سرمایه گذاری در رمز ارزها، به وجود نوسان در معاملات بازار سهام اشاره کرد و گفت: در چند وقت اخیر در بازار سهام هم شاهد عرضه های شدید سهام، فشار فروش و خروج نقدینگی هستیم اما یکی از دلایلی که اکثر سهام بازار در مسیر نزولی قرار داشتند اما شاخص بورس چندان واکنش زیادی را از خود نشان نداد و افت آن متناسب با فشار فروش سهام بازار نبود، ناشی از ایجاد محدودیت دامنه نوسان در بازار بود که سمت منفی آن در سطح ۲ درصد نگه داشته شده و اجازه اصلاح سنگین به شاخص بورس را در بازار نمی دهد.

امیرباقری افزود: طبق پیش بینی های انجام شده، محدود کردن دامنه نوسان در روند منفی، اصلاح قیمتی را به اصلاح زمانی تبدیل می کند و بازار را در مسیر فرسایشی قرار می دهد.

وی ادامه‌داد: بازارها زمانی می توانند به سمت کارایی حرکت کنند که دامنه نوسانی در بازار وجود نداشته باشد و قیمت ها با توجه به عرضه و تقاضا و براساس واقعیت های اقتصادی تعیین شوند.

این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه وجود دامنه نوسان در بازار باعث ایجاد جهت‌دهی و محدودیت معاملات و در نتیجه منجر به افزایش انحراف از کارایی مطلوب بازار می شود، گفت: پیشنهاد می شود تا نسبت به بازگشت شرایط معاملات بازار به شرایط قبل تلاش شود و انتظار می رود تا بازار با قوانین جدید دستخوش فشار مضاعف نشود.

وجود وضعیت حقوقی بیت کوین نوسان در بازار ارز

امیرباقری به وجود فضای نوسانی در بازار داخلی ارز تاکید کرد و بیان‌داشت: نرخ ارز در رقمی بین ۲۱ تا ۲۵ هزار تومان در نوسان است و ریشه های این موضوع، وجود نوسان در سیاست خارجی است که اکنون کشور در حال تجربه آن است.

این کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: با توجه به چرخش مسایل سیاسی در آمریکا و سیگنال هایی که به لحاظ اقتصادی در خروج از تحریم دریافت می شود، به‌طور عمده فعالان بازار چشم انداز تورم را افزایشی نمی بینند و با توجه به احتمال ایجاد فضای رکودی، احتمال تسری این موضوع به همه بازار وجود دارد و بازارهای سرمایه گذاری را تحت تاثیر خود قرار خواهد داد.

وی با بیان اینکه بازار سرمایه از جمله بازارهایی است که از این موضوع تاثیر می پذیرد، افزود: زمانی که چشم انداز بالایی برای نرخ ارز متصور نباشیم تورم کنترل می شود که این امر زمینه ایجاد فضای رکودی در کلیت اقتصاد را فراهم می کند، در نهایت ضمن کاهش چشم اندازها شاهد فشارها بر روی قیمت ارز خواهیم بود؛ به همین دلیل در کوتاه مدت نباید در انتظار روندهای انگیزشی قوی در بازار باشیم.

امیرباقری گفت: به نظر می رسد با توجه به پیش بینی ها در زمینه بهبود شرایط سیاسی، لغو حدودی تحریم ها، ایجاد فضای مطلوب اقتصادی، تا اندازه‌ای در میان مدت و بلندمدت تنفس اقتصادی برای کشور ایجاد شود و از طرفی، دولت حاضر و دولت های بعدی به این نتیجه رسیدند که کنترل دستوری نرخ ارز راهکار مناسبی نیست و انتظار می رود در میان مدت و بلندمدت فضای بازار سرمایه با کلیت اقتصاد رشد کند.

این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه سرمایه گذاران باید در محاسبات خود پارامترهای اقتصادی و چشم اندازها را در نظر بگیرند، خاطرنشان کرد: با توجه به چشم اندازها باید سناریوهای مختلفی در نظر گرفته و هر سناریو منجر به محاسبه سود شرکت ها شود تا در چیدمان پرتفوی خود بتوانند سبد بهینه ای را برای رسیدن به بازدهی مطلوب کسب کنند.

سرمایه های حاضر در بانک وارد بورس نمی‌شوند

وی تاکید کرد: در شرایط فعلی که قیمت ها نوسان دارند باید پرتفوی سرمایه گذاری را از ریسک های فزاینده مصون کرد؛ بنابراین سرمایه گذاران می توانند به جای خروج سرمایه های خود از بازار سهام و ورود آن به فضای بانک، از ابزار بدون ریسک مانند صندوق با درآمد ثابت و اسناد خزانه که در بازار وجود دارد استفاده کنند.

امیرباقری با بیان اینکه براساس تحقیقات انجام شده عمده پولی که وارد بانک می شود دیگر به راحتی وارد بازار سرمایه نمی شود، گفت: فعالان بازار نباید چنین تصوری داشته باشند که با ورود بازار به فاز صعودی شاهد ورود نقدینگی ها به سمت بازار سهام باشیم، زیرا همیشه بعد از روند نزولی سنگین بازار سهام، بدبینی هایی در بازار ایجاد می شود که این امر باعث می شود تا سرمایه خارج شده از بازار به راحتی دوباره وارد بازار سهام نشود.

به گفته این کارشناس بازار سرمایه، به سهام‌داران توصیه می شود که برای سرمایه گذاری از بازار های متنوعی استفاده کنند تا در صورت تغییر مسیر و چرخش روند بازار، همراه با معاملات بازار باشند و از فرصت های سرمایه گذاری بهره مند شوند.

وی با بیان اینکه به نظر می رسد بازار ریزش سنگینی را تجربه نکند و بیشتر از اصلاح قیمتی شاهد اصلاح زمانی در بازار باشیم، اظهار داشت: این اقدام این فرصت را به سرمایه گذاران می دهد تا سهام برتر را در بازار انتخاب و وضعیت حقوقی بیت کوین بدون عجله اقدام به معامله در این بازار کنند و افق میان مدت و بلندمدت را برای سرمایه گذاری داشته باشند تا از این طریق از فرصت های ایجاد شده در بازار منتفع شوند.

خبر بد درباره بازار رمز ارزها/ بیت کوین فرو ریخت

سی‌ان‌بی‌سی، وزارت خزانه داری آمریکا در پیامی از صرافی های ارایه دهنده خدمات ارزهای دیجیتالی خواسته است تا با استفاده از تمامی ابزارهای در اختیار خود جلوی نقض تحریم های این کشور و دسترسی اشخاص حقیقی و حقوقی تحریم شده به نظام دلاری را بگیرند. این وزارت خانه همچنین در اطلاعیه جداگانه ای گفته است تاکنون حدود پنج میلیارد دلار در قالب رمزارز به هکرها از طریق باج افزارها پرداخت شده که بیشتر حجم آن به وسیله بیتکوین بوده است.

برخی از منابع خبری از احتمال صدور مجوز فعالیت در بورس وال استریت برای اولین صندوق سرمایه گذاری مبتنی بر رمزارزها در آمریکا خبر می دهند. تاکنون این صندوق ها در کشورهایی مانند کانادا و برزیل فعال شده اند و صدور مجوز فعالیت برای آن ها می تواند تا حد زیادی باعث راحت شدن خیال فعالان بازار از چراغ سبز نهاد ناظر آمریکا به تداوم فعالیت رمزارزها شود.

آمریکا در حال گرفتن جای چین به عنوان بزرگ ترین مرکز استخراج رمزارزها در جهان است. برخلاف چین که به طور کامل همه تراکنش های مربوط به ارزهای دیجیتالی را ممنوع اعلام کرد، کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا اعلام کرده این نهاد قصدی برای ممنوع اعلام شدن رمزارزها ندارد. اکنون حدود ۳۵ درصد کل هش ریت شبکه استخراج رمزارزها در جهان مربوط به مبدا آمریکا است. در طرف دیگر نقش چین از بازار رو به کاهش است.

مجموع ارزش بازار جهانی ارزهای دیجیتالی در حال حاضر ۲۴۶۰ میلیارد دلار برآورد می‌شود که این رقم نسبت به روز قبل ۰.۷۸ درصد کمتر شده است. در حال حاضر ۴۵ درصد کل بازار ارزهای دیجیتالی در اختیار بیت کوین و ۱۷ درصد در اختیار اتریوم است. بیت کوین ۱۲ سال پیش توسط گروه گمنامی از معامله‌گران بر بستر بلاک‌چین ایجاد شد و از سال ۲۰۰۹ معاملات اولیه آن شکل گرفت.