آشنایی با ساختار فرابورس

ایران فاینانس

آشنایی با بورس‎های کشورهای منطقه ای (آسیای مرکزی)

آگاهی از عملکرد بورس‎های کشورهای همسایه به منظور گسترش روابط و همکاری هرچه بیشتر با این کشورها که به توسعه بازار و افزایش میزان سرمایه گذاری خارجی منجر خواهد شد، به نظر ضروری می‎رسد. به همین جهت بورس‎های کشورهای آذربایجان، ارمنستان، گرجستان، قزاقستان، قرقیزستان، ازبکستان و ترکمنستان مورد مطالعه قرار گرفته است تا با مقایسه وضعیت آنها و آشنایی هرچه بیشتر با این بورس‎ها، امکان گسترش روابط و توسعه بازار در بورس تهران فراهم گردد.

2- بورس آذربایجان

بورس اوراق بهادار باکو [1] ، بورس اصلی آذربایجان به شمار می‎رود. BSE یکی از اعضای فدراسیون بورس‎های آسیایی- اروپایی (FEAS) است و ساختار آن شرکت سهامی با 18 سهامدار می‎باشد. اوراق قرضه دولتی، سهام معمولی وارز خارجی در این بورس مبادله می‎شود. سهام مبادله شده متعلق به شرکت‎های خصوصی هستند که قبلاً مالکیت دولتی داشتند مثلاً شرکت‎های مواد غذایی و آشامیدنی، شرکت‎های ساختمانی و بانکداری.

BSE از فوریه سال 2001 آغاز به کار کرد.

سایت رسمی بورس باکو www.bse.az است که به صورت آن لاین قابل دسترسی می‎باشد.

ساختار BSE از رئیس هیأت مدیره، مدیریت توسعه تجاری، مدیر بخش مبادلات ، مدیر بخش آنالیز و تحلیل، مدیر بخش IT ، مدیر بخش بازاریابی، حسابرس خبره و مدیر بخش کارمندان تشکیل شده است.

ابزار مالی معامله شده اوراق خزانه، سهام، اوراق قرضه، اوراق بهادار منتشره توسط بانک ملی آذربایجان و اوراق بهادار قابل بازخرید می‎باشد و بازار بورس آن به دو بخش اولیه و ثانویه تقسیم شده است. تعداد سهام مبادله شده در پایان سال 2006، 285 میلیون عدد و ارزش آن حدود 152 میلیون دلار بوده است. همین ارقام در ایران به ترتیب 11960 میلیون و 4885 میلیون می‎باشد که می‎توان گفت بیش از 30 برابر است. البته در سال 2006 در بورس باکو 16 میلیون اوراق قرضه به ارزش 2067 میلیون دلار مبادله شده است که در ایران اوراق قرضه مبادله نمی‎شود. شاخص قیمت بورس تهران در پایان سال 2006 ، 10074 بوده است، اما بورس باکو فاقد شاخص می‎باشد.

در آذربایجان کمیته نظارت بر اوراق بهادار که خود تحت نظر ریاست جمهوری فعالیت می‎کند، وجود دارد. این کمیته از سه زیر بخش تشکیل شده است که فعالیت بازار را قانونمند می‎کنند.

3- بورس ارمنستان

بورس ارمنستان [2] اصلی ترین بورس کشور ارمنستان می‎باشد وبه Armex معروف است. Armex در یروان پایتخت ارمنستان واقع شده است و از سال 2001 شروع به کارکرده‎است. عملکرد اصلی آن مبادله اوراق بهادار و ارز خارجی است. طبق قانون جمهوری ارمنستان، Armex ثبت اوراق بهادار را نیز برعهده دارد. Armex همچنین از اعضای FEAS و IAEX of CIS به شمار می‎رود.

بورس گرجستان [3] بورس اصلی کشور گرجستان است. این بورس در سال 1999 به ثبت رسید و فعالیت خود را آغاز کرد. GeSE در تبلیسی، پایتخت گرجستان مستقر است. ارزش بازار GeSE 668 میلیون دلار، ارزش سهام مبادله شده 95 میلیون دلار و ارزش اوراق قرضه مبادله شده 6/1 میلیون دلار در پایان سال 2006 بوده است.

5- بورس قزاقستان

بورس قزاقستان (KASE) [4] درسال 1993 در آلماتی تأسیس شد. این بورس، بازار اوراق قرضه و بازار دارایی نیز دارد و از سال 1995 شروع به مبادله اوراق خزانه و اوراق بهادارنموده است. مبادله اوراق بهادار شرکتی نیز از سال 1997 آغاز شد. (KASE) از اعضای FEAS به شمار می‎رود.

در سال 2001، KASE یکی از سهامداران بورس قرقیزستان شد. در اکتبر 2003 سیستم معاملات اینترنتی را به کمک شرکت تابعه خود (eTrade.kz) راه‎اندازی نمود.

ساختار بورس قزاقستان، سهامی عام می‎باشد. مجمع عمومی سهامداران بدنه اصلی اداره کننده شرکت محسوب می‎شود، مدیریت شرکت برعهده هیأت اجرایی است و کنسول بورس و کمیسیون بازبینی به ترتیب نظارت، کنترل و بازبینی شرکت را به عهده دارند.

برای اینکه شرکت‎ها در بورس قزاقستان پذیرفته شوند، باید شرایط زیر را دارا باشند:

1- شرکت سهامی عام باشند

2- حداقل سه سال از تأسیس آن گذشته باشد

3- در سال گذشته یا در دو سال از سه سال اخیر سود ده بوده باشد

4- تعداد سهام ممتاز آن از 10000 عدد کمتر نباشد یا تعداد سهام معمولی آن از 100000 عدد کمتر نباشد

5- برای سهام ذکر شده بازارگردان داشته باشد

6- دارایی آن از مقدار تعیین شده کمتر نباشد.

تعداد سهام منتشره 450 عدد و تعداد سهام شناور 442 عدد می‎باشد. ارزش بازار در پایان سال 2005 10521 میلیون دلار و در پایان سال 2006 ، 56611 میلیون دلار بوده است که تقریباً 5/1 برابر ارزش بازار بورس تهران می‎باشد. تعداد شرکت‎های پذیرفته شده نیز در سال 2006، 95 عدد بوده است که از ابتدای سال 2007 تاکنون به 123 رسیده است.

بورس قزاقستان شش شاخص اصلی دارد و اوراق بهادار قابل مبادله درآن سهام معمولی، سهام ممتاز، اوراق قرضه، اوراق خزانه، ارز و قرارداد آتی می‎باشد. شاخص بورس از 4/142 در سال 2003 به 2/2555 در سال 2007 رسیده است.

نهاد ناظر و قانونگذار بازار مالی و نهادهای مالی آژانس جمهوری قزاقستان [5] نام دارد که از طریق سایت اینترنتی www.afn.kz قابل دسترسی است و عضو IOSCO نیز می‎باشد.

6- بورس قرقیزستان

بورس قرقیزستان (KSE) [6] ، در سال 1994 تأسیس شده است. این بورس تا سال 2000 به صورت یک سازمان غیر انتفاعی با 16 عضو فعالیت می‎کرد و در ماه مه 2000 به شرکت سهامی عام تبدیل شد. بورس قزاقستان نیز در سال 2001 یکی از سهامداران آن شد. KSE نیز از اعضای FEAS است.

ساختار KSE عبارتست از:

1- مجمع عمومی سهامداران: بدنه اصلی کنترل کننده

2- هیأت مدیره : بدنه نظارتی

3- رئیس : بدنه مستقل

در حال حاضر KSE ، 17 سهامدار دارد.

ارزش بازار بورس قرقیزستان در پایان سال 2006، 92 میلیون دلار و از ابتدای سال 2007 تاکنون 104 میلیون دلار بوده است. تعداد شرکت‎های پذیرفته شده تا پایان سال 2006 نیز 173 عدد بوده است.

شاخص اصلی بورس قرقیزستان نیز KSE Index نام دارد که از 8/67 در سال 2003 به 2/127 در سال 2007 رسیده است. اوراق بهادار مبادله شده در این بورس سهام و اوراق قرضه می‎باشند.

نهاد ناظر بر بازار مالی قرقیزستان آژانس نظارت و بررسی مالی و حسابداری [7] نام دارد که از سایت www.nsc.kg قابل دسترسی است.

این نهاد نیز عضو IOSCO می‎باشد.

6- بورس ازبکستان

بورس تاشکند [8] (TRSE) در سال 1994 در قالب شرکت سهامی عام تأسیس شد. ابتدادر سال 1994 فقط 12 دفتر کارگزاری از اعضای این بورس بودند که تعداد آنها به 84 عدد در سال 2007 رسیده است. TRSE در سال 1995 عضو فدراسیون بورس‎های اروپایی- آسیایی (FEAS) و در سال 2001 نیز عضو انجمن بین‎المللی بورس‎های کشورهای (IASE CIS) شد.

بدنه اصلی و تصمیم گیرنده، مجمع عمومی سهامداران است. رئیس هیأت مدیره و هیأت مدیره کنترل شرکت را برعهده دارند. تمام تصمیمات و قوانین جدید باید ابتدا به تأیید سهامداران در مجمع عمومی برسد.

ارزش بازار در پایان سال 2006، 1588 میلیون دلار بوده است و در سال 2007 تاکنون به 1205 میلیون دلار رسیده است. شاخص اصلی آن نیز از 2/109 در سال 2003 به 7/194 در سال 2005 و سپس به 8/53 در سال 2007 رسیده است.

مرکز کنترل و هماهنگی عملکرد بازار اوراق بهادار [9] ، نهاد ناظر بر بورس در ازبکستان می‎باشد. این سایت نیز در آدرس اینترنتی www.csm.gov.uz قابل دسترسی می‎باشد. این نهاد در سال 1996 با هدف قانونمند کردن و شفاف سازی تأسیس شده است.

8- بورس ترکمنستان

بورس ترکمنستان تنها به مبادله کالا و مواد خام می‎پردازد و اطلاعات آماری از آن در دست نیست.

بورس‎های بررسی شده همگی تازه تأسیس می‎باشند و از شروع به فعالیت آنها بیش از 15 سال نمی‎گذرد. در بین این شرکت‎ها، بورس قزاقستان بهترین عملکرد و بیشترین ارزش بازار را دارد که حتی از بورس تهران نیز بیشتر می‎باشد. شاخص این بورس در کمتر از پنج سال، 18 برابر شده است.

پس از آن بورس‎های گرجستان و ازبکستان و سایر بورس‎ها قرار می‎گیرند که همگی از بورس تهران کوچکتر هستند. از میان بورس‎های بررسی شده فقط بورس قزاقستان، قرقیزستان و ازبکستان دارای شاخص می‎باشند و بقیه هنوز شاخص تعیین نکرده‎اند.

به این ترتیب بورس تهران به عنوان دومین بورس بزرگ در منطقه از لحاظ ارزش بازار و عملکرد می‎تواند به توسعه سایر بورس‎ها کمک کند و با بهبود روابط با این بورس‎ها و به خصوص بورس قزاقستان بازار خود را گسترش دهد.

معرفی همه نمادهای بورس در ایران که افراد مبتدی باید بدانند!

پیچیدگی بازار بورس و اهمیت زمان در معاملات زمینه را برای ایجاد نمادها ایجاد کرده است. در واقع نمادبورسی مخفف نام شرکت های موجود در بازار بورس و فرابورس است. نماد شرکت‌های بورس که هر کدام ترکیبی از نام شرکتی خاص و صنعت مورد فعالیت آن شرکت هستند.

ساختار نماد بورسی

نمادهای بورس در تالار معاملات بورس از دو بخش تشکیل شده است و موجب شناسایی سریع تر و دسته بندی راحت تر شرکت ها میشود.

• بخش اول نشان دهنده ی صنعتی است که شرکت زیر نظر آن صنعت فعالیت دارد.
• بخش دوم در واقع خلاصه ای از نام شرکت است.

توی این پک فوق العاده، تحلیل تکنیکال در بورس رو جوری یاد میگیری که تو هیچ کلاس آموزشی یا پک دیگه ای نه دیدی نه شنیدی! بورس رو سریع یاد بگیر وحسابی پول دربیار!

نمادهای بورس چگونه نام گذاری می شوند؟

دقت کنید نام های عجیب و غریبی که می بینید نام خود شرکت هاست که یکی از حروف زیر در ابتدای آنها می آید. مثلا اگر شرکت کاوه تولید کننده فلزات است نام نماد بورسی آن را فکاوه گذاشته اند. حروف اختصاری (حرف اول) که تقریبا در همه نمادهای بورسی می بینید از صنعت های زیر گرفته شده اند:

1-حرف “ف”

گروه فلزات اساسی(نمادهای هرمز «فولاد هرمزگان جنوب»، فجر «فولاد امیرکبیر کاشان»، میدکو «هلدینگ صنایع معدنی خاورمیانه»، کیمیا «معدنی کیمیای زنجان گستران»، کاوه «فولاد کاوه جنوب کیش»، ارفع، زنگان و ذوب استثنا هستند)

2-حرف “و”

گروه‌های بانکی و سرمایه‌گذاری مثل وپاسار، وتجارت، وبملت، وبهمن، وساپا

نماد دی «بانک دی» و نمادهای پردیس «سرمایه‌گذاری پردیس»، گوهران «سرمایه‌گذاری توسعه گستران امید»، اعتلا «شرکت سرمایه‌گذاری اعتلا البرز»، سرچشمه «سرمایه‌گذاری مس سرچشمه» و سردبیر «سرمایه‌گذاری تدبیرگران فارس و خوزستان» نیز از این قاعده پیروی نمی‌کنند.

با این اپلیکیشن ساده، هر زبانی رو فقط با روزانه 5 دقیقه گوش دادن، توی 80 روز مثل بلبل حرف بزن! بهترین متد روز، همزمان تقویت حافظه، آموزش تصویری با کمترین قیمت ممکن!

3-حرف”س”

گروه سیمان، آهک و گچ مثل ستران و سبزوا

4-حرف”غ”

گروه محصولات غذایی(به استثنای تبرک و بهپاک)

5-حرف”ق”

گروه قند و شکر مثل قنیشا، قلرست و قثابت

6-حرف”چ”

گروه محصولات کاغذی و چوبی مثل چکاپا، چکارن و چکاوه

7-حرف”ن”

گروه منسوجات مثل نطرین و نمینو

8-حرف”ز”

گروه زراعت و خدمات وابسته (نمادهای تلیسه و سیمرغ از استثناهای این گروه هستند)

9-حرف”ک”

• گروه کانی‌های غیرفلزی مثل کسرام، کرازی و کسرا
• گروه استخراج زغال سنگ و استخراج کانی‌های فلزی مثل کطبس، کپرور و کشرق

10-حرف”ب”

گروه ماشین‌آلات و دستگاه‌های برقی مثل بسویچ، بموتو و بکام

11-حرف”ش”

گروه فرآورده‌های نفتی، کک و سوخت هسته‌ای مثل شبندر، شسپا و شتران

12-حرف”ث”

گروه انبوه‌سازی، املاک و مستغلات مثل ثمسکن، ثعمرا و ثتران

13-حرف”خ”

گروه خودرو و ساخت قطعات مثل خودرو، خساپا و خپارس

14-حرف “ا”

گروه اطلاعات و ارتباطات مثل مثل های وب، اپرداز و اوان

15-حرف”ر”

گروه خدمات فنی و مهندسی مثل رمپنا، رنیک و رتکو

16-حرف”ح”

گروه حمل‌ونقل و انبارداری(نماد توریل «توکاریل» اسثنای این گروه است)

17-حرف”د”

گروه مواد و محصولات دارویی(کاسپین «داروسازی کاسپین تأمین»، هجرت «پخش هجرت» و برکت «گروه دارویی برکت» از استثنای گروه دارویی هستند)

18-حرف”پ”

گروه لاستیک و پلاستیک مثل پلاسک، پردرخش و پاسا

19-حرف”ت” و “ل”

گروه ماشین‌آلات و تجهیزات مثل لابسا، تکمبا، تایرا و لبوتان

20-حرف”ب”

گروه عرضه برق، گاز، بخار و آب گرم(نمادهای مبین «پتروشیمی مبین» و دماوند «تولید نیروی برق دماوند» استثنا هستند)

نکات تکمیلی

آشنایی با ساختار فرابورس
• نمادهایی همچون وسبحانح، تسه، اخزا و … در واقع نشان‌ دهنده‌ ابزارهای مالی قابل معامله دیگری غیر از سهام شرکت‌ها در بازار بورس و فرابورس هستند.
• هرگانه انتهای نمادبورسی حرف”ح” وجود داشت این نشان از حق تقدم آن نماد در انجام معاملات است. یعنی در یک بازه زمانی مشخص قابل معمله بوده و پس از آن حق تقدم بسته خواهد شد.
• اگر نمادی با «اخزا» آغاز شود، نشان دهنده‌ اسناد خزانه دولتی بوده و در بازار فرابورس معامله می‌شوند.
• اوراق حق تقدم تسهیلات مسکن یا امتیاز تسهیلات مسکن با نماد بورسی «تسه» در بازار فرابورس ایران معامله می‌شود.
• حرف”ض” در ابتدای نماد بورسی نشان‌ دهنده‌ آن است که این نماد متعلق به اختیار خرید یک نماد در بازار بورس یا فرابورس است.
• تمامی نمادهایی که به سهام شرکت ها تعلق دارند تا زمانی که شرکت در بازار سرمایه فعالیت دارد وجود خواهد داشت.
• نمادهایی همچون اخزا و تسه مربوط به ابزارهای مالی هستند. این نمادها تنها در یک دوره خاص معامله میشوند.

معرفی پیج های اینستاگرام برای آموزش بورس

ازجمله پیج های اینستاگرامی مفید در زمینه آموزش بورس میتوان به موارد زیر اشاره میکند:

بازار بورس آمریکا را بشناسید و با وال استریت آشنا شوید

فعالان اقتصادی و سرمایه‌گذاران بازار سهام همگی بزرگترین بازار بورس دنیا را بازار بورس آمریکا در نیویورک میدانند. بورس نیویورک بزرگ ترین و قدیمی ترین بازار بورس در دنیا است. در این مطلب شما با بورس نیویورک آمریکا آشنا خواهید شد.

مجله فارکس کار: در حال حاضر اغلب کشورهای جهان دارای بازارهای سرمایه منسجمی بوده و همچنین بازارهای بورس تخصصی زیادی نیز ایجاد شده‌اند. برخی از مراکز قدیمی تجارت و سرمایه‌گذاری (نظیر نیویورک، لندن و توکیو) نیز امروزه به عنوان پایتخت‌های مالی جهانی محسوب می‌شوند؛ زیرا ارزش بازار، حجم معاملات، تعداد فعالان و شرکت‌های پذیرفته شده در این بازارها به حد باور نکردنی بزرگ می‌باشند.

به عنوان یک سرمایه‌گذار آشنایی هر چه بیشتر با ساختار و جزئیات بازارهای مالی مختلف می‌تواند، به رشد ما در این زمینه کمک کند. از طرفی مبحث شناخت بازارهای بورس بزرگ و مهم در سطح جهان یک مبحث آموزشی مفرح و جذاب است.

تاریخچه بازار بورس نیویورک

بازار بورس نیویورک یا New York Stock Exchange که به اختصار لاتین NYSE نامیده می‌شود، بزرگترین بورس جهان از لحاظ میزان معاملات و ارزش شرکت‌های پذیرفته شده است.

سنگ بنای تأسیس بورس نیویورک در ۱۷ می سال ۱۷۹۲ بر اساس توافق‌‌ ۲۴ کارگزار معاملات سهام زیر یک درخت نارون در خیابان ۶۸ وال‌استریت شهر نیویورک شکل گرفت، که به توافق «باتن وود» Buttonwood یا «درخت نارون» مشهور شد.

پس از گذشت حدوداً ۲۵ سال از زمان توافق باتن وود آن‌ها در هشتم مارس سال ۱۸۱۷ میلادی تصمیم گرفتند، که فرآیند معاملات خود را سازمان‌یافته و شفاف‌تر کنند.

بنابراین با تدوین یک اساسنامه و تعیین خودشان به عنوان هیئت امنای بازار اوراق بهادار، بورس نیویورک رسماً آغاز به کار نمود.

تالار فیزیکی بورس نیویورک

اولین تالار فیزیکی بازار بورس نیویورک یک ساختمان اجاره‌ای در پلاک ۴۰ خیابان وال‌استریت بود. در سال ۱۸۳۵ این ساختمان دچار آتش‌سوزی بزرگی شد و خسارات گسترده‌ای به بار آمد. نتیجتاً تالار بورس نیویورک به یک مکان موقتی انتقال یافت.

بورس نیویورک در این بازه زمانی از لحاظ ارزش بازار رشد نسبتاً زیادی را تجربه کرد و تالار بورس چندین بار تغییر مکان داد.

در حال حاضر بورس اوراق بهادار نیویورک در خیابان ۱۱ وال استریت بخش پایین محله منهتن (محل تجمع نهادهای مالی) قرار دارد.

ساعات و روزهای کاری NYSE

بورس نیویورک در طول روزهای کاری هفته یعنی دوشنبه تا جمعه و طی ساعات ۰۹:۳۰ صبح تا ۱۶ عصر به وقت محلی ( منطقه زمانی شرقی یا Eastern Time ) فعالیت می‌کند.

این بازار به طور میانگین ۲۵۳ روز در طول سال فعالیت می‌کند؛ اما در روزهای به خصوصی تعطیل است، که شامل روز اول سال نو، مارتین لوتر کینگ، تولد جرج واشنگتن، آدینه مقدس، یاد بود (روز ملی بزرگداشت سربازان ارتش آمریکا)، استقلال ایالات متحده، کارگر، شکرگزاری و کریسمس می‌باشد.

همچنین قبل از روز استقلال آمریکا، بعد از روز شکرگزاری و کریسمس این بازار زودتر از حالت معمول بسته می‌شود.

شاخص NYSE بیانگر چیست؟

شاخص (ترکیبی) بازار سهام نیویورک یا NYSE Composite Index بر اساس میانگین بازدهی و ارزش سهام پذیرفته شده در این بازار محاسبه می‌شود.

این شاخص وضعیت بیش از ۲۰۰۰ شرکت بورسی را نشان می‌دهد، که در صنایع مختلفی از جمله املاک و مستغلات یا مالی و سرمایه‌گذاری فعالیت می‌کنند.

شاخص ترکیبی NYSE در اواسط دهه ۱۹۶۰ میلادی ایجاد شد، تا برخلاف شاخص میانگین صنعتی داوجونز DJI ، شامل بازدهی و ارزش تمام شرکت‌های پذیرفته شده در بازار سهام نیویورک باشد.

فرآیند معاملاتی روزانه بازار سهام نیویورک

امروزه با توجه به گسترش زیرساخت‌های اینترنت و تجهیزات کامپیوتری، در بورس نیویورک نیز همچون سایر نقاط جهان بیشتر معاملات به صورت الکترونیکی انجام می‌شوند.

معاملات بورس نیویورک به روش حراج (مزایده) و از طریق کارگزاران یا به صورت کاملاً الکترونیکی انجام می‌شوند. کارگزاران نیویورکی همانند کارگزاران سایر بورس‌ها تلاش می‌کنند، که در بهترین قیمت ممکن (بالاترین برای فروشنده و پایین‌ترین برای خریدار) معامله را برای شما انجام دهند.

در معاملات آنلاین هم سرمایه‌گذاران مستقیماً به سامانه معاملاتی دسترسی داشته و سفارشات معاملاتی را بر اساس تحلیل و نظر شخصی وارد می‌نمایند، تا بر اساس عرضه و تقاضای موجود معاملات خود را انجام دهند.

به طور کلی حجم معاملات روزانه بورس نیویورک از بدو تأسیس تاکنون با رشد قابل توجهی همراه بوده است. بر اساس اطلاعات وبسایت Investopedia حجم معاملات روزانه NYSE در سال ۱۸۸۶ یک میلیون سهم بوده است. این مقدار در ۱۹۸۷ به ۵۰۰ میلیون سهم رسیده و در سال ۱۹۹۷ میلادی به یک میلیارد سهم افزایش یافت!

غول های تجاری در بزرگترین بازار سهام جهان

همان‌طور که در ابتدای متن بدان اشاره شد، بورس آمریکا بزرگترین بورس جهان از لحاظ ارزش بازار است (ذکر این نکته ضروری است، که بزرگترین بازار مالی جهان فارکس یا همان بازار مبادلات ارز خارجی بوده و در اینجا اشاره به بازارهای بورس سهام می‌باشد).

ارزش بازار یا market cap در هر بازار بورس حاصل مجموع ارزش بازار شرکت‌های پذیرفته شده در آن است. همه می‌دانیم که ایالات متحده آمریکا با اتکا به بخش خصوصی قدرتمند و پویا به بزرگترین اقتصاد جهان تبدیل شده است.

نهایتاً این بنگاه‌های اقتصادی به بازار سهام نیویورک یا سایر بورس‌های آمریکایی و جهانی راه یافته و منجر به ایجاد عمق و رونق بیشتری در این بازارها شده‌اند.

برخی از شرکت‌های مهم حاضر در بازار NYSE:

• هواپیمایی بوئینگ- ارزش بازار: ۲/۹۳ میلیارد دلار
• خدمات مالی جی پی مورگان- ارزش بازار: ۳/۲۹۳ میلیارد دلار
• خدمات رسانه‌ و سرگرمی والت دیزنی- ارزش بازار: ۲/۲۲۴ میلیارد دلار
• هلدینگ برکشایر هاتاوی- ارزش بازار: ۵/۵۰۸ میلیارد دلار
• صنایع غذایی کوکاکولا- ارزش بازار: ۲۱۲ میلیارد دلار

آشنایی با وال استریت (Wall Street)

وال استریت (Wall Street) نام خیابانی در محله منهتن است. اینکه چرا به این نام معروف شده، نقل قول‌های زیادی شنیده می‌شود. عده ای می‌گویند که نام آن بر گرفته از کلمه آلمانی (de Waal Straat) است؛ اما برخی، نظر دیگری دارند که بیشتر رایج است. “وال استریت” به دلیل دیوار شرقی واقع شده در مرز شمالی اقامتگاه نیوآمستردام، به این نام معروف شده است. هدف از ساخت این دیوار، جلوگیری از هجوم نظامیان انگلیسی بوده است.

وال استریت به عنوان مهد نهادهای مالی و اقتصادی برتر دنیا، شناخته می‌شود. شرکت‌های آمریکایی و غیر آمریکایی با حضور در وال استریت، به اعتبار خود افزوده اند. دارایی های مختلفی در بورس‌های امریکا داد و ستد می‌شوند؛ اما اینجا تنها محل ارتباط مراکز مالی نیست.

در آمریکا بازارها و بورس‌های مالی مشابه ولی کوچکتری در شیکاگو، سان‌فرانسیسکو، لس‌آنجلس و فیلادلفیا وجود دارند. با حضور در وال استریت ، کسب و کارها و انباشت سرمایه بهبود چشم گیری داشته. و ارزش افزوده قابل توجهی توسط شرکت‌های فعال در این بخش ایجاد شده است.

در مجموع وال استریت با حضور خود به کاهش هزینه و هدایت سرمایه‌ها در مسیر صحیح کمک شایانی نموده است.

بورس های فعال در وال استریت

این خیابان، مهد مهم ترین مراکز اقتصادی امریکا است. در واقع آنچه به شهرت این خیابان افزوده، وجود همین مراکز مالی است. البته بازارهای مالی دیگری در نواحی مختلف دنیا بعد از وال استریت بوجود آمدند که در زمینه مبادلات سهام به شهرت جهانی رسیدند. بازارهای جهان در نقاط مختلف مشغول به فعالیت هستند و سرمایه گذاران حرفه ای شبانه روز این بازارها را رصد می‌کنند؛ زیرا بازارها بر یکدیگر اثر می‌گذارند. همچنین وضعیت بازارها در اروپا و آسیا بر وال استریت تاثیر قابل توجهی دارد.

از جمله بازارهایی که در خیابان وال استریت قرار دارند می‌توان به بازار بورس نیویورک (NYSE)، نزدک (NASDAQ)، بازار بورس آمریکا (AMEX)، بازار بورس تجاری نیویورک (NYMEX) و میز بازرگانی نیویورک (NYBOT) اشاره کرد.

بورس سهام نیویورک (NYSE)

اکثر شرکت‌های فعال در زمینه بورس، در بازار بورس نیویورک حضور دارند. غالب افرادی که در این بازار حضور دارند، اشخاص و سرمایه گذاران خارجی هستند. در NYSE، حرفه ای‌ها، هر روز به رصد بازارهای مهم جهان از جمله بازارهای بورس اروپایی و آسیایی می‌پردازند.‌ بازارها در سراسر جهان بر یکدیگر اثر گذارند، بنابر این باید همه بازارها رصد شوند و اثر آن بر وال استریت بررسی شود.

بازار بورس نزدک (NASDAQ)

نزدک بزرگ‌ترین بازار معامله الکترونیک سهام در آمریکا است، که با حضور بیش از ۳۳۲۱ شرکت در آن، بیشترین مقدار معامله سهام را نسبت به هر بازار بورس دیگری در جهان دارد.

بورس سهام آمریکا (AMEX)

این مجموعه مرکز مبادلات سهام مربوط به شرکت‌های کوچک می‌باشد و قوانین مربوط به آن متعلق به شرکت‌های کوچک می‌باشد.

بورس کالای نیویورک یا بورس تجاری نیویورک (NYMEX)

یک بازار معاملات آتی کالاهای اقتصادی متعلق به گروه بورس بازرگانی و کالای شیکاگو است.

میز بازرگانی نیویورک (NYBOT)

مربوط به بورس کالاهای آتی است که معاملات قراردادهای آتی و معاملات آتی کالاهای فیزیکی مانند شکر، پنبه، قهوه، کاکائو و آب پرتقال در آن انجام می‌شود.

ابزارهای مالی مورد معامله در بورس نیویورک، عبارتند از:
• قرارداد آتی
• اختیار خرید و فروش
• (Warrant): اختیار خریدی که روی اوراق بهادار شرکت توسط خود شرکت منتشر می‌شود.
با گذر زمان، این خیابان، به عنوان یک مکان مهم برای حضور افراد با نفوذ اقتصادی مطرح شده است. نام روزنامه مشهور اقتصادی وال استریت ژورنال، هم الهام گرفته شده از این خیابان است. وال استریت به سمبل آمریکا و سیستم اقتصادی این کشور بدل شده است چنان‌که بسیاری از آمریکایی‌ها آن را به عنوان نماد توسعه تجاری، اقتصادی کشور خود می‌دانند.

نهادهای مالی موجود در وال استریت

• بانک های تجاری
• معامله گران اوراق
• شرکت های کارگزاری
• بانک های سرمایه گذاری
• بازارهای سهام
• بانک مرکزی آمریکا (فعالیت‌های فدرال رزرو تأثیر زیادی بر نرخ‌ بهره، تورم و قیمت اوراق بهادار دارد.)

بازیگر اصلی وال‌ استریت کیست؟

قانون گذاری در وال استریت و نظارت بر حسن انجام آن، عمدتاً توسط دولت فدرال انجام می‌شود. به عبارتی بازیگر اصلی وال استریت در بورس دولت است. این در حالی است که غالب نهادهای مالی فعال در والاستریت، دارای مالکیت خصوصی هستند. این نهادها شامل بانک‌های تجاری، معامله‌گران اوراق، بازارهای سهام، شرکت‌های کارگزاری و بانک‌های سرمایه‌گذاری می‌شوند. با وجود آنکه فعالیت‌ها تحت نظارت دولت فدرال است، ولی نظام کسب و کار و قیمت گذاری آزاد تعیین شده است. شعبه نیویورک سیستم فدرال رزرو، به‌طور پیوسته اوراق خزانه ایالات‌متحده آمریکا را به مزایده می‌گذارد و سیاست پولی دولت را اجرا می‌کند. فعالیت‌های فدرال رزرو تأثیر زیادی بر نرخ‌های بهره، تورم و قیمت اوراق بهادار دارد.

خدمات مالی در وال‌ استریت

نظام مالی در دنیا با تغییرهای شگرفی همراه شده است. در سالیان دور همه مبادلات به صورت حضوری انجام می‌شد. پیشرفت تکنولوژی کمک شایانی به بهبود نظام مالی کرده است. درگذشته تقریباً همه مبادلات مالی در شهر نیویورک انجام می‌شد یا به نحوی مرتبط با این شهر بود. دلیل این موضوع آن بود که غالب شرکت‌های مالی در وال استریت در بورس بودند. برخی شرکت‌ها در وال حضور داشتند ولی عمده تجارتشان در جای دیگری صورت می‌گرفت. در نهایت آنچه دیده می‌شد نقش پررنگ وال در مبادلات بود. با افزایش جمعیت و مهاجرت، کم کم از تمرکز مراکز مالی در وال کاسته شد ولی کماکان این خیابان به عنوان مبدا تبادلات مالی معروف است.

جنبش وال استریت در بورس آمریکا

در تاریخ ۱۷ سپتامبر ۲۰۱۱، عده ای در اعتراض به بحران اقتصادی و اختلاف طبقاتی دست به تظاهرات گسترده زدند که جنبش وال استریت در بورس نام گذاری شد. این تجمعات، آرام و بدون خشونت صورت میگرفت و از تظاهرات مصر و اسپانیا الهام گرفته شده بود. از جمله مهم ترین دلایل اعتراض‌ها، «طرح نجات بانک‌ها»، «بحران وام مسکن» و «آشنایی با ساختار فرابورس اعدام تروی دیویس(TROY DAVIS)» سیاهپوست آمریکایی عنوان می‌شد.

سایر بازارهای مالی مهم وال استریت

با توسعه مراکز مالی در سایر نقاط جهان، وال‌استریت دیگر تنها مرکز مالی مهم جهان نیست و در برخی از فعالیت‌های مالی حتی بازیگر اصلی هم نیست. انتشار و معامله سهام و اوراق قرضه از جمله فعالیت‌های مهم در وال استریت در بورس است. همچنین دارایی‌های مالی جدیدی در این بازار ایجاد و فروخته شد. وارانت‌ها، تراست های سرمایه گذاری، قراردادهای آتی از جمله ابزارهای مالی هستند که نخست در وال استریت وارد شدند. این ابزارها قدرت وال استریت در بورس و نقش آن در جهان را نشان می‌دهد. امروزه این معاملات در سایر مراکز مالی دنیا نیز صورت می‌گیرد. بازارهای مالی مهم جهان در لندن، فرانکفورت، توکیو و برخی شهرهای بزرگ دیگر جهان در بهبود و گسترش یافتند.

حضور خارجی‌ها در بورس وال استریت

به منظور شکل گرفتن معاملات بیشتر و رقابتی تر، نیاز به حضور شرکت‌های خارجی است. در واقع اشخاص و صاحبان کسب و کار در کشورهای خارجی، سرمایه گذاران اصلی بازار سهام و اوراق قرضه در وال استریت در بورس هستند. وجود سرمایه گذاران، برای برآورده کردن نیاز متقاضیان ضروری است که وال استریت در بورس به این امر توجه ویژه داشته است. با برقراری ارتباط میان سرمایه گذاران و سرمایه پذیران، ارتباطات بین المللی توسعه یافته و در نتیجه، شهرت و اعتبار وال استریت در بورس افزایش می‌یابد.

اتصال مراکز مالی دنیا به وال استریت

کشورهای توسعه‌یافته که اقتصاد سرمایه‌داری دارند، نیازمند روش‌هایی برای ارتباط سرمایه پذیران و سرمایه گذاران هستند. همانطور که اشاره شد، وال استریت فرآیند جمع آوری سرمایه و استفاده از آن را تسهیل می‌کند؛ اما اشتباه است که تصور کنیم وال تنها مرکز جمع آوری سرمایه و هدایت به سمت تولید است. به عبارتی مراکز مالی متعددی وجود دارند که رقیب سرسخت وال استریت هستند. بازارهای مالی در هنگ‌کنگ، لندن، توکیو، تورنتو و فرانکفورت در رقابت با وال‌استریت هستند.

بورس‌های مهم دیگری هم در کره، تایوان، آمستردام، میلان و زوریخ قرار دارند. بورس‌های کشورهای درحال‌توسعه شامل چین، مجارستان، لهستان، روسیه هستند. همانند آمریکا بیشتر کشورها بیش از یک بورس دارند. برای مثال، ژاپن هشت بورس سهام دارد، درحالی‌که سوئیس سه بورس دارد. شرکت‌های آمریکایی ممکن است به دلیل کمتر بودن نرخ بهره در اروپا و آسیا در این بازارها به استقراض بپردازند.

شرکت‌ها و دولت‌های خارجی به‌منظور افزایش سرمایه در ایالات‌متحده به وال‌ استریت می‌آیند و شرکت‌های آمریکایی هم از بازارهای خارجی به‌منظور افزایش سرمایه استفاده می‌کنند.

آشنایی با بورس – قسمت دوم

در قسمت اول مقاله آشنایی با بورس، با انواع بازارهای بورس آشنا شدیم. در این قسمت شما را با موضوعات جالب تر و عملی تر بورس آشنا می کنم.

کارگزاران بورس

شرکت هایی هستند که افراد برای خرید و فروش سهام باید به آنها مراجعه کنند که آشنایی با ساختار فرابورس به دو دسته دولتی و خصوصی تقسیم می شوند. در واقع کارگزاران، واسطه بین سهامداران و شرکت های حاضر در بورس می باشند.

بورس یا فرابورس

ورود شرکت ها به بازار سرمایه همواره نشان دهنده رشد شرکت و معرفی آنها در سطح کشور می باشد. شرکت هایی که سهام شان در بازارهای مالی مورد داد و ستد قرار می گیرد از درجه اعتبار بالاتری برخوردار هستند.

بنابراین ورود به بازار اوراق بهادار از جمله اهداف شرکت ها محسوب می شود. اما این واقعیت که دستیابی سریع و آسان به بازار اوراق بهادار برای تعداد عمده ای از شرکت های سهامی فعال در کشور میسر نبوده و این شرکت ها از مزایای بازار سرمایه محروم بوده اند. بنابراین فرابورس ایران با ساختار و جایگاهی قانونی مشابه بورس ولی با شرایط پذیرش و معامله ساده تر ایجاد گردید تا حوزه شمول بازار سرمایه کشور را گسترش دهد.

مهم ترین وظیفه فرابورس ایران، ساماندهی و هدایت بخشی از بازار سرمایه می باشد که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را نداشته یا تمایل به ورود سریع تر به بازار را دارند، لذا رویه های پذیرش شرکت ها و تنوع شرایط پذیرش به گونه ای است که شرکت ها با احراز حداقل شرایط و در سریع ترین زمان ممکن، امکان ورود به بازار را داشته و از کلیه مزایای شرکت های پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار استفاده کنند.

چند اصطلاح بورسی رایج

EPS به معنای سود هر سهم است. هرگاه کل سود پس از کسر مالیات را به تعداد سهام تقسیم نماییم، سود هر سهم بدست می آید.

EPS پیش بینی شده عبارت است از سود هر سهم که شرکت برای سال مالی که در پیش است، پیش بینی می کند. به عبارتی شرکت ها در ابتدای سال مالی EPS خود را پیش بینی می کنند که به آن EPS پیش بینی شده می گویند ولی گاهی اوقات این سود کمتر و گاهی بیشتر از پیش بینی در می آید.

EPS تحقق یافته عبارت است از سود هر سهم که در دوره مالی گذشته به هر سهم تعلق گرفته است.

به مقدار سودی که شرکت تقسیم می کند و بطور نقدی بدست سهامدار می رسد DPS گفته می شود. اینکه چه میزان از سود تحقق یافته هر سهم به صورت نقدی توزیع شود و چه میزان در شرکت باقی بماند تصمیمی است که در مجمع عادی سالیانه توسط هیئت مدیره به مجمع پیشنهاد می شود و سپس به تصویب سهامداران می رسد.

دامنه نوسان

باید در نظر داشت که بورس ایران یک بورس درصدی است و محدودیت بالا و پایین شدن قیمت دارد؛ یعنی، اگر شما سهامی را بخرید امکان ندارد فردا قیمت سهام نصف، یا پول شما دو برابر شود. بلکه یک دامنه نوسان و یک محدودیت وجود دارد که این نوسان ۵ درصد می باشد. در بورس های بین المللی این دامنه نوسان وجود ندارد اما در بورس ایران این دامنه نوسان وجود دارد و این اولین نقطه امنی است که یک سهامدار و یا یک سرمایه گذار می تواند با خیالی آسوده به سرمایه گذاری بپردازد. این دامنه نوسان ۵ درصد است یعنی سرمایه شما نسبت به روز قبل نمی تواند بیشتر از ۵ درصد رشد یا کاهش پیدا کند.

نماد بورسی

نماد عبارت است از کد شرکت ها که برای سهولت شناسایی و دسته بندی آنها در بورس تهران مورد استفاده قرار می گیرد. نماد یک شرکت عبارت است از حرف اول که نشان دهنده صنعتی است که آن شرکت در آن قرار دارد و خلاصه ای از نام شرکت در ادامه. به عنوان مثال تمام شرکت های بورس اوراق بهادار تهران که در گروه بانک ها، موسسات اعتباری و سایر نهادهای پولی فعالیت می کنند نمادشان با «و» شروع می شوند، مثل وسینا (بانک سینا).

پذیرش شرکت ها در فرابورس

عرضه سهام شرکت‌ها در فرابورس، یک اتفاق مثبت برای بازار سرمایه و سهامداران تلقی می‌شود. پذیرش شرکت در فرابورس، معافیت مالیاتی ۵ و ۱۰ درصدی را برای آن‌ها در بردارد. شفافیت مالی، انتشار گزارش‌ها در سایت کدال و…، باعث امنیت و اعتماد بیشتر سهامداران می‌شود. هر نوع سرمایه‌گذاری که عموم در آن شرکت کنند، رونق بازار سرمایه را در پی دارد. شرکت‌ها برای استفاده از این امتیاز و انتشار سهام در بازار سرمایه، باید شرایط خاصی را ایجاد کنند.

شرایط پذیرش شرکت‌های جدید در فرابورس را نمی‌توان به‌صورت یک سری قوانین واحد بررسی کرد، چراکه فرابورس ایران از 7 بازار تشکیل‌شده است. هر بازار کارکردی جداگانه دارد، قوانین مخصوص به خود را شامل می‌شود و اگرچه گاهی تشابهاتی در قوانین وجود دارد، اما به‌هرحال برای اخذ پذیرش، حتماً باید شرایط مربوط به بازار هدف فراهم باشد.

انواع ابزار های فرابورس

فرابورس ایران با توجه به تنوع و گستردگی که دارد، امکان ورود شرکت‌های کوچک به بازار سرمایه را فراهم کرده است. این امکان تأثیر زیادی در رشد شرکت، گردش پول و رونق اقتصادی دارد. از طرفی سرمایه‌گذار کارمزد کمتری را برای سرمایه‌گذاری در فرابورس پرداخت می‌کند. (نسبت به بورس)

انواع بازارهای فرابورس به شرح زیر هستند:

1. بازار اول فرابورس
2. بازار دوم فرابورس
3. بازار سوم فرابورس (بازار عرضه)
4. بازار شرکت‌های کوچک و متوسط (SME) فرابورس
5. بازار ابزارهای نوین مالی فرابورس
6. بازار پایه فرابورس (زرد- قرمز- نارنجی)
7. بازار ابزار مشتقِ فرابورس

پذیرش شرکت‌های جدید در فرابورس

بیشترین معاملات فرابورس، مربوط به بازارهای پایه، اول، دوم و SME است. بنابراین شرایط پذیرش شرکت‌های جدید در فرابورس را برای این چهار بازار در جدول زیر بررسی می‌کنیم.

مزایای پذیرش در فرابورس

مواردی همچون امکان تأمین مالی آسان و ارزان جهت رشد و توسعه شرکت‌ها، افزایش کارایی و اثربخشی فعالیت شرکت، افزایش نقد شوندگی سهام، برخورداری از معافیت مالیات عملکرد تا 10 درصد، معرفی شرکت به جامعه و افزایش اعتبار شرکت، کشف بازاری قیمت سهام و امکان به ثبت رساندن سهام جهت اخذ تسهیلات به‌عنوان مزایای پذیرش شرکت‌ها در فرابورس ایران به‌ شمار می‌روند.

آیا شرکت‌های تازه تأسیس امکان پذیرش در فرابورس را دارند؟

در بازار SMEs این امکان برای شرکت‌های سهامی عام وجود دارد. اما در بازار دوم، شرکت‌های سهامی عام می‌توانند باگذشت یک سال از تأسیس، اقدام به ارائه درخواست پذیرش کنند. لازم به ذکر است که شرکت‌های سهامی خاص با توجه به نیاز به گذشت حداقل 2 سال از تأسیس جهت تبدیل به سهامی عام، امکان پذیرش در زمان مذکور را ندارند.

پذیرش در فرابورس چه مزایایی برای شرکت‌ها به همراه دارد؟

مواردی همچون امکان تأمین مالی آسان و ارزان جهت رشد و توسعه شرکت‌ها، افزایش روحیه کارکنان از طریق افزایش درک عمومی از شرکت در بازار مالی، افزایش کارایی و اثربخشی فعالیت کلی شرکت، افزایش نقد شوندگی سهام، برخورداری از معافیت مالیات عملکرد تا 10 درصد (معافیت مالیات عملکرد 5 درصد بوده و در صورتی که در پایان دوره مالی به تائید سازمان بورس و اوراق بهادار، حداقل 20 درصد سهام شناور آزاد داشته باشند، میزان بخشودگی مالیاتی 10 درصد خواهد بود.) معرفی شرکت به آحاد جامعه و افزایش اعتبار شرکت، کشف بازاری قیمت سهام و امکان به ثبت رساندن سهام جهت اخذ تسهیلات به‌عنوان مزایای پذیرش شرکت‌ها در فرابورس ایران به‌ شمار می‌روند.

پذیرش در فرابورس چه مزایایی برای سهامدار دارد؟

ارزیابی بهتر عملکرد مدیریت شرکت، دستیابی به معیاری برای مقایسه شرکت، ارتقای سیستم‌های اطلاعات حسابداری و کنترل داخلی، افزایش میزان نظارت و کنترل سهامدار عمده و نیز بهبود ساختار مالی و اقتصادی و سلامت شرکت درنتیجه رعایت الزامات بورس ازجمله مزایای پذیرش در فرابورس ایران است.